دستورالعمل نحوه برخورداری بازماندگان از خدمات تأمین اجتماعی

شرایط و نحوه برخورداری بازماندگان بیمه‌شدگان از خدمات و تعهدات قانونی (بخشنامه شماره ۷۸۲۷/۹۵/۱۰۰۰ مورخ ۱/۸/۱۳۹۵ سازمان تأمین اجتماعی)

شرایط و نحوه برخورداری بازمانده‌های بیمه‌شدگان از خدمات و تعهدات قانونی

فصل اول: قوانین مرتبط وتعاریف شرایط و نحوه برخورداری بازمانده‌های بیمه‌شدگان از خدمات و تعهدات قانونی سازمان تأمین اجتماعی

۱- قوانین، آیین‌نامه‌ها، دادنامه‌ها و تعاریف مرتبط بازماندگان تاکنون به شرح زیر می‌باشد:

۱-۱- قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ (‌ماده ۲ ،بند ج ‌ماده ۴، مواد ۸۰ لغایت ۸۴)؛

۲-۱- قانون راجع به برقراری مستمری درباره بیمه‌شدگانی که به علت همکاری با نیروهای مسلح شهید یا معلول شده‌اند، مصوب ۱۸/۱۱/۱۳۶۰؛

۳-۱- قانون اصلاح تبصره ۲ ماده ‌واحده قانون اجازه پرداخت وظیفه و مستمری وراث کارمندان (مصوب ۲۸آذر ۱۳۳۸) و برقراری حقوق وظیفه در مورد فرزندان و نوادگان اناث، مصوب ۲/۱۰/۱۳۶۳؛

۴-۱- قانون حضانت از فرزندان مصوب ۶/۵/۱۳۶۴؛

۵-۱- قانون الحاق یک تبصره به بند (۱) ماده ۸۱ قانون تأمین اجتماعی مصوب ۲۱/۶/۱۳۷۴؛

۶-۱- قانون اصلاح تبصره ۶ قانون حالت اشتغال مستخدمین شهید، جانباز ازکارافتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی، مصوب ۲۶/۹/۱۳۷۴؛

۷-۱- قانون اصلاح مواد ۴۳، ۴۴ و ۸۰ قانون تأمین اجتماعی مصوب ۲۷/۷/۱۳۷۶؛

۸ ۸-۱- قانون اصلاح پاره‌ای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بانوان شاغل، خانواده‌ها و سایر کارکنان مصوب ۱۳/۲/۱۳۷۹؛

۹-۱- قانون پرداخت مستمری به فرزندان زنان متوفی مشمول قانون تأمین اجتماعی و سایر صندوق‌های بازنشستگی مصوب ۵/۱۰/۱۳۸۶؛

۱۰-۱- قانون اصلاح تبصره ۳ اصلاح بند (۳) ماده ۸۰ قانون مصوب ۲۰/۱۱/۱۳۸۶؛

۱۱-۱- قانون الحاق یک تبصره به ماده ۸۰ قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ و… مصوب ۱۸/۲/۱۳۸۷؛

۱۲-۱- قانون حمایت خانواده ، مصوب ۱/۱۲/۱۳۹۱مجلس شورای اسلامی؛

۱۳-۱- قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست، مصوب ۱۰/۷/۱۳۹۲؛

۱۴-۱- قانون تعیین تکلیف تأمین اجتماعی اشخاصی که ده سال و کمتر حق بیمه پرداخت کردهاند، مصوب۱۷/۷/۱۳۹۲؛

۱۵-۱- آیین‌نامه اجرایی قانون اصلاح تبصره ۲ ماده ‌واحده قانون اجازه پرداخت وظیفه و مستمری وراث کارمندان مصوب ۲۸ آذرماه ۱۳۳۸ و برقراری حقوق وظیفه در مورد فرزندان و نوادگان اناث، مصوب ۲/۴/۱۳۶۴؛

۱۶-۱- آیین‌نامه اجرایی قانون الحاق یک تبصره به بند (۱) ماده ۸۱ قانون تأمین اجتماعی، مصوب ۶/۴/۱۳۷۵؛

۱۷-۱- آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت خانواده، مصوب۲۷/۱۱/۱۳۹۳؛

۱۸-۱- آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بیسرپرست و بدسرپرست، مصوب۱۴/۴/۱۳۹۴؛

۱۹-۱- دادنامه‌های ‌شماره ۱۷۱-۱۷۰ مورخ ۲۷/۵/۱۳۸۱، ‌شماره ۳۰۴ مورخ ۱۸/۸/۱۳۸۲ ، ‌شماره ۱۳۹مورخ ۳۰/۳/۱۳۹۰،‌ شماره ۲۰۰ مورخ ۱۰/۵/۱۳۹۰ ،‌شماره ۸۱۷ مورخ ۹/۱۱/۱۳۹۱، ‌شماره ۶۳ مورخ ۳۱/۱/۱۳۹۴ ،‌شماره ۱۳۵مورخ ۲۱/۲/۱۳۹۴، ‌شماره ۷۹۵-۷۹۴ مورخ ۲۴/۶/۱۳۹۴هیئت عمومی دیوان عدالت اداری؛

۲۰-۱- خانواده بیمه‌شده: شخص یا اشخاصی هستند که به تبع بیمه‌شده از مزایای موضوع این قانون استفاده می‌کنند. (بند۲ ‌ماده ۲ قانون(. ۲۱-۱- مستمری: عبارت از وجهی است که طبق شرایط مقرر در قانون تأمین اجتماعی به منظور جبران قطع تمام یا قسمتی از درآمد به بیمه‌شده و در صورت فوت او برای تأمین معیشت بازماندگان وی به آنان پرداخت می‌شود. (بند۱۶ ‌ماده ۲ قانون(.

فصل دوم: موارد برقراری مستمری بازماندگان

بازماندگان واجد شرایط بیمه‌شده متوفی در یکی از حاالت زیر استحقاق دریافت مستمری بازماندگان را خواهند داشت:

۱- در صورت فوت بیمه‌شده بازنشسته (بند ۱ ماده ۸۰ قانون)؛

۲- در صورت فوت بیمه‌شده ازکارافتاده کلی مستمری‌بگیر (بند۲ ‌ماده۸۰ قانون)؛

۳- در صورت فوت بیمه‌شده‌ای که در ده سال آخر حیات خود حداقل حق بیمه یکسال کار، مشروط بر اینکه ظرف آخرین سال حیات حق بیمه ۹۰ روز کار را پرداخت کرده باشد (اصلاحیه بند۳ ‌ماده۸۰ قانون)؛

۱-۳- چنانچه بیمه‌شده فاقد شرایط مقرر در این بند باشد ولی حداقل ۲۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه را قبل از فوت پرداخت کرده باشد (تبصره ۲ اصلاحیه بند۳ ماده ۸۰ قانون)؛

۲-۳- درصورتیکه بیمه‌شده متوفی فاقد شرایط مقرر در این بند بوده لیکن دارای سابقه پرداخت حق بیمه بین ده تا بیست سال باشد. (تبصره ۳ اصلاحیه بند ۳ ‌ماده ۸۰ قانون)؛

۳-۳- درصورتیکه بیمه‌شده متوفی فاقد شرایط مقرر در این بند بوده لیکن دارای سابقه پرداخت حق بیمه بین یک تا ده سال باشد (قانون تعیین تکلیف تأمین اجتماعی اشخاصی که ده سال و کمتر حق بیمه پرداخت کرده‌اند)؛

فصل سوم : بازماندگان واجد شرایط

۴- در مواردی که بیمه‌شده در اثر ‌حادثه ناشی از کار یا بیماری‌های حرفه‌ای فوت نماید. (بند ۴ ‌ماده ۸۰ قانون).

بازماندگان واجد شرایط متوفی که استحقاق دریافت مستمری را خواهند داشت عبارتند از:

۵- عیال دائم بیمه‌شده متوفی به موجب مفاد تبصره زیر بند (۱) ماده ۸۱ قانون، استحقاق عیال دائم بیمه‌شده متوفی در صورت ازدواج مجدد زائل می‌گردد، لیکن حسب مفاد بند (۱) ماده ۴۸ قانون حمایت خانواده از تاریخ لازم‌الاجرا شدن قانون ۷/۲/۱۳۹۲ زوجه دائم متوفی از حقوق وظیفه یا مستمری وی برخوردار و ازدواج وی مانع دریافت حقوق مذکور نمی‌شود.

۶- شوهر بیمه‌شده زن متوفی تحت تکفل زن بوده و ثانیا سن او از شصت سال مشروط بر اینکه اولا متجاوز باشد و یا طبق نظرکمیسیون پزشکی موضوع ‌ماده ۹۱ قانون تأمین اجتماعی ازکارافتاده بوده و در هر حال مستمری دریافت ننماید.

۷- فرزند ذکور متوفی به موجب مفاد بند (۲) ماده ۸۱ قانون درصورتیکه سن وی کمتر از هیجده سال تمام بوده و یا منحصراً به تحصیل اشتغال داشته یا به علت بیماری یا نقص عضو طبق گواهی کمیسیون پزشکی موضوع ‌ماده ۹۱ قانون تأمین اجتماعی قادر به کار شناخته نشود، استحقاق دریافت مستمری بازماندگان را داشته لیکن به استناد مفاد بند (۳) ماده ۴۸ قانون حمایت خانواده از تاریخ ۷/۲/۱۳۹۲) تاریخ لازماال جراشدن قانون حمایت خانواده) حداکثر سن فرزند ذکور تا بیست سالگی (حداکثر ۱۹ سال تمام) تغییر و پس از آن منحصراً در صورت اشتغال به تحصیل در مقاطع دانشگاهی تعیین شد و یا اینکه معلول ازکارافتاده نیازمند شناخته شود.

۸- فرزند اناث متوفی درصورتیکه فاقد شغل و شوهر باشد.

۹- فرزند خوانده متوفی در اجرای قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بیسرپرست و بدسرپرست مصوب ۱۰/۷/۱۳۹۲ مجلس محترم شورای اسلامی و آیین‌نامه اجرایی مصوب ۱۴/۴/۱۳۹۴هیئت محترم وزیران، فرزندخوانده در حکم فرزند حقیقی بوده و از کلیه حقوق و مزایای قانونی بهره‌مند خواهد شد.

۱۰- پدر و مادر متوفی تحت تکفل او بوده ثانیا سن پدر از شصت سال و سن درصورتیکه اولا مادر از پنجاه و پنج سال تجاوز کرده باشد و یا آنکه به تشخیص کمیسیون پزشکی موضوع ‌ماده ۹۱ قانون تأمین اجتماعی ازکارافتاده باشند و در هر حال مستمری دریافت ننمایند.

فصل چهارم: نحوه محاسبه مستمری

مستمری بازماندگان واجد شرایط بیمه‌شده متوفی به شرح زیر محاسبه می‌شود:

۱۱- در صورت فوت بیمه‌شده بازنشسته یا ازکارافتاده کلی، بازماندگان واجد شرایط وی می‌توانند با رعایت مقررات زیر از مستمری مربوطه برخوردار شوند:

۱-۱۱- میزان مستمری قابل پرداخت حین‌الفوت مستمری‌بگیران بازنشسته یا ازکارافتاده کلی به عنوان مستمری استحقاقی آنان تلقی و عینا به میزان سهام مقرر در ‌ماده ۸۳ قانون بین بازماندگان واجد شرایط تقسیم می‌شود.

۲-۱۱- میزان مستمری سهم هریک از بازماندگان از مجموع مستمری ۱۲ استحقاقی متوفی، از حاصل ضرب سهم آنان (وفق ماده ۸۳ قانون) در مستمری استحقاقی تقسیم بر مجموع سهام بازماندگان بدست خواهد آمد.

۳-۱۱- منظور از مستمری استحقاقی بیمه‌شده متوفی مستمری حین‌الفوت او می‌باشد.

۴-۱۱- در اجرای دادنامه ۱۳۹ مورخ ۳۰/۳/۱۳۹۰هیئت عمومی دیوان عدالت اداری صددر صد مستمری استحقاقی بین بازماندگان صرفنظر از تعداد آنها قابل پرداخت خواهد بود.

۵-۱۱- مجموع مستمری بازماندگان متوفی نباید از میزان مستمری استحقاقی متوفی تجاوز نماید؛ هرگاه مجموع مستمری از این میزان تجاوز کند، سهم هریک از مستمری‌بگیران به نسبت تقلیل داده می‌شود و در این صورت اگر یکی از مستمری‌بگیران فوت شود یا فاقد شرایط استحقاقی دریافت مستمری شود سهم بقیه آنها باتوجه به تقسیمبندی مذکور در ‌ماده ۸۳ افزایش خواهد یافت و در هر حال بازماندگان بیمه‌شده از صددرصد مستمری بازماندگان متوفی استفاده خواهند کرد.

۶-۱۱- ازآنجاییکه تغییر مجموع سهام بازماندگان در مجموع مبلغ مستمری استحقاقی تغییری ایجاد نمی‌نماید، لذا واحدهای اجرایی صرفا باید نسبت به تعیین و تخصیص میزان سهم مستمری جدید هر یک از بازماندگان با رعایت ‌ماده ۸۳ قانون از طریق صدور حکم تغییرات اقدام نمایند.

۱۲- در صورت فوت بیمه‌شده‌ای که در ۱۰ سال آخر حیات خود حداقل حق بیمه یکسال کار، مشروط بر اینکه ظرف آخرین سال حیات حق بیمه ۹۰ روز کار را پرداخت کرده باشد، بازماندگان واجد شرایط وی از مستمری که به شرح زیرمحاسبه می‌شود بهره‌مند خواهند شد:

دستمزد مشمول کسر حق بیمه ظرف ۷۲۰ روز قبل از تاریخ فوت یا شروع بیماری منجر به فوت روزهای کارکرد ظرف ۷۲۰ روز قبل از تاریخ فوت یا شروع بیماری منجر به فوت متوسط دستمزد ماهیانه= ۳۰× سنوات پرداخت حق بیمه × متوسط دستمزد ماهیانه ۳۰ مستمری استحقاقی = ۱۳ ۱-۱۲- چنانچه مستمری استحقاقی بیمه‌شده متوفی کمتر از حداقل دستمزد کارگر عادی در زمان برقراری باشد، مستمری قابل پرداخت به بازماندگان با رعایت ‌ماده ۱۱۱ قانون (ترمیم مستمری استحقاقی تا حداقل دستمزد کارگر عادی) تعیین می‌شود.

۲-۱۲- مستمری استحقاقی به‌دست‌آمده نباید از پنجاه درصد متوسط مزد یا حقوق ماهانه بیمه‌شده کمتر و از صددرصد آن بیشتر باشد، چنانچه مستمری استحقاقی محاسبه‌شده از شصت درصد متوسط مزد یا حقوق آنها کمتر باشد علاوه بر آن معادل ده درصد مستمری استحقاقی به عنوان کمک، مشروط بر آنکه جمع مستمری و کمک از شصت درصد تجاوز نکند، پرداخت خواهد شد.

۳-۱۲- بر اساس مصوبات مورخ ۱/۸/۱۳۷۲ و ۲۶/۲/۱۳۷۳ شورایعالی سازمان تأمین اجتماعی مبلغ مستمری ازکارافتادگی جزئی ناشی از کار به عنوان قسمتی از دستمزد محسوب شده و در تعیین میزان مستمری بازماندگان مؤثر خواهد بود. بنابراین هرگاه بیمه‌شده مشمول دریافت مستمری ازکارافتادگی جزئی ناشی از کار، فوت نماید میزان مستمری متعلقه باید همانند یکی از عناوین حقوق و مزایای بیمه‌شده متوفی در محاسبات تبصره ۲ ‌ماده ۷۲ قانون عینا حسب مورد به دستمزد ماه‌ها و روزهای کارکرد بیمه‌شده افزوده شود. بدین معنا که مبلغ مستمری ازکارافتادگی جزئی ناشی از کار به تنهایی قابل احتساب نبوده و در ایامی که متوفی فاقد کارکرد باشد، مؤثر نخواهد بود. همچنین از آنجا که مبلغ مستمری ازکارافتادگی جزئی ناشی از کار مشمول کسر حق بیمه نمیباشد، لذا به هنگام احتساب آن به عنوان بخشی از دستمزد متوفی رعایت حداکثر حقوق و مزایای مشمول کسر حق بیمه الزامی نیست بنابراین مبلغ مذکور می‌تواند مازاد بر حداکثر حقوق و مزایای مشمول کسر حق بیمه متوفی در زمان ‌محاسبه متوسط دستمزد منظور گردد.

۱۳- درصورتیکه بیمه‌شده متوفی فاقد شرایط مقرر در بند ۳ ماده ۸۰ قانون تأمین اجتماعی بوده ولی حداقل۲۰ سال حق بیمه مقرر را قبل از تاریخ فوت پرداخت نموده باشد، بازماندگان واجد شرایط وی می‌توانند از مستمری بازماندگان (با رعایت ‌ماده۱۱۱قانون) که به شرح زیر تعیین می‌شود استفاده نمایند.

مجموع مزد و مزایای مشمول کسر حق بیمه ظرف آخرین دو سال پرداخت حق بیمه ۲۴ متوسط دستمزد ماهیانه = مجموع مزد و مزایای مشمول کسر حق بیمه ظرف آخرین دو سال پرداخت حق بیمه ۲۴ متوسط دستمزد ماهیانه= سنوات پرداخت حق بیمه × متوسط دستمزد ماهیانه ۳۰ مستمری استحقاقی= سنوات پرداخت حق بیمه × متوسط دستمزد ماهیانه ۳۰ مستمری استحقاقی =

۱۴- در صورت فوت بیمه‌شده‌ای که فاقد شرایط مقرر در بند ۳ ‌ماده ۸۰ قانون بوده لیکن سابقه پرداخت حق بیمه آن بین ۱۰ تا ۲۰ سال باشد، بازماندگان واجد شرایط وی از تاریخ تصویب قانون اصلاح تبصره ۳ اصلاح بند (۳) ماده ۸۰ قانون (مصوب ۲۰/۱۱/۱۳۸۶) استحقاق دریافت مستمری متناسب با سنوات پرداخت حق بیمه به نسبت سهام مقرر در ‌ماده ۸۳ قانون تأمین اجتماعی را خواهند داشت که نحوه محاسبه مستمری آنان به شرح زیر است:

۱-۱۴- ‌محاسبه ریز دستمزد مالک برقراری مستمری مشمولین فوق وفق تبصره زیرماده ۷۷ با رعایت ضوابط مقرر در ‌ماده ۷۲ قانون صورت خواهد پذیرفت؛ بنابراین چنانچه پس از اعمال دستمزد بر مبنای مذکور میزان مستمری متعلقه کمتر از حداقل مستمری قابل پرداخت طبق فرمول زیر باشد؛ مبلغ مستمری به دست آمده تا حداقل مستمری موردنظر ترمیم خواهد شد. حداقل دستمزد سال فوت × سنوات پرداخت حق بیمه حداقل مستمری قابل پرداخت = ۱۵ ۲-۱۴-

چنانچه فوت بیمه‌شده‌ای قبل از تاریخ تصویب قانون اصلاح تبصره ۳ اصلاح بند (۳) ماده ۸۰ قانون (مصوب۲۰/۱۱/۱۳۸۶) واقع شده باشد، در فرمول فوق‌الذکر به جای حداقل دستمزد سال فوت، حداقل دستمزد سال ۱۳۸۶ ملاک عمل قرار می‌گیرد و پرداخت مستمری از تاریخ تصویب قانون (مورخ ۲۰/۱۱/۱۳۸۶) صورت می‌پذیرد.

۱۵- مشمولین قانون تعیین تکلیف تأمین اجتماعی اشخاصی که ده سال و کمتر حق بیمه پرداخت کرده‌اند:

۱- ۱۵- بازماندگان واجد شرایط بیمه‌شده متوفی که از تاریخ ۲۷/۷/۱۳۷۶ به بعد فوت شده‌اند، چنانچه فاقد شرایط مقرر در بند ۳ ‌ماده ۸۰ قانون بوده و دارای سابقه پرداخت حق بیمه بین یک تا ده سال باشند و تا تاریخ لازم‌الاجرا شدن قانون مذکور (۱۱/۹/۱۳۹۲) از هیچیک از تعهدات مقرر در قانون بهره‌مند نشده باشند، از تاریخ اخیرالذکر استحقاق دریافت مستمری متناسب با سنوات پرداخت حق بیمه و به نسبت سهام مقرر در ماده ۸۳ قانون را خواهند داشت. شایان ذکر است عملکرد سازمان در اجرای این قانون طی دادنامه ‌شماره ۷۹۴-۷۹۵ مورخ ۲۴/۶/۱۳۹۴ هیئت عمومی دیوان عدالت اداری نیز مورد تأیید قرار گرفته است.

۲-۱۵- پرداخت مزایای جانبی به بازماندگان مشمول قانون تعیین تکلیف تأمین اجتماعی اشخاصی که ده سال و کمتر حق بیمه پرداخت کرده‌اند به نسبت سنوات پرداخت حق بیمه می‌باشد.

۳- ۱۵- مالک ‌محاسبه ریز دستمزد مبنای تعیین مستمری برقراری مشمولین قانون فوق، تبصره زیر‌ماده ۷۷ قانون تأمین اجتماعی با رعایت ضوابط مقرر در ماده ۷۲ قانون خواهد بود و حداقل مستمری قابل پرداخت به بازماندگان بیمه‌شده متوفی نیز بر مبنای مفاد ماده ۱۱۱ قانون تأمین اجتماعی، حداقل دستمزد سال فوت بیمه‌شده و متناسب با سنوات پرداخت حق بیمه به شرح زیر می‌باشد:

حداقل دستمزد سال فوت × سنوات پرداخت حق بیمه ۳۰ حداقل مجموع مستمری استحقاقی بازماندگان = ۱۶ میزان سهم هر فرد × مبلغ مستمری استحقاقی متوفی مجموع سهام بازماندگان میزان سهم مستمری هر یک از بازماندگان = ۲۰ × %غرامت مقطوع فوت مجموع سهام بازماندگان واجد شرایط میزان سهم مستمری هریک از والدین = غرامت مقطوع فوت = سنوات پرداخت حق بیمه × حداقل دستمزد مشمول کسر حق بیمه سال فوت

۴- ۱۵- میزان سهم مستمری هریک از بازماندگان واجد شرایط برابر است با:

۵- ۱۵- در مورد بیمه‌شدگانی که فوت آنان قبل از تصویب قانون فوق‌الذکر واقع شده حداقل دستمزد ۱۳۹۲ (سال تصویب قانون) مالک محاسبه است، لیکن در مورد پرداخت غرامت مقطوع فوت به پدر و مادر تحت تکفل بیمه‌شده متوفی حداقل دستمزد زمان فوت مالک محاسبه خواهد بود.

۶- ۱۵- ازآنجاکه مطابق قانون همسران و فرزندان بیمه‌شده متوفی از دریافت مستمری به نسبت سنوات پرداخت حق بیمه بهره‌مند می‌شوند، لیکن به پدر و مادر اشاره‌ای نشده است؛ بنابراین هریک از والدین واجد شرایط کماکان از غرامت مقطوع فوت به نسبت سهام مقرر در قانون برخوردار خواهند شد.

۷- ۱۵- توجه خواهند داشت که تا قبل از تصویب قانون مذکور (۱۱/۹/۱۳۹۲) بازماندگان واجد شرایط بیمه‌شده‌ای که از تاریخ ۲۰/۱۱/۱۳۸۶) قانون اصلاح تبصره ۳ بند ۳ ‌ماده ۸۰ قانون تأمین اجتماعی) به بعد فوت شدند و دارای سابقه پرداخت حق بیمه بین یک تا ده سال بودند، استحقاق دریافت غرامت مقطوع فوت را به‌طور یکجا و به نسبت سهام مقرر در ماده ۸۳ قانون را دارا بودند. به منظور ‌محاسبه غرامت مقطوع فوت والدین بیمه شدگان متوفی صرفا حداقل دستمزد زمان فوت مالک محاسبه خواهد بود. ازآنجاکه گواهی انحصار وراثت به عنوان سند اصلی و مهم در شناسایی بازماندگان قانونی متوفی از جمله والدین وی محسوب می‌‌شود، لذا واحدهای اجرایی موظفند قبل از پرداخت غرامت مقطوع فوت نسبت به اخذ انحصار وراثت اقدام نموده باشند. غرامت مقطوع فوت مشمول کسر ۲ %موضوع ‌ماده ۸۹ قانون نبوده و عینا قابل پرداخت است.

۸-۱۵- باتوجه به اینکه برقراری مستمری در اجرای قانون «تعیین تکلیف تأمین اجتماعی …» متناسب با سنوات پرداخت حق بیمه است، لذا واحدهای اجرایی در زمان برقراری مستمری مکلفند نسبت به اخذ اطلاعات لازم از بازماندگان متقاضی مطابق فرم پیوست ‌شماره ۳ اقدام نمایند.

۱۶- درمواردی‌که بیمه‌شده بر اثر ‌حادثه ناشی از کار یا بیماری‌های حرفه‌ای فوت نماید، بدون در نظر گرفتن سابقه پرداخت حق بیمه، بازماندگان واجد شرایط وی طبق مقررات این بخشنامه استحقاق دریافت مستمری را خواهند داشت که نحوه ‌محاسبه مستمری متعلقه همانند بند “۱۲” می‌باشد.

 ۱۷- نکات قابلتوجه:

۱-۱۷- در احتساب سابقه پرداخت حق بیمه متوفی ظرف ده سال قبل از تاریخ فوت و نیز در آخرین سال حیات بیمه‌شده عالوهبر مدت کار و پرداخت حق بیمه، مدت استفاده از غرامت دستمزد ایام بیماری و بارداری، مقرری بیکاری، دوران پرداخت حق بیمه به صورت اختیاری یا حرف و مشاغل آزاد (با در نظر گرفتن نرخ حق بیمه مؤثر) و مدت خدمت نظام وظیفۀ عمومی با رعایت ضوابط و مقررات قانونی مربوطه منظور خواهند شد.

۲-۱۷- مبنای سال کامل در محاسبات مربوط به برقراری مستمری بازماندگان، ۳۶۵ روز کامل است بدیهی است ازآنجاکه در تعیین سنوات پرداخت حق بیمه متوفی، اجزای سال (ماه و روز) نیز در محاسبات مربوطه مالک عمل می‌باشند، لذا در این خصوص پس از تقسیم مدت بیمهپردازی متوفی (به روز) بر عدد ثابت ۳۶۵ ، مدت سابقه پرداخت حق بیمه مؤثر متوفی با احتساب سه رقم اعشار به عنوان کسری از سال به دست خواهد آمد.

۳-۱۷- هرچند مدت دریافت مقرری بیمه بیکاری جزء سوابق پرداخت حق بیمه متوفی محسوب می‌شود، لیکن چنانچه متوفی در تمام دوره۷۲۰ روز قبل از تاریخ فوت در حال دریافت مقرری بیکاری بوده باشد در فرآیند برقراری مستمری بازماندگان برای تعیین میانگین دستمزد ظرف ۷۲۰ روز، حقوق و مزایای ظرف ۷۲۰ روز قبل از تاریخ شروع مقرری بیمه بیکاری (حقوق و مزایای زمان اشتغال به کار متوفی) مالک محاسبه قرار می‌گیرد.

فصل پنجم: نحوه تقسیم سهام

۱۸- مستمری بازماندگان به میزان سهام مقرر در ‌ماده ۸۳ قانون بین بازماندگان واجد شرایط تقسیم می‌شود:

۱- ۱۸- میزان مستمری همسر بیمه‌شده متوفی معادل پنجاه درصد مستمری استحقاقی بیمه‌شده است و درصورتیکه بیمه‌شده مرد دارای چند همسر دائم باشد، مطابق تبصره بند (۱) ماده ۴۸ قانون حمایت خانواده مستمری به تساوی بین آنان تقسیم خواهد شد.

۲- ۱۸- میزان مستمری هر فرزند بیمه‌شده متوفی معادل بیست و پنج درصد مستمری استحقاقی بیمه‌شده است و درصورتیکه پدر و مادر را از دست داده باشد، سهم او دو برابر میزان مذکور خواهد بود. ازآنجاکه میزان سهام فرزندانی که والدین آنها فوت نموده‌اند به طور مضاعف (۵۰%) محاسبه می‌شود، لذا در این خصوص واحدهای اجرایی به هنگام ثبت اطلاعات فرزندان در پایگاه اطلاعات هویتی مستمری‌بگیران موظفند وضعیت «نسبت» این قبیل فرزندان را حسب مورد «پسر بازمانده» یا «دختر بازمانده» ثبت نمایند. توجه خواهند داشت که فرزندخوانده نیز به موجب قانون در حکم فرزند حقیقی بیمه‌شده بوده و همانند سایر فرزندان از سهام مربوطه برخوردار خواهد شد. در این راستا واحدهای اجرایی باید به هنگام ثبت اطلاعات در پایگاه هویتی مستمری‌بگیران نسبت این قبیل فرزندان را حسب مورد «فرزندخوانده پسر» یا «فرزندخوانده دختر» ثبت نمایند.

۳- ۱۸- میزان مستمری هریک از پدر و مادر بیمه‌شده متوفی معادل بیست درصد مستمری استحقاقی بیمه‌شده است.

۴- ۱۸- میزان مستمری سهم هریک از بازماندگان از مجموع مستمری استحقاقی متوفی از حاصل ضرب سهم وی در مستمری استحقاقی تقسیم بر مجموع سهام بازماندگان به دست خواهد آمد.

فصل ششم: مدارک و مستندات لازم جهت برقراری و صدور حکم مستمری

۱۹- مدارک ضروری

۱-۱۹- درخواست بازماندگان متوفی مبنی بر تقاضای برقراری مستمری (طبق فرم پیوست ‌شماره یک)؛

نظربه اینکه در برخی موارد آخرین محل اشتغال به‌کار بیمه‌شده متوفی در شهری به جز شهر محل سکونت وی می‌باشد، لذا به جهت رضایتمندی بازماندگان و جلوگیری از مشکلات مربوط به تردد این افراد از محل سکونت تا آخرین شعبه دریافت‌کننده حق بیمه، ارائه درخواست بازماندگان به نزدیکترین شعبه محل سکونت آنان بلامانع بوده که دراینصورت شعبه دریافت‌کننده درخواست باید پس از اخذ مدارک موردنیاز، در کوتاه‌ترین زمان ممکن با انعکاس موضوع و ارسال مدارک به شعبه ذیربط مراتب را تا حصول نتیجه نهایی از آخرین شعبه دریافت‌کننده حق بیمه متوفی پیگیری نماید.

۲-۱۹- اصل و تصویر تمام صفحات شناسنامه متوفی؛

۳-۱۹- اصل و تصویر کارت ملی متوفی؛ درمواردیکه متوفی فاقد کارت ملی باشد، بازماندگان باید جهت اخذ کد ملی به اداره ثبت احوال یا دفاتر پیشخوان دولت (ارائه‌دهنده خدمات ثبت احوال) راهنمایی شوند.

۴-۱۹- اصل و تصویر گواهی وفات بیمه‌شده صادره از سوی سازمان ثبت احوال برای جلوگیری از هرگونه سوء استفاده احتمالی توجه خواهند داشت که تاریخ فوت مندرج در برگ خلاصه فوت باید با کلیه مدارک و مستندات مربوطه از جمله جواز دفن صادره مطابقت داشته و صحت تاریخ فوت از هر حیث برای شعبه ذیربط روشن باشد؛ در این ارتباط و هنگام تسلیم گواهی فوت برابر اصل شده صفحه آخر شناسنامه متوفی که مشخصات مرحوم در آن درج و ممهور به مهر اداره ثبت احوال مربوطه شده نیز از بازماندگان دریافت و در پرونده مربوطه نگهداری شود؛

۵-۱۹- اصل و تصویر سند رسمی ازدواج دائم متوفی یا سند عادی ازدواج دائم که از سوی مراجع قضایی احراز اصالت شده باشد؛

۶-۱۹- اصل و تصویر تمام صفحات شناسنامه افراد تحت تکفل واجد شرایط متوفی؛

۷-۱۹- اصل و تصویر کارت ملی افراد تحت تکفل واجد شرایط متوفی؛ در مواردیکه افراد مذکور فاقد کارت ملی باشند، باید جهت اخذ کد ملی به اداره ثبت احوال یا دفاتر پیشخوان دولت (ارائه‌دهنده خدمات ثبت احوال) راهنمایی گردند؛

۸-۱۹- اصل و تصویر گواهی انحصار وراثت؛ مهلت ارائه گواهی انحصار وراثت حداکثر ۹ ماه پس از سپری شدن از تاریخ فوت متوفی می‌باشد. توجه خواهند داشت عدم ارائه مدارک از سوی بازمانده یا بازماندگانی که وفق قانون تأمین اجتماعی شرایط لازم جهت بهره‌مندی از مزایای مستمری مربوطه را دارا هستند لیکن بنا به دالیلی ازجمله اختالفات خانوادگی از ارائه آن امتناع می‌ورزند، مانعی جهت برقراری مستمری سایر بازماندگان واجد شرایط نخواهد بود.

۲۰- مدارک حسب ضرورت

۱-۲۰- گواهی اشتغال به تحصیل دانشگاهی معتبر و تأییدشده از سوی مراجع ذیصلاح در خصوص فرزندان ذکور بالای ۱۹ سال؛

۲-۲۰- اصل نظریه کمیسیون پزشکی مبنی بر ازکارافتادگی کلی فرزندان ذکور؛

۳-۲۰- اصل و تصویر طلاقنامه فرزندان اناث؛ باعنایت به صراحت قانونی دائر بر اینکه نفقه مطلقه رجعیه در زمان عده بر عهده شوهر است و شوهر در این ایام امکان رجوع به زن را دارد، لذا برخورداری زوجه از مزایای قانونی تا زمان ارائه طلاقنامه قطعی حاکی از سپری شدن مدت عده و عدم رجوع شوهر امکانپذیر نیست.

۴-۲۰- تعهدنامه فرزندان اناث مبنی بر نداشتن شغل و شوهر (طبق فرم پیوست ‌شماره۲)؛

۵-۲۰- تعهدنامه هریک از بازماندگان متوفی (به استثنای همسر متوفی) مبنی‌بر عدم دریافت هرگونه مستمری بازنشستگی، ازکارافتادگی و وظیفه یا وجوه دیگر از سازمان یا هریک از صندوق‌های بیمه و بازنشستگی کشور (طبق فرم پیوست ‌شماره ۴)؛

۶-۲۰- اصل وکالت‌نامه محضری از بازماندگان به‌منظور پرداخت مستمری در وجه احدی از بازماندگان واجد شرایط (انجام کنترل‌های یکساله به‌منظور اطمینان از احراز شرایط الزامی است)؛ بازماندگان واجد شرایط می‌توانند با حضور در شعبه و ارائه وکالتنامه (طبق فرم پیوست ‌شماره ۵) احدی از بازماندگان واجد شرایط را به عنوان وکیل و دریافت‌کننده مجموع سهام مستمری بازماندگان تعیین نمایند؛ وکالتنامه‌هایی که به این روش صادر می‌شوند باید سالیانه با حضور موکلین در شعبه تجدید شوند.

۷-۲۰- باتوجه به قانون حضانت فرزندان صغیر یا محجور به مادران آنها مصوب ۶/۵/۱۳۶۴ و ‌ماده ۴۳ قانون حمایت خانواده مصوب ۱/۱۲/۱۳۹۱، حضانت فرزندان صغیر برعهده مادر آنها است، لیکن در صورتی که از سوی مراجع قضایی ذیصالح حکم رد صلاحیت مادر صادر و سرپرستی فرزندان متوفی به فردی دیگر سپرده شده باشد اخذ تصویر حکم مبنی بر رد صلاحیت مادر و حکم سرپرستی یا قیمنامه از سرپرست یا قیم فرزندان الزامی است؛

۸-۲۰- رأی سرپرستی آزمایشی و یا قطعی جهت فرزندخواندگان؛

۹-۲۰- تصویر گواهی رشد (در صورت صدور از سوی مراجع قضایی ذیصلاح)؛

۱۰-۲۰- اصل نظریه کمیسیون پزشکی مبنی بر ازکارافتادگی والدین یا ۲۳ شوهر بیمه‌شده زن متوفی.

۱۱-۲۰- مدارک احراز وقوع حادثه ناشی از کار درمواردیکه علت فوت بیمه‌شده بر اثر وقوع حادثه بوده است (شامل: گزارش وقوع حادثه و گزارش بررسی حادثه، کروکی و گزارش پلیس راه در مورد تصادفات منجر به فوت ، گزارش مقامات انتظامی، گزارش بازرس کار، گواهی پزشکی قانونی و…)؛

۱۲-۲۰- تأیید پروانه اشتغال به کار معتبر و یا گواهی صریح اداره کل اشتغال اتباع خارجی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در مورد اتباع خارجی مبنی بر بلامانع بودن اشتغال بیمه‌شده متوفی در کارگاه و مشاغل مربوطه از سوی واحد نامنویسی و حساب‌های انفرادی؛

۱۳-۲۰- اصل مدارک مربوط به کفالت والدین.

نکته: واحد امور فنی مستمری‌ها موظف است تصویر مستندات یادشده را پس از کنترل و تطبیق با اصل اسناد و ممهور نمودن به مهر برابر با اصل، در پرونده مستمری ضبط و اصل اسناد را به بازماندگان اعاده نماید. ضروری است از این‌پس باتوجه به اقداماتی که سازمان در زمینه تشکیل پرونده الکترونیک در دست اقدام دارد واحدهای اجرایی جهت برابر اصل نمودن مدارک مأخوذه از مهری که نمونه آن در زیرآمده است استفاده نمایند. این تصویر برابر با اصل ابرازی می‌باشد علی علیزاده- کارشناس مستمری تاریخ تأیید: ۱۴/۲/۱۳۹۴ این تصویر برابر با اصل ابرازی می‌باشد نام کارمند واحد) مثال : علی علیزاده(- سمت ) مثال :کارشناس مستمری) تاریخ تأیید ………….. درج نام، نام خانوادگی و سمت کارمند واحد امور فنی مستمریها که مسئولیت کنترل مدارک را بر عهده دارد طبق مهر نمونه الزامی است. ضمنا ضروری است مهر موردنظر حداکثر در ابعاد (۶×۳) سانتیمتر تهیه شود.

فصل هفتم: نحوه برقراری مستمری بازماندگان

۲۱- برقراری مستمری بازماندگان مستمری‌بگیر بازنشسته و از کارافتاده کلی متوفی

۱-۲۱- اخذ اسناد و مدارک موردنیاز مطابق با موارد مندرج در «فصل ششم« این بخشنامه از بازماندگان باتوجهبه اینکه تاریخ فوت بیمه‌شدگان و مستمری‌بگیران متوفی به صورت خودکار از پایگاه اطلاعات سازمان ثبت احوال فراخوان و مستقیما در پایگاه اطلاعات شعبه ذیربط درج و مبنای ارائه حمایتها قرار خواهد گرفت؛ لذا ضروری است در صورت مشاهدۀ هرگونه مغایرت بین تاریخ درجشده در سیستم با اسناد و مدارک ارائه شده توسط بازماندگان، ابتدا از درج صحیح اطلاعات هویتی متوفی (علیالخصوص تاریخ تولد و ‌شماره ملی) اطمینان حاصل نموده و درصورت نیاز بازماندگان را جهت رفع مغایرت و اصلاح اطلاعات به اداره ثبت احوال یا دفاتر پیشخوان دولت (ارائهدهندۀ خدمات ثبت احوال) راهنمایی نمایند.

۲-۲۱- کنترل، بازبینی و عندالزوم ثبت اطلاعات هویتی متوفی و بازماندگان متقاضی دریافت مستمری در سیستم مکانیزه نامنویسی و حساب‌های انفرادی شعبه. در صورت مشاهدۀ هرگونه مغایرت در ثبت اطلاعات هویتی افراد ، قبل از هرگونه اقدام در زمینۀ برقراری مستمری، واحد نامنویسی و حساب‌های انفرادی شعبه موظف به اصلاح یا ثبت اطلاعات دقیق هویتی افراد در سیستم مکانیزه شعبه خواهند بود. در هر حال صدور حکم تبدیلی و پرداخت مستمری منوط به تکمیل اطلاعات هویتی افراد در سیستم مکانیزه شعبه است. از آنجا که پس از ثبت اطلاعات در سیستم مکانیزه مستمریها امکان هرگونه تغییر در اطلاعات هویتی و احکام مستمری به سهولت امکانپذیر نیست، لذا کاربران سیستم مکلفند تا در ثبت و کنترل اطلاعات پرونده‌های مستمری اعم از اطلاعات هویتی افراد و اطلاعات احکام نهایت دقت را معمول دارند.

۳-۲۱- وضعیت پرداخت مستمری و سایر مزایای متعلقه به متوفی مربوط به قبل و بعد از تاریخ فوت مستمری‌بگیر و مبالغ برگشت شده از مبادی پرداخت به منظور محاسبه و تعیین تکلیف مطالبات متوفی از سازمان (ماترک) یا مطالبات سازمان از متوفی بابت مبالغ اضافه پرداختشده به وی کنترل و بررسی شود.

۴-۲۱- در صورت تکمیل و تأیید مدارک و اسناد ارائه شده به سازمان و پس از ثبت اطلاعات موردنیاز در سیستم مکانیزه مستمریها، حکم برقراری مستمری بازماندگان با فراخوان اطلاعات پرونده مستمری بازنشستگی یا ازکارافتادگی کلی و اطلاعات جدید ثبتشده در سیستم، طبق فرمت پیشبینیشده در سیستم مکانیزه تهیه گردیده و پس از کنترل و امضاء توسط کارکنان و مسئولین ذیربط ثبت دفتر شعبه شده و در نهایت نسبت به تخصیص ‌شماره مستمری اقدام خواهد شد.

۵-۲۱- پس از صدور حکم برقراری مستمری، تصویر حکم مزبور جهت اطلاع و آگاهی بازماندگان از اقدامات به عمل آمده ، به ایشان ارائه خواهد شد. پس از آن بازماندگان می‌توانند احکام افزایش سالیانه مستمری و فیش مستمری ماهیانه خود را رأسا از طریق سایت رسمی سازمان دریافت نمایند.

۶-۲۱- به منظور طبقه‌بندی اطلاعات پرونده‌های مستمری تبدیلی در پایگاه اطلاعات هویتی مستمری بگیران واحدهای اجرایی موظفند صرفا از کدهای اساس برقراری زیراستفاده نمایند:

 ردیف کد اساس عنوان توضیح بازنشسته و ازکارافتاده کلی غایب (بخشنامه ۵۵ مستمریها) تبصره الحاقی به ماده ۸۰ قانون مصوب ۱۸/۲/۱۳۸۷(بازنشسته و ازکارافتاده کلی غایب) ۱ ۱۵۴۰۰ بازنشستگی عادی تبدیلشده به مستمری بازماندگان بند (۱ (ماده ۸۰ قانون تأمین اجتماعی ) فوت بازنشسته) ۲ ۱۵۶۰۰ از کارافتادگی کلی ) اعم از ناشی یا غیر ناشی از کار) تبدیلشده به مستمری بازماندگان بند (۲ (ماده ۸۰ قانون اجتماعی (فوت ازکارافتاده کلی) ۳ ۱۵۶۰۱ بازنشستگی تبدیلشده به مستمری بازماندگان ۴ ۱۵۳۱۴ بند ۴ بخشنامه ۱/۴۷ مستمریها بازنشستگی تبدیلشده به مستمری بازماندگان ۵ ۱۵۶۲۱ بند ۴ بخشنامه ۵۶ مستمریها بازنشستگی تبدیلشده به مستمری بازماندگان بند (۹۱ (قانون بودجه سال ۱۳۹۰ کل کشور- بند ۴ بخشنامه ۲/۵۶ مستمریها ۶ ۱۵۶۲۳ بازنشستگی تبدیلشده به مستمری بازماندگان ۷ ۱۵۶۲۴ بند (۶۶ (قانون بودجه سال ۱۳۹۱ کل کشور بازنشستگی تبدیلشده به مستمری بازماندگان قانون تعیین تکلیف تأمین اجتماعی …)فوت بازنشسته یا ازکارافتاده) ۸ ۱۵۶۲۶ پرونده‌های مستمری که دارای کد اساس برقراری ۱۵۶۲۳ ،۱۵۶۲۴ و ۱۵۶۲۶ هستند به نسبت سنوات پرداخت حق بیمه از مزایای جنبی بهره‌مند خواهندگردید.

۲۲- برقراری مستمری بازماندگان بیمه‌شدگان متوفی

۱-۲۲- واحد امور فنی مستمری‌های شعبه ذیربط موظف است پس از اخذ اصل و تصویر اسناد و مدارک موردنیاز (مندرج در” فصل ششم” این ۲۷ بخشنامه) و درخواست برقراری مستمری از بازماندگان (طبق فرم پیوست ‌شماره یک) و کلیه مدارک و مستندات از بازماندگان واجد شرایط در اسرع وقت ریزدستمزد و سوابق پرداخت حق بیمه متوفی را از واحد مربوطه استعلام نماید.

۲-۲۲- کنترل و ثبت اطلاعات هویتی متوفی و بازماندگان متقاضی دریافت مستمری بازماندگان در سیستم مکانیزه نامنویسی و حساب‌های انفرادی شعبه و سایر اقدامات پیشگفت.

۳-۲۲- استعلام مکانیزه مدت سابقه پرداخت حق بیمه متوفی از واحد نامنویسی و حساب‌های انفرادی شعب واحد نامنویسی و حساب‌های انفرادی شعبه موظف است در کوتاهترین زمان ممکن نسبت به گردآوری، تجمیع و اعلام نهایی مدت سابقه پرداخت حق بیمه متوفی بر اساس نرخ حق بیمه مؤثر اقدام نماید.

۴-۲۲- واحد درآمد حق بیمه موظف است در صورت استعلام واحد نامنویسی و حساب‌های انفرادی نسبت به اعلام پاسخ در حداقل زمان ممکن اقدام نماید. بدیهی است درمواردیکه بدهی کارگاه مربوطه در مرحله برآوردی است باید موضوع را خارج از نوبت مورد رسیدگی قرار داده و در اسرع وقت نتیجه را اعلام نماید.

۵-۲۲- کلیه شعب سازمان باید در اسرع وقت از تاریخ وصول استعلام شعبه مبدأ نسبت به اعلام سوابق پرداخت حق بیمه متوفی به شعبه مربوطه اقدام نمایند.

۶-۲۲- به‌منظور ‌محاسبه میزان مستمری استحقاقی متوفی ریزدستمزد بیمه‌شده به هنگام اعلام سوابق پرداخت حق بیمه، به صورت هوشمند استخراج و اعلام می‌شود.

۷-۲۲- پس از اعلام سابقه، واحد امور فنی مستمریها موظف است سابقه و ریزدستمزد مؤثر در برقراری مستمری بازماندگان را از هر حیث ازجمله نرخ حق بیمه کنترل و از صحت آنها اطمینان حاصل نماید.

۸-۲۲- با عنایت به آیین‌نامه اجرایی صاحبان حرف و مشاغل آزاد، سوابق پرداخت حق بیمه با نرخ ۱۲% آن دسته از بیمه‌شدگان که قبل از احراز شرایط بازنشستگی فوت می‌نمایند در احراز شرایط قانونی جهت بهره‌مندی از مستمری بازماندگان و نیز ‌محاسبه مبلغ مستمری مربوطه منظور نخواهد شد.

۹-۲۲- درمواردیکه فوت بیمه‌شده به علت بیماری رخ داده باشد واحدهای اجرایی موظفند از اشتغال به‌کار بیمه‌شده علی‎‌الخصوص در ماه‌های پایانی حیات اطمینان حاصل نمایند.

۱۰-۲۲- پس از اعلام سوابق پرداخت حق بیمه و کنترل همه‎جانبه اطلاعات و مدارک و انجام بررسی‌های لازم در زمینه برقراری مستمری بازماندگان از سوی واحد امور فنی مستمریها، حکم برقراری مستمری بازماندگان طبق فرمت پیشبینی شده در سیستم مکانیزه مستمریها تهیه شده و پس از کنترل و امضاء توسط مسئولین ذیربط ثبت دفتر شعبه شده و درنهایت نسبت به تخصیص ‌شماره مستمری اقدام خواهد شد.

۱۱-۲۲- اخذ اسناد و مدارک مرتبط با ‌حادثه ناشی ازکار مندرج در فصل پنجم این بخشنامه الزامی است.

۱۲-۲۲- درصورتیکه مقصر حادثه کارفرما باشد، اجرا و پیگیری موضوع ‌ماده ۶۶ قانون تأمین اجتماعی الزامی است.

