رأی ابطال شرط حداقل معدل در آزمون استخدامی بر اساس قانون مدیریت خدمات کشوری

رأی ابطال شرط حداقل معدل در آزمون استخدامی بر اساس قانون مدیریت خدمات کشوری (رای شماره ۲۸۴۸ مورخ ۱۴‍۰۱/۱۲/۱۶ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری)

پیام رأی: تبصره ۱ بند ۴ شرایط استخدام آزمـون بانک توسعه تعاون در سال ۱۳۹۱ که متضمن لزوم داشتن حداقل معدل ۱۵ برای فوق لیسانس، معدل ۱۴ برای لیسانس و معدل ۱۳ برای فوق دیپلم است، ابطال شد.

شماره دادنامه: ۱۴۰۱۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۲۸۴۸

تاریخ دادنامه: ۱۶؍۱۲؍۱۴۰۱

شماره پرونده: ۰۱۰۰۴۴۲

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای امان اله قائدی

طرف شکایت: بانک توسعه تعاون

موضوع شکایت و خواسته: ابطال تبصره ۱ بند ۴ شرایط استخدام آزمون بانک توسعه تعاون در سال ۱۳۹۱

رأی ابطال شرط حداقل معدل در آزمون استخدامی بر اساس قانون مدیریت خدمات کشوری

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال تبصره ۱ بند ۴ شرایط استخدام آزمون بانک توسعه تعاون در سال ۱۳۹۱ را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده است:

” ۱- اساسنامه بانک توسعه تعاون بر اساس بند (و) ماده ۹ قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه در راستای اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی، جهت ارتقای بخش تعاون اقتصاد کشور در سال ۱۳۸۸ به تصویب هیأت وزیران رسیده و بر اساس ماده ۵ اساسنامه مذکور ۱۰۰% [سرمایه] آن متعلق به دولت است. بنابراین مطابق با ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری این بانک از مصادیق دستگاه های اجرایی بوده و مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری می باشد. از سوی دیگر ماده ۴۲ قانون مذکور به عنوان قانون عام، تحصیلات دانشگاهی یا همتراز را از جمله شرایط [استخدام] برشمرده و نسبت به معدل تکلیفی تعیین نکرده است. در واقع برخورداری از حداقل مشخصی از معدل، شرط استخدام در دستگاه های اجرایی نمی باشد.

۲- مدرک دانش آموختگی در مقاطع تحصیلات دانشگاهی متضمن نصابی از میزان معدل قابل قبول شخص است که بر اساس ضوابط و برنامه ریزی وزارتخانه های متولی صدور مدرک تحصیلی دانشگاهی موفق به دریافت آن شده است و دانش آموختگی او در آن مقطع تحصیلی با کسب مدرک تحصیلی به تأیید مراجع ذی ربط رسیده است. بنابراین تعیین شرط حداقل معدل بدون توجه به نوع دانشگاه در عمل اعتبار بسیاری از مدارک تحصیلی را برای شرکت کنندگان در آزمون های استخدامی از بین خواهد برد.

۳- وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نیز حسب نامه شماره ۴۸۶۱۶۵-۷؍۳؍۱۳۹۷ خطاب به رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور تأکید نمودند که مدارک تحصیلی کلیه دانش آموختگان دانشگاه و مؤسسات آموزش عالی دارای اعتبار یکسان است و بر این اساس دارندگان مدرک مذکور برای استخدام و استقرار در پست های سازمانی در ادارات دولتی متناسب و منطبق با رشته و مقطع تحصیلی خود از ظرفیت و قابلیت کافی برخوردارند.

۴- تعیین شرط معدل در آزمون استخدامی بانک توسعه تعاون، خلاف اصل عدالت و نیز اصل ۳۸ و بند ۲ اصل ۴۴ قانون اساسی می باشد.

۵- بر اساس آراء سابق هیأت عمومی دیوان عدالت اداری از جمله آراء شماره ۶۴-۲۱؍۱؍۱۴۰۰، ۷۳۵-۲۴؍۳؍۱۴۰۰ تعیین شرط معدل موجب تبعیض میان افرادی است که مطابق ضوابط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اقدام به اخذ مدرک تحصیلی نموده اند و با وجود آزمون استخدامی نیازی به شرط معدل وجود ندارد، زیرا صلاحیت افراد با آزمون مذکور سنجیده می شود و نیازی به شرط اضافی نمی باشد.”

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

آگهی استخدام بانک توسعه تعاون

شرایط عمومی و اختصاصی

” ۴- دارا بودن مدرک تحصیلی فوق دیپلم و لیسانس در یکی از رشته های مندرج در جدول

تبصره۱- داشتن حداقل معدل ۱۵ برای فوق لیسانس، معدل ۱۴ برای لیسانس و معدل ۱۳ برای فوق دیپلم “

علیرغم ابلاغ نسخه دوم دادخواست و ضمائم آن به طرف شکایت تا زمان صدور رای در هیأت عمومی پاسخی از طرف شکایت دریافت نشده است.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۶؍۱۲؍۱۴۰۱ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیأت عمومی

با توجه به اینکه شرایط عمومی استخدام در ماده ۴۲ قانون مدیریت خدمات کشوری مشخص شده و در بند (و) این ماده، «داشتن مدرک تحصیلی دانشگاهی و یا مدارک همتراز (برای مشاغلی که مدارک همتراز در شرایط احراز آنها پیش‌بینی شده است)» به عنوان یکی از شرایط عمومی استخدام تعیین گردیده و در آن اشاره‌ای به تأثیر معدل متقاضی در فرآیند استخدام و جذب نیرو نشده است و هیأت عمومی دیوان عدالت اداری نیز برمبنای آرای مختلف خود از جمله آرای شماره ۶۴ مورخ ۲۱؍۱؍۱۴۰۰ و شماره ۷۳۵ مورخ ۲۲؍۳؍۱۴۰۰ حکم به ابطال شرط معدل در دفترچه‌های مربوط به آزمون‌های استخدامی دستگاه های اجرایی صادر کرده است، بنابراین تبصره ۱ بند ۴ شرایط استخدام آزمون بانک توسعه تعـاون در سـال ۱۳۹۱ که متضمن لزوم داشتن حداقل معدل ۱۵ برای فوق لیسانس، معدل ۱۴ برای لیسانس و معدل ۱۳ برای فوق دیپلم است، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال می‌شود.

حکمتعلی مظفری- رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری