لزوم پرداخت حق بیمه دوره کارآموزی کارگر توسط کارفرما

رأی وحدت رویه در خصوص پرداخت حق بیمه دوره کارآموزی از سوی کارفرما (دادنامه شماره 2974 مورخ 24/10/1398 هیئت عمومی دیوان عدالت اداری)

شماره دادنامه : 2974

تاریخ دادنامه: 24؍10؍1398 

شماره پرونده: 9803854

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

اعلام کننده تعارض: آقای رحمان طالبی

موضوع : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری 

گردش کار: در خصوص دادخواست اشخاص به خواسته نقض آرای صادره از هیأتهای تشخیص و حل اختلاف کارگر و کارفرما در خصوص عدم پرداخت حق بیمه دوره کارآموزی از ناحیه کارفرما شعب دیوان آراء معارضی صادر کرده اند.

گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:

الف: شعبه 20 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 920998090002715 با موضوع دادخواست آقای میریوسف حسنی اسکوئی به طرفیت اداره کار و امور اجتماعی تبریز و به خواسته اعتراض به رأی شماره 1758-20؍12؍1391 صادره از هیأت حل اختلاف و درخواست نقض آن به موجب دادنامه شماره 9509970902000392-16؍3؍1395 به شرح زیر رأی صادر کرده است:

در خصوص دادخواست آقای میریوسف حسنی اسکوئی در اعتراض به رأی شماره 1758-20؍12؍1391 با توجه بـه شرح شکایت شاکی و دفـاع خوانده و اسناد و محتویات پـرونده در اداره کار و اظهارات طرفین و تـوجه به مبانی صدور رأی مورد اعتراض که استدلال نموده است شاکی در مدت مورد ادعا صرفاً مشغول تحصیل بوده است و تکالیف وی را خارج از شمول قانونی کار دانسته است. علیهذا ایرادی به رأی صادره وارد نمی باشد حکم به رد شکایت شاکی نسبت به رأی مورد اعتراض مستنداً به ماده 63 قانون آیین دادرسی دیوان عدالت اداری صادر و اعلام می دارد. رأی صادره با توجه به اقامتگاه اعلامی ظرف مهلت 20 روز پس از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به درخواست هر یک از طرفین یا وکیل یا قائم مقام و یا نماینده قانونی آنها خواهد بود.

در اثر تجدیدنظر خواهی از رأی مذکور، شعبه 19 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9609970956800043-3؍5؍1396 با استدلال زیر چنین رأیی صادر کرده است:

با توجه به محتویات پرونده ازجمله قرارداد بین دانشگاه تبریز و ماشین سازی تبریز و تصریح در ماده 9 قرارداد به پرداخت هزینه کارآموزانی که ماشین سازی جذب می کند و همچنین ملاحظه اطلاعیه مرکز آموزش و تحقیق ماشین سازی تبریز که از جمله شرایط آن شرکت در آزمون ورودی و پرداخت کمک هزینه تحصیلی هر ماهه 000؍15 ریال و اشتغال کارآموزان در ایام فراغت از تحصیل در دانشگاه در کارگاه و سایر مدارک پیوست اعتراض تجدیدنظر خواه موجه است. حکم به نقض رأی معترض عنه و سپس نقض و ابطال رأی هیأت حل اختلاف اداره کار به شماره 1758-20؍12؍1391 و جهت ادامه رسیدگی به هیأت مربوط با رعایت مقررات کار و اسناد طرفین صادر و اعلام می گردد. این رأی قطعی است.

