با سلام. دولت بر اساس مصوبه مجلس از کالابرگ الکترونیکی برای تامین کالاهای اساسی مورد نیاز مردم با نرخ ارز ترجیحی یا پرداخت نقدی استفاده می‌کند و در این مسیر سامانه سهمیه‌بندی کالاهای اساسی توسط بانک مرکزی با بهره‌گیری از کارت بانکی و کد ملی آماده شده است.
عبدالرضا مصری درباره انگیزه و علت ارائه این طرح در مجلس افزود: بعد از جلسات بسیاری که در مجلس انجام شد به این طرح رسیدیم و این طرح علاوه بر همه کمک هایی است که در قالب های مختلف اعم از کمک معیشتی و یارانه ماهیانه به اقشار مردم پرداخت می شود.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر نحوه شناسایی ۶۰ میلیون نفر مشمولان این طرح ادامه داد: بر اساس بانک اطلاعاتی که تنها مرجع شناسایی اقشار مختلف در سازمان هدفمندی و وزارت رفاه است تقریباً دو و نیم دهک جامعه درآمدی بالاتر از هزینه های زندگی دارند و این طرح برای هفت و نیم دهک جامعه برنامه ریزی شده است.
مصری با بیان اینکه هفت و نیم دهک جامعه دو قشر را تشکیل می دهند گفت: در بخش اول افرادی که کمتر از حداقل دستمزد درآمد دارند که دو دهک از این قشر مددجویان کمیته امداد، بهزیستی و رزمندگان معسر هستند و بقیه اقشاری هستند که بین این دهک های درآمدی در بانک اطلاعاتی ثبت شده اند.
وی ادامه داد: افرادی که درآمد حداقلی دارند و معیشت آنها با سختی روبرو شده است سرانه ای تعلق خواهد گرفت که احتمالا در هر مرحله حدود ۶۰ هزار تومان می شود و همچنین برای افرادی که کمتر از حداقل دستمزد درآمد دارند که خانواده های کمیته امداد، بهزیستی و رزمندگان معسر را تشکیل می دهند حدود ۱۲۰ هزار تومان به ازای هر نفر و در هر مرحله است.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس با اشاره به اینکه این مبالغ در کارت اعتباری آنها شارژ و تنها برای خرید کالاهای اساسی که اسامی این کالاها بعد از تصویب این طرح از سوی وزارت رفاه اعلام خواهد شد افزود: این کالاها با تخفیف مناسب عرضه می شود و همچنین کالاهایی که از طریق ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد شده است از دیگر اقلام عرضه شده دراین طرح است.
مصری درباره منابع تامین این طرح گفت: این طرح در اصلاح قانون بودجه ۹۹ و دو منبع برای آن در نظر گرفته شده، اول از تعدادی ردیف های تبصره ۱۴ قانون بودجه است که هدفمندی یارانه ها را شامل می شود و دوم ۱۵ هزار میلیارد تومان از بند «و» تبصره دو قانون بودجه است که با فروش بعضی از دارایی های دولت، منابعی را تأمین می کنیم و همچنین ۱۰ هزار میلیارد تومان در این طرح برای همسان سازی حقوق بازنشستگان دیده شده است.
وی افزود: همسان سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی، کشوری و لشکری هم در ماه جاری انجام می شود. عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس درباره رای آوردن این طرح در مجلس گفت: نمایندگان مجلس شورای اسلامی روز یکشنبه با این طرح موافقت کردند و خارج از نوبت در سه شنبه این هفته مطرح خواهد شد و همانطور که نمایندگان آگاه به مشکلات معیشتی مردم هستند و دولت هم تا حدودی به این کار رضایت دارد، بنابراین مجلس خواستار تصویب این طرح است. ( منبع:صداوسیما )
احیای کالابرگ در طرح‌هایی مشابه
در طرح تخصیص ارز با نرخ ترجیحی به کالاهای اساسی که هم تاکید شده است که به منظور جلوگیری از هدر رفت منابع ارزی کشور و حمایت هدفمند و موثر از مصرف کنندگان و اقشار محروم:
الف) جهت جلوگیری از افزایش قیمتها، دولت مجاز است تا سقف منابع ارزی سهم دولت حاصل از صادرات نفت خام، گاز و میعانات گازی و حداکثر معادل ۵ میلیارد دلار برای واردات کالاهای اساسی با نرخ ارز ترجیحی، با اولویت ذرت، دانه های روغنی (سویا)، روغن خوارکی، نیمه جامد و مایع، جو، دارو و تجهیزات پزشکی، اختصاص دهد. ارز تخصیص یافته به سایر نیازهای وارداتی با نرخ ارز سامانه نیما محاسبه می شود .
ب) سازمان برنامه و بودجه مکلف است با همکاری وزارتخانه های صنعت، معدن و تجارت و جهاد کشاورزی از محل سرجمع بودجه عمومی و تا سقف X هزار میلیارد ریال، یارانه نقدی – کالایی در قالب یک کارت الکترونیک به سرپرست خانوارهای مشمول برای کالاهای اساسی و دارو از طریق بیمه ها پرداخت نماید. اعتبار موجود در کارت برای خرید کالای اساسی از مراکز توزیع است که دارای کد اقتصادی و دستگاه کارت خوان ثبت شده هستند و پس از شش ماه، قابلیت نقد شوندگی از طریق دستگاه های خودپرداز متصل به شتاب را دارد. بانک مرکزی مکلف است اطلاعات مورد درخواست وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به منظور آزمون وسع درآمدی خانوارها را در اختیار این وزارتخانه قرار دهد .
ج) وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است ظرف ۳ ماه با اتصال سامانه های موجود و تکمیل آنهاء امکان پرداخت یارانه دارو و تجهیزات پزشکی به بیماران از طریق بیمه ها را فراهم کند. دانشگاههای علوم پزشکی و بیمارستان های دارای ردیف بودجه مستقل مکلفند حداکثر تا یک ماه پس از ابلاغ این قانون، حسابی مجزا برای گردش مالی دارو، لوازم و تجهیزات مصرفی پزشکی ایجاد کنند. شرکت های بیمه مکلفند هزینه های دارویی و تجهیزات و ملزومات مصرفی پزشکی را منحصرا در حساب های مذکور واریز کنند. منابع این حساب ها منحصرا جهت بازپرداخت هزینه های تأمین و تدارک دارو و تجهیزات پزشکی به داروخانه ها و شرکتهای پخش تأمین کننده قابل استفاده است. هر گونه تخطی از احکام فوق، در حکم تصرف غیرقانونی در اموال عمومی است. نحوه هزینه کرد موجودی حساب های مذکور، از مفاد مندرج در ماده ۱ قانون احکام دایمی برنامه های توسعه کشور مصوب ۱۳۹۵ مستثنی می باشد .
* مذاکره با بانک مرکزی برای فراهم کردن بستر فنی کالابرگ الکترونیکی
محسن زنگنه عضو کمیسیون اقتصادی مجلس درباره طرح تامین کالاهای اساسی که یک فوریت آن به تصویب نمایندگان رسیده است به خبرنگار فارس می‌گوید: این طرح مربوط به خانواده‌های محروم و دهک‌های پایین جامعه بوده و ممکن است افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی نیز شامل شود که قرار است از طریق کارت‌های بانکی خرید کالاهای اساسی برای آنها شارژ شود و بتوانند کالاهای اساسی همچون برنج، روغن، گوشت و … را خریداری کنند.
وی که خود از طراحان طرح است تاکید می‌کند: طرح تأمین کالاهای اساسی دارای هفت الی هشت صفحه است و ما در مرحله مذاکره با بانک مرکزی و دولت هستیم تا تأمین منابع صورت بگیرد. ما در حال مذاکره با بانک مرکزی هستیم تا بستر فنی کار را تأمین کنند چون هدف ما این است که به هیچ عنوان آن مباحثی که در دفعات قبل پیش آمد در توزیع کالاهای اساسی مجدداً تکرار نشود و با استفاده از آخرین فناوری‌های سیستم‌های پرداخت بتوانیم با شارژ کالا در کارت‌ها مسئولان را در خرید کالاهای اساسی یاری کنیم.
در همین مورد جبار کوچکی نژاد، نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی و یکی دیگر از طراحان می‌گوید: امروزه بیش از ۳۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه پرداخت می شود، اما هنوز این پرداخت ها شکل مدیریت شده و درستی ندارد و لازم است با بهره گیری از تکنولوژی های روز و استفاده از ظرفیت های علمی و تجربیات گذشته نظیر کارت هوشمند سوخت، یارانه را به شکل اصولی مدیریت کرد.( منبع:فارس )
تفاوت کوپن با کالابرگ الکترونیکی چیست؟
کوپن برای بیشتر مردم یادآور صف های طولانی برای رسیدن به شکر و روغن و سایر کالاهای اساسی است، اما به نظر می‌رسد طرح کالابرگ الکترونیکی تفاوت‌هایی با کوپن دهه شصت دارد و بیشتر شبیه به پرداخت کمک هزینه نقدی برای خرید کالاهای اساسی است.
برای اجرای طرح کالابرگ الکترونیک دو نحوه اجرا مطرح شده که در روش اول کالا برگ الکترونیک به مردم ارائه و ماهانه شارژ می‌شود تا مردم بتوانند اقلام ضروری خود مانند گوشت و مرغ را به قیمت دولتی تهیه کنند و اجرای آن حدود شش ماه طول می‌کشد. در مدل دوم نیز تسهیلات خرید به کارت یارانه افراد پرداخت می‌شود که به صورت نقدی قابل برداشت نخواهد بود.
مشمولان طرح چه کسانی هستند؟
بر اساس اظهارات یکی از اعضای کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، این طرح برای ۷.۵ دهک جامعه برنامه ریزی شده است. یعنی افرادی که درآمد حداقلی دارند و معیشت آنها با سختی روبه‌رو شده است. احتمالا هر مرحله هر نفر حدود ۶۰ هزار تومان دریافت میکنند و به افرادی که کمتر از حداقل دستمزد درآمد دارند که خانواده های کمیته امداد، بهزیستی و رزمندگان معسر از جمله آنها هستند، حدود ۱۲۰ هزار تومان به ازای هر نفر و در هر مرحله پرداخت خواهد شد.
کالابرگ به کدام کالاها تخصیص می‌یابد؟
اسامی کالاهای اساسی که مشمولان طرح کالابرگ می‌توانند با مبالغ دریافتی آنها را خریداری کنند هنوز اعلام نشده و قرار است بعد از تصویب طرح از سوی وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی فهرست آنها اعلام شود، اما تاکنون می‌دانیم که کالاهایی که همچنان با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد می‌شوند در این طرح عرضه خواهند شد. در حال حاضر نهاده‌های تولید گوشت مرغ و تخم‌مرغ، گوشت قرمز شامل ذرت، جو، کنجاله سویا، روغن خام و دانه‌های روغنی ارز دولتی دریافت میکنند.
منابع این طرح از کجا تامین می‌شود؟
منابع مورد نیاز برای اجرای این بند نیز تا سقف ۳۰ هزار میلیارد تومان به نسبت مساوی از محل افزایش اعتبار بند (و) تبصره (۲) مندرج دربند (ب) این قانون) و مصارف جدول تبصره (۱۴) قانون بودجه سال ۱۳۹۹ کل کشور به استثنای ردیف‌های (۹)، (۱۰)، (۱۱)، (۲۳)، (۲۴)، (۲۵)، (۲۶)، (۲۷)، (۲۸)، (۲۹) و (۳۱) تامین می‌شود. ردیف های تبصره ۱۴ قانون بودجه شامل هدفمندی یارانه ها و ۱۵ هزار میلیارد تومان از بند «و» تبصره دو قانون بودجه هم با فروش بعضی از دارایی های دولت تأمین خواهد شد.
سامانه کالابرگ الکترونیکی
لازم به ذکر است زیرساخت ایجاد شده توسط بانک مرکزی قابل استفاده برای سایر کالاهای اساسی نیز خواهد بود و این سامانه از سامانه‌های سبد کالا و مانا به صورت ترکیبی بهره می‌گیرد. همچنین سهمیه کالاهای اساسی از جمله گوشت بر اساس اعلام وزارت رفاه و سازمان هدفمندی برای سرپرستان خانوارها تعریف می‌شوند.
چندی قبل معاون وزیر تعاون، از صدور کوپن الکترونیکی برای ده میلیون نفر خبر داد. بر این اساس قرار است همان کارت بانکی که افراد با آن یارانه می‌گیرند به «کالا کارت» تبدیل شود تا مردم با استفاده از آن از فروشگاه‌ها سهمیه «کالاهای اساسی» خود را دریافت کنند.