آیین نامه اجرایی بند (ز) تبصره (۱۷) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۱ موضوع: معافیت های بیمه ای بیمه شدگان بدون کارفرما در سازمان تأمین اجتماعی براساس دهک های درآمدی
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی- سازمان برنامه و بودجه کشور
هیئت وزیران در جلسه ۵/۵/۱۴۰۱ به پیشنهاد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتاعی (با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور) و به استناد بند (ز) تبصره (۱۷) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور، آیین نامه اجرایی بند یاد شده را به شرح زیر تصویب کرد:
آیین نامه اجرایی بند (ز) تبصره (۱۷) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۱
ماده ۱- در این آیین نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:
۱- قانون: قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور
۲- وزارت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
۳- سازمان: سازمان تأمین اجتماعی
۴- بیمه‌شده: فردی که بر اساس قوانین و مقررات و با پرداخت حق بیمه مربوط، رأساً مشمول حمایت‌های مقرر در قانون و مقررات تأمین اجتماعی شده است.
۵- حق بیمه: وجوهی که بابت عضویت بیمه شده و بر اساس مأخذ کسر حقبیمه مربوط به موجب قوانین و مقررات به سازمان پرداخت می‌شود.
۶- آزمون وسع: بررسی و تعیین وضعیت دارایی و درآمد فرد بیمه شده، به منظور تعیین دهک درآمدی و میزان برخورداری از میزان معافیت بیمه‌ای که صرفاً توسط وزارت صورت می‌پذیرد.
۷- دهک درآمدی: نتایج آزمون وسع بر اساس شاخص‌های دارایی و درآمدی گروه‌های هدف در ده طبقه که توسط وزارت تعیین می‌شود.
۸- معافیت کامل بیمه‌ای: معافیت از پرداخت آن قسمت از سهم حق بیمه گروه‌های هدف که بر اساس قوانین و مقررات مربوط، تعهد به پرداخت آن، بر عهده دولت قرار دارد (علاوه بر سهم دولت موضوع جزء (۱) ماده (۳۸) قانون تأمین اجتماعی).
۹- گروه‌های هدف: بیمه شدگان فاقد کارفرما در سازمان تأمین اجتماعی شامل قالیبافان، بافندگان فرش و شاغلان صنایع دستی شناسه دار (کد دار)، رانندگان حمل و نقل عمومی درون شهری و برون شهری، خادمین ثابت مساجد، مداحان، کارگران باربر، زنبورداران، صیادان استان‌های ساحلی شمال و جنوب کشور، اصناف کم درآمد، هنرمندان و روزنامه نگاران و نویسندگان مورد تأیید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مددجویان و زنان سرپرست خانوار و بدسرپرست تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور، مربیان مهدکودک و راهنمایان گردشگری مورد تأیید وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که به موجب قوانین و مقررات مربوط از معافیت بیمه‌ای برخوردار شده یا می شوند.
ماده ۲- نرخ حق بیمه مشمولان به ترتیب مقرر در ماده (۲۸) قانون تأمین اجتماعی -مصوب ۱۳۵۴- و مقررات مربوط می‌باشد. هر یک از بیمه شدگان موجود و جدید در صورتی که بر اساس نتایج آزمون وسع در چهار دهک اول درآمدی باشند از معافیت کامل بیمه ای به ترتیب مقرر در قوانین و مقررات مربوط و بر اساس حداقل دستمزد مشمولین قانون کار یا دستمزد بیمه شدگان مشمول طبقه بندی مزد یا حقوق موضوع ماده (۳۵) قانون تأمین اجتماعی (حسب مورد) برخوردار خواهند شد.
تبصره ۱- در مورد بیمه شدگان قرار گرفته در دهک های پنجم تا هفتم درآمدی، به ازای افزایش هر دهک درآمدی، سه درصد (۳%) از معافیت مذکور کسر می گردد. بیمه شده دهک های هشتم و بالاتر مشمول استفاده از معافیت‌های بیمه‌ای نخواهند بود و استمرار عضویت بیمه شده مزبور منوط به پرداخت حق بیمه به شرح مقرر در قوانین و مقررات مربوط می‌باشد.
تبصره ۲- اقشاری که بر اساس تفاهم‌نامه با سازمان مشمول بیمه اجتماعی سازمان می باشند و از معافیت بیمه ای استفاده نموده اند، پس از دهک بندی، در خصوص نحوه استفاده از معافیت مذکور، مشمول مفاد این آیین نامه می باشند.
ماده ۳- مسئولیت پرداخت مابه التفاوت حق بیمه ناشی از کاهش یا حذف معافیت بیمه ای تا سقف حق بیمه مقرر در قوانین و مقررات مربوط برای هر یک از گروه‌های هدف به عهده شخص بیمه شده ذیربط خواهد بود. چنانچه بیمه شده از پرداخت حق بیمه در مواعد قانونی مربوط اجتناب نماید، به نحوی که موجب قطع رابطه بیمه‌ژردازی وی با سازمان گردد، بهره‌مندی مجدد از معافیت بیمه‌ای منوط به ثبت‌نام مجدد و اشتغال در شغل یا حرفه مربوط و نتیجه آزمون وسع بر طبق مفاد این آیین نامه می‌باشد.
ماده ۴- سازمان مکلف است حداکثر ظرف یک ماه پس از ابلاغ این آیین نامه اطلاعات بیمه شدگان گروه های هدف را به وزارت ارسال نماید.
ماده ۵- وزارت مکلف است حداکثر ظرف بیست روز پس از دریافت اطلاعات از سوی سازمان نسبت به ارزیابی دهک درآمدی گروه‌های هدف بر اساس داده‌های موجود در پایگه اطلاعات رفاه ایرانیان اقدام نموده و دهک درآمدی گروه‌های هدف را به سازمان اعلام نماید. وزارت می‌تواند در صورت وجود زیرساخت‌های لازم، اطلاعات مربوط به دهک‌های درآمدی را به صورت برخط به سازمان ارسال نماید.
تبصره ۱- وزارت مکلف است دسترسی به دهک‌بندی‌های گروه‌های هدف و همچنین اصلاحات دهک‌بندی مشمولین را به صورت برخط در اختیار سازمان قرار دهد.
تبصره ۲- سازمان مکلف است پس از دیافت وضعیت دهک درآمدی جامعه هدف و اعمال معافیت بر اساس آن، فهرست نهایی جامعه هدف و نرخ حق بیمه و میزان استفاده از معافیت بیمه‌ای آنان را به صورت مستمر و برخط به وزارت و سازمان برنامه و بودجه کشور اعلام نماید.
تبصره ۳- سازمان مکلف است پس از دریافت اطلاعات مربوط به دهک‌بندی گروه‌های هدف، مراتب را به نحو مقتضی به اطلاع بیمه‌شده ذیربط برساند.
ماده ۶- وزارت مکلف است امکان رسیدگی به اعتراض در رابطه با دهک درآمدی تعیین شده را به صورت الکترونیکی برای معترضین فراهم نماید. مدت زمان رسیدگی به اعتراض حداکثر یک ماه خواهد بود و نتیجه رسیدگی در سامانه به اطلاع متقاضی خواهد رسید. چنانچه نتیجه رسیدگی به اعتراض مؤثر در بهره‌مندی از معافیت بیمه‌ای باشد، سازمان مکلف است بر اساس آن اقدام نماید.
تبصره- متقاضی نمی‌تواند در سال بیش از دو بار به نتیجه آزمون وسع اعتراض نماید.
ماده ۷- بهره‌مندی از معافیت بیمه‌ای مقرر در این آیین نامه در خصوص بیمه شدگان جدید با احراز شرایط موضوع این آیین نامه از تاریخ ثبت نام متقاضی نزد سازمان و در خصوص بیمه شدگان موجود، از تاریخ احراز دهک بندی آنها می باشد.
تبصره ۱- در صورت رسیدگی به اعتراض و تغییر در نتیجه آزمون وسع، بهره مندی از معافیت بیمه ای از تاریخ آخرین حذف یا کاهش معافیت بیمه ای می باشد.
تبصره ۲- تأخیر در معرفی و استعلام آزمون وسع و دهک بندی گروه های هدف موجود، مانع استمرار استفاده آنان از معافیت بیمه ای برقرار شده طبق قوانین و مقررات نمی باشد.
ماده ۸- سازمان برنامه و بودجه کشور مکلف است با توجه به گزار عملکرد ماهیانه سازمان مبنی بر میزان معافیت اعمال شده جهت هر یک از افراد مذکور، نسبت به پیش بینی اعتبار مورد نیاز برای اجرای معافیت های بیمه ای قوانین مربوط، در لوایح بودجه سنواتی اقدام نماید.
ماده ۹- در اجرای آیین نامه اجرایی بند (م) ماده (۱۶) قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی موضوع تصویبنامه شماره ۷۴۵۶۵/ت۳۹۲۳۳ک مورخ ۱۳/۵/۱۳۸۷ و اصلاحات بعدی و بند (ب) تبصره (۱۴) ماده واحده قانون، کلیه سازمان ها و صندوق های فعال در قلمروهای بیمه ای، حمایتی و امدادی نظام جامع تأمین اجتماعی و همچنین تمامی دستگاه های اجرایی مندرج در ماده (۲۹) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران -مصوب ۱۳۹۵- از جمله بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، سازمان بورس و اوراق بهادار و سازمان ثبت اسناد و املاک کشور موظف به همکاری و ارائه اطلاعات به صورت برخط و رایگان به وزارت می باشند.
ماده ۱۰- نظارت بر اجرای صحیح این آیین نامه به عهده وزارت می باشد.
محمد مخبر- معاون اول رییس‌جمهور
مطالب مرتبط: