تعیین محل خدمت جدید برای متعهدین به خدمت فارغالتحصیل دانشگاه فرهنگیان
در خصوص اختیار وزارت آموزش و پرورش در صدور ابلاغ جدید راجع به متعهدین به خدمت فارغالتحصیل دانشگاه فرهنگیان پس از فراغت از تحصیل (دادنامه شماره ۱۳۴۴-۱۳۴۳ مورخ ۱۳۹۷/۵/۳۰ هیئت عمومی دیوان عدالت اداری)
شماره دادنامه: ۱۳۴۴-۱۳۴۳
تاريخ دادنامه: ۱۳۹۷/۵/۳۰
شماره پرونده: ۹۷/۱۷۹۸-۹۷/۱۷۹۵
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: آقای سیدمحمد حسینی و خانم مریم حسینی پور
موضوع: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار: در خصوص خواسته ابطال حکم ابلاغ تعیین محل خدمت و الزام به صدور ابلاغ جدید راجع به فارغ التحصیلان دانشگاه فرهنگیان که از متعهدین به خدمت آموزش و پرورش می باشند، شعب دیوان آرای معارض صادر کرده اند، بدین توضیح که برخی از شعب، تعیین محل صدور و ابلاغ برای آغاز به تحصیل در دانشگاه فرهنگیان را حکم قانونی تعیین محل خدمت تلقی و حکم صادر کرده اند که آموزش و پرورش بعد از فراغت از تحصیل اختیار تعیین خدمت جدید برای متعهدین خدمت را ندارد و شعب دیگری حکم به رد شکایت صادر و چنین استدلال کرده اند که تعیین محل تحصیل از مصادیق تعیین محل خدمت نیست و آموزش و پرورش پس از فراغت از تحصیل اختیار تعیین محل خدمت برای متعهدین به خدمت را دارد و در واقع موضوع تعیین محل تحصیل و ابلاغ اولیه مربوط به آغاز تحصیل را از مصادیق تعیین محل خدمت تلقی نکرده و از شمول رأی وحدت رویه مذکور خارج دانسته اند.
گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه ۳ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ۹۵۰۹۹۷۰۹۰۰۳۰۱۶۲۰ با موضوع دادخواست خانم مهلا اکبری پور با وکالت آقای احمد خراسانی به طرفیت اداره کل آموزش و پرورش کرمان و به خواسته صدور حکم مبنی بر ابطال ابلاغیه مورخ ۱۳۹۴/۱۲/۲۵ و الزام اداره آموزش و پرورش مبنی بر صدور ابلاغ به موجب دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۹۰۰۳۰۱۶۲۰-۱۳۹۵/۷/۱۷ به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:
نظر به اینکه به موجب حکم کارگزینی شماره ۳۵۷۴۱۶۸/۷۰-۱۳۹۲/۵/۲۱ محل خدمت نامبرده در شهرستان رفسنجان تعیین شده است و مراتب نیز به دفترخانه اسناد رسمی رفسنجان اعلام شد که با توجه به اینکه محل خدمت نامبرده در شهرستان رفسنجان تعیین شده است لطفاً نسبت به تنظیم سند محضری مطابق نمونه پیوست اقدام شود، بنابراین از آنجا که دانشجویان متعهد خدمت در بدو شروع به تحصیل به استخدام آزمایشی درآمده اند تغییر جغرافیایی محل خدمت بر اساس قانون تخلفات اداری ( ماده ۹) از زمره مجازاتهای اداری تلقی می شود و از حیطه وظایف اداره کل آموزش و پرورش کرمان خارج بوده است اینکه خوانده در دفاع اعلام کرده که محلهای تعیین شده در احکام صرفاً جهت برقراری حقوق بوده است قابل توجیه نیست چرا که خوانده می توانست از همان ابتدا محل خدمت نامبردگان را تعیین نماید نیازی به تعیین محل خدمت صوری نبوده است از طرفی دیگر صرف اینکه در دفترچه راهنمای آزمون قید شده باشد که دانشجویان پس از فراغت از تحصیل باید در محلی که اداره کل آموزش و پرورش استان تعیین می نماید استخدام و مشغول کار شوند نافی حقوق مکتسبه دانشجویان نخواهد بود چرا که خوانده به جای تعیین محل خدمت دانشجویان در پایان تحصیل از همان بدو استخدام محل خدمت آنان را تعیین کرده است همچنین نامه مورخ ۱۳۹۲/۱/۱۹ به شماره ۷۰۶۸ که در بند ۱ آن قید شده محل استخدام تعیین شده صرفاً جهت برقراری حقوق بوده موخر به حقوق مکتسبه صادر شده است لذا شکایت شاکی را وارد تشخیص و مستنداً به مواد ۱۰ و ۱۱ و ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت شاکی صادر و اعلام می نماید. رأی صادر شده ظرف مهلت ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در محاکم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.
رأی مذکور به موجب رأی شماره ۹۵۰۹۹۷۰۹۵۶۳۰۳۷۶۴-۱۳۹۵/۱۰/۱۵ شعبه ۱۳ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری عیناً تایید شده است.
ب: شعبه ۳ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده های شماره ۹۵۰۹۹۸۰۹۰۰۳۰۰۳۹۶ و ۹۵۰۹۹۸۰۹۰۰۳۰۰۴۷۹ با موضوع دادخواست خانم مریم حسینی پور و آقای سیدمحمد حسینی به طرفیت اداره کل آموزش و پرورش کرمان و به خواسته ابطال ابلاغیه مورخ ۱۳۹۴/۱۲/۲۵ و الزام خوانده به صدور ابلاغ و تعیین محل خدمت به موجب دادنامه های شماره ۹۵۰۹۹۷۰۹۰۰۳۰۱۶۱۹، ۹۵۰۹۹۷۰۹۰۰۳۰۱۶۲۳-۱۳۹۵/۷/۱۷ به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:
نظر به اینکه محل خدمت نامبرده در شهرستان رفسنجان تعیین شده است و مراتب نیز به دفترخانه اسناد رسمی رفسنجان در تاریخ ۱۳۹۲/۱/۲۱ به موجب نامه شماره ۷۰۶۸/۸۰۴/۳۸۲۱ اعلام شد که با توجه به اینکه محل خدمت نامبرده در شهرستان رفسنجان تعیین شده است لطفاً نسبت به تنظیم سند محضری مطابق نمونه پیوست اقدام شود، بنابراین از آنجا که دانشجویان متعهد خدمت در بدو شروع به تحصیل به استخدام آزمایشی درآمده اند تغییر جغرافیایی محل خدمت بر اساس قانون تخلفات اداری ( ماده ۹) از زمره مجازاتهای اداری تلقی می شود و از حیطه وظایف اداره کل آموزش و پرورش کرمان خارج بوده است اینکه خوانده در دفاع اعلام کرده که محلهای تعیین شده در احکام صرفاً جهت برقراری حقوق بوده است قابل توجیه نیست چرا که خوانده می توانست از همان ابتدا محل خدمت نامبردگان را تعیین نماید نیازی به تعیین محل خدمت صوری نبوده است از طرفی دیگر صرف اینکه در دفترچه راهنمای آزمون قید شده باشد که دانشجویان پس از فراغت از تحصیل باید در محلی که اداره کل آموزش و پرورش استان تعیین می نماید استخدام و مشغول کار شوند نافی حقوق مکتسبه دانشجویان نخواهد بود چرا که خوانده به جای تعیین محل خدمت دانشجویان در پایان تحصیل از همان بدو استخدام محل خدمت آنان را تعیین کرده است همچنین نامه مورخ ۱۳۹۲/۱/۱۹ به شماره ۷۰۶۸ که در بند ۱ آن قید شده محل استخدام تعیین شده صرفاً جهت برقراری حقوق بوده موخر به حقوق مکتسبه صادر شده است لذا شکایت شاکی را وارد تشخیص و مستنداً به مواد ۱۰ و ۱۱ و ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت شاکی صادر و اعلام می نماید. رأی صادر شده ظرف مهلت ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در محاکم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.
در اثر تجدیدنظر خواهی اداره کل آموزش و پرورش استان کرمان از رأی مذکور، شعبه ۱۴ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه های شماره ۹۵۰۹۹۷۰۹۵۶۴۰۲۰۲۸، ۹۵۰۹۹۷۰۹۵۶۴۰۲۰۲۶-۱۳۹۵/۱۱/۲۵ با استدلال زیر رأی بر نقض صادر کرده است:
در خصوص دعوای تجدیدنظر خواهی اداره کل آموزش و پرورش استان کرمان به طرفیت سیدمحمد حسینی نسبت به دادنامه شماره ۱۶۱۹-۱۳۹۵/۷/۱۷ موضوع پرونده شماره ۳۰۰۳۹۶/۹۵ صادره از شعبه ۳ بدوی که به موجب آن حکم به ورود شکایت صادر گردیده است. با توجه به مفاد اوراق و محتوای پرونده نظر به اینکه اولاً: تجدیدنظر خوانده از دانشجویان متعهد به خدمت و مشمول مقررات قانون متعهدین به خدمت به وزارت آموزش و پرورش می باشد و تعیین محل خدمت مشارالیه پس از اتمام موفقیت آمیز دوره تحصیل از اختیارات دستگاه مربوط می باشد. ثانیاً: برای دانشجویان در حال تحصیل اساساً تعیین محل خدمت امکان پذیر نمی باشد زیرا تعیین محل خدمت و اختصاص پست سازمانی به فردی که شرایط اختصاص پست سازمانی را ندارد وجه قانونی ندارد. ثالثاً: همچنان که نامه شماره ۳۸۰۰/۹۲۰/۷۰۶۸-۱۳۹۲/۱/۱۹ ذکر شده، محل معینه در حکم آزمایشی مبتنی بر محل سکونت صرفاً جهت برقراری حقوق بوده و تعیین محل خدمت قطعی موکول به فراغت از تحصیل می باشد. رابعاً: با توجه به مفاد رأی وحدت رویه هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره ۷۵-۱۳۹۰/۲/۱۲ تعیین محل خدمت برای دانشجویان متعهد به خدمت از اختیار دستگاه می باشد. با توجه به مراتب دادنامه تجدیدنظر خواسته خلاف موازین قانونی تشخیص و به استناد مواد ۶۵ و ۷۱ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری نقض و حکم به رد شکایت صادر می گردد. رأی صادره قطعی است.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۳۹۷/۵/۳۰ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هيأت عمومي
اولاً: تعارض در آراء محرز است.
ثانیاً: با توجه به اینکه به موجب تبصره ۸ الحاقی به قانون تعیین تکلیف استخدامی معلمین حقالتدریسی و آموزشیاران نهضت سواد آموزی در وزارت آموزش و پرورش مصوب سال ۱۳۹۱، احکام قانون متعهدین خدمت به آموزش و پرورش به قوت خود باقی اعلام شده است و در ماده ۳ قانون پیش گفته مقرر شده متعهدین به خدمت مکلفند پس از فراغت از تحصیل به میزان دو برابر مدت تحصیل که حداقل آن کمتر از ۵ سال نخواهد بـود در هر محلی که وزارت آموزش و پرورش تعیین مینماید خدمت کنند، بنابراین تعیین محل خدمت متعهدین خدمت به آموزش و پرورش پس از فراغت از تحصیل با آموزش و پرورش خواهد بود و بـا لحاظ این استدلال و استدلال مصرح در رأی وحدت رویه شماره ۷۵-۱۳۹۰/۲/۱۲ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، رأی شعبه ۱۴ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری بـه شماره دادنامه ۹۵۰۹۹۷۰۹۵۶۴۰۲۰۲۸- ۱۳۹۵/۱۱/۲۵ که به غیر وارد دانستن شکایت صادر شده صحیح و موافق مقررات تشخیص شد. این رأی به استناد بند ۲ ماده ۱۲ و ماده ۸۹ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
محمدکاظم بهرامی- رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری