نظر مشورتی کمیسیون اداری، استخدامی و فرهنگی دیوان عدالت اداری در خصوص تعیین تکلیف ذخیره مرخصی اعضای هیات علمی تمام وقت جانباز

جناب آقای دکتر نوحی
رییس محترم انستیتو قلب و عروق شهید رجایی

باسلام واحترام

بازگشت به نامه شماره ۷۱۶/۱۴۰۴ مورخ ۱۴۰۴/۱/۲۶ متضمن طرح این سوال که تکلیف این موسسه در مواجهه با آن دسته از اعضای هیات علمی تمام وقت جانباز که قادر به کسر ساعت کار با استفاده از مزایای مقرر در تبصره ۲ قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان نبوده و مدت کسرکار استفاده نشده در قالب مرخصی استحقاقی طبق تبصره مزبور برای ایشان ذخیره شده است، چیست؟ پس از طرح موضوع در کمیسیون مشورتی اداری، استخدامی و فرهنگی دیوان عدالت اداری، نظرمشورتی کمیسیون مزبور به شرح زیر اعلام می گردد:

مفاد دادنامه شماره ۷۷۱-۷۷۰ مورخ ۱۳۹۶/۸/۱۶ هیات عمومی دیوان عدالت اداری متضمن عدم ابطال آیین‌نامه اجرایی مواد ۹ و ۱۱ قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان به شماره ۲۸۸۶۲/ت ۱۷۶۷۹ مورخ ۱۳۷۷/۵/۶ هیات وزیران است و این تصویب نامه کماکان از اعتبار قانونی برخوردار است.

به موجب  دادنامه مزبور: «مقنن درتبصره ۲ ماده ۹ قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان (مصوب ۱۳۷۴/۳/۳۱ ) مقرر کرده است (جانبازانی که به هر دلیل نتوانند ازکسر ساعت کار استفاده نمایند از اضافه کار ساعتی، مرخصی سالانه وکسر سنوات خدمت بازنشستگی به نحوی که در آیین نامه آن پیش بینی می شود برخوردار خواهند شد.) و درماده ۴ آیین نامه اجرایی مواد ۱۱ و ۹ قانون مذکور مقرر شده است، درصورتی که جانبازی نتواند ازکسر ساعت کار استفاده کند با موافقت دستگاه متبوع به میزان کسر کار، اضافه کار ساعتی احتساب خواهد شد یا به مرخصی استحقاقی افزوده می شود و یا مدت کسر ساعت کار به عنوان سنوات مستخدم جانباز از لحاظ بازنشستگی محاسبه می گردد».

از آنجایی‌که حکم مقنن ناظر بر برخورداری از کسر ساعت کار به منظور شرایط خاص جانبازان است و کسر ساعت کار تأثیر مطلوب در نحوه خدمت جانبازان دارد، درصورتی که جانبازان به هردلیل نتوانند از کسرساعت کار استفاده کنند به یکی از ۳ طریق ماده ۴ آیین نامه با آنان رفتار خواهد شد و افزودن کسر ساعت کار به مرخصی استحقاقی صرفاً مبین افزایش مرخصی استحقاقی آنان می باشد و به منزله افزودن به ذخیره مرخصی نیست. نحوه و میزان ذخیره مرخصی استحقاقی درصورت وجود مقررات خاص تابع آن مقررات و درصورت عدم وجود مقررات خاص استخدامی، تابع عمومات مقررات استخدامی است. از آنجایی‌که اعضای هیات علمی از مقررات خاص استخدامی برخوردار می‌باشند نحوه و میزان ذخیره مرخصی استحقاقی آنان تابع آن مقررات است.

لذا با وحدت ملاک از دادنامه مزبور و به موجب تبصره ۱ماده ۸۲ آیین نامه استخدامی اعضای هیات علمی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری،  از تاریخ تصویب این آیین‌نامه، حداکثر نیمی از مرخصی استحقاقی سالیانه که میزان آن در ماده ۸۱ آیین‌نامه مزبور بیان شده است قابل ذخیره است. بنابراین جانبازان مشمول به هر میزان که مرخصی داشته باشند واستفاده نکرده باشند، درنهایت حداکثر نیمی از مرخصی استحقاقی آنان قابل ذخیره است و ذخیره مرخصی بیش از حداکثر بیان شده در تبصره ۱ماده ۸۲ آیین‌نامه مزبور فاقد وجاهت قانونی است.

جواد سپهری کیا- معاون قضایی در امور حقوقی، پیشگیری و پژوهش