قانون اسناد تجارتی

باب چهارم- ضمانت نامه مستقل

ماده 836 – ضمانت نامه مستقل سندي است كه به موجب آن صادركننده (ضامن) به درخواست متقاضي (مضمون عنه) پرداخت مبلغ معيني به ذي نفع (مضمون له) را با رعايت شرايط مقرر در ضمانت نامه برعهده مي گيرد.

ماده 837 – تعهدات ناشي از ضمانت نامه موضوع اين باب، مستقل از تعهدات متقابل ذي نفع و متقاضي كه ناشي از قرارداد اصلي است و همچنين مستقل از تعهد متقاضي در برابر صادركننده ، معتبر است و سقوط، فسخ ي ا بطلان تعهد اصل ي موجب برائت صادركننده نمي گردد. تنها بانكها و مؤسسات مالي و اعتبار ي مجاز به صدور چنين ضمانت نامه هايي مي باشند.

ماده 838 – ضمانت نامه مستقل بايد علاوه بر مهر و امضاي صادركننده مشتمل بر موارد زير باشد:

1- درج عبارت «ضمانت نامه مستقل» بر روي سند

2- هويت و نشاني كامل متقاضي (مضمون عنه)

3- هويت و نشاني كامل صادركننده (ضامن)

4 – هويت و نشاني كامل ذي نفع (مضمون له)

5- تاريخ صدور به روز و ماه و سال

6- مبلغ ضمانت نامه

7- تاريخ اعتبار ضمانت نامه

8- تاريخ و شرايط مطالبه مبلغ

9- شرايط اصلاح ضمانت نامه

ماده 839- عدم درج هريك از موارد (1) تا (6) ماده (838) اين قانون موجب بطلان ضمانت نامه مستقل است.

ماده 840- اگر تاريخ اعتبار ضمانت نامه مستقل در آن ذكر نشود تا پنج سال از تاريخ صدور اعتبار دارد.

ماده 841- هر شرطي كه استقلال ضمانت نامه را تغيير دهد بي اثر است.

ماده 842- ضمانت نامه مستقل به محض صدور غيرقابل برگشت است، مگر خلاف آن در ضمانت نامه تصريح شود.

ماده 843- به محض اينكه ضمانت نامه مستقل به متقاضي يا نماينده وي تسليم شد، صادرشده محسوب مي شود، مگر آنكه در ضمانت نامه به نحو ديگري توافق شود. ارسال ضمانت نامه براي متقاضي يا نماينده وي در حكم تسليم است.

ماده 844- ذي نفع مي تواند با ارائه ضمانت نامه مبلغ آن را مطالبه كند، مگر آنكه در ضمانت نامه زمان و يا شرايط خاصي براي مطالبه تعيين شود.

ماده 845- اگر مفاد ضمانت نامه اصلاح شود، در صورت موافقت كتبي ذي نفع ، از لحظه صدور اصلاحيه، ضمانت نامه اصلاح شده تلقي مي شود، مگر آنكه در متن موافقتنامه به نحو ديگري توافق گردد. چنانچه ذي نفع در گذشته و به صورت كتبي با اصلاحيه موافقت نكرده باشد، از لحظه اي كه صادركننده ضمانت نامه اعلامي ه پذيرش اصلاحيه به وسيله ذي نفع را دريافت مي كند، ضمانت نامه اصلاح شده تلقي مي شود.

ماده 846- اصلاح ضمانت نامه مستقل تأثيري به زيان تأييد كننده ضمانت نامه ندارد، مگر اينكه وي به طور كتبي موافقت كرده باشد. تأييدكننده ضمانت نامه شخص ي است كه اجراي مفاد ضمانت نامه ب هوسيله ضامن را تعهد مي كند.

ماده 847- انتقال قراردادي ضمانت نامه مستقل درصورتي ممكن است كه در متن سند بر قابل انتقال بودن آن تصريح شود. در اين صورت، انتقال ضمانت نامه با درج هويت و امضاي انتقال دهنده، هويت و نشاني كامل انتقال گيرنده و عبارت صر يحي حاكي از انتقال سند در آن محقق مي گردد.

ماده 848- انتقال قراردادي ضمانت نامه مستقل پيش از تحقق شرايط مطالبه مندرج در ضمانت نامه باطل است.

ماده 849- هرگونه انتقال ضمانت نامه مستقل بايد به طور كتبي به وسيله انتقال دهنده به اطلاع صادركننده برسد . قبل از وصول مراتب انتقال به صادركننده ، انتقال گيرنده حق مطالبه مبلغ ضمانت نامه را ندارد.

ماده 850- هر يك از اطراف ضمانت نامه مستقل مي تواند بر اي انجام وظا يف و اختيارات خود به ساير طرف هاي ضمانت يا اشخاص ثالث فقط به طور رسمي وكالت دهد.

ماده 851- درصورتي كه صادركننده يا هر شخص ديگري كه بايد مبلغ ضمانت نامه را پرداخت كند، از سوي ذي نفع اطلاعيه اي مبني بر انتقال ضمانت نامه به شخص ثالث دريافت كند و براساس آن تمام يا بخشي از مبلغ ضمانت نامه را به و ي بپردازد، به همان ميزان از تعهدات ناشي از ضمانت نامه بري مي شود.

ماده 852- تقاضاي پرداخت مبلغ ضمانت نامه بايد با رعاي ت شر ايط مندرج در ضمانت نامه و اين قانون انجام شود. تقاضاي پرداخت مبلغ ضمانت نامه به منزله اقرار ذي نفع به موارد زير است:

1- كليه اسناد ارائه شده منطبق با مقررات است و هي چيك از آنها مجعول نيست؛

2- هيچ پرداختي درباره اسناد ارائ هشده انجام نشده است .

ماده 853- پرداخت مبلغ ضمانت نامه و ارائه اسناد مندرج در آن بايد حداكثر تا روز انقضاي مدت اعتبار ضمانت نامه و در محل اقامت صادركننده يا نماينده او تقاضا شود، مگر اينكه در ضمانت نامه به نحو ديگري مقرر گردد.

ماده 854- انقضاي اعتبار ضمانت نامه مستقل ممكن است در تاريخ مشخصي باشد يا به تحقق شرط معيني موكول شود.

ماده 855- تقاضاي پرداخت بخشي از مبلغ ضمانت نامه ي ا پرداخت مبلغ آن در چند مرحله ممكن است ، مشروط بر آنكه اين امر در ضمانت نامه پيش بيني شود.

ماده 856- صادركننده بايد تقاضاي ذي نفع و اسناد ضميمه آن را بررسي كند و در حدود عرف، اصالت اصل سند و اسناد ضم يمه آن و مطابقت آنها با اسناد ذكرشده در ضمانت نامه را در روابط داخلي حداكثر تا يك هفته و در روابط بين المللي حداكثر تا يك ماه از تاريخ درخواست پرداخت، احراز و تعهد خود را ايفاي كند. ايفاي تعهد با تأد يه مبلغ مندرج در ضمانت نامه محقق مي شود و ممكن است، حسب دستور ذي نفع، به طور نقدي يا ازطريق صدور حواله، قبول و پرداخت برات يا امثال آن انجام گيرد.

ماده 857- چنانچه مطالبه مبلغ به ارائه اسناد ي منوط شود و صادركننده اسناد ارائه شده را با اسناد ذكرشده در ضمانت نامه مغاير تشخيص دهد، بايد ظرف دو روز مراتب را به اطلاع ذي نفع برساند. صادركننده بايد به تقاضاي ذي نفع اصل اسناد را مسترد كند و دليل رد را ظرف ده روز به صورت كتبي به وي اطلاع دهد.

ماده 858 – قبول هي چيك از اسناد به وسيل ه صادركننده نبايد به امضاء يا تأييد متقاضي صدور ضمانت نامه يا امضاي شخص ثالث منوط شود.

ماده 859 – درمواردي كه اسناد ارائه شده مجعول يا وقوع جرمي در مورد آنها محرز باشد، پرداخت وجه متوقف و مراتب به مراجع ذي صلاح قضائي اعلام مي شود.

ماده 860 – درصورتي كه صادركننده ، اسناد ارائه شده يا تقاضاي پرداخت ذي نفع را بدون توجيه قابل قبول رد كند، ملزم به جبران كليه خسارات واردشده به ذي نفع و متقاضي است.

ماده 861 – درصورتي كه صادركننده، مبلغ ضمانت نامه مستقل را مطابق شرايط ضمانت نامه پرداخت كند، متقاضي بايد مبالغ زير را به وي بپردازد:

1 – مبلغ مندرج در ضمانت نامه تا سقفي كه به ذي نفع پرداخت شده است.

2 – كارمزدي كه ممكن است براي پرداخت معين شود.

3 – هزينه ها و خساراتي كه صادركننده در اثر انجام تعهدات ناش ي از ضمانت نامه متحمل شده است . طرفين مي توانند بر مبلغ مقطوعي به عنوان خسارت توافق كنند.

ماده 862- درصورت مفقودشدن ، سرقت يا ازبين رفتن ضمانت نامه مستقل، هرگاه ضمانت نامه غيرقابل انتقال باشد ذي نفع مي تواند ضمن دستور كتب ي عدم پرداخت نسخه مفقود، حسب مورد، صدور نسخه جايگزين يا پرداخت مبلغ ضمانت نامه را مطابق شر ايط مندرج در آن از صادركننده تقاضا كند. هرگاه ضمانت نامه قابل انتقال باشد، ذي نفع مي تواند به طور كتبي دستور عدم پرداخت نسخه مفقود را به صادركننده بدهد . صادركننده پس از احراز هويت دستوردهنده از پرداخت وجه آن خودداري مي كند. دستوردهنده بايد شكايت خود را در مراجع قضائي طرح و حداكثر ظرف يك هفته پس از دستور عدم پرداخت، گواهي تقديم شكايت خود را به صادركننده تسليم كند. در غير اين صورت، پس از انقضاي مدت مذكور، صادركننده به تقاضاي ارائه دهنده و با احراز شرايط لازم مطابق مواد اين باب وجه آن را پرداخت مي كند. در هر حال، ذي نفع مي تواند با دستور دادگاه و با دادن و ثيقه كافي صدور نسخه جايگزين يا پرداخت مبلغ ضمانت نامه را مطابق شرايط مندرج در آن از صادركننده تقاضا كند. با انقضاي اعتبار ضمانت نامه وثيقه مذكور فك مي شود.

تبصره – عبارت «نسخه جايگزين» بايد در ضمانت نامه جايگزين درج شود.

ماده 863 – ذي نفع درموارد زير حق تقاضاي پرداخت مبلغ ضمانت نامه را ندارد:

1 – صادركننده را به طور كتبي ابراء كند.

2 – بين ذي نفع و صادركننده تهاتر صورت گيرد.

3 – مبلغ ضمانت نامه پرداخت شود.

4 – اعتبار ضمانت نامه منقضي شود.

ماده 864 – وجود ضمانت نامه نزد صادركننده به منزله برائت وي است، مگر اينكه ثابت شود اسناد به منظور مطالبه و وصول وجه آن دراختيار صادركننده قرار گرفته است.

ماده 865 – در صورتي كه ذي نفع به طور كتبي صادركننده را ابراء كند، صادركننده مذكور مي تواند در مقابل او به اين امر استناد كند. در اين صورت، اگر ضمانت نامه قابل انتقال باشد ذي نفع حق انتقال آن را ندارد و در صورت انتقال به حبس تعزيري درجه شش محكوم مي شود.

ماده 866 – ضمانت نامه مستقل در صور تي مشمول مواد اي ن باب است كه در متن ضمانت نامه به طور صريح تابع مقررات اين قانون قرار داده شود.