آيين‌نامه اجرايي قانون حالت اشتغال مستخدمين شهيد، جانباز ازكارافتاده و مفقودالاثر
آيين‌نامه اجرايي قانون حالت اشتغال مستخدمين شهيد، جانباز ازكارافتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامي و جنگ تحميلي (تصویبنامه شماره ۹۸۶۶/ت۲۴۵هـ مورخ ۱۳/۶/۱۳۷۳ هیأت وزیران)
هيأت وزيران در جلسه مورخ ۱۳/۶/۱۳۷۳ بنا به پيشنهاد شماره 6906/د مورخ ۲۵/۱۱/۱۳۷۲ سازمان امور اداري و استخدامي كشور، به استناد تبصره (۹) قانون “حالت اشتغال مستخدمين شهيد، جانباز ازكارافتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامي و جنگ تحميلي” – مصوب ۱۳۷۲- آيين‌نامه اجرايي قانون ياد شده را‌به شرح زير تصويب كرد:
ماده ۱- واژه‌هاي اختصاري زير در اين آيين‌نامه به جاي عبارت‌هاي مشروح مربوط به كار مي‌رود:
الف – قانون: قانون حالت اشتغال مستخدمين شهيد، جانباز ازكارافتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامي و جنگ تحميلي – مصوب ۱۳۷۲.
ب – دستگاه: كليه دستگاه‌هاي مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت كاركنان دولت – مصوب ۱۳۷۰- و كليه نيروهاي مسلح.
ج – جانباز ازكارافتاده كلي و آزادگان جانباز ازكارافتاده كل: كساني كه حسب مورد بنا به تشخيص مرجع‌هاي صالح (بنياد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامي‌يا ستاد رسيدگي به امور آزادگان يا مرجع‌هاي ذيصلاح نيروهاي مسلح) ازكارافتاده كلي شناخته شده و قادر به كار نباشند.
د – شهيد و مفقودالاثر: افرادي كه بنا به تأييد بنياد شهيد انقلاب اسلامي شهيد يا مفقودالاثر شناخته شوند.
تبصره- تعيين شهيد و مفقودالاثر در نيروهاي مسلح با پيشنهاد كميسيون‌هاي موضوع ماده (134) قانون مقررات استخدامي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي -مصوب 1370 – و ماده (120) قانون ارتش جمهوري اسلامي ايران – مصوب ۱۳۶۶- و تأييد بنياد شهيد انقلاب اسلامي صورت مي‌گيرد.
در صورت بروز اختلاف نظر مطابق تدبير مقام معظم فرماندهي كل قوا – موضوع نامه شماره ۵۱۷۳ مورخ ۱۱/۱۱/۱۳۶۹ ستاد كل نيروهاي مسلح – اقدام‌مي‌شود.
ه – پست يا شغل سازماني با نام: مجموعه مشاغل مرتبط با پست‌هاي متناسب با مشاغل قبلي مشمولان قانون است كه بنا به پيشنهاد دستگاه مربوط به تأييد‌مرجع‌ها ذيصلاح تصويب‌كننده تشكيلات دستگاه مربوط برسد.
و – مستخدمان نيروهاي مسلح: مستخدمان ثابت و پيماني مسلح.
ماده ۱- شهداء، مفقودالاثرها، جانبازان ازكارافتاده كلي و آزادگان جانباز ازكارافتاده كلي كه حقوق وظيفه يا مستمري آنان حسب مورد بر اساس قانون واگذاري‌پرداخت حقوق و مزاياي ماهانه وراث شهدا و مفقودين نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران و كارمندان كشوري به بنياد شهيد انقلاب اسلامي -مصوب ۱۳۶۴- برقرار شده يا مي‌شود، مشمول اين آيين‌نامه هستند.
تبصره – اعضاي هيأت علمي دانشگاه‌ها و مراكز آموزش عالي و قضات نيز مشمول اين آيين‌نامه هستند.
ماده ۳- حقوق و مزاياي حالت اشتغال آن دسته از شهدا، جانبازان ازكارافتاده كلي، آزادگان ازكارافتاده كلي و مفقودالاثرهايي كه مستخدم دولت نبوده يا مشمول‌قانون كار هستند پس از كسر حق بيمه مقرر و واريز آن به صندوق تأمين اجتماعي توسط بنياد شهيد انقلاب اسلامي پرداخت مي‌شود.
تبصره – حقوق بازنشستگي، وظيفه يا مستمري افراد ياد شده يا بازماندگان آنها توسط سازمان تأمين اجتماعي برقرار و پرداخت مي‌شود.
ماده ۴- كليه دستگاه‌ها مكلفند اطلاعات و مدارك مورد نياز براي ايجاد پست‌ها يا مشاغل سازماني با نام را در اختيار مرجع‌هاي ذيصلاح تصويب‌كننده‌تشكيلات دستگاه مربوط قرار دهند.
تبصره ۱- پست‌ها يا مشاغل ياد شده علاوه بر پست‌هاي سازماني مصوب، به مجموعه تشكيلات دستگاه ذيربط افزوده مي‌شود و با فوت عادي يا رسيدن‌سنوات خدمت مقرر و بازنشسته تلقي شدن مشمولان اين آيين‌نامه، پست‌ها و مشاغل مزبور از مجموعه تشكيلات تفصيلي دستگاه حذف مي‌شود.
تبصره ۲- در صورت ادغام، انحلال يا واگذاري دستگاه‌ها، پست‌ها و مشاغل با نام موضوع اين ماده به مجموعه تشكيلاتي دستگاه اصلي يا مادر منتقل مي‌شود‌و در مورد دستگاه‌هايي كه از دستگاهي جدا و به دستگاه ديگري ملحق مي‌شوند مطابق مصوبه مربوط عمل مي‌شود.
ماده ۵- از تاريخ تصويب قانون (۳۰/۶/۱۳۷۲) حقوق حالت اشتغال مشمولان اين آيين‌نامه همانند مستخدمان شاغل همتراز تعيين مي‌شود و مستخدمان‌مشمول با رعايت ضوابط طرح طبقه‌بندي مشاغل با انتصاب در پست‌ها يا مشاغل با نام به گروه‌هاي مربوط تخصيص مي‌يابند و همواره از امتياز دو گروه يا درجه‌بالاتر از گروه يا درجه استحقاقي استفاده مي‌كنند. مشمولان ياد شده فقط از حقوق و افزايش فوق‌العاده شغل، تفاوت تطبيق حقوق (حسب مورد)، كمك هزينه‌عايله‌مندي و اولاد و كمك هزينه مسكن در خصوص نيروهاي مسلح كه بر اساس مقررات مربوط پرداخت مي‌شود – از آغاز استخدام تا رسيدن به شرايط‌عمومي بازنشستگي با رعايت مقررات مربوط مانند شاغلان مشابه برخوردار مي‌شوند و پس از آن حسب مورد حقوق بازنشستگي يا مستمري عايله تحت تكفل‌از صندوق بازنشستگي مربوط به آنها پرداخت مي‌شود.
تبصره- آن عده از مشمولان اين آيين‌نامه كه تا پيش از تصويب قانون با سنوات خدمت افزون بر سي سال بازنشسته شده باشند با رعايت مقررات مربوط‌مشمول تبصره (۴) ماده (۲) قانون نظام هماهنگ پرداخت كاركنان دولت هستند و از افزايش سنواتي مضاعف استفاده مي‌كنند.
ماده ۶- بنياد شهيد انقلاب اسلامي مكلف است كسور بازنشستگي موضوع تبصره (۳) قانون واگذاري پرداخت حقوق و مزاياي ماهانه وراث شهدا و مفقودين‌نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران و كارمندان كشوري به بنياد شهيد انقلاب اسلامي – مصوب ۱۳۶۴- را به صندوق‌هاي دستگاه‌هاي ذيربط مسترد كند.
تبصره- در صورتي كه كسور بازنشستگي ياد شده صرف پرداخت حقوق مشمولان قانون واگذاري پرداخت حقوق و مزاياي ماهانه وراث شهدا و مفقودين‌نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران و كاركنان كشوري به بنياد شهيد انقلاب اسلامي شده باشد، بودجه لازم براي پرداخت حقوق مشمولان اين آيين‌نامه در‌مورد صندوق‌هاي بازنشستگي مربوط در بودجه كل كشور پيش‌بيني و پرداخت مي‌شود.
ماده ۷- حقوق حالت اشتغال مشمولان اين آيين‌نامه تا رسيدن به شرايط عمومي بازنشستگي بر اساس ضوابط و مقررات دستگاه ذيربط و با رعايت معافيت‌هاي‌مقرر حسب مورد مشمول برداشت كسور قانوني (بازنشستگي، بيمه و ماليات) است.
تبصره – كسور بازنشستگي شهدا و جانبازان ازكارافتاده كلي و آزادگان جانباز ازكارافتاده كلي و مفقودالاثرها از تاريخ شهادت يا جانبازي يا اسارات يا مفقودالاثر‌شدن تا تاريخ اجراي قانون طبق ضوابط مربوط و بر مبناي حقوق مستمري يا وظيفه پرداخت شده در اين مدت، توسط دولت به صندوق‌هاي بازنشستگي‌مربوط پرداخت مي‌شود.
ماده ۸- در تعيين گروه يا افزايش سنواتي استحقاقي و عناوين مشابه مشمولان اين آيين‌نامه، مدت استفاده از حقوق وظيفه تا تاريخ تطبيق وضع با قانون نظام‌هماهنگ پرداخت كاركنان دولت به عنوان سابقه خدمت قابل قبول بر مبناي ۳% مورد محاسبه قرار مي‌گيرد و پس از آن بر اساس ماده (۸) آيين‌نامه اجرايي قانون‌نظام هماهنگ پرداخت ۵% در هر سال است.
ماده ۹- مشمولان اين آيين‌نامه از تاريخ تصويب قانون بر مبناي آخرين شغل يا پست مورد تصدي زمان اشتغال فقط با استفاده از در گروه يا درجه بالاتر از گروه يا‌درجه استحقاقي مربوط موضوع قانون تطبيق داده مي‌شوند و در مواردي كه به موجب تبصره‌هاي (۳) و (۴) ماده (۳) قانون نظام هماهنگ و پرداخت از امتياز‌دو گروه تشويقي برخوردار شده باشند مجاز به استفاده مضاعف از امتياز ياد شده نيستند.
ماده ۱۰- ارتقاي گروه مستخدمان مشمول اين آيين‌نامه به گروه‌ها يا درجات يا عناوين مشابه كه با توجه به مقررات استخدامي مربوط مستلزم كسب امتيازهاي‌خاص (بر اساس سيستم‌هاي امتيازي) يا طي دوره‌هاي آموزشي است بدون رعايت شرايط مزبور انجام مي‌شود.
ماده ۱۱- حقوق حالت اشتغال آن عده از مشمولان اين آيين‌نامه در زمان تصدي مقامات موضوع تبصره (۲) ماده (۱) قانون نظام هماهنگ پرداخت يا همتراز‌آنان، شهيد، جانباز ازكارافتاده كلي يا آزاده جانباز ازكارافتاده كلي شده باشند بر اساس عدد مبناي مربوط و همانند مقامات شاغل تعيين مي‌شود.
ماده ۱۲- مستخدمان بازنشسته شهيد، جانباز ازكارافتاده كل، آزاده جانباز ازكارافتاده كلي و مفقودالاثر انقلاب اسلامي و جنگ تحميلي با استفاده از امتياز دو‌گروه يا درجه بالاتر موضوع قانون يا قانون نظام هماهنگ پرداخت همچنان بازنشسته تلقي مي‌شوند.
ماده ۱۳- در مواردي كه جانبازان ازكارافتاده كلي و آزادگان جانباز ازكارافتاده كلي قبل از رسيدن به شرايط عمومي بازنشستگي فوت كنند از تاريخ وقت تا رسيدن‌به سن بازنشستگي حقوق وظيفه يا مستمري ذيربط بر اساس مقررات استخدامي دستگاه مربوط تعيين و پرداخت مي‌شود.
تبصره – در صورتي كه حيات مفقودالاثر موضوع قانون حين استفاده از حقوق حالت اشتغال محرز شود، از زمان احراز با آنان بر اساس مقررات مربوط رفتار‌مي‌شود.
ماده ۱۴- در كليه دستگاه‌هاي مشمول اين آيين‌نامه، حقوق وظيفه يا مستمري وراث اناث تحت تكفل شاهد كه پس از اختيار شوهر مطلقه شده‌اند پس از تأييد‌وقوع طلاق و ضرورت آن توسط بنياد شهيد انقلاب اسلامي دوباره برقرار مي‌شود.
ماده ۱۵- وراث قانوني شهدا و مفقودان موضوع قانون چنانچه بيش از يك شهيد يا مفقودالاثر داشته باشند فقط مي‌توانند به انتخاب خود از يك حقوق حالت‌اشتغال يا وظيفه يا مستمري مورث مربوط استفاده كنند.
ماده ۱۶- افراد تحت تكفل موضوع تبصره (۲) قانون عبارتند از:
الف – فرزندان، نوادگان، يا زوجه دايمي و مادر و پدري كه در كفالت مشمولان اين آيين‌نامه بوده‌اند، همچنين نوادگاني كه در كفالت ايشان بوده‌اند با دارا بودن‌شرايط زير:
۱- فرزندان و نوادگان پس از بيست سال كمتر داشته باشند مگر اينكه به موجب مدارك مثبته در يكي از دانشگاه‌ها يا مؤسسات آموزشي رسمي عالي مشغول‌تحصيل باشند كه در اين صورت نيز حقوق وظيفه آنان در پايان بيست و پنج سالگي قطع مي‌شود.
۲- فرزندان و نوادگان دختر تا بيست سالگي به شرط نداشتن شوهر، ولي اگر به موجب مدارك مثبته در يكي از دانشگاه‌ها يا مؤسسات آموزشي رسمي عالي‌مشغول تحصيل باشند و شوهر نداشته باشند حقوق وظيفه آنان در پايان بيست و پنج سالگي قطع مي‌شود.
۳- مادر، به شرط نداشتن شوهر.
۴- عيال دايمي، تا زماني كه شوهر اختيار نكرده باشد.
۵- شوهر، در صورتي كه عليل و ازكارافتاده و در كفالت عيال خود باشد.
۶- فرزندان و نوادگان عليل يا ناقص‌العضو مشمولان اين آيين‌نامه كه قادر به انجام كار نباشند در تمام مدت عمر.
ب – برادر و خواهر عليل يا ناقص‌العضو كه در كفالت مشمولان اين آيين‌نامه بوده و قادر به انجام كار نباشند در تمام مدت عمر.
ج – خواهر (به شرط نداشتن شوهر) و برادري كه در كفالت مشمولان اين آيين‌نامه بوده‌اند تا پايان (۲۰) سالگي، مگر اينكه به موجب مدارك مثبته در يكي از‌دانشگاه‌ها يا مؤسسات آموزشي رسمي عالي مشغول تحصيل باشند و در اين صورت تا پايان بيست و پنج سالگي.
تبصره ۱- فرزندان دختر و خواهر تحت تكفل در صورتي كه پس از پايان (۲۰) سالگي يا (۲۵) سالگي حسب مورد شوهر نداشته و با تأييد بنياد شهيد انقلاب‌اسلامي براي تأمين زندگي خود درآمدي نداشته باشند، تا زماني كه درآمد ندارند.
تبصره ۲- تشخيص مصاديق افراد تحت تكفل پس از طي تشريفات قانوني با دستگاه پرداخت كننده حقوق حالت اشتغال يا بازنشستگي يا وظيفه يا مستمري‌است.
حسن حبيبي – معاون اول رييس جمهور