۱۳-۲۲- در اجرای تبصره (۱) ماده ‌واحده قانون «تعیین تکلیف تأمین اجتماعی اشخاصی که ده سال و کمتر حق بیمه پرداخت کرده‌اند» درصورتیکه بیمه شده متوفی صرفا دارای همسر و فرزند باشد، حکم برقراری مستمری بازماندگان و چنانچه صرفا دارای والدین تحت تکفل باشد حکم غرامت مقطوع فوت و درصورتیکه علاوه بر همسر و فرزند دارای والدین واجد شرایط تحتتکفل باشد همزمان حکم مستمری بازماندگان و حکم غرامت مقطوع فوت صادر خواهد شد. احکام مستمری بازماندگان مشمولین این قانون همواره با درنظر گرفتن میزان سهام کلیه افراد اعم از همسر، فرزند و والدین متوفی براساس ‌ماده ۸۳ قانون محاسبه و صادر خواهد شد با این تفاوت که صرفا همسر و فرزندان متوفی به نسبت سهام مقرر در قانون از مستمری بازماندگان بهره‌مند خواهند شد. در زمان صدور احکام و ‌محاسبه غرامت مقطوع فوت میزان سهام کلیه افراد اعم از همسر، فرزند و والدین متوفی براساس سهام مقرر در ‌ماده ۸۳ قانون اعمال خواهد شد، لیکن صرفا والدین متوفی به نسبت سهام خود از غرامت مقطوع فوت بهره‌مند خواهند شد. پس از صدور سند و پرداخت مبلغ غرامت مقطوع فوت به والدین، اقدام دیگری در ارتباط با آن متصور نمیباشد. طبق مفاد تبصره (۲) ماده ‌واحده قانون تعیین تکلیف …، تأمین هزینه‌های ناشی از اجرای این قانون برعهده دولت بوده لذا مراتب همزمان با صدور حکم مستمری، جهت نگهداری حساب و استفاده در بیلان هر سال مالی و پیگیری‌های بعدی مطالبات سازمان، از طریق سیستم مکانیزه مستمری‌ها به واحد حسابداری شعبه منتقل می‌شود.

۱۴-۲۲- به منظور طبقه‌بندی اطلاعات پرونده‌های مستمری بازماندگان، در پایگاه اطلاعات هویتی مستمری بگیران واحدهای اجرایی موظفند صرفا از کدهای اساس برقراری زیراستفاده نمایند:

ردیف کد اساس عنوان قانون پرداخت مستمری به فرزندان زنان متوفی مشمول قانون تأمین اجتماعی و سایر صندوق‌های بازنشستگی مصوب ۵/۱۰/۱۳۸۶ ۱ ۱۵۳۱۶ قانون اصلاح تبصره ۳ بند ۳ ماده ۸۰ قانون (پرداخت مستمری به نسبت سنوات- بخشنامه ۳/۲۴) ۲ ۱۵۳۱۷ غرامت مقطوع فوت جهت مشمولین قانون تعیین تکلیف ….- بخشنامه ۱/۶۵ مستمریها ۳ ۱۵۳۱۸ ۳۰ ردیف کد اساس عنوان اصلاحیه بند ) ۳ ) ماده۸۰ قانون (فوت بیمه‌شده) ۴ ۱۵۶۰۲ تبصره (۲ ) اصلاحیه بند ۳ ماده ۸۰ قانون (۲۰ سال سابقه) ۵ ۱۵۶۰۳ بند ۴ ماده ۸۰ قانون (حادثه ناشی ازکار یا بیماری حرفهای) ۶ ۱۵۶۰۷ مشمولین بند ۲ بخشنامه ۵۰ مستمریها (زن بازنشسته یا ازکارافتاده کلی) ۷ ۱۵۶۲۲ قانون تعیین تکلیف تأمین اجتماعی …- بخشنامه ۱/۶۵ مستمریها ) فوت بیمه‌شده) ۸ ۱۵۶۲۵ ۲

۳- برقراری مستمری بازماندگانی که بیش از دو سال بعد از تاریخ فوت بیمه‌شده مراجعه نداشتهاند.

به منظور برقراری مستمری اینگونه بازماندگان علاوه بر اخذ مدارک و مستندات لازم جهت برقراری و صدور حکم (موضوع فصل ششم این بخشنامه) مدارک زیر به انضمام پرونده فنی بیمه‌شده متوفی جهت اتخاذ تصمیم از سوی شعب ذیربط باید به اداره کل استان مربوطه ارسال شود:

۱-۲۳- تأییدکلیه سوابق پرداخت حق بیمه توسط مسئولین ذیربط؛

۲-۲۳- اخذ پرونده پزشکی متوفی و تطبیق آن با علت و تاریخ فوت متوفی (درصورتیکه فوت بیمه‌شده در زمان بستری و در بیمارستان اتفاق افتاده باشد)؛

۳-۲۳- بررسی وضعیت و صحت اشتغال به کار متوفی در طول مدت پرداخت حق بیمه علیالخصوص در سال‌های انتهایی قبل از تاریخ فوت بیمه‌شده؛

۴-۲۳- اخذ اقرارنامه مکتوب از بازماندگان در خصوص علت تأخیر در مراجعه ایشان به سازمان به‌انضمام تصویر مدارک و مستندات مورد ادعا. لازم به‌ذکر است رعایت مراتب پیشگفت در زمان برقراری مستمری بازماندگان بیمه‌شدگان متوفی مشمول قانون تعیین تکلیف …. موضوعیت نخواهد داشت.

۲۴- برقراری مستمری بازماندگان بیمه‌شدگان شهید:

چنانچه بیمه‌شدگان متوفی مشمولین قوانین موضوع بندهای ۲-۱ و ۶-۱ این بخشنامه در راه به ثمر رساندن انقلاب اسلامی، حفظ دستاوردهای انقلاب اسلامی، شرکت در عملیات جنگی و … به تشخیص و تأیید بنیاد شهید و امور ایثارگران به عنوان شهید معرفی شوند، واحدهای اجرایی موظفند به ترتیب زیر اقدام نمایند:

۱-۲۴- اخذ کلیه اسناد و مدارک موردنیاز از بازماندگان شهید طبق موارد مندرج در فصل ششم این بخشنامه؛

۲-۲۴- اخذ مدارک مرتبط با شهادت بیمه‌شده از جمله تأیید گواهی شهادت از سوی بنیاد شهید و امور ایثارگران محل سکونت بازماندگان (طبق فرم پیوست ‌شماره ۶)؛

۳-۲۴- ارسال مدارک مرتبط با شهادت بیمه‌شده پس از کنترل و بررسی لازم از سوی اداره کل استان ذیربط به اداره کل امور فنی مستمریها؛

۴-۲۴- انجام مکاتبات لازم از سوی اداره کل امور فنی مستمریها با بنیاد شهید و امور ایثارگران مرکز به منظور تأیید شهادت بیمه‌شده؛

۵-۲۴- صدور حکم برقراری مستمری بازماندگان شهید توسط شعبه مربوطه پس از تأیید شهادت بیمه‌شده از سوی بنیاد شهید و امور ایثارگران مرکز و اخذ مجوز صدور حکم، تخصیص کد اساس برقراری و هماهنگی لازم با شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تأمین از طرف اداره کل امور فنی مستمریها؛

۶-۲۴- میزان مستمری بازماندگان مشمول برابر است با یک بیست و چهارم جمع حقوق و مزایای مأخذ کسر حق بیمه ظرف آخرین دو سال پرداخت حق بیمه. درمواردیکه سابقه پرداخت حق بیمه مشمولین قبل از تاریخ شهادت کمتر از دو سال باشد، میزان مستمری قابل پرداخت عبارت حق بیمه تقسیم بر روزهای است از جمع مزد یا حقوق و مزایای ماخذ کسر کارکرد ضرب در سی.

۷-۲۴- کد اساس برقراری مستمری بیمه‌شدگان شهید “۱۵۷۰۵ “با موضوع “شهادت” به منظور حفظ دستاوردهای انقلاب اسلامی است.

۸-۲۴- توجه خواهند داشت که انجام تمامی کنترل‌های لازم بهمنظور اطمینان از احراز شرایط بازماندگان موردنظر از مزایای مستمری مربوطه (بررسی حیات و ممات، ازدواج و طلاق، اشتغال و… ) همانند سایر مستمری‌بگیران بر عهده واحدهای اجرایی مربوطه خواهد بود.

۹-۲۴- در اجرای بند (ج) ماده‌واحده «قانون اصلاح تبصره ۶ قانون حالت اشتغال مستخدمین شهید … مصوب۳۰/۶/۱۳۷۲ «سازمان موظف است اعتبارات ناشی از اجرای این قانون را (به استثناء بیمه‌شدگان شهید وزارت نفت ایران، شرکت‌های ملی نفت، گاز، پتروشیمی، پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران) هر ماهه در اختیار بنیاد شهید انقلاب اسلامی قرار دهد تا از طریق بنیاد مزبور به بازماندگان واجد شرایط پرداخت گردد. بدین منظور لازم است لیست پرداخت مستمری بازماندگان شهدا را از سایر لیست‌های پرداخت مستمری منفک و تحویل بنیاد شهید نموده و چک معادل تعهدات قانونی را به حساب ‌شماره ۹۰۰۰۴ بانک ملی شعبه شاهد تهران (کد ۷۶۰) به نام بنیاد شهید مرکز واریز نمایند. پس از تحویل لیست و واریز وجه به ترتیب فوق، مسئولیت پرداخت مستمری به بازماندگان شهدا و هرگونه اتفاقات بعدی به عهده بنیاد شهید است. حسب توافقات به‌عمل‌آمده بنیاد شهید انقلاب اسلامی نیز باید به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی و عمل نماید که وجوه دریافتی بابت مستمری هر ماه را حداکثر تا پایان همان ماه بر اساس لیستهایی که از سوی شعب ارائه گردیده به مستمری‌بگیران پرداخت نماید و حداکثر تا پایان دو ماه بعد مراتب پرداخت مستمری را کتبا اعلام نماید و چنانچه مستمری و مزایای مربوطه افراد به هر علت پرداخت نشده باشد، آن را طی یک فقره چک به شعبه سازمان بازپس دهد.

۲۵- برقراری مستمری بازماندگان مشمول قانون بیمه بازنشستگی، فوت و از کارافتادگی بافندگان قالی، قالیچه، گلیم و زیلو

۱- ۲۵- در صورت فوت بیمه‌شدگانی که سوابق بیمه پردازی آنان در قالب قانون بیمه بازنشستگی، فوت و ازکارافتادگی بافندگان قالی، قالیچه، گلیم و زیلو (مصوب ۱۱/۹/۱۳۷۶) با نرخ ۱۴% باشد، تشخیص استحقاق و احراز شرایط استفاده از مستمری بازماندگان عینا تابع قانون تأمین اجتماعی است. متوسط دستمزد مبنای محاسبه بر اساس دستمزد خاص این قبیل افراد که مأخذ کسر حق بیمه قرار گرفته (نصف حداقل دستمزد کارگر عادی)، با رعایت ضوابط مقرر در تبصره ۲ ‌ماده ۷۲ قانون تعیین و مبلغ مستمری نیز بر اساس ‌ماده ۷۲ قانون و تغییرات بعدی آن است. مجموع مستمری قابل پرداخت در هر حال نباید از مبنای ‌محاسبه حق بیمه در زمان برقراری بیشتر و از ۳/۲ آن کمتر باشد.

۲- ۲۵- باعنایت به مفاد ‌ماده ۱۰ آیین‌نامه اجرایی قانون بیمه‌های اجتماعی قالیبافان، بافندگان فرش و شاغالن صنایع دستی شناسه‎دار (کددار) مصوب ۱۸/۵/۱۳۸۸ مجلس شورای اسلامی چنانچه بیمه‌شده نسبت به پرداخت مابه‌التفاوت متعلقه اقدام نماید، در این صورت پذیرش کل مدت سابقه وی در احراز شرایط و تعیین میزان مستمری بازماندگان مالک عمل است و در صورت عدم پرداخت مابه التفاوت حق بیمه، صرفا پنجاه درصد سنوات پرداخت حق بیمه متوفی در احراز و تعیین میزان مستمری مربوطه مؤثر خواهد بود. بدیهی است چنانچه با لحاظ سابقه مذکور، بیمه‌شده شرایط لازم را احراز نماید، بازماندگان وی در راستای قانون صدراالشاره و مطابق با قانون تأمین اجتماعی از مزایای مستمری مربوطه بهره‌مند خواهند شد.

۳- ۲۵- سوابق پرداخت حق بیمه مازاد سنی صرفاً به منظور فراهم نمودن زمینه ورود قالیبافان و تعیین میزان مزایای قانونی مربوطه پیش‌بینی شده است، لذا تأثیری در احراز شرایط برقراری مستمری بازماندگان نخواهد داشت.

۴-۲۵- بازماندگان بیمه‌شدگان مشمول قانون بافندگان قالی، قالیچه، گلیم و زیلو مصوب ۱۱/۹/۱۳۷۶ در صورت برقراری مستمری بازماندگان، استحقاق بهره‌مندی از حمایت درمان را نداشته و از مستمری آنان هیچگونه مبلغی جهت درمان (۲% موضوع ماده ۸۹ قانون و یا سرانه) کسر نمی‌شود.

۵-۲۵- سابقه بیمهپردازی مشمولین قانون بیمه‌های اجتماعی قالیبافان، بافندگان فرش و شاغلان صنایع دستی شناسه‌دار کامل بوده و تابع شرایط عام قانون تأمین اجتماعی است.

۲۶- برقراری مستمری در اجرای آرای دیوان عدالت اداری جهت طبقه‌بندی اطلاعات پرونده مستمری بیمه‌شدگان متوفایی که احراز شرایط برقراری مستمری بازماندگان ایشان براساس آرای دیوان عدالت اداری یا سایر مراجع قضایی ذیصالح صورت می‌پذیرد واحدهای اجرایی موظفند در پایگاه اطلاعات مستمری بگیران صرفا از کد اساس برقراری «۱۵۸۵۰» با عنوان «آراء صادره از سوی مراجع قضایی» استفاده نمایند. توجه خواهند داشت مفاد دادنامه‌های صادره از سوی شعب بدوی دیوان عدالت اداری قابل اعتراض بوده و دادنامه‌های تجدید نظر قطعی و لازم‌الاجرا هستند. بدیهی است هرگونه ابهام در مورد نحوه اجرای آرا باید از طریق حوزه حقوقی اداره کل استان و یا ستاد مرکزی مرتفع شود.

فصل هشتم: تغییرات مستمری بازماندگان

۲۷- صدور حکم تغییرات بازماندگان در موارد زیر صورت می‌پذیرد:

۱-۲۷- افزایش یا کاهش سابقه پرداخت حق بیمه یا دستمزد متوفی؛

تغییرات در میزان سابقه پرداخت حق بیمه و دستمزد بیمه‌شده متوفی (اعم از کاهش یا افزایش سابقه یا دستمزد) ضرورتا باید بر اساس مستندات قانونی و معتبر که به تأیید مسئولین ذیربط در شعبه رسیده، انجام شود.

۲-۲۷- افزایش یا کاهش تعداد بازماندگان واجد شرایط؛ ورود یا خروج فرد یا افراد از ردیف بازماندگان واجد شرایط دریافت مستمری بازماندگان باید بر اساس مستندات قانونی و معتبر که به تأیید مسئولین ذیربط در شعبه رسیده است، انجام شود. ورود یا خروج فرد یا افراد از ردیف بازماندگان اعم از اینکه مجموع درصد سهام بازماندگان (موضوع ماده ۸۳ قانون) پس از اعمال تغییرات، بیشتر یا کمتر از صد درصد شود، تأثیری در مجموع مستمری قابل پرداخت به بازماندگان ندارد؛ زیرا به هرترتیب همواره صددرصد مستمری استحقاقی بیمه‌شده متوفی با رعایت میزان سهم هر نفر، به افراد باقیمانده قابل پرداخت خواهد بود. در صورت خروج کلیه افراد و عدم وجود بازماندۀ واجد شرایط دریافت مستمری بازماندگان، واحد اجرایی پس از تعیین وضعیت مطالبات سازمان (اضافه پرداختی پس از تاریخ فوت و …) موظف به صدور حکم مختومه از طریق سیستم مکانیزه مستمریها و ثبت اطلاعات آن در پایگاه اطلاعات مستمری‌بگیران شعبه می‌باشد.

فصل نهم: فرآیند بررسی و چگونگی احراز شرایط بازماندگان

۲۸- همسر

۱-۲۸- به موجب بند ۱ ماده ۴۸ قانون حمایت خانواده از تاریخ ۷/۲/۱۳۹۲ ازدواج زوجه دائم متوفی مانع دریافت حقوق مذکور نمی باشد. در صورت ازدواج مجدد همسر متوفی و به منظور ثبت واقعه ازدواج و نگهداری آمار این گروه از همسران لازم است تا تصویر عقدنامه و شناسنامه زوجین که نام طرفین در آن درج شده باشد اخذ و پس از ثبت اطلاعات و انجام اقدامات سیستمی تصاویر مذکور که به تأیید مسئول ذیربط و ممهور به مهر برابر اصل شده در پرونده مربوطه ضبط شود.

۲-۲۸- برقراری مجدد مستمری آن دسته از همسر یا همسران بیمه‌شدگان یا مستمری‌بگیران متوفی که قبل از تاریخ لازم‌الاجراء شدن قانون حمایت خانواده (مورخ ۷/۲/۱۳۹۲) ازدواج نموده‌اند، از تاریخ اخیرالذکر با رعایت ضوابط مربوطه بلامانع خواهد بود.

۳-۲۸- چنانچه پس از تاریخ قطع مستمری همسر بیمه‌شده یا مستمری‌بگیر متوفی (به دلیل ازدواج مجدد) سایر بازماندگان صددرصد مستمری و سایر مزایای قانونی را دریافت نموده باشند و متعاقبا همسر در اجرای قانون فوق‌الذکر از تاریخ لازم‌الاجرا شدن قانون یا تاریخ ازدواج مجدد (هرکدام که مؤخر باشد) در ردیف بازماندگان قرار گیرد، در این صورت سهم مستمری و سایر مزایای قانونی وی پس از تکمیل فرم پیوست ‌شماره ۷ تعیین و با اولین لیست پرداخت مستمری تأدیه خواهد شد.

۴-۲۸- چنانچه همسر یا همسران بیمه‌شده یا مستمری‌بگیر متوفی در صورت فوت همسر بعدی استحقاق دریافت مستمری وی را نیز داشته باشند، سازمان یا سایر صندوق‌های بیمه و بازنشستگی موظفند آن مستمری که میزان آن بیشتر است را به متقاضی پرداخت نمایند. البته ذی نفع نیز رأسا مکلف است در این گونه موارد مراتب برخورداری از مستمری بیشتر را سریعا به صندوق بیمه و بازنشستگی مربوطه اطلاع دهد. درصورتیکه همسر یا همسران متوفی مراتب را کتمان نموده و موضوع را در کوتاهترین زمان ممکن به صندوق بیمه و بازنشستگی مربوطه اطلاع ندهند و از طرفی مبادرت به دریافت مستمری مضاعف نمایند، چنانچه صندوق بیمه و بازنشستگی زیان‌دیده سازمان تأمین اجتماعی باشد، شعبه ذیمدخل موظف است کلیه مستمری‌های پرداختی و سایر هزینه‌هایی که من غیرحق پرداخت شده است را براساس میزان آخرین مستمری و مزایای پرداختی (از قبیل بن، عیدی، کمک هزینه اولاد، مسکن و …) از مخاطب وصول نماید.

۵-۲۸- باتوجه به اینکه تبصره بند (۱) ماده ۸۱ قانون تأمین اجتماعی (عیال دائم بیمه‌شده متوفی مادام که شوهر اختیار نکرده است) تا تاریخ لازم‌الاجرا شدن قانون حمایت خانواده (۷/۲/۱۳۹۲) قابلیت اجرا داشته لذا چنانچه احدی از افراد ذینفع در اجرای مقررات قبلی به هر دلیل مبالغی بابت اضافه دریافتی مستمری (از جمله به دلیل عدم اعلام ازدواج) به سازمان بدهکار باشند، واحدهای اجرایی موظفند بدواً نسبت به تعیین تکلیف بدهی مربوطه وفق ضوابط پیشگفت اقدام نمایند.

۶-۲۸- ادامه پرداخت مستمری مشمولین بند (۱۰۳) قانون بودجه سال ۱۳۹۰ کل کشور (همسران بیمه‌شدگان متوفی که از مستمری بازماندگان بهره‌مند می‌شوند، چنانچه از فروردین لغایت اسفند ۹۰ مجدداً مبادرت به ازدواج نمایند کماکان مستمری خود را دریافت خواهند نمود) بلامانع بوده و با رعایت ضوابط قانونی استمرار خواهد داشت. ۷-۲۸- به موجب بند (۲) ماده ۴۸ قانون حمایت خانواده، دریافت مستمری بازنشستگی یا ازکارافتادگی کلی همسر یا همسران بیمه‌شده یا مستمری‌بگیر متوفی در صورت احراز شرایط قانونی، بلامانع خواهد بود.

۸-۲۸- آن دسته از همسران بیمه‌شدگان متوفی که از مستمری شوهر خود استفاده می‌نمایند، مستمری از بابت فوت پدر یا مادر در مورد آنان قابل برقراری و پرداخت نیست.

۲۹- فرزند ذکور

۱-۲۹- فرزندان ذکور بیمه‌شدگان و مستمری‌بگیران متوفی در صورت احراز هریک از شرایط زیراستحقاق دریافت مستمری بازماندگان را خواهند داشت:

الف) سن آنان کمتر از ۲۰ سال (حداکثر ۱۹ سال تمام) بوده یا منحصراً به موجب مدارک مثبته به تحصیلات دانشگاهی اشتغال داشته باشند؛ در صورت ترک تحصیل استفاده از مزایای مذکور متوقف و با اشتغال مجدد به تحصیل برخورداری از مزایای مورد بحث امکانپذیر نخواهد بود. در خصوص گواهی‌های تحصیلی دانشگاهی ارائه‌شده ضرورت دارد واحدهای اجرایی در مواردی که فرزندان در سنین بالا مبادرت به ارائه گواهی تحصیلی می‌نمایند با دقت مدارک مربوطه را مورد کنترل و رسیدگی قرار داده و به نحو مقتضی از اشتغال به تحصیل دانشگاهی و عدم‌اشتغال به کار فرزند نظر اطمینان حاصل نمایند.

مورد ب) چنانچه معلول ازکارافتاده نیازمند باشد؛ در این قبیل موارد (به دلیل عدم وجود شرط سنی) باید مراتب به واحد امور فنی بیمه‌شدگان اعلام تا واحد ذیربط ضمن اخذ تعهدنامه مربوطه مطابق فرم‌های پیوست ‌شماره ۴ و ۱.۴ بخشنامه ‌شماره ۱۴ مشترک فنی و درآمد (موضوع : چگونگی احراز شرایط تحت تکفل بودن…) قبل از معرفی ایشان به کمیسیون پزشکی، با اعزام بازرس فنی به محل سکونت متقاضی و توجه به مفاد بخشنامه اخیرالذکر بدواً پیرامون وضعیت شغلی، مالی، نحوه تأمین هزینه زندگی و همچنین اطمینان از عدم بیمهپردازی وی در مقطع نظر (زمان ارائه درخواست و نیز زمان فوت بیمه‌شده) بررسی زمانی مورد لازم و همهجانبه معمول نمایند تا در صورت تایید تحت تکفل بودن فرزند توسط شعبه ذیربط نسبت به معرفی ذینفع به کمیسیون پزشکی حسب ضوابط و مقررات اقدام گردد. بدیهی است چنانچه فرزندان ذکور بیمه‌شدگان یا مستمری‌بگیران متوفی در نظر دارای سابقه پرداخت حق بیمه باشند ضرورت دارد مقاطع زمانی مورد حسب ضوابط مقرر قبل از معرفی این قبیل افراد به عنوان بیمه‌شده اصلی به کمیسیون پزشکی، وضعیت آنان بررسی و در صورت عدم احراز شرایط قانونی مراتب به متقاضی اعلام و سپس درخواست کفالت و معرفی وی به کمیسیون پزشکی به عنوان فرد تبعی مورد رسیدگی قرار گیرد.

۲-۲۹- باعنایت به اینکه بازماندگان بیمه‌شدگان متوفی در صورتی استحقاق دریافت مستمری مربوطه را خواهند داشت که در زمان فوت بیمه‌شده حائز شرایط مقرر قانونی باشند لذا آن دسته از فرزندان ذکور که به دالیلی نظیر رسیدن به سن خروج از تکفل (۱۹ سال تمام) و عدم اشتغال به تحصیل در زمان حیات بیمه‌شده تحت تکفل وی قرار نداشته و پس از فوت به لحاظ اشتغال به تحصیل و یا ازکارافتادگی درخواست ورود به ردیف بازماندگان جهت دریافت مستمری را دارند لازم است موارد زیر مد نظر قرار گیرد:

۱-۲-۲۹- در خصوص آن دسته از فرزندان ذکور که پس از فوت بیمه‌شده/ مستمری‌بگیر با ادعای ازکارافتادگی، متقاضی بهره‌مندی از مزایای مستمری مربوطه هستند، باید موضوع ازکارافتادگی کلی، تحت تکفل بودن و همچنین تأمین مخارج آنان قبل از فوت توسط بیمه‌شده/ مستمری‌بگیر اصلی و یا در زمانی که فرد به واسطۀ احراز شرایط قانونی (سن کم و یا اشتغال به تحصیل) خود در زمرۀ بازماندگان واجد شرایط دریافت مستمری قرار داشته، محرز گردد (ارائه گواهی پزشک معالج و تاریخ مدارک و مستندات درمانی متقاضی باید ناظر بر نوع بیماری در زمان حیات بیمه‌شده/ مستمری‌بگیر اصلی و یا دوره مستمری بگیر بودن فرد باشد) بنابراین افراد موصوف صرفا درصورتی محق به دریافت مستمری بازماندگان خواهند بود که کمیسیون‌های پزشکی موضوع ماده ۹۱ قانون، زمان ازکارافتادگی کلی آنان را قبل از فوت بیمه‌شده/ مستمری‌بگیر و یا دوره مستمری‌بگیری فرد تشخیص دهند. در این قبیل موارد رعایت شرط سنی در زمان فوت بیمه‌شده/ مستمری‌بگیر (حین‌الفوت) موضوعیت نخواهد داشت. اقدامات سازمان در این راستا طی دادنامه ‌شماره ۸۱۷ مورخ ۹/۱۱/۱۳۹۱ هیئت عمومی دیوان عدالت اداری مورد تأیید قرار گرفته است.

۲-۲-۲۹- آن عده از فرزندان ذکور که در زمان فوت بیمه‌شده/ مستمری‌بگیر، سن آنها بیش از حد نصاب مقرر در قانون (۱۹ سال تمام) بوده و در هنگام فوت بیمه‌شده مشغول به تحصیل نبوده و پس از آن مجدداً مشغول به تحصیل گردند، استحقاق دریافت مستمری بازماندگان را نخواهند داشت.

۳۰- فرزند اناث

۱-۳۰- مطابق بند ۳ ‌ماده ۴۸ قانون حمایت خانواده مصوب ۱/۱۲/۱۳۹۱ مجلس شورای اسلامی، فرزندان اناث بیمه‌شده متوفی به شرط نداشتن شوهر و شغل می‌توانند از مستمری بازماندگان بهره‌مند شوند.

۲-۳۰- برقراری مستمری بازماندگان جهت فرزندان اناثی که حین‌الفوت دارای شرایط مزبور باشند «از تاریخ فوت» و در خصوص آن عده از فرزندان اناثی که به‌دلیل ازدواج و اشتغال در ردیف افراد تحت پوشش قرار نگرفتند و یا از ردیف خارج شده باشند در صورت احراز شرایط مجدد (نداشتن شوهر و عدم اشتغال به‌کار) «از تاریخ ثبت تقاضا» در دبیرخانه واحد اجرایی ذیربط، پس از مشاهده اصل شناسنامه فرزند و تکمیل تعهدنامه مربوطه امکان‌پذیر خواهدبود.

۳-۳۰- ادعای نداشتن شغل (درآمد ناشی از اشتغال) و شوهر با رؤیت اصل شناسنامه متقاضی و اعلام کتبی فرزندان اناث پس از ثبت در دفتر واحد اجرایی مربوطه طبق فرم پیوست ‌شماره ۲ و تأیید مراتب توسط بازرس فنی شعبه پذیرفته می‌شود و تشخیص موارد خلاف و یا به عبارت دیگر تعیین صحت و سقم ادعای مزبور در هر شعبه با تأیید رئیس شعبه و مسئول امور فنی مستمری‌ها خواهد بود.

۴-۳۰- کلیه شعب سازمان موظفند ساالنه یک بار طبق برنامه زمانبندی، مدارک شناسایی بازمانده یا بازماندگان ازجمله شناسنامه و کارت ملی آنان را مورد بررسی دقیق قرار دهند. عدم رعایت این امر تخلف محسوب شده و وفق مقررات مربوطه با آنان رفتار خواهد شد.

۵-۳۰- به منظور اطمینان از احراز شرایط متقاضیان خارج از کشور جهت بهره‌مندی از مزایای تعهدات بلندمدت مقرر در قانون تأمین اجتماعی اخذ تعهدنامه عدم ازدواج و اشتغال در بازه‌های زمانی سالیانه که به تأیید سفارت جمهوری اسلامی ایران رسیده باشد، الزامی است.

۶-۳۰- دریافت مستمری والدین متوفی توسط فرزندان اناثی که به‌طور همزمان نسبت به بیمهپردازی خود به‌طور اختیاری اقدام نمودهاند بلامانع است.

۷-۳۰- به موجب مفاد دادنامه ‌شماره ۱۳۵ مورخ ۲۱/۲/۱۳۹۴ هیئت عمومی دیوان عدالت اداری بازنشستگی فرزندان اناث (دریافت مستمری بازنشستگی از هریک از صندوق‌های بیمه و بازنشستگی) در تداوم و استمرار اشتغال ایشان محسوب شده لذا مانع احراز شرایط جهت بهره‌مندی از مستمری بازماندگان در قانون تأمین اجتماعی خواهد بود. بنابراین چنانچه فرزند اناث مستمری‌بگیر متوفی که در حال پرداخت حق بیمه به صورت اختیاری می‌باشد شرایط لازم جهت بهره‌مندی از مستمری بازنشستگی یا ازکارافتادگی را احراز نماید، از تاریخ برقراری مستمری بازنشستگی یا ازکارافتادگی کلی مشارالیها، پرداخت مستمری بازماندگان به وی فاقد موضوعیت خواهد بود.

۸-۳۰- فرزندان اناثی که به نحوی از انحاء از مستمری والدین خود استفاده می‌نمایند در صورت تمایل به بیمهپردازی و انعقاد قرارداد در قالب بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد، قالیبافان و شاغلان صنایع دستی پرداخت مستمری در دوره بیمه‌پردازی آنان متوقف خواهد گردید.

۹-۳۰- ازآنجاکه وضعیت پرداخت مستمری و مزایای جنبی به آن دسته از پرونده‌های مستمری بازماندگان که پس از مدتها مختومه بودن به سبب حضور بازماندگان واجد شرایط مجدداً فعال می‌شوند، بر اساس تاریخ برقراری آنها سنجیده می‌شود؛ لذا واحدهای اجرایی باید به هنگام فعالسازی پرونده‌های مستمری مختومه، تاریخ درخواست بازماندگان را در منوی «تاریخ فعال سازی مجدد پرونده» در سیستم مکانیزه مستمریها درج و ثبت نمایند.

۱۰-۳۰- در خصوص آن دسته از پرونده‌های مستمری مختومه که براساس درخواست بازماندگان و پس از احراز شرایط قانونی از تاریخ تقاضا فعال می‌شوند: پرداخت مزایای قانونی موضوع بند ۳۹ قانون بودجه سال ۱۳۸۸ کل کشور، کمک‌هزینه سبد خانوار و کمک هزینه موضوع بند (۲) مصوبه افزایش سال ۱۳۹۲ اساسا موضوعیت نخواهد داشت. عیدی در سال برقراری مجدد پرونده، باتوجهبه تاریخ فعالسازی مجدد پرونده محاسبه خواهد شد. در تعیین حق سنوات، تاریخ فعالسازی مجدد پرونده مالک محاسبه خواهد بود.

۱۱-۳۰- برقراری مستمری فرزندان واجد شرایط بیمه‌شدگان زن متوفی نیز با رعایت ضوابط مذکور از تاریخ تصویب «قانون پرداخت مستمری به فرزندان زنان متوفی مشمول قانون تأمین اجتماعی و سایر صندوق‌های بازنشستگی مصوب ۵/۱۰/۱۳۸۶» بلامانع خواهد بود. بنابراین در اجرای قانون مذکور جهت برقراری مستمری فرزند یا فرزندان بیمه‌شده زن نیازی به رعایت قسمت «الف» بند (۲) ماده ۸۲ قانون (پدر آنها در قید حیات نبوده یا تحت تکفل زن بوده و سن او از شصت سال متجاوز یا طبق نظر کمیسیون پزشکی موضوع ماده ۹۱ قانون تأمین اجتماعی ازکارافتاده بوده و درهرحال مستمری دریافت نکند) نمیباشد. درمواردیکه فوت بیمه‌شده زن قبل از تاریخ تصویب قانون مذکور باشد برقراری مستمری با رعایت موارد فوق از تاریخ تصویب قانون صورت خواهدپذیرفت.

۱۲-۳۰- به منظور ثبت اطلاعات پرونده‌های مذکور کد اساس برقراری «۱۵۳۱۶» با عنوان «قانون پرداخت مستمری به فرزندان زنان متوفی مشمول قانون تأمین اجتماعی و سایر صندوق‌های بازنشستگی مصوب ۵/۱۰/۱۳۸۶» پیش‌بینی شده است.

۱۳-۳۰- در صورت فوت پدر و مادری که هر دو بیمه‌پرداز سازمان بوده‌اند، فرزندان واجد شرایط آنان می‌توانند با رعایت شرایط فوق‌الذکر از هر دو مستمری استفاده نمایند.

۳۱- فرزند خوانده

۱-۳۱- در اجرای ماده «۱۹» قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بیسرپرست و بدسرپرست مصوب ۱۰/۷/۱۳۹، افراد تحت تکفل سرپرستی در حکم افراد تحت تکفل متوفی محسوب شده و تا تعیین سرپرست جدید از سوی سازمان بهزیستی (موضوع ‌ماده ۷ آیین‌نامه اجرایی مصوب ۱۴/۴/۱۳۹۴) در صورت احراز شرایط از کلیه مزایای قانونی بهره‌مند می‌شوند. در این ارتباط واحدهای اجرایی باید ضمن انجام کنترل‌های لازم به منظور اطمینان از احراز شرایط افراد یادشده جهت ارائه حمایت‌های بلندمدت مطابق رویه‌های فعلی، مراتب را تا تعیین سرپرست جدید به صورت مستمر و در بازه‌های زمانی حداکثر شش ماهه از سازمان بهزیستی پیگیری نمایند. بدیهی است از تاریخ تعیین سرپرست جدید، پرداخت مستمری و سایر مزایای متعلقه به‌واسطه فوت سرپرست قدیم موضوعیت نخواهد داشت.

۲-۳۱- باعنایت به مفاد تبصره ‌ماده ۶ آیین‌نامه اجرایی قانون مذکور، کودک یا نوجوان تحت سرپرستی بیمه‌شدگان و مستمری‌بگیران جزء عائله تحت تکفل آنان محسوب شده و از زمان قرار حکم سرپرستی آزمایشی از کلیه حمایت‌های مندرج در قانون تأمین اجتماعی همانند سایر فرزندان تحت تکفل بیمه‌شدگان و مستمری‌بگیران با رعایت ضوابط و مقررات مربوطه برخوردار خواهدشد.

۳-۳۱- باتوجه به مفاد ‌ماده ۱۸ قانون، صدور حکم سرپرستی، مانع پرداخت مستمری که به موجب قانون به کودک یا نوجوان بی سرپرست یا بدسرپرست تعلق گرفته است نخواهد شد بنابراین چنانچه در راستای قانون تأمین اجتماعی و … مستمری به کودک یا نوجوان بی سرپرست یا بدسرپرست (همانند مستمری بازماندگان به‌واسطه فوت پدر یا مادر اصلی) تعلق گرفته باشد، صدور حکم سرپرستی منجر به قطع آن نخواهد شد.

۴-۳۱- پرداخت مستمری متعلقه به کودک یا نوجوان بیسرپرست و بدسرپرست به‌شرح پیشگفت، مانعی جهت پرداخت حق اولاد یا عائلهمندی (حسب مورد) که براساس مقررات جاری به سرپرست تعلق خواهدگرفت، نمیباشد.

۵-۳۱- درصورتیکه سرپرست در زمره بیمه‌شدگان سازمان بوده و به‌واسطه فوت وی، فرزند محق به دریافت دو مستمری به صورت همزمان شود موضوع مشمول ‌ماده ۹۴ قانون بوده و مستمری که مبلغ آن بیشتر است، پرداخت خواهد شد. بدیهی است در صورت تعیین سرپرست جدید، پرداخت مستمری اولیه (به‌واسطه فوت پدر/ مادر اصلی) در صورت احراز شرایط قانونی استمرار و در صورت فوت سرپرست دوم (بیمه‌شده قانون تأمین اجتماعی) اعمال ‌ماده ۹۴ قانون به‌شرح پیشگفت ضروری می‌باشد. غیرحق، واحد نامنویسی و حساب‌های به منظور جلوگیری از پرداخت من انفرادی موظف است در صورت هرگونه تغییرات، به محض تحویل دفاتر درمانی افراد یادشده مراتب را به واحد امور فنی مستمریها اطلاع دهد.

۱-۳۲- پدر و مادر متوفی در صورتیکه: سن پدر ۶۰ سال و سن مادر ۵۵ سال تمام باشد یا در موارد عدم احراز شرایط سنی به تشخیص کمیسیون پزشکی موضوع ماده ۹۱ قانون ازکارافتاده کلی باشند؛ به موجب قانون تأمین اجتماعی مستمری دریافت ننمایند؛ مشمول سایر صندوق‌های بیمه و بازنشستگی از نظر پرداخت حق بیمه یا کسور بازنشستگی و یا دریافت حقوق و مستمری نباشند.

۲-۳۲- درمواردیکه والدین بیمه‌شده پس از فوت بیمه‌شده مدعی تحت تکفل بودن فرزند متوفی خود در زمان حیات وی باشند، پذیرش درخواست این قبیل افراد در صورت احراز شرایط سنی فوق در زمان فوت بیمه‌شده منوط به ارائه دالیل و مدارک معتبر است و صرفا پس از تحقیق و بررسی در صورت تحقق و تجمیع کلیه شرایط قانونی و احراز آنها توسط سازمان، ارائه حمایت‌های مقرر در قانون به ایشان امکانپذیر خواهد بود. شایان ذکر است مطابق مفاد جزء ۱۳ بند ۷ بخشنامه ‌شماره ۱۴ مشترک فنی و درآمد. (موضوع: چگونگی احراز شرایط تحت تکفل بودن…) تأیید کفالت این افراد منوط به تأیید کمیته کفالت اداره کل استان ذیربط می‌باشد.

۳-۳۲- ارائه تعهدات قانونی به افراد مذکور به‌واسطه ازکارافتادگی کلی در صورتی امکانپذیر خواهد بود که ازکارافتادگی آنان طبق نظریه کمیسیون پزشکی قبل از فوت بیمه‌شده/ مستمری‌بگیر انجام پذیرفته باشد.

۴-۳۲- چنانچه بیمه‌شده یا مستمری‌بگیر در زمان حیات، والدین خویش را با رعایت تمامی ضوابط و مقررات قانونی تحت تکفل خود معرفی نموده باشد، واحد اجرایی موظف است قبل از برقراری مستمری بازماندگان، با انجام بازرسی فنی از پایدار بودن شرایط کفالت والدین اطمینان حاصل نماید.

۵-۳۲- چنانچه پدر بیمه‌شده حسب مفاد بند ۴ ماده ۵۸ و بند ۳ مواد ۸۱ و ۸۲ قانون تأمین اجتماعی، واجد شرایط کفالت بوده و تحت تکفل فرزند خود قرار گیرد، همسر واجب‌النفقه وی نیز که مادر بیمه‌شده باشد به تبع وی تحت تکفل بیمه‌شده تلقی می‌شود. بنابراین چنانچه مادر بیمه‌شده متوفی به دلیل عدم احراز شرط سنی حین‌الفوت بیمه‌شده حائز شرایط بهره‌مندی از مزایای مستمری بازماندگان قرار نگرفته باشد، در صورت پایداری شرایط کفالت و حصول شرایط مندرج در قانون، می‌تواند پس از رسیدن به سن مقرر درقانون (۵۵ سالگی) به ردیف بازماندگان اضافه و از مزایای قانونی بهره‌مند شود.

۳۳- شوهر چنانچه بیمه‌شده اصلی، زن باشد شوهر وی در صورت داشتن شرایط زیراز مستمری بازماندگان برخوردار خواهد شد: تحت تکفل بیمه‌شده یا مستمری بگیر زن متوفی بوده، ثانیا سن او از ۶۰ سال اولا تجاوز کرده یا طبق نظریه کمیسیون پزشکی موضوع ماده ۹۱ قانون ازکارافتاده بوده و درهرحال مستمری از سازمان دریافت نکند و مشمول سایر صندوق‌های بیمه و بازنشستگی از نظر پرداخت حق بیمه یا کسور بازنشستگی و یا دریافت حقوق و مستمری نباشد.

فصل دهم: کنترل وضعیت بازماندگان

۳۴- به منظور کنترل حیات و ممات مستمری‌بگیران، بررسی وضعیت اشتغال به تحصیل فرزندان ذکور، کنترل وضعیت اشتغال یا ازدواج فرزندان اناث و پرداخت مستمری بازماندگان چند نفرۀ واحدهای اجرایی موظفاند همواره بررسی‌های لازم را معمول و از استمرار و پایدار بودن شرایط قانونی ایشان جهت بهره‌مندی از مزایای مستمری مربوطه اطمینان حاصل نمایند. ۴۶  غیرحق، ۳۵- باتوجهبه اهمیت و ضرورت جلوگیری از پرداخت‌های من حسب تعامل صورت پذیرفته با سازمان ثبت احوال، امکان استعلام مکانیزه حیات و ممات مستمری‌بگیران در شعب سازمان فراهم می‌باشد. در این راستا واحدهای اجرایی باید از مسیر تعهدات بلندمدت «گزارش ها و آمارها« بررسی حیات و ممات، موارد اعلام شده را بررسی و اقدامات لازم را قبل از محاسبه لیست مستمری هر ماه حسب ضوابط جاری به‌عمل آورند. نیاز به استعلام موردی (زمانی که فهرست توجه خواهند داشت درصورت اعلامی کافی به منظور نباشد) واحد اجرایی می‌تواند از مسیر تعهدات بلندمدت «پایگاه اطلاعات مستمری« کلید حیات و ممات نسبت به بررسی موضوع اقدام نماید.

۳۶- به منظور ایجاد نظم و برنامه‌ریزی یکسان جهت کنترل اطلاعات در فواصل زمانی معین ، واحدهای امور فنی مستمری‌ها موظفند «تاریخ خروج بازماندگان از کفالت« را در سیستم مکانیزه مستمریها به ترتیب زیرثبتنماید: ۱-۳۶- تاریخ خروج از کفالت همسر یا همسران متوفی حداکثر به مدت سه سال پس از تاریخ آخرین کنترل وضعیت آنها (باتوجهبه کنترل وضعیت حیات و ممات به صورت سیستمی و رفع مانع ازدواج جهت پرداخت مستمری(؛ ۲-۳۶- تاریخ خروج از کفالت فرزندان ذکور بالای ۱۹ سال در صورت اشتغال به تحصیل حداکثر تا پایان اعتبار گواهی تحصیلی و در صورت ازکارافتادگی کلی حداکثر به مدت سه سال از تاریخ آخرین کنترل وضعیت آنها؛

۳-۳۶- تاریخ خروج از کفالت فرزندان اناث حداکثر به مدت یکسال از تاریخ آخرین کنترل وضعیت آنها؛

۴-۳۶- تاریخ خروج از کفالت والدین متوفی حداکثر به مدت سه سال از تاریخ آخرین کنترل وضعیت آنها ؛ ۴۷ ۳۷- واحدهای اجرایی موظفند به منظور اطمینان از پایدار بودن استحقاق و شرایط دریافتکنندگان مستمری به‌ویژه بازماندگان تکنفره و فرزندان اناث به ترتیب زیراقدام نمایند:

۱-۳۷- به منظور کنترل وضعیت آن دسته از بازماندگان دریافت‌کننده مستمری که به تنهایی در ردیف بازماندگان واجد شرایط دریافت مستمری هستند و فرد یا افراد دیگری در ردیف بازماندگان قرار ندارد، مراتب باید از طریق انجام بازرسی‌های منظم ادواری مورد بررسی قرار گرفته و نتیجه آن در پرونده مستمری ذینفع درج شود.

۲-۳۷- ترتیبی اتخاذ نمایند تا درهرصورت پرونده‌های مستمری تکنفره حداقل سالی یک بار مورد بررسی قرار گیرند.

۳-۳۷- کنترل وضعیت اشتغال به کار و نیز ازدواج فرزندان اناث تک نفره به منظور اطمینان از احراز شرایط آنان جهت بهره‌مندی از مزایای مستمری مربوطه هر شش ماه یکبار مورد بررسی قرار گیرد.

فصل یازدهم: معرفی به بانک و افتتاح حساب

۳۸- به منظور پرداخت مستمری و سایرمزایای قانونی به بازماندگان، واحدهای اجرایی موظفند درتعامل با مبادی پرداخت و براساس توافقات به عمل آمده با مبادی ذیربط، نسبت به معرفی بازماندگان جهت اخذ ‌شماره حساب پسانداز همراه اقدام نمایند. بدیهی است پس از ثبت ‌شمارهحساب همراه در پایگاه اطلاعات هویتی مستمری‌بگیران اطلاعات مربوط به وجوه متعلقه به بازماندگان اعماز مستمری و کلیه مزایای قانونی به صورت ماهانه در لیست پرداخت مستمری شعبه اعمال و متعاقبا از طریق بانک عامل، پرداخت خواهد شد. در این راستا ضروری است:

۱-۳۸- پس از ثبت اطلاعات پرونده مستمری در پایگاه اطلاعات هویتی مستمری‌بگیران، فرم معرفی به بانک به صورت مکانیزه تهیه و در اختیار بازماندگان قرار داده شود. بنابراین واحدهای اجرایی مکلفند از تهیه و استفادۀ فرم‌های غیرمکانیزه اکیداً خودداری نمایند؛

فصل دوازدهم: ارجاع پرونده به سایر شعب سازمان

۲-۳۸- ازآنجا که پرداخت مستمری و مزایای قانونی صرفا به افراد واجد شرایط که اسامی آنها در حکم برقراری مستمری بازماندگان درج شده مجاز می‌باشد، لذا فرم معرفی به بانک باید منحصراً توسط بازماندگان واجد شرایط تنظیم و تکمیل شده و از ثبت هرگونه مشخصات افراد غیر (وکیل ، قیم و … ) به استثنای مواردیکه احدی از بازماندگان که خود نیز در ردیف بازماندگان واجد شرایط قرار دارد و به عنوان وکیل/ قیم انتخاب شده است، در فرم مذکور جداً جلوگیری شود.

۳-۳۸- بدیهی است چنانچه بازماندگان بنابه دلایل موجه و قانونی جهت دریافت مستمری خود وکیل قانونی منصوب نمایند و یا طبق تشخیص مراجع ذیصلاح برای بازماندگان قیم قانونی تعیین شود، تغییری در فرآیند معرفی بازماندگان به بانک و افتتاح حساب به نام ایشان ایجاد نمی‌شود بلکه حسب مورد وکیل یا قیم لازم است اسناد مربوطه (وکالتنامه یا قیمنامه) را به مبادی پرداخت ارائه تا طبق ضوابط، پرداخت مستمری در وجه آنها از سوی بانک انجام شود.

۳۹- به منظور ارائه خدمات مطلوب به بازماندگان، پرداخت مستمری به این افراد باید از طریق نزدیکترین شعبه به محل سکونت آنان انجام شود. در این راستا واحدهای امور فنی مستمری‌های شعب باید به روش زیر نسبت به انتقال پرونده‌های مذکور اقدام نماید:

۱-۳۹- نسبت به ثبت ارجاع پرونده از مسیر «تعهدات بلند مدت/ سایر امکانات / ارجاع پرونده« اقدام نمایند؛

۲-۳۹- پس از ذخیرۀ عملیات ارجاع ، اطلاعات در فرم «انتقال پرونده مستمری« ۴۹ در مسیر «تعهدات بلندمدت/ سایر امکانات/ انتقال پرونده مستمری« ذخیره شود؛

۳-۳۹- در ادامه و پس از انتخاب کلید «تأیید مسئول مستمریها» توسط مسئول امور فنی مستمری‌های شعبه، ارسال اطلاعات به سرور مرکزی سازمان صرفا توسط رئیس یا معاونت بیم‌های شعبه از مسیر «تعهدات بلندمدت/ کنترل وضعیت مستمری‌بگیران» منوی «تأیید انتقال مکانیزه پرونده مستمری» با انتخاب کلید «ارسال اطلاعات به مرکز» صورت می‌پذیرد.

۴-۳۹- پس از دریافت پرونده مستمری (کاغذی) در شعبه مقصد، واحد امور فنی مستمریها موظف است با انتخاب کلید «دریافت از مرکز» از مسیر «تعهدات بلند مدت/ سایر امکانات/ انتقال پرونده مستمری» ابتدا به صورت مکانیزه نسبت به دریافت اطلاعات پرونده مستمری اقدام و سپس قبل از هرگونه اقدام در جهت پرداخت مستمری، از طریق کلید «نمایش احکام دریافتی از مرکز« اطلاعات دریافتی از مرکز را با اسناد و محتویات پرونده مستمری مطابقت داده و از صحت آنها اطمینان حاصل نماید؛

۵-۳۹- پس از حصول اطمینان از صحت اطلاعات دریافتی، جهت نامنویسی مستمری‌بگیران اصلی و افراد تبعی آنان طبق روال با استفاده از کلید «تأیید ثبت اطلاعات» از مسیر فوق‌الذکر می‌توانند کلیه اطلاعات را در پایگاه اطلاعات هویتی مستمری‌بگیران شعبه ذخیره و نسبت به فعالسازی پرونده مستمری اقدام نمایند.

۶-۳۹- درپاره‌ای موارد وضعیت بازماندگان متوفی به‌گونه‌ای است که ضرورتا سهم مستمری هریک از آنها باید از طریق بیش از یک شعبه سازمان پرداخت شود. بنابراین واحدهای اجرایی موظفند نسبت به ایجاد پرونده فرعی مستمری بازماندگان اقدام نمایند که دراینخصوص به ترتیب زیر اقدام خواهد شد:

۱-۶-۳۹- اخذ درخواست مکتوب از متقاضی؛

۲-۶-۳۹- تشکیل پرونده فرعی مستمری بازماندگان حاوی تصویر آخرین حکم مستمری بازنشستگی یا ازکارافتادگی متوفی، تصویر حکم تبدیل مستمری، تصویر حکم برقراری مستمری بازماندگان بیمه‌شدگان عادی و تصویر تمامی اسناد و مدارک مأخوذه از بازماندگان و تصویر تمامی اسنادی که پس از تاریخ صدور حکم برقراری مستمری بازماندگان توسط شعب سازمان تولید شده‌اند؛

۳-۶-۳۹- ارجاع پرونده فرعی مستمری بازماندگان به شعبه مقصد بارعایت ضوابط مربوطبه ارجاع پرونده‌های مستمری؛

۴-۶-۳۹- ثبت وضعیت پرونده مستمری در هریک از شعب پرداخت‌کننده مستمری به حالت “فعال” یا “واصله” (حسب مورد)؛

۵-۶-۳۹- هر شعبه موظف است در خصوص فرد یا افراد بازماندهای که مستمری خود را از همان شعبه دریافت می‌کنند، وضعیت نحوه پرداخت در سیستم مکانیزه مستمری‌های شعبه را حسب مورد «بانک» یا «بنیاد شهید» انتخاب نموده و در مورد سایر بازماندگان که از شعب دیگر مستمری خود را دریافت می‌کنند حتما از عنوان پرداخت «سایر شعب» استفاده نمایند؛

۶-۶-۳۹- درخصوص پرونده‌های مستمری چندقسمتی که مستمری بازماندگان در بیش از یک شعبه پرداخت می‌شود، هریک از شعب پرداخت کننده مستمری موظفند رأسا نسبت به صدور احکام افزایش مستمری اقدام نمایند. همچنین در صورت تغییر در وضعیت بازماندگان، پس از صدور حکم تغییرات تصویر حکم صادره را به همراه مستندات آن به شعبه دیگر ارسال نمایند تا شعبه مربوطه براساس اطلاعات دریافتی نسبت به پرداخت مستمری اقدام نماید. بنابراین ضروری است که همواره اطلاعات ثبت شده از پرونده‌های مستمری چندقسمتی (به‌استثنای وضعیت نحوه پرداخت مستمری افراد در پرونده) در شعب ذیمدخل یکسان باشد.

فصل سیزدهم: سایر نکات

۴۰- قانون الحاق یک تبصره به ‌ماده ۸۰ قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۸/۲/۱۳۸۷

در اجرای قانون مذکور چنانچه مستمری‌بگیر بازنشسته و یا ازکارافتاده کلی به مدت حداقل شش ماه متوالی مستمری خود را مطالبه ننماید و افراد خانواده وی نسبت به طرح ادعای خود مبنی بر اظهار بیاطلاعی از نامبرده در مراجع ذیصلاح از جمله محاکم قضایی، دادستانی و نیروی انتظامی اقدام نموده باشند، واحدهای اجرایی موظف هستند در صورت درخواست افراد تبعی (بازماندگان) واجد شرایط وی پس از اخذ مدارک مربوطه نسبت به تغییر وضعیت مستمری بازنشستگی و یا ازکارافتادگی به مستمری بازماندگان (بدون تغییر ‌شماره مستمری) و اعمال سهام متعلقه با رعایت مفاد مواد ۸۱ ،۸۲ ، ۸۳ و عنداللزوم ‌ماده ۱۱۱ قانون تأمین اجتماعی صرفا نسبت به پرداخت مستمری متعلقه به صورت موقت اقدام نمایند. بدین منظور لازم است حکم تغییرات مستمری با استفاده از اساس برقراری «تبصره الحاقی به ‌ماده ۸۰ قانون مصوب ۱۸/۲/۱۳۸۷» با کد ۱۵۴۰۰ و با حفظ اطلاعات اولیه صادر گردد. باعنایتبه عدم صدور گواهی فوت در خصوص این قبیل افراد و به تبع آن عدم صدور گواهی انحصار وراثت، افراد تحت تکفل به عنوان بازماندگان واجد شرایط تلقی می‌شوند. به منظور تأیید عدم دریافت مستمری و سایر مزایای جنبی از سوی مستمری بگیر اصلی مراتب باید کتبا از مبادی پرداخت مربوطه استعلام گردد. درصورتیکه معلوم شود فرد بازنشسته و یا ازکارافتاده کلی در حال حیات می‌باشد با اعلام کتبی وی به سازمان تأمین اجتماعی وضعیت مستمری به حالت اولیه اعاده و ازآنپس کلیه پرداختها به شخص بازنشسته و یا ازکارافتاده انجام خواهد شد. توجه خواهند داشت درخصوص آن دسته از مستمری‌بگیران بازنشسته و یا ازکارافتاده که به خارج از کشور مسافرت نموده و یا به هردلیل نمیخواهند برای مدتی مستمری خود را دریافت کنند در صورتیکه مراتب را کتبا به سازمان اعلام نمایند، مشمول مطالب عنوانشده پیشگفت نخواهند بود.

۴۱- فوت فرضی نظربه اینکه وقوع فوت صرفا با ارائه گواهی فوت (عادی یا فرضی) اثبات می‌شود لذا تازمانیکه گواهی فوت مربوطه از سوی مراجع ذیصالح صادر نشده باشد، امکان برقراری مستمری وجود نخواهد داشت؛ در اینگونه موارد باید توجه داشت که پس از اعلام تاریخ فوت در گواهی فوت صادرشده از سوی سازمان ثبت احوال، ارائه تعهدات قانونی به بازماندگان با رعایت سایر ضوابط و مقررات مربوطه امکانپذیر خواهد بود.

۴۲- انصراف از دریافت مستمری

باعنایت به اعلام نظر دفتر قوانین و مقررات ازآنجاکه برقراری هرگونه مستمری بازماندگان با درخواست ذینفع امکانپذیر می‌باشد بالطبع انصراف از دریافت نیز با درخواست ذینفع امکانپذیر خواهد بود. بنابراین چنانچه احدی از بازماندگان واجد شرایط دریافت مستمری به‌هردلیل خواهان عدم دریافت مستمری و مزایای قانونی خود از سازمان باشد، موظف است به منظور جلوگیری از هرگونه تبعات حقوقی بر علیه سازمان، مراتب را طی درخواست کتبی که ثبت دفتر شعبه ذیربط خواهد شد منضم به اقرارنامه محضری که در یکی از دفاتر اسناد رسمی صادر شده است، به سازمان اعلا م نماید. درضمن متقاضی مکلف است موارد زیر را صراحتا در متن اقرارنامه محضری درج و اعلام نماید: مراتب آگاهی کامل از ضوابط و مقررات قانون تأمین اجتماعی در زمینه مستمری بازماندگان؛ مراتب آگاهی از شرایط مستمری، مزایای متعلقه و میزان آنها؛ علت انصراف از دریافت مستمری؛ مراتب آگاهی از آثار انصراف دریافت مستمری؛ درج عبارت «انصراف از دریافت مستمری به اختیار خویش»؛ اظهار صریح مبنی بر عدم هرگونه ادعا نسبت به حقوق و مزایای متعلقه از تاریخ اعلام انصراف به بعد. واحدهای اجرایی موظفند بنابه تقاضای خواهان، از تاریخ ثبت درخواست در دفتر شعبه نسبت به توقف پرداخت مستمری اقدام نمایند. بدیهی است این دسته از افراد چنانچه در آینده از انصراف خود رجوع نمایند و مجدداً متقاضی دریافت مستمری مربوطه باشند در صورت وجود شرایط قانونی برقراری مستمری آنان از تاریخ تقاضا بلامانع خواهد بود. خاطر نشان می‌سازد حسب مفاد بند ۴ یک هزار و ششصد و چهل و هفتمین جلسه هیئت محترم مدیره مورخ ۳۰/۱۰/۱۳۹۴ ، صرفا مستمری‌بگیرانی که وفق قانون، مستمری کمتر از حداقل دریافت می‌نمایند (مجموع مستمری بازماندگان کمتر از حداقل دستمزد باشد) در صورت نداشتن شغل و شوهر و ارائه تعهدنامه رسمی مبنی بر انصراف از کلیه حقوق خود بابت مستمری بازماندگان همسر متوفی خود می‌توانند از تاریخ درخواست از مستمری بازماندگان بابت فوت پدر یا مادر حسب مورد استفاده نمایند. در این راستا باتوجه به صراحت بند ۳ ماده ۸۳ قانون تأمین اجتماعی و دادنامه ‌شماره ۱۳۹ مورخ ۳۰/۳/۱۳۹۰ هیئت عمومی دیوان عدالت اداری مبنی بر اینکه وقوع فوت یا فقدان شرایط استحقاق موجب افزایش سهم سایر بازماندگان خواهد شد بنابراین درصورتعدم پرداخت مستمری به متقاضیان سهم بقیه بازماندگان واجد شرایط افزایش نخواهد یافت.

۴۳- سوابق منتقله سوابق منتقله از سایر صندوقها به سازمان تأمین اجتماعی در احراز شرایط و میزان مستمری بازماندگان مالک محاسبه قرار می‌گیرد. بازماندگان آن دسته از بیمه‌شدگانی که متعاقب قطع رابطه استخدامی با دستگاه متبوع و خروج از عضویت صندوق قبلی بیمه‌پرداز سازمان تأمین اجتماعی شدهاند لیکن در زمان حیات تقاضای انتقال کسور خود را به شعب سازمان ارائه ننموده‌اند، مجاز خواهند بود درصورت تمایل نسبت به این امر اقدام نمایند. در این راستا ضروری است موارد به همراه مدارک مربوط به انتقال کسور بازنشستگی و پرونده فنی جهت اخذ مجوز لازم به اداره کل امور فنی بیمه‌شدگان منعکس شود. بدیهی است تأثیر سوابق منتقله در میزان مستمری بازماندگان از تاریخ پرداخت مابهالتفاوت مربوطه خواهد بود.

۴۴- اتباع خارجی مطابق قانون کار و مفاد ‌ماده ۵ قانون تأمین اجتماعی چنانچه اتباع خارجی فاقد مجوز اشتغالبهکار باشند از شمول مقررات قانون تأمین اجتماعی خارج و مطالبه و دریافت حقبیمه آنان منتفی خواهد بود لذا مدت اشتغال و بیمهپردازی آن دسته از اتباع بیگانه در ایامی که فاقد مجوز اشتغالبهکار بودهاند قابل لحاظ و احتساب جهت برخورداری از حمایت‌های قانونی مقرر در قانون تأمین اجتماعی از جمله تعهدات بلندمدت نمیباشد؛ مگر اینکه اداره کل اشتغال اتباع خارجی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی صراحتا اشتغال تبعه بیگانه در سنوات موردنظر را تأیید نماید. باتوجهبه توافقات بهعملآمده بین سازمان و اداره کل اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور، واحدهای اجرایی موظفند پرونده مستمری بازماندگان تبعۀ کشور عراق را که بازماندگان وی در کشور عراق سکونت دارند، پس از صدور حکم برقراری جهت پرداخت مستمری مربوطه به شعبه پیرانشهر از واحدهای اجرایی استان آذربایجان غربی ارسال نمایند. درخصوص آن دسته از اتباع خارجی (به استثنای افراد تبعۀ کشور عراق) که طبق مقررات مستمری بازماندگان ایشان توسط سازمان برقرار شده ضروری است در صورت عدم سکونت بازماندگان واجد شرایط متوفی در ایران، به منظور انجام هماهنگی، تجمیع پروندهها و ایجاد سهولت در پرداخت ۵۵ مستمری، پرونده مستمری متوفی به شعبه شهدای والفجر- ۲۳ تهران ارسال شود. بدیهی است پرونده مستمری بازماندگان اتباع خارجی تازمانیکه در کشور ایران سکونت دارند، از قاعدۀ فوق مستثنی هستند. ۴۵- تقسیط بدهی به منظور ایجاد وحدت رویه و یکسانسازی امور مربوط به بازپسگیری مطالبات ناشی از بدهی آندسته از مستمری‌بگیران که علیرغم ضرورت بازپسدهی یکجای مبالغ اضافۀ دریافتی، حسب بررسی‌های جامع واحد اجرایی ذیربط به علت عدم توان مالی، امکان بازپرداخت یکجای بدهی مربوطه را ندارند، مسئولیت بررسی و انجام اقدامات لازم درخصوص تقسیط و وصول بدهی مذکور از تاریخ ۶/۱۱/۱۳۹۳ در اجرای بند “۱ “یک هزارو سیصد و بیستمین جلسۀ هیئت مدیره (مورخ ۱۶/۷/۱۳۹۱ (و باتوجهبه مفاد بند “ب” مصوبه ‌شماره ۱۱۹۵/۹۱/۱۱ مورخ ۲۳/۸/۱۳۹۱ مستقیما به مدیران کل استانها واگذار شده است. لذا ضمن اهتمام هرچه بیشتر در جلوگیری از ایجاد بدهی و تأکید بر وصول یکجای بدهی‌های ایجادشده و لزوم رعایت کلیه ضوابط و مقررات قانونی در خصوص نحوه ارائه خدمات و حمایت‌های بلندمدت مقرر در قانون تأمین اجتماعی خصوصا ضوابط مربوط به پرداخت مستمری بازماندگان، ضروری است به منظور تعیین تکلیف وضعیت بدهی این قبیل مستمری‌بگیران و وصول خسارات وارده به سازمان، واحد اجرایی ذیربط در هر مورد؛ گزارشی جامع و کامل در ارتباط با علت ایجاد بدهی، دوره بدهی و میزان آن، معرفی عامل یا عوامل مقصر در ایجاد بدهی و وضعیت تمکن و معیشت مدیون تهیه و جهت اتخاذ تصمیم به اداره کل استان مربوطه ارسال نماید. بدیهی است مدیران کل استانها مجاز خواهند بود تا براساس گزارشات واصله و با درنظر گرفتن تمامی جوانب ازجمله مصالح سازمان و وضعیت مالی مدیون، در صورت اطمینان از عدم توان مالی مستمری‌بگیر در ۵۶ بازپرداخت یکجای بدهی پس از اخذ ضمانت و تعهدنامه معتبر با تقسیط بدهی مستمری‌بگیران حداکثر در ۲۴ قسط اقدامنمایند. درصورتیکه مستمری‌بگیران به هردلیل از جمله به دلیل قطع مستمری دارای مطالباتی باشند، مطالبات مستمری‌بگیر به عنوان پیشقسط منظور و از مجموع مطالبات سازمان کسر شده و سپس باقیماندۀ بدهی وی تقسیط خواهدشد. ضمنا در صورت اثبات تخلف و اقدام عامدانه کارکنان سازمان در ایجاد خسارت‌های وارده به سازمان، ضروری است برابر ضوابط و مقررات قانونی با افراد متخلف رفتار شود. لازم به ذکر است پس از تعیین تکلیف نهایی وضعیت بدهی فرد، چنانچه مدیون شرایط دریافت مستمری را همچنان دارا باشد، در قبال تضامین اخذشده از وی پرداخت مستمری متعلقه و سایر مزایای قانونی به صورت ماهانه با رعایت تمامی ضوابط و مقررات قانونی بلامانع است. بنابراین ازآنجا که مدیون رأسا مسئول پرداخت و واریز وجه اقساط بدهی خویش به ‌شماره حساب تعیینشده از سوی شعبه می‌باشد، لذا کسر هرگونه وجه از بابت بدهی از مستمری ماهانه وی در صورت عدم تمایل مجاز نخواهد بود. ۴۶- سوابق بیمه‌های اجتماعی به موجب ماده ۱۰ قانون تأمین اجتماعی از تاریخ اجرای قانون تأمین اجتماعی (۱۰/۵/۱۳۵۴ ،)سازمان بیمه‌های اجتماعی وسازمان بیمه‌های اجتماعی روستاییان در سازمان تأمین اجتماعی ادغام و کلیه وظایف و تعهدات و دیون و مطالبات و بودجه و دارایی و کارکنان آنها با حفظ حقوق و سوابق و….. به سازمان منتقل شده است. بنابراین با ادغام بیمه‌های مذکور در سازمان تأمین اجتماعی ارائه تعهدات به بازماندگانی که مستمری آنها در سنوات گذشته برقرار شده نیز عینا به سازمان تأمین اجتماعی منتقل شده، لذا رسیدگی به درخواست بازماندگانی که متقاضی فعال سازی مجدد پرونده‌های مستمری مختومه از این قبیل موارد هستند، در صورت فراهم بودن کلیه شروط قانونی بلامانع خواهد بود. ۵۷ همچنین چنانچه وقوع فوت بیمه‌شده در زمان اجرای قانون بیمه‌های اجتماعی باشد و بازماندگان واجد شرایط متوفی در زمان فوت باتوجهبه سابقه متوفی، شرایط برقراری مستمری را از هر نظر طبق (بیمه‌شده‌ای که ده سال آخر حیات خود لااقل حق بیمه پنج سال که متضمن حق بیمه نود روز کار در آخرین سال حیات وی است را پرداخته باشد و یا بیمه‌شده‌ای که بر اثر ‌حادثه ناشی از کار یا بیماری‌های حرفه‌ای و یا عواقب آنها فوت نماید) احراز نمایند، برقراری مستمری ایشان و استمرار آن بر اساس مقررات قانون تأمین اجتماعی با رعایت تمامی شروط و ضوابط قانونی مربوطه بلامانع خواهد بود. شایان ذکر است که اساس برقراری مربوطه در این راستا، ۱۵۷۰۲ با عنوان «‌ماده ۶۸ قانون بیمه‌های اجتماعی» در سیستم مکانیزه تعبیه شده است.

۴۷- ماده ۹۰ قانون در اجرای ‌ماده ۹۰ قانون تأمین اجتماعی واحدهای امور فنی مستمری‌های شعب موظفند مدارک مربوط به فوت بیمه‌شده و نتیجه معاینات قبل از استخدام بیمه‌شده را طی فرم ‌شماره ۳ بخشنامه «نحوه اجرای ‌ماده ۹۰ قانون تأمین اجتماعی» (پیوست ضمیمه) به مدیریت درمان استان مربوطه ارسال نمایند. درصورتیکه بیمه‌شده فاقد معاینات اولیه باشد مراتب از سوی واحد امور فنی بیمه‌شدگان شعبه پیگیری و نتیجه آن به مدارک ارسالی الصاق می‌شود. در ادامه چنانچه طبق نظر مدیریت درمان استان علت فوت بیمه‌شده از مصادیق زیرماده ۹۰ قانون تشخیص داده شود واحد امور فنی مستمریها موظف است خسارت وارده به سازمان را مطابق با مفاد ‌ماده ۵۰ قانون تعیین و مراتب را جهت اقدامات آتی به واحد درآمد شعبه منعکس نماید.

 فهرست دستورالعملها، بخشنامه‌ها و دستورهای اداری اصلاح، روانسازی و تلخیص‌شده، پس از اعمال آراء دیوان عدالت اداری

فرمها

فرم پیوست شماره ۱

فرم درخواست برقراری مستمری بازماندگان شعبه:

نظر به اینکه مرحوم/ مرحومه ………………….. دارنده ‌شماره شناسنامه ……………………… کد ملی …………………………. متولد ……………….. صادره از ………………….. بیمه‌شده/ بازنشسته و از کارافتاده ‌شماره ……………………… حسب گواهی فوت پیوست در تاریخ ……………… فوت نموده و آخرین محل اشتغال وی کارگاه/ شرکت ………………………….. به ‌شماره کارگاه …………………………. واقع در ………… می‌باشد، لذا خواهشمند است دستور فرمایید نسبت به برقراری مستمری جهت بازماندگان واجد شرایط به رشح زیر اقدام لازم معمول دارند.

مضافاً اینکه متعهد می‌گردم که حداکثر ظرف مدت ۹ ماه پس از تاریخ فوت ذکرشده نسبت به ارائه گواهی انحصار وراثت اقدام نمایم و در صورت عدم ارائه گواهی مذکور ظرف مهلت مقرر و یا اینکه در مندرجات گواهی فوق‌الذکر اظهاراتی خلاف واقع آشکار گردد، بدینوسیله به سازمان اختیار داده می‌شود بر اساس ضوابط و مقررات نسبت به توقف پرداخت مستمری اقدام و اینجانب ملزم به اعاده هرگونه خسارات وارده به سازمان خواهم بود. ۱- ۲- نام و نام خانوادگی نسبت متقاضی با متوفی امضاء نشانی:………… تلفن: …………………………….

تذکر: این درخواست تنها توسط همسر، فرزند، پدر و مادر بیمه‌شده و یا وکیل و قیم قانونی بازماندگان می‌تواند تکمیل گردد.

فرم پیوست ‌شماره ۲

فرم تعهدنامه فرزندان اناث ‌شماره: ………………… تاریخ: …………………. اینجانب …………………………………………. به ‌شماره شناسنامه ……………………… ……….. کد ملی …………………………. متولد روز ……….. ماه ……….. سال …………. فرزند مرحوم …………………………….. به ‌شماره بیمه/مستمری …………………………. به علت …………………………………………….. درخواست برقراری مستمری فوت مادر/پدر خود را نموده و اعلام می‌نمایم در حال حاضر: ۱- اشتغال به کار ندارم. ۲- ازدواج نکرده و دارای شوهر نمیباشم. و هر زمان خلاف ادعاهای مذکور ثابت شود، علاوه بر قطع مستمری، نسبت به استرداد وجوه دریافتی از تاریخ استفاده غیر مجاز اقدام نمایم. مضافاً متعهد می‌گردم به محض اینکه در شرایط فوق الذکر تغییر حاصل گردد، مراتب را فوراً به سازمان تأمین اجتماعی اعلام نمایم. بدیهی است در غیر اینصورت اینجانب ملزم به پرداخت هرگونه خسارات وارده به سازمان مطابق ماده ۹۷ قانون تامین اجتماعی خواهم بود.

نام و نام خانوادگی امضاء و اثر انگشت نشانی: …………………………… تلفن ثابت: …………………………… تلفن همراه:……………………………

فرم پیوست ‌شماره ۳

‌شماره: ………………… تاریخ: ………………….

فرم درخواست برقراری مستمری بازماندگان بر اساس سنوات پرداخت حق بیمه موضوع “قانون تعیین تکلیف تأمین اجتماعی اشخاصی که ده سال و کمرت حق بیمه پرداخت کرده‌اند”

ریاست محترم شعبه………………. با سلام ، نظر به اینکه مرحوم/مرحومه ……………. دارای ‌شماره ملی …………. متولد سال ……………….. بیمه‌شده ‌شماره …………………………. حسب گواهی فوت پیوست در تاریخ ………………….. فوت نموده و آخرین محل اشتغال وی …………………………. واقع در ………………….. و سایر سوابق بیمه‌پردازی ایشان به شرح جدول زیر می‌باشد. مدت اشتغال (تاریخ ردیف شغل نام کارگاه آدرس کارگاه شروع و پایان) لذا اینجانب …………… با اطلاع کامل از ضوابط و مقررات قانون فوق‌الذکر به‌ویژه آگاهی از میزان مستمری و مزایای جانبی و پرداخت آن به نسبت سنوات حق بیمه متقاضی برقراری مستمری طبق قانون یادشده می‌باشم. بازماندگان واجد شرایط متوفی عبارتند از: ۱ ………………………………-نسبت ……………………….. ۲ ………………………………-نسبت ……………………….. ۳ ………………………………-نسبت ……………………….. ضمناً اعلام می‌نمایم که آن مرحوم فاقد هر گونه سابقه نزد صندوق‌های بیمه‌ای دیگر بوده و بازماندگان وی از بابت فوت بیمه‌شده از سایر صندوقها هیچگونه حقوق و یا مستمری دریافت نمی‌دارند. همچنین متعهد می‌گردم حداکثر ظرف مدت ۹ ماه پس از تاریخ فوت نسبت به ارائه گواهی انحصار وراثت اقدام نموده و در صورت عدم ارائه ظرف مهلت مقرر و یا اثبات خلاف اظهاراتم سازمان اختیار دارد بر اساس ضوابط و مقررات نسبت به توقف پرداخت مستمری اقدام و اینجانب ملزم به پرداخت هرگونه خسارات وارده به سازمان مطابق ‌ماده ۹۷ قانون تامین اجتماعی خواهم بود.

نام و نام خانوادگی، نسبت متقاضی با متوفی امضاء و اثر انگشت نشانی: …………………………… تلفن ثابت: …………………………… تلفن همراه:……………………………

فرم پیوست ‌شماره ۴

شماره: ………………… تاریخ: ………………….

ریاست محترم شعبه………………..

با سلام

احتراماً، اینجانب …………………………. متولد ………… دارای کدملی …………………….. به ‌شماره شناسنامه………………………. فرزند/ پدر/ مادر مرحوم …………………………. به ‌شماره بیمه / مستمری ……………………………… که متقاضی بهره‌مندی از مزایای مستمری بازماندگان بهواسطه فوت مرحوم فوق‌الذکر می‌باشم. تعهد می‌نمایم که از هیچگونه مستمری بازنشستگی، ازکارافتادگی و وظیفه یا سایر وجوه دیگر از این سازمان و سایر صندوق‌های بیمه و بازنشستگی استفاده نمینمایم و هر زمان که خلاف ادعای مذکور ثابت شود علاوه بر قطع مستمری، در مورد استرداد وجوه دریافتی از تاریخ استفادۀ غیر مجاز اقدام نمایم. ضمناً متعهد می‌گردم به محض اینکه در شرایط فوق الذکر تغییر حاصل شود مراتب را فوراً به سازمان تأمین اجتماعی اعلام نمایم.

نام و نام خانوادگی نسبت متقاضی با متوفی امضاء و اثر انگشت نشانی: …………………………… تلفن ثابت: …………………………… تلفن همراه:……………………………

فرم پیوست ‌شماره ۵

وکالتنامه

‌شماره: ………………… تاریخ: ………………….

موکل نام نام خانوادگی نام پدر ‌شماره شناسنامه تاریخ تولد کد ملی آدرس و تلفن تماس: وکیل نام نام خانوادگی نام پدر ‌شماره شناسنامه تاریخ تولد کد ملی آدرس و تلفن تماس: مورد وکالت: مراجعه به شعب تأمین اجتماعی به منظور دریافت کلیه مستمری و مزایای جانبی متعلق به موکل نیازی به حضور وی نباشد. اعم از مطالبات متعلقه مربوطه قبلی، فعلی و آتی وی بهنحویکه در هیچ مورد حدود اختیارات: وکیل در انجام مورد وکالت تام‌الاختیار بوده و حق توکیل به غیر ولو کراراً ندارد.

مدت وکالت: از تاریخ …………………………… به مدت یکسال

محل امضاء موکل

محل امضاء مسئول مستمریها

تاریخ تاریخ محل امضاء واحد دبیرخانه

فرم پیوست ‌شماره ۶

به : سازمان تأمین اجتماعی شعبه …………..

از : بنیاد شهید شهرستان

موضوع: تأیید شهادت

با سلام و صلوات بر محمد(ص) و آل محمد(ص)

در اجرای تبصره ۲ ماده ‌واحده قانون اصلاح لایحه قانونی … درباره بیمه‌شدگانی که در جریان انقلاب اسلامی دچار نقص عضو، از کارافتادگی جزئی یا ازکارافتاده کلی گردیده یا به درجه شهادت رسیدهاند مصوب ۸/۵/۱۳۷۰ مجلس شورای اسلامی با بررسی همه‌جانبه و تحقیقاتی که بهعمل آورده، بدینوسیله گواهی می‌نماید برادر ……………………… دارای کد ملی…………………… فرزند ……………………… دارندۀ شناسنامه ‌شماره ……….. متولد ……………………… در تاریخ ………………………. در محل ……………………………………………………… بهعلت حفظ دستاوردهای انقلاب اسلامی مصدوم و در تاریخ …………………………. به افتخار شهادت نائل گردیده است، خواهشمند است دستور فرمایید طبق مقررات قانون مذکور اقدامات لازم معمول و از نتیجه این بنیاد را مطلع نمایند. لزوماً یادآور می‌شود آخرین محل اداره اشتغال نامربده ……………. واقع در ………. آدرس محل سکونت ……………………….. می‌باشد. ضمناً ‌شماره پرونده در بنیاد ………………. می‌باشد.

مهر و امضاء مجاز مسئول بنیاد

فرم پیوست ‌شماره ۷

‌شماره: ………………… تاریخ: ………………….

ریاست محترم شعبه …………….. احتراما، بدینوسیله اینجانب ………………………. همسر مرحوم ……………………………. به ‌شماره مستمری …………………… که پس از ازدواج با آقای …………………………….. شاغل در ………………………………………. / مستمری‌بگیر ‌شماره …………………… ؛ مستمری و مزایای جانبی ماهانه‌ام برقرار نشده / قطع گردیده، باتوجه به مفاد قانون حمایت خانواده و آیین‌نامه اجرایی آن متقاضی برقراری مستمری فوت آن مرحوم می‌باشم. ضمناً متعهد می‌شوم درصورتیکه به هر دلیل امکان بهره‌مندی و دریافت هرگونه خدمات، حمایت‌های قانونی و مستمری دیگری از سازمان تأمین اجتماعی و یا از سایر صندوق‌های بیمه و بازنشستگی برای اینجانب فراهم گردد، مراتب را بلافاصله و در اسرع وقت به سازمان تأمین اجتماعی اطلاع دهم.

نام و نام خانوادگی امضاء و اثر انگشت نشانی: …………………………… تلفن ثابت: …………………………… تلفن همراه:…………………………… ‌شماره: ………………… تاریخ: ………………….

فرم ضمیمه بخشنامه “نحوه اجرای ‌ماده ۹۰ قانون تأمین اجتماعی” مدیریت محترم درمان استان ……………………………… احتراماً، با عنایت به اینکه آقای/خانم …………. بیمه‌شده ‌شماره ………….. ازکارافتاده کلی/فوت شده، خواهشمند است در اجرای ‌ماده ۹۰ قانون در خصوص توانایی انجام کار بیمه‌شده بطور کلی و یا قابلیت و عدم قابلیت و استعداد جسمانی انجام کار مرجوعه و میزان تأثیر آن در عارضه ایجادشده که منجر به از کارافتادگی کلی/فوت وی گردیده است در فرم پیوست (شماره پنج) اظهار نظر فرمایند. ضمناً اطلاعات و تصاویر مدارک مرشوحه زیر به پیوست در ……….. برگ ارسال میگردد.

۱- گزارش چاپی از کل سوابق بیمه پردازی به تفکیک کارگاه در ……….. برگ.

۲- گزارش حادثه و بررسی آن در …………… برگ. ۳- تصویر نتیجه معاینات قبل از بکار گماردن و ادواری در …. برگ.

۴- فرم استعلام کارفرما و پاسخ آن در …….. برگ.

۵- مدارک درمانی و بیمارستانی در ……………….. برگ.

۶- آخرین محل کار بیمه‌شده…………………

۷- آخرین شغل بیمه‌شده

 …………………. . ۸- شغل قبلی بیمه‌شده ………………. و مدت اشتغال در آن به مدت ………………….. روز. توضیحات: ……………………………………………. شعبه ……………………………

مسئول امور فنی مستمریها رئیس شعبه