دستورالعمل دیون بلامحل موضوع: مواد ۸ و ۵۸ قانون محاسبات عمومی کشور

دستورالعمل اجرایی مربوط به دیون بلامحل موضوع مواد (۸) و (۵۸) قانون محاسبات عمومی کشور (بخشنامه شماره ۴۹۶۶۶/۵۶ مورخ ۲۴/۳/۱۳۹۴ وزارت امور اقتصادی و دارایی)

به استناد مواد (۸) و (۵۸) قانون محاسبات عمومی کشور مصوب سال ۱۳۶۶ و تفویض اختیار شماره ۹۹۷۱۹/۵۶ مورخ ۲۳/۶/۱۳۹۳ وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی، دستورالعمل اجرایی مربوط به دیون بلامحل به پیوست ابلاغ می شود. اضافه می نماید با ابلاغ دستورالعمل پیوست، دستورالعمل شماره ۸۲۹۱/۵۵۵۶/۵۶ مورخ ۲۱/۴/۱۳۶۷ و اصلاحیه های بعدی آن کأن لم یکن تلقی می شود.

دستورالعمل اجرایی مربوط به دیون بلامحل

در اجرای مواد (۸) و (۵۸) قانون محاسبات عمومی کشور، انواع دیوان بلامحل، نحوه بررسی و اعلام موافقت وزارت امور اقتصادی و دارایی به شرح ذیل ابلاغ می شود.

قسمت اول: انواع دیون بلامحل

ماده ۱- دیون بلامحل موضوع ماده (۸) قانون محاسبات عمومی کشور عبارت است از بدهی های قابل پرداخت سال یا سال های گذشته که در بودجه مربوط اعتباری برای آن ها منظور نشده و یا زاید بر اعتبار مصوب و در هر دو صورت بدون اختیار دستگاه ایجاد شده باشد.

ماده ۲- انواع دیون بلامحل که در اجرای ماده (۵۸) قانون محاسبات عمومی کشور با موافقت وزارت امور اقتصادی و دارایی از محل اعتبار مصوب و یا اعتبار ابلاغی هزینه ای دیون بلامحل مندرج در بودجه و یا موافقت نامه شرح فعالیت وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی و دستگاه های اجرایی محلی قابل پرداخت می باشد، به شرح ذیل است:

الف) وجوه محکوم به دولت در مورد احکام قطعی دادگاه ها و اوراق لازم الاجرای ثبتی و دفاتر اسناد رسمی و یا اجرای دادگاه ها و سایر مراجع قانونی موضوع قانون نحوه پرداخت محکوم به دولت و عدم توقیف اموال دولتی مصوب ۱۵/۸/۱۳۶۵.

ب) انواع بدهی به وزارتخانه ها، مؤسسات دولتی و شرکت های دولتی ناشی از خدمات انجام شده که وفق ماده (۸) قانون محاسبات عمومی کشور ایجاد شده است.

ج) دیون مربوط به مطالبات پرسنلی ناشی از تغییر و اجرای احکام مستخدمین رسمی (اعم از شاغل و بازنشسته) از قبیل ترفیع و انتصاب، ارتقای گروه یا طبقه، ارتقای رتبه، کمک هزینه اولاد و حق عائله مندی و سایر مطالبات پرسنلی شامل پاداش پایان خدمت و مطالبات ذخیره مرخصی بازنشستگان و کمک هزینه فوت و ازدواج مستخدمین شاغل، بازنشسته، مستمری بگیر و افراد تحت تکفل آنها ناشی از اجرای قوانین مربوط، هزینه سفر و نقل و انتقال ناشی از احکام صادره و پاداش پایان سال (عیدی) که بر اثر تصویب و اجرای قوانین و مقررات قانونی وفق ماده (۸) قانون محاسبات عمومی کشور ایجاد شده است، مشروط بر آنکه پرداخت آنها موکول به وجود اعتبار نشده باشد.

د) بدهی های ناشی از بهای آب، برق، تلفن، گاز و پست که وفق ماده (۸) قانون محاسبات عمومی کشور ایجاد شده است.

هـ) بدهی های ناشی از افزایش قانونی تعرفه های حق بیمه، اجاره خطوط مخابراتی، ارتباطات ماهواره ای و اینترنت که وفق ماده (۸) قانون محاسبات عمومی کشور ایجاد شده است، مشروط بر آن که پرداخت آنها موکول به وجود اعتبار نشده باشد.

و) دیون مربوط به فوق العاده روزانه مأموریت و هزینه سفر افراد و یا واحدهای نظامی و انتظامی و قضائی و امنیتی که وفق ماده (۸) قانون محاسبات عمومی کشور در ارتباط با حوادث اضطراری و ناگهانی نظیر جنگ، شورش و یا مسائل مهم و حایز فوریت قضایی و امنیتی به مأموریت اعزام و یا مأموریت آنها تمدید می شود.

ز) دیون مربوط به هزینه های درمانی و بهداشتی دستگاه های مسؤول بهداشت و درمان ناشی از افزایش غیرعادی و غیرقابل پیش بینی بیماران که وفق ماده (۸) قانون محاسبات عمومی کشور به علت حوادث مهم و ناگهانی از قبیل شیوع بیماری های همه گیر، وقوع سیل و زلزله و جنگ و آتش سوزی ایجاد می شود.

ح) سایر بدهی های موضوع بند (ج) ماده (۸) قانون محاسبات عمومی کشور، علاوه بر موارد فوق که در بودجه مربوط اعتباری برای آنها منظور نشده و یا زاید بر اعتبار مصوب و در هر دو صورت بدون اختیار دستگاه ایجاد شده باشد، حسب مورد بنا به پیشنهاد دستگاه اجرایی مربوط و در و موافقت وزارت امور اقتصادی و دارایی (معاونت نظارت مالی و خزانه داری کل کشور)، قابل پرداخت است.

تبصره ۱) در اجرای این بند، دستگاه های اجرایی محلی مستقر در مراکز استانها و شهرستان ها مکلفند پیشنهاد خود را از طریق اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان ذیربط، به وزارت امور اقتصادی و دارایی (معاونت نظارت مالی و خزانه داری کل کشور) ارسال نمایند.

تبصره ۲) فهرست این قبیل دیون و سایر دیونی که به موجب قوانین و مقررات جدید یا اصلاحی ایجاد می شود، در صورت لزوم پس از تأیید وزارت امور اقتصادی و دارایی (معاونت نظارت مالی و خزانه داری کل کشور) حداکثر تا پایان بهمن ماه هر سال به ادارات کل امور اقتصادی و دارایی استان ها و کلیه دستگاه های اجرایی ابلاغ خواهد شد.

قسمت دوم: مرجع و نحوه بررسی دیون بلامحل در مرکز و استان ها

ماده ۳- اعلام موافقت با پرداخت دیون بلامحل موضوع ماده (۲) این دستورالعمل در مورد وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی مستقر در مرکز توسط معاونت نظارت مالی و خزانه داری کل کشور انجام می شود، همچنین در اجرای اصل عدم تمرکز و به منظور ارتقای کارایی و تسریع در انجام امور، اعلام موافقت در مورد دستگاه های اجرایی تابع نظام بودجه استانی و مؤسسات دولتی مستقر در مراکز استان ها و شهرستان ها (به استثنای دیون موضوع بند (ح) ماده (۲))، به مدیران ل امور اقتصادی و دارایی استان های مربوط تفویض می شود تا با رعایت کامل مفاد این دستوالعمل و سایر مقررات مربوط اقدام لازم را معمول نمایند.

تبصره) در اجرای این ماده، کمیسیونی تحت عنوان «کمیسیون بررسی دیون بلامحل» در وزارت امور اقتصادی و دارایی (اداره کل نظارت بر اجرای بودجه) با عضویت نمایندگانی از ادارات کل نظارت بر اجرای بودجه، نظارت بر ذیحسابی ها، خزانه، مدیریت بدهی ها و تعهدات عمومی دولت و همنین رییس اداره بررسی اجرای بودجه تشکیل خواهد شد، نمایندگان مذکور با پیشنهاد مدیران کل ذیربط و حکم معاون نظارت مالی و خزانه دار کل کشور برای مدت یک سال تعیین خواهند شد. اعضای این کمیسیون در استان ها عبارتند از معاون نظارت مالی و رییس خزانه معین استان، مسؤول گروه نظارت مالی اداره کل اور اقتصادی و دارایی استان و یک نفر از ذیحسابان که برای مدت یک سال توسط مدیر کل امور اقتصادی و دارایی استان ذیربط انتخاب خواهد شد. در خصوص دیون مرتبط با دستگاه اجرایی محل استقرار ذیحساب مذکور، یکی دیگ از ذیحسابان به انتخاب مدیر کل امور اقتصادی و دارایی استان، در کمیسیون شرکت خواهد کرد.

ماده ۴- معاونت نظارت مالی و خزانه داری کل کشور و ادارات کل امور اقتصادی و دارایی استان ها مجازند همه ساله حداکثر تا پایان خرداد ماه، برنامه زمان بندی بررسی دیون بلامحل موضوع این دستورالعمل را تنظیم و به دستگاه های اجرایی ذیربط ابلاغ نمایند. ادارات کل امور اقتصادی و دارایی استان ها موظفند در صورت ابلاغ برنامه زمان بندی، هم زمان نسخه ای از برنامه زمان بندی یاد شده را به معاونت نظارت مالی و خزانه داری کل کشور ارسال نمایند.

ماده ۵- وزارتخانه های و مؤسسات دولتی مستقر در مرکز و دستگاه های اجرایی تابع نظام بودجه استانی و مؤسسات دولتی مستقر در مراکز استان ها و شهرستان ها موظفند فهرست دیون بلامحل مشمول این دستورالعمل را به استثنای موارد موضوع ماده (۷)، با در نظر گرفتن اعتبار هزینه ای مصوب مربوط و صورت ریزی که مبنای پیش بینی و تصویب اعتبار مذکور بوده، مطابق الگوی پیوست (پیوست شماره ۱) در دو نسخه تنظیم و پس از امضاء بالاترین مقام دستگاه اجرایی مربوط و یا مقام مجاز از طرف ایشان و ذیحساب ذی ربط، همراه با اصل مدارک مورد استناد، در مرکز به معاونت نظارت مالی و خزانه داری کل کشور (اداره کل نظارت بر اجرای بودجه) و در استان ها به ادارات کل امور اقتصادی و دارایی استان مربوط ارسال دارند تا در کمیسیون بررسی دیون بلامحل مطرح و مورد بررسی واقع شود.

تبصره) در صورت ابلاغ برنامه زمان بندی بررسی دیون بلامحل موضوع ماده (۴)، مهلت ارسال مدارک فوق الذکر، حداقل یک هفته قبل از موعد مقرر در برنامه یاد شده، می باشد.

ماده ۶- کمیسیون بررسی دیو بلامحل مکلف است به فهرست دیون بلامحل واصله و مدارک منضم به آنها با حضور نماینده تام الاختیار دستگاه اجرایی مربوط رسیدگی و نتیجه را ضمن تنظیم صورتمجلس، مطابق الگوی پیوست (پیوست شماره ۲) برای اتخاذ تصمیم و اعلام به دستگاه های اجرایی ذیربط، در مرکز از طریق اداره کل نظارت بر اجرای بودجه به معاون نظارت مالی و خزانه دار کل کشور و در استان ها به مدیر کل امور اقتصادی و دارایی استان مربوط گزارش نماید.

تبصره- بررسی های کمیسیون مذکور صرفاً ناظر بر انطباق نوع دین با مفاد ماده (۸) قانون محاسبات عمومی کشور و ضوابط مقرر در این دستورالعمل بوده و مسؤولیت صحت مبلغ دین و محاسبه اجزای آن و رعایت سایر مقررات مربوط بر اساس قانون محاسبات عمومی کشور حسب مورد بر عهده ذیحساب و دستگاه اجرایی ذیربط می باشد.

ماده ۷- به منظور ایجاد تسهیل در امر پرداخت دیون بلامحل موافقت می شود وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی مستقر در مرکز و دستگاه های اجرایی محلی تابع نظام بودجه استانی و مؤسسات دولتی مستقر در مراکز استان ها و شهرستان ها، دیون بلامحل موضوع بندهای (الف)، (ب)، (ج) و (د) ماده (۲) این دستورالعمل را که وفق ماده (۸) قانون محاسبات عمومی کشور ایجاد شده باشد، با رعایت مقررات قانون محاسبات عمومی کشور و سایر ضوابط مقرر در این دستورالعمل از محل اعتبار هزینه ای مصوب تخصیص یافته و یا اعتبار ابلاغی مربوط منظور در بودجه های مربوط، رأساً و بدون طرح در کمیسیون بررسی دیون بلامحل پرداخت نمایند.

قسمت سوم: نظارت

ماده ۸- وزارتخانه ها، مؤسسات دولتی و دستگاه های اجرایی محلی مکلفند، فهرست دیون بلامحل موضوع ماده (۷) این دستورالعمل را که رأساً و بدون طرح در کمیسیون بررسی دیون بلامحل پرداخت نموده اند، با امضاء مشترک بالاترین مقام دستگاه اجرایی ذیربط و یا مقام مجاز از طرف ایشان و ذیحساب مربوط، برای اطلاع در مرکز به معاونت نظارت مالی و خزانه داری کل کشور (اداره کل نظارت بر اجرای بودجه) و در استان به اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان مربوط، مطابق الگوی پیوست (پیوست شماره ۱) ارسال نمایند. مسؤولیت صحت مبلغ دین و محاسبه اجزای آن و رعایت قوانین و مقررات موضوعه حسب مورد بر عهده ذیحساب و دستگاه اجرایی ذیربط می باشد.

ماده ۹- ادارات کل امور اقتصادی و دارایی استان ها مکلفند، گزارش عملکرد دیون بلامحل در استان های ذیربط را در شش ماهه اول سال، حداکثر تا پایان مهرماه سال مربوط و گزارش عملکرد نهایی را حداکثر تا پایان اردیبهشت ماه سال بعد مطابق الگوی پیوست (پیوست شماره ۳) به معاونت نظارت مالی و خزانه داری کل کشور (اداره کل نظارت بر اجرای بودجه) ارسال نمایند.

ماده ۱۰- معاونت نظارت مالی و خزانه داری کل کشور می تواند به منظور بررسی و نظارت بر نحوه اجرای این دستورالعمل، در دستگاه های اجرایی ذی ربط (از جمله ادارات کل امور اقتصادی و دارایی استان ها)، از طریق اعزام مأمور اقدام نمایند.

قسمت چهارم: مقررات متفرقه

ماده ۱۱- معاونت نظارت مالی و خزانه داری کل کشور می تواند از ابزار فنآوری اطلاعات مناسب، برای برقراری ارتباط الکترونیکی و اجرای این دستورالعمل استفاده نماید.

ماده ۱۲- پرداخت فوق العاده روزانه مأموریت و هزینه سفر به استثنای موارد مندرج در بندهای (ج) و (و) ماده (۲) این دستورالعمل و فوق العاده اضافه کار ساعتی و پاداش به استثنای مورد مذکور در بند (ج) ماده (۲) این دستورالعمل و اصل حقوق و مزایای کارکنان جدیدالاستخدام و همچنین هزینه های مربوط به تهیه لباس برای تحویل به مستخدمین و هزینه های مربوط به اجرای قراردادها اعم از خرید کالا یا خدمت و هزینه های مربوط به خرید وسایل اداری و مشابه آنها و سایر هزینه هایی که اصولاً انجام آنها مشروط به وجود اعتبار است و به طور کلی تعهداتی که به طور اختیاری زاید بر اعتبار مصوب و یا برخلاف مقررات ایجاد شود و همچنین موضوعاتی که در انطباق با مفاد قانونی صراحتاً از شمول دیون خارج هستند، نظیر بندهای (۵) و (۶) ماده (۶۸) قانون مدیریت خدمات کشوری، خارج از شمول مواد (۸) و (۵۸) قانون محاسبات عمومی کشور بوده و باید در مورد آن ها بر طبق مفاد مواد (۹۲) و (۹۳) قانون مذکور از محل اعتبار مربوط به همان سال یا سال بعد اقدام شود و قابل پذیرش و طرح در کمیسیون بررسی دیون بلامحل موضوع این دستورالعمل نمی باشند.

ماده ۱۳- دیون بلامحل موضوع ماده (۸) قانون محاسبات عمومی کشور که بر اثر اجرای طرح های تملک دارایی های سرمایه ای ایجاد می شود، با توجه به مفاد قسمت اخیر ماده (۵۸) قانون مذکور با تأیید سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور از محل اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای مربوط قابل پرداخت خواهد بود.

ماده ۱۴- این دستورالعمل مشتمل بر ۱۴ ماده و ۵ تبصره از تاریخ ابلاغ لازم الاجراست و با صدور و ابلاغ آن دستورالعمل شماره ۸۲۹۱/۵۵۵۶/۵۶ مورخ ۲۱/۴/۱۳۶۷ و اصلاحیه های بعدی آن کأن لم یکن تلقی می شود.

سید رحمت الله اکرمی- معاون نظارت مالی و خزانه دار کل کشور