اساسنامه سازمان هواپیمایی کشوری
اساسنامه سازمان هواپیمایی کشوری (تصویب‌نامه شماره ۰۹۳۵۴/ت۵۹۱۸۶هـ مورخ ۱۶/۵/۱۴۰۲ هیئت وزیران)
وزارت راه و شهرسازی- وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات- وزارت کشور
سازمان برنامه بودجه کشور- سازمان اداری و استخدامی کشور
هیئت وزیران در جلسه‌های ۱۳۹۸/۵/۳۰، ۱۳۹۹/۷/۲۷ و ۱۴۰۲/۵/۱۱ به پیش وزارت راه و شهرسازی، سازمان برنامه و بودجه کشور و سازمان اداری و استخدامی کشور و به استناد بند (۱) ماده (۵۳) قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور مصوب ۱۳۹۵ اساسنامه سازمان هواپیمایی کشوری را به شرح زیر تصویب کرد:
اساسنامه سازمان هواپیمایی کشوری
ماده ۱- سازمان هواپیمایی کشوری، موضوع ماده (۵) قانون هواپیمایی کشوری مصوب ۱۳۲۸ و اصلاحات بعدی آن که در این اساسنامه به اختصار سازمان” نامیده می شود، به عنوان یک سازمان دارای شخصیت حقوقی مستقل به صورت مؤسسه دولتی وابسته به وزارت راه و شهرسازی اداره میشود
تبصره- سازمان در چهارچوب بندهای (۱) تا (۴) ماده (۵۳) قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور مصوب ۱۳۹۵ و سایر قوانین مربوط اقدام می‌کند.
ماده ۲- مرکز اصلی سازمان در تهران است.
ماده ۳- وظایف و اختیارات سازمان به شرح زیر است:
۱- برنامه ریزی و تنظیم مقررات در زمینه‌های فنی اقتصادی بازرگانی داخلی و بین‌المللی حمل و نقل هوایی کشور ایمنی پرواز‌ها بهبود کیفیت خدمات مسافر بار و محمولات پستی و توسعه آنها.
۲- اجرای تعهدات مقررات ،استانداردها، الزامات و توصیه‌های سازمان بین‌الملل هواپیمایی کشوری ایکائو) در کلیه امور هوانوردی کشوری با رعایت قوانین و مقررات داخلی.
۳- نظارت بر کلیه فعالیت‌های هواپیمایی کشوری با هدف اطمینان از رعایت قوانین و مقررات مربوط تأمین ایمنی و حفظ مصالح عمومی جلوگیری از وقوع مخاطرات و رقابت‌های ناصحیح بین متصدیان حمل و نقل هوایی.
۴- صدور مجوز کلیه فعالیت‌های هوانوردی کشوری در بخش دولتی و غیردولتی و نظارت بر اجرای آنها با رعایت قوانین و مقررات مربوط و تأیید و صدور مجوز برای انواع هواپیماهایی که می‌توانند در ایران به فعالیت حمل و نقل هوایی بپردازند.
۵- تدوین استاندارد پرواز نظارت بر شرکت‌ها و مؤسسات هواپیمایی از نظر تأیید صلاحیت و رعایت نکات و استانداردهای ایمنی و صدور گواهینامه‌ها و تدوین و تنظیم مقررات مربوط
۶. عضویت و ارتباط با سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) و سایر سازمان‌های جهانی ذیربط و استفاده از تجارب، دانش، خدمات و مشاوره اشخاص حقیقی یا حقوقی خارجی با رعایت قوانین و مقررات مربوط
۷. تهیه موافقت نامه‌ها و قراردادهای بین‌المللی هواپیمایی کشوری در زمینه حمل و نقل هوایی و پروازهای عبوری براساس سیاست‌های روابط خارجی کشور و مبادله آنها با طرف‌های مقابل پس از طی مراحل تصویب و امضای آنها وفق اصول (۷۷) و (۱۲۵) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
۸- برنامه ریزی در زمینه تربیت و ارتقای نیروی انسانی متخصص فعال و مورد نیاز صنعت هوانوردی کشور با استفاده از ظرفیت‌های مراکز آموزشی داخلی و بین‌المللی
۹. مطالعات و تحقیقات علمی و فنی در مسایل مربوط به هواپیمایی کشوری و ایجاد تسهیلات و تشویق افراد و مؤسسات صلاحیت دار به انجام این امور و تمهید موجبات آن.
۱۰- تهیه طرح‌های ارائه خدمات تجسس و نجات هوایی با هماهنگی سایر مراجع ذیربط و در صورت لزوم تصویب در مراجع ذی صلاح و نظارت بر اجرای آنها.
۱۱- تهیه آمار و جمع آوری اطلاعات مربوط به هوانوردی کشوری و تأیید اطلاعات ضروری برای انجام ایمن پرواز‌ها و و انتشار آن برای مراجع ذیربط.
۱۲- سیاست گذاری تدوین و تنظیم مقررات مرتبط با فضای هوایی کشور در حوزه هوانوردی غیر نظامی و پروازهای عبوری از فضای کشور و نشست و برخاست از فرودگاهها مطابق با قانون هواپیمایی کشوری و نظارت بر اجرای آن
تبصره- صدور مجوز عبور از فضای کشور و نشست و برخاست پروازهای خارجی نظامی و خاص توسط نیروهای مسلح صورت می‌گیرد.
۱۳- نظارت بر اعمال مسیرهای هوایی و ایجاد مناطق ممنوع خطر احتیاطی و محدوده در فضای کشور با همکاری و هماهنگی نیروهای مسلح در راستای ،ایمنی امنیت و نظم جریان شد آمد ترافیک هوایی
۱۴- تدوین و تنظیم مقررات خدمات ناوبری هوایی کشوری شامل مدیریت شد آمد (ترافیک) هوایی مخابرات هوانوردی هواشناسی مدیریت اطلاعات هوانوردی و نظارت بر اجرای آن
۱۵- ارائه خدمات مدیریت اطلاعات هوانوردی و مجوز پروازهای کشوری در راستای اجرای وظایف حاکمیتی
۱۶- تعیین طیف بسامد (فرکانس‌های) مورد نیاز ذی نفعان هواپیمایی کشوری در دامنه بسامد (فرکانس‌های) هوانوردی در چهارچوب طیف تخصیصی توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و با رعایت قوانین و مقررات ناظر بر تنظیم مقررات و بسامد (فرکانس‌های) کشور
۱۷- سیاستگذاری و برنامه ریزی در خصوص تدوین و به روزرسانی برنامههای ارتقای ناوبری هوایی غیر نظامی و نظارت بر اجرای آن در کشور و همچنین برنامه ریزی برای همسان سازی برنامههای ناوبری هوایی نظامی و غیر نظامی با هماهنگی و همکاری نیروهای مسلح.
۱۸- انعقاد تفاهم نامه مدیریت شد آمد ترافیک هوایی با کشورهای عضو سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری ایکائو) با تأیید نیروهای مسلح در مسایل نظامی
۱۹- سیاست گذاری تدوین و تنظیم مقررات مرتبط با ،طراحی ،عملیات ،تجهیزات، سامانه‌ها تسهیلات، مدیریت نیروی انسانی و اقتصاد حمل و نقل هوایی و نظارت بر اجرای آن مطابق با الزامات ایمنی استانداردها و توصیه‌های سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) و نظارت بر اجرای آن
۲۰- بررسی و تأیید مطالعات طرح‌های فرودگاهی شامل طرح‌های امکان سنجی، طرح‌های جامع و طرح‌های توسعه ای و انطباق آن با شبکه پروازی و سیاست‌های کلان هوانوردی
۲۱- صدور مجوز احداث و بهره برداری از فرودگاهها و بالگردگاه هلی (پورت‌ها براساس الزامات و استانداردهای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری ایکائو) و سیاست‌های عمومی کشور و مقررات حوزه حمل و نقل پس از کسب نظر از کارگروه دائمی اداره امور فضای کشور
۲۲- تأمین ایمنی و امنیت هوانوردی و تهیه و تنظیم دستورالعمل‌های امنیتی حفاظتی با رعایت مقررات و استانداردهای بین‌المللی و داخلی مربوط و نظارت بر اعمال آنها.
۲۳- تنظیم مقررات و توسعه هوانوردی عمومی و پهپادهای غیر نظامی در چهارچوب سیاست‌های عمومی کشور و نظارت بر اجرای آن
۲۴- بررسی سوانح و حوادث هواپیمایی غیر نظامی، ارائه گزارش و پیشنهادهای ایمنی به مراجع ذی ربط.
۲۵- پیگیری اجرای قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی در صنعت هوانوردی کشور و فراهم آوردن زمینه مشارکت بخش غیردولتی و ترویج رقابت برای واگذاری و بهره برداری از اماکن و امور تصدی هوانوردی.
۲۶- استفاده از خدمات دانش و مشاوره بخش غیر دولتی داخلی و خارجی برای انجام و تقویت امور بازرسی و نظارت با رعایت سیاست‌های کلی نظام و قوانین و مقررات مربوط
۲۷- کمک به تعاونی‌ها و صندوق‌های رفاه کارکنان سازمان مطابق آیین نامه اجرایی لایحه قانونی تعیین بهای خدمات فرودگاهی و پروازی با رعایت قوانین مربوط و در چهارچوب مصوبات شورای عالی امنیت ملی
۲۸- حمایت از حقوق استفاده کنندگان از خدمات حمل و نقل هوایی به ویژه مسافرین
۲۹- نظارت بازرسی فنی و تخصصی از شرکت‌های هواپیمایی، مؤسسات هوانوردی، فرودگاهها، اماکن و مستحدثات مربوط
۳۰- اجرای سیاست‌ها، مصوبات و تصمیماتی که شورای عالی هواپیمایی کشوری (موضوع ماده (۶) قانون هواپیمایی (کشوری در چهارچوب اختیارات و وظایف قانونی آن شورا اتخاذ و ابلاغ می‌کند.
تبصره- بازرسان سازمان برای ورود و بازرسی نظارت و اعمال مقررات وفق قوانین داخلی و بین‌المللی هوانوردی نسبت به شرکت‌های هواپیمایی، مؤسسات هوانوردی، فرودگاهها، اماکن و مستحدثات مربوط دارای اختیار تام هستند و تمامی عوامل دستگاه‌های اجرایی مستقر در فرودگاه از جمله عوامل فرودگاهی، پروازی و نیروهای امنیتی و انتظامی مکلفند با بازرسین سازمان همکاری کنند. در مورد اماکن و مستحدثات نظامی و امنیتی رعایت مصوبات شورای عالی امنیت ملی و قوانین و مقررات مربوط الزامی است.
ماده ۴- تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی از جمله نیروهای مسلح در امور مرتبط با وظایف سازمان، تابع مقررات استانداردها و الزاماتی هستند که به موجب قانون هواپیمایی کشوری و این اساسنامه با رعایت مصوبات شورای عالی امنیت ملی به سازمان واگذار شده است.
ماده ۵- رییس سازمان به عنوان معاون وزیر راه و شهرسازی براساس ماده (۵) قانون هواپیمایی کشوری از بین افراد متدین به دین مبین اسلام، با ایمان، امین، مورد وثوق، متخصص و با تجربه مرتبط در امور هوانوردی کشور به پیشنهاد وزیر راه و شهرسازی و تصویب هیئت وزیران برای مدت حداکثر سه سال منصوب میشود و انتصاب مجدد وی بلامانع است.
ماده ۶- رییس سازمان کلیه وظایف و اختیارات اداره سازمان از جمله موارد زیر را برعهده دارد:
۱- انجام وظایف مندرج در قانون هواپیمایی کشوری
۲- تهیه بودجه سالانه سازمان و ارائه به وزیر راه و شهرسازی جهت طی مراحل تصویب
۳- ارائه گزارش عملکرد سالانه و عملکرد مالی سازمان به وزیر راه و شهرسازی و سایر مراجع ذی ربط
۴- تدوین و پیشنهاد آیین نامههای اجرایی موضوع ماده (۲۲) قانون هواپیمایی کشوری به وزیر راه و شهرسازی جهت تصویب در هیئت وزیران
۵- اتخاذ تصمیم درباره صلح یا ارجاع دعاوی به داوری با رعایت اصل (۱۳۹) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
۶- اتخاذ تصمیم در مورد خرید خدمات فنی و مهندسی و هرگونه خدمات مشاوره از اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی و خارجی و انجام معاملات و عقد قراردادهای مورد نیاز سازمان با رعایت سیاست‌های کلی نظام و قوانین و مقررات مربوط و در چهارچوب این اساسنامه و آیین نامههای مالی و معاملاتی مصوب
۷- پیشنهاد اصلاح این اساسنامه به وزیر راه و شهرسازی جهت طی مراحل تصویب در هیئت وزیران
۸- تدوین و پیشنهاد آیین نامههای اداری استخدامی مالی و معاملاتی سازمان به وزیر راه و شهرسازی جهت تصویب در هیئت وزیران
۹- امضای اسناد و افتتاح حساب در بانک‌ها و صدور اجازه پرداخت هزینه در حدود بودجه مصوب.
۱۰- اجرای آیین نامههای سازمان و انجام اقدامات لازم برای حسن اداره امور در چهارچوب قوانین و مقررات و دستورالعمل‌های مربوط.
۱۱- اتخاذ تصمیم نسبت به جذب، استخدام، نصب، عزل و ارتقای کارکنان و مدیران سازمان برنامههای آموزشی مورد نیاز آنها تعیین حقوق مزایا و دستمزد، پاداش، تشویق و تنبیه آنها و پرداخت‌های رفاهی در چهارچوب آیین نامههای مالی اداری و استخدامی سازمان و با تأیید سازمان اداری و استخدامی کشور
۱۲- پیشنهاد ساختار سازمانی و تشکیلات تفصیلی و تعداد پست‌های سازمانی در چهارچوب آیین نامه اداری و استخدامی مصوب به مراجع ذیربط.
۱۳- ابلاغ شرح وظایف واحدهای زیر مجموعه در چهارچوب آیین نامه اداری و استخدامی سازمان.
۱۴ تصویب دستورالعمل‌های داخلی سازمان و دستورالعمل‌های هوانوردی و روش‌های اجرایی آنها در چهارچوب قوانین، مقررات، مفاد این اساسنامه و آیین نامههای مربوط و ابلاغ آنها
۱۵- پیشنهاد اصلاح تعرفه‌‌های خدمات سازمان به مراجع ذی ربط برای تصویب
۱۶- انجام سایر وظایفی که در چهارچوب قوانین و مقررات به سازمان واگذار شده یا میشود.
تبصره ۱- رییس سازمان می‌تواند بخشی از اختیارات خود به استثنای بندهای (۲)، (۳)، (۴) (۵) (۷)، (۸)، (۱۲)، (۱۳)، (۱۴) و (۱۵) را به هر یک از معاونان مدیران یا کارکنان سازمان که دارای شرایط مندرج در ماده (۵) این اساسنامه هستند به تشخیص و مسئولیت خود تفویض کند.
تبصره ۲- رییس سازمان ریاست کمیته امنیت و حفاظت صنعت هوانوردی کشور موضوع مصوبه شماره (۵۲۹) شورای عالی امنیت ملی را بر عهده دارد.
ماده ۷- اعتبارات سازمان هزینه و سرمایه‌ای همه ساله به استناد بند (۲) ماده (۵۳) قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور از محل درآمدهای اختصاصی تعرفه‌‌های مصوب شورای عالی هواپیمایی کشوری و آیین نامه اجرایی ماده (۶۳) قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین موضوع تصویب نامه شماره ۸۰۶۸۹/ت۳۵۶۳۲هـ مورخ ۱۳۹۱/۴/۲۷ با اصلاحات بعدی، کمک‌ها و سایر درآمدهایی که با رعایت مواد (۳۸) و (۳۹) قانون محاسبات عمومی کشور مصوب ۱۳۶۶ وصول میشود، براساس قوانین بودجه سنواتی پیش بینی و هزینه‌‌های سازمان از محل اعتبارات مذکور پرداخت میشود.
ماده ۸- صددرصد (۱۰۰) درآمدهای اختصاصی سازمان مطابق ماده (۳۹) قانون محاسبات عمومی کشور به حساب سازمان نزد خزانه داری کل کشور واریز و در سقف بودجه مصوب توسط خزانه در اختیار سازمان قرار می‌گیرد و تعهد و هزینه کرد آن تابع آیین نامههای اداری استخدامی مالی و معاملاتی سازمان خواهد بود.
ماده ۹- کلیه عملیات حسابداری و امور مالی سازمان مطابق استانداردهای حسابداری و کلیه معاملات اعم از خرید خدمات انجام امور پیمانکاری، مناقصات، مزایده‌ها و فراخوان‌ها بر اساس آیین‌نامه مالی و معاملاتی سازمان انجام میشود.
این اساسنامه به موجب نامه شماره ۱۰۲/۳۸۰۹۹ مورخ ۱۴۰۲/۵/۲۵ شورای نگهبان تأیید شده است.
محمد مخبر- معاون اول رییس‌جمهور
