اعاده به خدمت جانبازان به استناد قانون برنامه ششم توسعه

اعاده به خدمت جانبازان به استناد قانون برنامه ششم توسعه

آرای صحیح شعب دیوان عدالت اداری

مباحث حقوقی و نکات کاربردی

۱-به تجویز بند «چ» ماده ۸۷ قانون برنامه ششم توسعه مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۱۴: « چ- جانبازانی که قبل از تصویب این قانون به صورت پیش از موعد یا عادی و بدون سنوات ارفاقی بازنشسته شده‌اند با رعایت شرط سنی کمتر از شصت و پنج سال می‌توانند به خدمت اعاده و با تکمیل خدمت سی و پنج ساله خود و با رعایت شرایط عمومی به بازنشستگی نائل آیند. تبصره- در صورت دریافت پاداش پایان خدمت در بازنشستگی اول، پاداش مذکور مربوط به آن سنوات، مجدداً به این افراد تعلق نمی‌گیرد». لذا در زمان حاکمیت قانون برنامه ششم توسعه جهت اعاده به خدمت جانبازان بازنشسته رعایت شروط ۱- بازنشستگی بدون سنوات ارفاقی ۲- سن کمتر از ۶۵ سال الزامی است.

۲-با عنایت به این که مفاد بند «چ»  ماده ۸۷ قانون برنامه ششم توسعه، اضافات و اصلاحاتی نسبت به قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مصوب ۱۳۹۱ و  قانون تسهيلات استخدامي و اجتماعي جانبازان انقلاب اسلامي مصوب ۱۳۷۴ پیش‌بینی ننموده است، لذا شکایات مربوط به بند «چ»  ماده ۸۷ قانون برنامه ششم توسعه در صلاحیت ابتدایی دیوان عدالت اداری قرار دارد.

۳- ذیل بند «چ»  ماده ۸۷ قانون برنامه ششم توسعه اعاده به خدمت جانبازان بازنشسته، جهت تکمیل خدمت سی و پنج ساله را با رعایت شرایط عمومی به بازنشستگی پیش‌بینی نموده است که شرایط عمومی بازنشستگی دستگاه‌های اجرایی مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۱۳۸۶ در ماده ۱۰۳ این قانون مورد تصریح قرار گرفته است.

۴- مطابق بند الف ماده ۱۰۳ قانون مدیریت خدمات کشوری؛ جهت بازنشستگی کارمندان دستگاه‌های اجرایی داشتن حداقل ۳۰ سال سابقه خدمت برای مشاغل غیرتخصصی و ۳۵ سال برای مشاغل تخصصی با تحصیلات دانشگاهی کارشناسی ارشد و بالاتر با درخواست کارمند برای سنوات بالاتر از ۳۰  الزامی است.

۵- تبصره الحاقی به بند الف ماده ۱۰۳ قانون مدیریت مصوب ۱۳۹۵/۱۱/۲۴ مقرر می‌دارد؛ ایثارگرانی که به موجب قوانین و مقررات مربوط از امتیاز یک مقطع تحصیلی بالاتر برخوردارند، با داشتن مدرک کارشناسی، مشمول حکم این ماده می‌باشند و می‌توانند تا سی و پنج سال خدمت نمایند، که حکم موضوع تبصره الحاقی مزبور در بند (ر) ماده ۸۷ قانون برنامه ششم توسعه نیز تکرار شده است.

۶- مستفاد از ماده ۱۰۳ قانون مدیریت خدمات کشوری و بند چ ماده ۸۷ قانون برنامه ششم توسعه؛ اولاً جانبازان بازنشسته‌ای که با سنوات خدمتی کمتر از ۳۰ سال بازنشسته شده مجازند با رعایت سایر شرایط (عدم استفاده از سنوات ارفاقی- سن کمتر از ۶۵ سال)، اعاده به خدمت و کسری خدمت خود، تا ۳۰ سال را تکمیل و سپس بازنشسته شوند. ثانیاً جانبازان بازنشسته فاقد مدرک تحصیلی لیسانس که با سنوات خدمتی ۳۰ سال بازنشسته شده‌اند  مشمول اعاده به خدمت موضوع بند «چ» نمی‌باشند و جهت اعاده و تکمیل خدمت از ۳۰ به ۳۵ سال دارا بودن مدرک لیسانس الزامی است و بخشنامه شماره ۱۵۹۸۴/۳/۵۳۰۱۱ مورخ ۱۳۹۶/۰۶/۲۱ نیز دلالت بر این معنا دارد.

۷- مطابق رأی شماره ۱۸۱۶ مورخ ۱۳۹۷/۰۹/۱۳ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری حسب بند چ ماده ۸۷ قانون برنامه ششم توسعه اعاده به خدمت، جانبازان بازنشسته را نیز در بر می‌گیرد.

۸- برابر رأی شماره ۲۳۲۵ مورخ ۱۳۹۸/۰۷/۳۰ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری: «از شروط اصلی اعاده به خدمت جانبازان، عدم استفاده از سنوات ارفاقی است اعم از اینکه بازنشستگی فرد به صورت پیش از موعد یا عادی انجام شده باشد».

۹- مستنبط از رأی شماره ۳۵۹ مورخ ۱۳۹۷/۱۰/۳۰ هیأت تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری؛  اولاً به موجب ماده واحد «قانون حالت اشتغال مستخدمین شهید، جانباز، از کار افتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی» مصوب سال ۱۳۷۲، «حالت اشتغال» در مورد جانبازان به وضعیت جانبازی اطـلاق می شود که از کار افتاده بوده و قادر به ادامه خدمت نمی باشد و به همین جهت بدون حضور و ارائه خدمت در محل کار تا زمان بازنشستگی حقوق و مزایای خود را به منزله فرد شاغل دریافت نموده و سپس با سنوات مقرر بازنشسته شده و از حقوق بازنشستگی یا مستمری مربوط بهره مند می گردد. ثانیاً بند چ ماده ۸۷ قانون برنامه ششم توسعه اعاده به خدمت جانبازانی را مجاز دانسته است که قبل از تصویب قانون به صورت پیش از موعد یا عادی و بدون سنوات ارفاقی بازنشسته شده و متقاضی هستند جهت تکمیل خدمت تا سی و پنج سال به خدمت اعاده شوند، بنابراین جانبازان حالت اشتغال که به علت عدم امکان ارائه خدمت با استفاده از تسهیلات قانون حالت اشتغال بازنشست شده اند، مشمول بند چ ماده ۸۷ قانون برنامه ششم نمی باشند».

۱۰- در خصوص اعاده به خدمت ایثارگران، استناد به قانون اصلاح قانون ممنوعیت بکارگیری بازنشستگان مصوب ۱۳۹۷ و تسرّی دادن شرط جانبازی ۵۰ درصد به بالا که در قانون اصلاح قانون منع بکارگیری پیش‌بینی شده است به قوانین مرتبط با اعاده به خدمت ایثارگران، فاقد وجاهت قانونی است چرا که در اعاده و بازگشت به خدمت ایثارگران حکم بازنشستگی، لغو و سپس اعاده به خدمت صورت می‌گیرد، در حالی که در قانون منع بکارگیری بازنشستگان که صرفاً جانبازان بالای ۵۰ درصد از آن مستثنی شده‌اند، حکم بازنشستگی به اعتبار و قوت خود باقی است و شخص بازنشسته در همان حالت بازنشستگی و بدون لغو حکم بازنشستگی مطابق قانون، به صورت پاره وقت و قراردادی به کارگرفته می‌شود.

مستندات مربوط:

قوانین

مقررات

آراء هیئت عمومی

آراء هیئت های تخصصی