ب: شعبه 19 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9209980900027151 با موضوع دادخواست آقای جواد درخشان به طرفیت اداره کار و امور اجتماعی شهرستان تبریز و به خواسته نقض دادنامه شماره 1758-20؍12؍1391 هیأت حل اختلاف به موجب دادنامه شماره 9409970955601295-28؍6؍1394 به شرح زیر رأی صادر کرده است:با عنایت به اوراق و محتویات پرونده و ملاحظه مفاد شکایت شاکی و ضمائم پیوست و پاسخ اداره مشتکی عنه به شماره 103293-12؍1392 و پرونده فنی مربوطه نظر به اینکه رأی قطعی مورخ 20؍12؍1392 در حدوث اختلاف فی ما بین کارگر و کارفرما بر مبنای مقررات مواد 1، 2، 3 و سایر مواد از قانون کار مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام حل و فصل گردیده و از جانب شاکی هم دلیل مؤثر و موجهی که مقتضی نقض یا ابطال و بی اعتباری رأی معترض عنه را فراهم آورد ارائه و ابراز نگردیده و از حیث رسیدگی شکلی و ماهیت امر اختلاف طرفین نیز ایرادی به رسیدگی معموله متصور نمی باشد در نتیجه با عدم احراز نقض قوانین و مقررات و یا مخالفتی با آنها در مبانی استدلال رأی موضوع خواسته شکایت مطروحه را غیر موجه تشخیص و حکم به رد آن صادر و اعلام می نماید. این رأی به استناد ماده 10 و 65 قانون دیوان عدالت اداری ظرف مهلت 20 روز از تاریخ ابلاغ قابل شکایت در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است.

 در اثر تجدیدنظر خواهی از رأی مذکور، شعبه 6 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9409970955601295-28؍6؍1394 با استدلال زیر چنین رأیی صادر کرده است:

با عنایت به محتویات پرونده نظر به اینکه آرای متعددی از هیأت های تشخیص و حل اختلاف اداره کار و رفاه اجتماعی تبریز در خصوص شاکی صادر گردیده است و در رأی 153-12؍7؍1390 هیأت حل اختلاف با احراز رابطه اشتغال و موضوع ماده 148 قانون کار اشاره گردیده و با توجه به اینکه شاکی (تجدیدنظر خواه) کارآموز بوده و به مـوجب مـاده 5 قانـون کار مشمول مقررات کار بـوده و تقاضایی در خصـوص احـراز رابطه کاری در آراء وجـود داردکه از این حیث ضرورت بـررسی و اظهار نظر نهـایی در خصوص وجود رابطه کارگری و کارفرمایی احساس می گردد و به لحاظ وجود تعارضات در آراء مذکور تحقیقات لازم در نوع رابطه آنان با انجام تحقیقات ضرورت داشته لـذا از این حیث دادخـواست تقدیمی مبنی بر تجدیدنظر خـواهی از دادنامه 1900904-6؍5؍1393صادره از شعبه 19 بدوی دیوان وارد تشخیص و در اجرای ماده 71 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان مصوب 1392 حکم به نقض دادنامه صادره شعبه 19 بدوی دیوان و نقض رأی 1758-20؍12؍1391 هیأت حل اختلاف و رسیدگی مجدد با رعایت موارد مذکور و بررسی مستندات آنان و انجام اظهارات طرفین صادر و اعلام می گردد. رأی صادره قطعی است.

ج: شعبه 20 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9209980900027147 با موضوع دادخواست آقای مسعود وندبلوری به طرفیت اداره کار و امور اجتماعی تبریز و به خواسته اعتراض به رأی شماره 1758-20؍12؍1391 صادره از هیأت حل اختلاف و درخواست نقض آن به موجب دادنامه شماره 9509970902000391-16؍3؍1395 به شرح زیر رأی صادر کرده است:

در خصوص دادخواست آقای مسعود وندبلوری در اعتراض به رأی شماره 1758-20؍12؍1391 با توجه به شرح شکایت شاکی و دفاع خوانده و اسناد و محتویات پرونده در اداره کار و اظهارات طرفین و توجه به مبانی صدور رأی مورد اعتراض که استدلال نموده است شاکی در مدت مورد ادعا صرفاً مشغول تحصیل بوده است و تکالیف وی را خارج از شمول قانونی کار دانسته است علیهذا ایرادی به رأی صادره وارد نمی باشد حکم به رد شکایت شاکی نسبت به رأی مورد اعتراض مستنداً به ماده 63 قانون آیین دادرسی دیوان عدالت اداری صادر و اعلام می دارد. رأی صادره با توجه به اقامتگاه اعلامی ظرف مهلت 20 روز پس از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به درخواست هر یک از طرفین یا وکیل یا قائم مقام و یا نماینده قانونی آنها خواهد بود.

در اثر تجدیدنظر خواهی از رأی مذکور، شعبه 19 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9609970956800041-3؍5؍1396 با استدلال زیر چنین رأیی صادر کرده است:

با توجه به محتویات پرونده از جمله قرارداد بین دانشگاه تبریز و ماشین سازی تبریز و تصریح در ماده 9 قرارداد به پرداخت هـزینه کارآمـوزانی که ماشین سازی جذب می کند و همچنین ملاحظه اطلاعیه مرکز آموزش و تحقیق ماشین سازی تبریز که از جمله شرایط آن شرکت در آزمون ورودی و پرداخت کمک هزینه تحصیلی هر ماهه 000؍15 ریال و اشتغال کارآموزی در ایام فراغت از تحصیل در دانشگاه در کارگاه و سایر مدارک پیوست اعتراض تجدیدنظر خواه موجه است حکم به نقض رأی معترض عنه و سپس نقض و ابطال رأی هیأت حل اختلاف اداره کار به شماره 1758-20؍12؍1391 و جهت ادامه رسیدگی به هیأت مربوط با رعایت مقررات کار و اسناد طرفین صادر و اعلام می گردد. این رأی قطعی است.

د: شعبه 19 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9209980900027284 با موضوع دادخواست آقای رحمان طالبی به طرفیت اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی تبریز و به خواسته نقض رأی شماره 1758-20؍12؍1391 هیأت حل اختلاف به موجب دادنامه شماره 9309970901902884-23؍12؍1393 به شرح زیر رأی صادر کرده است:

رسیدگی دیوان عدالت اداری به اعتراضات و شکایات از آراء و تصمیمات قطعی کمیسیون ها و هیأت هایی مانند هیأت تشخیص و هیأت حل اختلاف کارگر و کارفرما منحصرا از حیث نقض قوانین و مقررات یا مخالف با آنها صورت می پذیرد. با بررسی دلایل و مدارک ابرازی شاکی و دفاعیات و دلایل طرف شکایت رأی معترض عنه مغایر قانون و مقررات یا دارای ایراد موثری که موجبات نقض را فراهم نماید تشخیص نمی گردد، بنابراین به استناد مواد 157 الی 162 قانون کار و بند 2 ماده 10 و ماده 63 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت شاکی صادر می گردد. رأی صادره به استناد ماده 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر خواهی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است.

رأی مذکور به موجب رأی شماره 9509970955300432-6؍2؍1395 شعبه 3 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تأیید شده است.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 24؍10؍1398 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

الف: تعارض در آراء محرز است.

ب: نظر به اینکه شاکیان پرونده های موضوع تعارض ابتدا در قالب قرارداد کار در کارگاه مشغول شده اند و ضمن انجام کار دوره کارآموزی را طی کرده‌اند، بنابراین رابطه کاری بین آنان و کارفرما برقرار شده و موضوع مشمول حکم بند 1 و قسمت اول تبصره 1 ماده 112 قانون کار است و مطابق بند الف ماده 113 قانون مذکور، رابطه استخدامی کارگر در مدت کارآموزی قطع نمی شود و این مدت از هر لحاظ جزء سوابق کارگر محسوب می‌شود. بنابراین مطابق مواد 148 و 5 قانون کار، حق بیمه این مدت توسط کارفرما بایستی پرداخت شود و به همین خاطر آراء شماره 43-3؍5؍1396 و 41-3؍5؍1396 شعبه 19 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری و رأی شماره 1395-28؍6؍1394 شعبه ششم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری در حدی که متضمن این استدلال می باشد صحیح و موافق مقررات قانونی است. این رأی به استناد بند 2 ماده 12 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.

محمدکاظم بهرامی- رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری