ابطال نامه سازمان اداری و استخدامی در مخالفت با اعاده به خدمت جانبازان بازنشسته
ابطال نامه رییس امور مدیریت مشاغل و دبیرخانه شورا سازمان اداری و استخدامی کشور مبنی بر مخالفت با اعاده به خدمت جانبازان بازنشسته در اجرای ماده 4 قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان (دادنامه شماره 1816 مورخ 13/9/1397 هیئت عمومی دیوان عدالت اداری)
شماره دادنامه: 1816
تاریخ دادنامه: 13/9/1397
شماره پرونده: 96/980
مرجع رسیدگی: هیئت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای عبدالرضا زندیّه
موضوع شکایت و خواسته: ابطال تصمیم نامه شماره 759380- 10/7/1395 رییس امور مدیریت مشاغل و دبیرخانه شوراها در سازمان اداری و استخدامی کشور و نامه شماره 82354/الف ج/591- 18/11/1395 مدیر کل امور کارکنان هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران هما
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال تصمیم نامه شماره 759380- 10/7/1395 رییس امور مدیریت مشاغل و دبیرخانه شوراها در سازمان اداری و استخدامی کشور و نامه شماره 82354/الف ج/591- 18/11/1395 مدیر کل امور کارکنان هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران هما را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
“ریاست محترم دیوان عدالت اداری
با سلام
احتراماً اینجانب عبدالرضا زندیه به عنوان شاکی ضمن ابراز پوزش بابت تصدیع اوقات قضات عالی رتبه دیوان، بدین وسیله خاطر عالی را مستحضر می دارد همانگونه که استحضار دارند طبق ماده 4 قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی که در مقدمه آن به صراحت تمام قید شده است که: «دستگاه های مشمول این قانون مکلفند حسب درخواست جانبازانی که تا تصویب این قانون در خدمت دستگاه بوده اند فقط برای یک بار نسبت به اعاده به خدمت آنان اقدام نمایند.
تبصره: جانبازانی که به دلیل محکومیت یا رأی مراجع قضایی یا هیأت های رسیدگی به تخلفات اداری و یا سایر مراجع قانونی مشابه از کار برکنار شده اند مشمول این ماده نخواهند شد.» علی الاصول وفق منطوق ماده صدرالذکر شرایط بهره برداری از تسهیلات مذکور نداشتن رابطه استخدامی جانباز با دستگاه متبوع در زمان تقدیم درخواست به آنان می باشد. طبق قانون اساسی نظارت شرعی و قانونی بر قوانین مجلس شورای اسلامی با شورای نگهبان قانون اساسی است و در موارد اختلاف مجمع تشخیص مصلحت نظام و طبق اصل 73 قانون اساسی تفسیر عادی به عهده مجلس شورای اسلامی است و دستگاه های اجرایی نمی توانند قانون را تفسیر کنند. از طرفی بند 7 و 8 سیاست های کلی ابلاغی توسط مقام معظم رهبری در امور ایثارگران معروض می دارد:
«اولویت دادن به ایثارگران در سیاستگذاریها، برنامهها، قوانین و آئیننامههای کشور و نیز در تخصیص و توزیع امکانات و حمایتهای دولتی و فعالیتها در زمینههای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی کشور به تناسب ایثار و جهاد در راه آرمانهای اسلام و اهداف انقلاب اسلامی. شناخت نیازهای واقعی و ارائه خدمات مؤثر به ایثارگران و خانوادههای آنان در ابعاد مختلف فرهنگی، علمی، آموزشی، اجتماعی، بهداشتی، درمانی، بیمهای، معیشتی، اشتغال، مسکن، حقوقی، اداری، رفاهی و استخدامی با حفظ اصول عزتمندی، عدالت و روحیه خود اتکایی و شؤون ایثارگری.»
سازمان امور اداری و استخدامی کشور در مورخ 10/7/1395 با شماره 759380 در اقدامی ناشایست و برخلاف اصل 73 قانون اساسی اقدام به تفسیر ماده 4 قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان نموده که با این نظریه نادرست حقوق مسلم جانبازان پایمال و مع الاسف مبنای تصمیم گیری دستگاه های اجرایی (هواپیمایی هما) و کمیسیون ماده 16 رسیدگی به شکایات جانبازان شده است. لازم به ذکر است قبل از تشکیل سازمان فوق الذکر و انتزاع وظایف آن از سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، سرپرست امور هماهنگی و رفع اختلافات حقوقی دستگاه های اجرایی معاونت حقوقی رییس جمهور، طی نظریه شماره 41642/18470- 25/4/1392 در خصوص اعاده به خدمت جانبازان بازنشسته با اشاره به ماده 124 قانون استخدام کشوری و سایر قوانین موضوعه، دستگاه ها را مکلف به اعاده به خدمت جانبازان (اعم از بازنشسته، بازخرید و مستفعی) برای یک بار مجاز دانسته است که در ماده مذکور اعاده به خدمت علی الاطلاق مورد حکم قرار گرفته است و مقید به متفاوت بودن حالت اشتغال با حالت استخدامی نشده است. علیهذا با عنایت به مراتب فوق خواستار ابطال نظریه های عام الشمول مشاره 759380- 10/7/1395 سازمان امور اداری و استخدامی کشور و نیز نامه شماره 82354/الف ج/591- 18/11/1395 شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران هما می باشم.”
متن نامه های مورد اعتراض به قرار زیر است:
الف: نامه شماره 759380- 10/7/1395 سازمان اداری و استخدامی کشر:
“برادر ارجمند جناب آقای امانی
مدیر کل محترم اشتغال و کارآفرینی- بنیاد شهید و امور ایثارگران
با سلام و احترام،
بازگشت به نامه شماره 3530/820/53011- 23/5/1395 در خصوص اعاده به خدمت جانبازان اعلام می دارد:
بازنشستگی یکی از حالات استخدامی کارکنان بوده و خدمت افراد بازنشسته در دستگاه خاتمه یافته است و به موجب حکم رسمی به آنان حقوق بازنشستگی تعلق میگیرد و نمیتوان آنان را در حالت استخدامی دیگری قرار داد و از آنجا که بازنشستگی جانبازان معزز با استناد به قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت (مصوب 5/6/1386 مجلس شورای اسلامی) نیز قطع رابطه استخدامی تلقی نمیشود. لذا این دسته از جانبازان گرامی نیز مشمول ماده (4) قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی انقلاب اسلامی نبوده و اعاده به خدمت آنان فاقد موضوعیت میباشد. – رییس امور مدیریت مشاغل و دبیرخانه شوراها در سازمان اداری و استخدامی کشور”
ب: نامه شماره 82354/الف ج/591- 18/11/1395 شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران هما:
“ریاست محترم اداره بنیاد شهید و امور ایثارگران منطقه 2 تهران بزرگ
با سلام
احتراماً بازگشت به نامه شماره 11723/820/28032- 26/10/1395 آقای عبدالرضا زندیه مستخدم این شرکت در تاریخ 20/6/1390 بازنشسته از خدمت گردیده اند و رابطه استخدامی ایشان با توجه به دریافت حقوق بازنشستگی قطع نگردیده از این رو مراتب جهت آگاهی اعلام می گردد. – مدیر کل امور کارکنان”
در پاسخ به شکایت مذکور، رییس امور حقوقی و قوانین سازمان اداری و استخدامی کشور به موجب لایحه شماره 1527081- 20/8/1396 توضیح داده است که:
در حال تکمیل…
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 13/9/1397 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی
مطابق ماده 4 قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان مصوب سال 1374 و ماده 60 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مصوب سال 1391 مقرر شده دستگاه های موضوع این قوانین موظفند جانبازانی که تا تصویب این قوانین در خدمت دستگاه های موضوع قانون بوده و قطع همکاری کرده اند برای یک بار حسب درخواست جانبازان به خدمت اعاده کنند. در بند چ ماده 87 قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب سال 1395 مقرر شده: «جانبازانی که قبل از تصویب این قانون به صورت پیش از موعد یا عادی و بدون سنوات ارفاقی بازنشسته شده اند با رعایت شرط سنی کمتر از شصت و پنج سال می توانند به خدمت اعاده و با تکمیل خدمت سی و پنج ساله خود و با رعایت شرایط عمومی به بازنشستگی نایل آیند.» نظر به اینکه اولاً، اعاده به خدمت جانبازان مقرر در قوانین ذکر شده شامل جانباز بازنشسته نیز هست. ثانیاً: اعاده به خدمت با اینکه مستخدمین رسمی منحصراً باید در یک حالت استخدامی باشند مغایرتی ندارد چرا که در صورت اعاده به خدمت جانباز وضعیت وی از حالت بازنشستگی به حالت اشتغال تغییر پیدا می کند. بنابراین با توجه به قوانین حاکم در زمان صدور، مقرره مورد اعتراض مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشیکلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می شود. رسیدگی به خواسته ابطال نامه شماره 82354/الف ج/591- 18/11/1395 مدیر کل امور کارکنان هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران هما در صلاحیت شعبه دیوان عدالت اداری است.
مرتضی علی اشراقی- معاون قضایی دیوان عدالت اداری