آیین‌نامه اجرایی بند (ج) ماده (۱۲۴) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران
آیین‌نامه اجرایی بند (ج) ماده (۱۲۴) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران (مصوبه شماره ۲۶۵۳/ت۴۷۶۳۵ مورخ ۱۱/۱/۱۳۹۲ هيأت وزيران)
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی – وزارت صنعت، معدن و تجارت
وزارت امور اقتصادی و دارایی – معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور
هیئت وزیران در جلسه مورخ ۳/۱۰/۱۳۹۱ بنا به پیشنهاد مشترک وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و اتاق تعاون مرکزی جمهوری اسلامی ایران و به استناد بند (ج) ماده (۱۲۴) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران – مصوب ۱۳۸۹ – آیین‌نامه اجرایی بند مذکور را به شرح ذیل تصویب نمود:
آیین‌نامه اجرایی بند (ج) ماده (۱۲۴) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران
ماده ۱- در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:
الف- وزارت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
ب- تشکلهای تعاونی: شرکتهای تعاونی متعارف و شرکتهای تعاونی سهامی عام موضوع بندهای (۸) و (۹) ماده (۱) قانون اجرای سیاستهای کلی اصل (۴۴) قانون اساسی، اتحادیه‌های تعاونی و اتاقهای تعاون.
ج- اتاق تعاون مرکزی: اتاق تعاون مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
د- اتحادیه‌های تعاونی: اتحادیه‌های موضوع ماده (۴۳) قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران – مصوب ۱۳۷۰- و موضوع مواد (۶۱) و (۶۲) قانون شرکتهای تعاونی – مصوب ۱۳۵۰- و اصلاحات بعدی آنها.
هـ – وظایف حاکمیتی و وظایف تصدی‌گری بخش تعاونی: آن قسمت از وظایف و اختیارات دولت و دستگاههای اجرایی در امور حاکمیتی و تصدی‌گری که در قوانین و مقررات، اختصاص به بخش تعاونی یا بعضی از تشکلهای تعاونی داشته باشد.
و – دستگاههای اجرایی: دستگاههای اجرایی موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری و ماده (۵) قانون محاسبات عمومی کشور.
ز- قانون اصل (۴۴): قانون اجرای سی-استهای کلی اصل (۴۴) قانون اساسی – مصوب ۱۳۸۶-
ماده۲- وظایف تصدی گری بخش تعاونی عبارتند از:
الف – آن دسته از امور تصدی که منابع مالی و مسئولیت آن بر عهده بخش تعاونی خواهد بود و دولت متصدی امور مذکور نخواهد بود، مانند اموری که در وظایف و اختیارات قانونی اتاقهای تعاون و دیگر تشکلهای تعاونی پیش‌بینی شده باشد و نیز انجام هرگونه فعالیت اقتصادی موضوع گروه (۱) ماده (۲) قانون اصل (۴۴) توسط دستگاههای اجرایی که برای تشکلهای تعاونی و یا اعضای آنها باشد و بخش تعاونی داوطلب انجام باشد، از قبیل برخی وظایف و اختیارات سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران به شرح زیر:
۱- جمع‌آوری و نگهداری و خرید محصولات تولیدی روستاییان و فروش آنها در بازارهای مناسب.
۲- جمع‌آوری و نگهداری و خرید محصولات تولیدی شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی و فروش آنها در بازارهای مناسب.
۳- تبدیل، طبقه‌بندی و بسته‌بندی محصولات کشاورزی.
۴- حمل و نقل محصولات کشاورزی و نیازمندیهای روستائیان عضو شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی و اتحادیه‌ها.
۵ – تهیه و یا تولید و فروش مواد و وسایل و ماشین‌آلات و لوازم حرفه‌ای مورد نیاز اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی و اعضای آنها.
۶ – تهیه و یا تولید و فروش کالاهای مصرفی مورد نیاز اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی و اعضای آنها.
۷- ایجاد و اداره تأسیسات لازم برای نگهداری محصولات تولیدی و کالاهای مصرفی اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی و اعضای آنها از قبیل سردخانه و انبار و نظایر آن.
۸ – احداث ساختمان و تأسیسات مورد نیاز اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی از قبیل انبار، سردخانه، فروشگاه، کارخانه، کارگاه، دفتر کار و نظایر آن.
۹- ایجاد و اداره تعمیرگاههای ثابت و سیار منطقه‌ای و مرکزی ماشین‌آلات کشاورزی.
۱۰- احداث تعمیرگاههای ثابت و سیار مورد نیاز اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی.
۱۱- تشکیل نمایشگاهها به منظور معرفی محصولات تولیدی شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی وکشاورزی و اعضای آنها و یا شرکت در آنها.
۱۲- انجام خدمات عمومی و متفرقه مورد نیاز اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی از قبیل امور گمرکی و عقدقراردادها و خدمات حقوقی و نظایر آن.
۱۳- تهیه و اجرای طرحهای تبلیغاتی و اقدام برای بازاریابی و فروش کالاهای تولیدی اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی و اعضای آنها.
۱۴- فراهم کردن تسهیلات و یا عقد قرارداد یا قبول نمایندگی و یا همکاری با مؤسسات بیمه به منظور انجام خدمات بیمه به نفع اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی و اعضای آنها.
تبصره – از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این آیین‌نامه، انجام امور تصدیهای مذکور، برعهده تشکلهای تعاونی مربوط است و دستگاههای اجرایی ذی‌ربط مجاز به انجام آنها نخواهند بود.
ب – تصدیهای اجتماعی، فرهنگی، خدماتی و زیربنایی موضوع ماده (۶۴) قانون برنامه پنجم توسعه از قبیل:
۱- تشویق و همکاری در تأسیس و گسترش تشکلهای تعاونی با جلب همکاری و مشارکت عموم مردم و شوراهای اسلامی کشوری.
۲- انجام هرگونه خدمات فنی و کمک‌های مشاوره‌ای و راهنمایی برای تهیه و اجرای طرحهای تشکلهای تعاونی و تأسیس آنها.
۳- راهنمایی مسئولان تشکلهای تعاونی در امور حقوقی، مالی، اداری و هدایت آنها در جهت استفاده از روشها و سامانه‌های بهتر.
۴- اجرای برنامه‌های ترویج و آموزش تعاون برای تفهیم و تعمیم روشها و برنامه‌های مختلف تعاونی، از قبیل:
۴-۱- آموزش اصول و ارزشها، مقررات و نحوه تأسیس و اداره تشکلهای تعاونی.
۴-۲- آموزش‌های حرفه‌ای اولیه (به ویژه مدیریت، حسابداری، حقوقی و بازرگانی) مخصوص مدیران و کارکنان تشکلهای تعاونی.
۴-۳- تربیت و تعلیم نیروی انسانی مورد نیاز تشکلهای تعاونی مانند مدیران عامل، حسابداران و حسابرسان.
۴-۴- انتشار کتب و نشریات ترویجی و آموزشی.
۴- ۵ – تولید فیلم و سریال و برنامه‌های سمعی و بصری.
تبصره – امور موضوع این بند، به ترتیب مقرر در این آیین‌نامه، باید حسب مورد صرفاً به اتاق تعاون مرکزی و دیگر تشکلهای تعاونی واگذار شوند.
ماده۳- در واگذاری امور موضوع بند (ب) ماده (۲)، وظایف وزارت حسب مورد به شرح زیر است:
الف- تصویب برنامه اجرایی نحوه واگذاری تصدی‌ها، به نحوی که تا پایان سال جاری واگذاری‌ها پایان یابد.
ب- تعیین و احصای سایر تصدیهای قابل واگذاری.
ج- تعیین و تصویب تعرفه خدمات و میزان هزینه سرانه تأمین خدمات برای فعالیت‌های قابل واگذاری و یا میزان کمک مالی بلاعوض و تغییرات آنها با رعایت قوانین مربوط.
د- تعیین و تنظیم چارچوب‌ها، قراردادهای منعقده با بخش تعاونی و تمدید قراردادهای موجود.
هـ- تعیین روشهای واگذاری.
و- تعیین و تصویب تسهیلات و حمایتهای مورد نظر برای تشکل تعاونی متقاضی برابر قوانین و مقررات مربوط.
ز- تعیین و تصویب ضمانت‌های لازم به منظور جلوگیری از تغییر کاربری و حفظ و حراست از اموال منقول و غیرمنقول واگذار شده.
ح- تدوین و تصویب استانداردها و معیارهای مورد نظر در خصوص کیفیت و قیمت خدمات و تصدیهای قابل واگذاری.
ط- قیمت‌گذاری برای ساختمانها و پروژه‌های تملک داراییهای سرمایه‌ای نیمه تمام با حفظ کاربری آنها پس از اتمام پروژه و اداره آنها توسط بخش تعاونی.
ی- قیمت‌گذاری اجاره ساختمانها و اموال منقول براساس نظر یک کارشناس رسمی دادگستری.
ک- رسیدگی به تخلفات طرف قرارداد از شرایط واگذاری و تصمیم‌گیری در خصوص آن.
ل- تعیین ساز و کار مربوط به اعطای تسهیلات مالی اعم از تخصیص اعتبارات موارد مربوط به وجوه اداره شده، تعیین قیمتها، نحوه اخذ و تعیین میزان ضمانت‌های مالی مورد نیاز براساس قوانین و مقررات مربوط.
م- تعیین و تصویب ضمانت‌های لازم به منظور حسن اجرای تصدیهای واگذار شده و نظارت بر حسن اجرای تصدی‌ها.
ن- راهبری، هدایت، نظارت و ارزیابی انجام فعالیت‌های واگذار شده.
تبصره ۱- در واگذاری تصدیهای موضوع این ماده، مواردی که در این آیین‌نامه پیش‌بینی نشده باشد، تابع مقررات ماده (۲۴) قانون مدیریت خدمات کشوری و ماده (۶۴) قانون برنامه پنجم توسعه خواهد بود.
تبصره ۲- تغییر کاربری مراکز و واحدهای واگذار شده ممنوع است. موارد استثنا با ذکر دلایل موجه و دریافت مابه‌التفاوت ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری به نفع دولت با پیشنهاد وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.
ماده ۴- از زمان لازم‌الاجرا شدن این آیین‌نامه، انجام وظایف حاکمیتی بخش تعاونی بر عهده وزارت خواهد بود و دستگاههای اجرایی که قبل از آن اجرای آنها را بر عهده داشته‌اند، مجاز به انجام آنها نخواهند بود. مرجع واگذاری تصدیهای موضوع بند (ب) ماده (۲) در دستگاههای اجرایی و نظارت بر حسن اجرای آنها، وزارت است.
ماده ۵ – موارد احصا نشده و نیز اختلافی در شناسایی وظایف حاکمیتی و تصدی‌گری بخش تعاونی، ظرف دو ماه، در کارگروهی به ریاست معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور و عضویت وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، دبیر کل اتاق تعاون مرکزی و حسب مورد وزیر یا عالی‌ترین مقام دستگاه اجرایی ذی‌ربط تصمیم‌گیری خواهد شد.
ماده۶- مفاد این آیین‌نامه نافی وظایف حاکمیتی و به ویژه وظایف نظارتی وزارت و وظایف و اختیارات قانونی اتاق تعاون مرکزی و دیگر تشکلهای تعاونی نمی‌باشد.
معاون اول رییس جمهور – محمدرضا رحیمی
