عدم ابطال دستورالعمل تجلیل از فداکاران صنعت آب و برق وزیر نیرو (دادنامه شماره ۳۳۹ مورخ ۱۴۰۱/۰۵/۳۱ هیأت تخصصی صنایع و بازرگانی)
شماره دادنامه: ۱۴۰۱۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۳۳۹
تاریخ دادنامه: ۱۴۰۱/۰۵/۳۱
شاکی: یعقوب محمدی
شماره پرونده : هـ ع / ۰۰۰۳۷۷۳
شاکی : آقای یعقوب محمدی
موضوع شکایت و خواسته : ابطال دستورالعمل شماره ۱۰۰؍۵۰؍۳۰۰۱۲؍۹۳ مورخه ۳۰؍۶؍۱۳۹۳
طرف شکایت: وزارت نیرو
گردش کار :
آقای یعقوب محمدی به موجب دادخواستی ابطال دستورالعمل شماره ۱۰۰؍۵۰؍۳۰۰۱۲؍۹۳ مورخه ۳۰؍۶؍۱۳۹۳را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته توضیح داده است که :
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت :
۱- ماده ۷۸ قانون مدیریت خدمات کشوری: کلیه مبانی پرداخت پایه مطابق ضوابط و مقررات فصل دهم صورت گیرد: کلیه مبانی پرداخت خارج از ضوابط و مقررات این فصل به استثنای پرداخت قانون با اجرای این قانون لغو می گردد.
۲- ماده ۶۹ قانون مدیریت خدمات کشوری به دستگاههای اجرایی اجازه داده میشود تا ۲۵% اعتباراتی … صرفه جویی میگردد را ( با تأیید ذی حساب مربوطه) به عنوان فوق العاده بهرهوری به کارمندان و مدیرانی که خدمات برجسته انجام داده باشند پرداخت شود و عناوین دیگری مانند آنچه در مصوبه آمده از قبیل افراد فداکار و فعالیت برجسته جایگاه قانونی ندارد.
۳- اصل ۵۳ قانون اساسی: همه پرداختها باید در حدود اعتبارات مصوب و به موجب قانون باشد.
۴- ماده ۲۶ قانون ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد مصوب ۱۳۹۰ و اصلاحی ۱۳۹۹ که مصادیق تشویق و موارد آن را احصاء نموده است.
۵- ماده ۵ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب ۱۳۸۰ که پرداخت هرگونه وجهی توسط وزارتخانه ها و … به عنوان کمک یا هدیه (نقدی یا غیرنقدی) به جزء موارد قانونی ممنوع در نهایت شاکی تقاضای ابطال کل مصوبه را دارد.
متن مقرره مورد اعتراض به قرار زیر است :
دستورالعمل شماره ۱۰۰؍۵۰؍۳۰۰۱۲؍۹۳ مورخه ۳۰؍۶؍۱۳۹۳
مقدمه:
در راستای سیاست های کلی نظام اداری کشور ابلاغی مقام معظم رهبری به منظور ترویج و توسعه فرهنگ فداکاری و از خود گذشتگی در سازمان و نهادینه سازی روحیه رشد و بالندگی کارکنان صنعت آب و برق و تجلیل از اقدامات ایثارگرانه، پی ریزی سازوکاری مناسب از اهمیت خاصی برخوردار است.
۱- اهداف:
۱-۱- ارتقاء روحیه فداکاری، شجاعت، مسئولیت پذیری، تلاش و کار مضاعف.
۱-۲- ترویج فرهنگ ایثار، روحیه خدمت به هم نوع، ارزش مداری و تکریم خانواده های جان باختگان در حین خدمت.
۱-۳- قدرشناسی از فداکاری ها و خدمات برجسته و بارز کارکنان لایق و شایسته
۲- محدوده اجرا:
محدوده اجرای این دستورالعمل به لحاظ جغرافیای کار شامل حوزه ستادی، شرکتهای مادر تخصصی و شرکت های زیر مجموعه آنها و همچنین مراکز و موسسات آموزشی و پژوهشی وابسته به وزارت نیرو می باشد. و به لحاظ محدوده کیفی اقدامات در بازه ای فراتر از فعالیت های اداری و پایین تر از جایگاه ایثارگران انقلاب اسلامی می باشد.
۳- مشمولین:
۳-۱- کارکنان پیمانی و رسمی کلیه واحدهای محدوده اجرا.
۳-۲ – کارکنان اداری قرارداد مدت معین و موقت و ماده ۹۵ قانون مدیریت خدمات کشوری کلیه واحدهای محدوده اجرا
۳-۳- کارکنان مشمول طرح طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل کارگری شرکتهای تابعه
۳-۴ – کارکنان شرکتهای وابسته (غیردولتی).
۳-۵- شاغلین در طرح های تملک دارایی های سرمایه ای و نیروهای پیمانکار طرح های وزارت نیرو مرتبط با کلیه واحدهای محدوده اجرا
۳-۶- شاغلین شرکتهای پیمانکار که وظایف واگذار شده شرکت های زیر مجموعه محدوده اجرا را بر عهده دارند.
۴- مسئولیت ها:
۴-۱- مسئولیت اجرا در شرکت های مادر تخصصی و زیر مجموعه بر عهده مدیر عامل و مسئولیت نظارت بر حسن اجرای آن در شرکت های زیر مجموعه بر عهده مدیران عامل شرکت مادر تخصصی ذیربط می باشد.
۴-۲- مسئولیت اجرا در مراکز آموزشی و پژوهشی وابسته بر عهده بالاترین مقام مراکز مذکور می باشد.
۴-۳ مسئولیت اجرا در حوزه ستادی بر عهده معاون پشتیبانی، حقوقی و امور مجلس می باشد.
۴-۴- مسئولیت نظارت عالیه بر حسن اجرای مفاد این دستورالعمل بر عهده معاون تحقیقات و منابع انسانی می باشد.
۵- روش اجرا
۵-۱- تعاریف:
۵-۱-۱- فداکار:
به کارکنان مشمول این دستورالعمل اطلاق می شود که با خودگذشتگی و فداکاری، سلامتی و جان خود را در راه شکوفائی و حفظ آرمان ها و منافع سازمانی به خطر انداخته باشند و این فداکاری منجر به جان باختگی، معلولیت و یا صدمه دیدگی شدید و یا جلوگیری از صدمات انسانی (به ویژه جانی) و یا صرفه جویی چشمگیر مالی در صنعت آب و برق شده باشد. این فعالیت نباید از روی عدم آگاهی و عدم رعایت نکات ایمنی و الزامات حفاظتی انجام گرفته باشد.
۵-۱-۲ – فعالیت بارز
به فعالیت شجاعانه ای در صنعت آب و برق که دیگران به طور معمول به انجام آن نمی پردازند و بسیار فراتر از ادای تکلیف و انجام وظایف معمول کاری باشد اطلاق می گردد. جهادی بودن، از خودگذشتگی و منحصر به فرد بودن از مصادیق فعالیت بارز می باشند. در انجام فعالیت بارز حداقل یکی از ویژگیهای فوق به نحو بارز باید مشخص باشد و به گونه ای باشد به طوری که انجام آن به طور طبیعی توسط دیگران تحسین شود.
۵-۲- تجلیل و قدردانی:
به افرادی که فعالیت فداکارانه داشته باشند تندیس زرین شهید عباسپور و مدال فداکاری در صنعت آب و برق و لوح تقدیر از وزیر نیرو و به افرادی که فعالیت بارز داشته باشند تندیس بلورین شهید عباسپور و مدال کرامت در صنعت آب و برق و لوح تقدیر از معاون تحقیقات و منابع انسانی وزارت نیرو اعطا خواهد شد.
در این مصوبه به بهانه تجلیل از فداکاران صنعت آب و برق برای افراد فداکار ۱۰ سکه بهار آزادی و تندیس زرین و ۵ سکه بهار آزادی و تندیس زرین برای افرادیکه به صطلاح فعالیت برجسته کرده باشند اعطا شده است شاکی اعلام نموده وزیر وقت در مقدمه دستورالعمل غیرقانونی اعلام نموده «دستورالعمل مزبور در راستای سیاستهای کلی نظام اداری کشور ابلاغی مقام معظم رهبری صادر شده در حالیکه نه تنها در متن سیاستهای مزبور ابلاغی ۱۳۸۹ چنین چیزی دیده نمی شود بلکه در بندهای ۲ و ۶ و ۱۳ و ۲۰ آن بر عدالت محوری و رعایت عدالت و قانگرایی تأکید شده است.
۵-۳- ضوابط عمومی
به افراد واجد شرایط، تندیس زرین شهید عباسپور ده سکه تمام بهار آزادی و به افراد واجد شرایط تندیس بلورین شهید عباسپور، ۵ سکه تمام بهار آزادی اعطا خواهد شد.
تبصره: به جای افراد واجد شرایط تندیس زرین شهید عباسپور در صورتی که جان خود را در حین عمل فداکارانه تقدیم کرده باشند با رعایت این دستورالعمل از خانواده آنان تجلیل به عمل خواهد آمد.
۵-۴- فرآیند انتخاب فداکار
۵-۴-۱ افراد واجد شرایط پس از معرفی مدیر ذیربط و تأیید مقام مافوق (حداقل سطح معاون شرکت)، به کمیته تشکیلات منابع انسانی یا عناوین مشابه جهت بررسی ارجاع می گردد و پس از تأیید این کمیته، مراتب با تصویب بالاترین مقام دستگاه جهت سیر مراحل بعدی به شرکت مادر تخصصی ذیربط ارجاع می شود. در صورت تصویب مدیر عامل شرکت مادر (در شرکت های مادر تخصصی و ستاد وزارت نیرو موارد پس از معرفی مدیر مربوط در کمیته تشکیلات مربوط بررسی و پس از تأیید و تصویب مدیر عامل مربوط با معاون ذیربط) مراتب به معاونت تحقیقات و منابع انسانی وزارت نیرو جهت بررسی نهائی منعکس می شود.
تبصره: کلیه هزینه های مرتبط با این شیوه نامه از محل منابع شرکت متبوع یا طرح ذیربط پرداخت خواهد شد.
۶- بازنگری:
این دستورالعمل بر اساس قوانین بالادستی و پیشنهاد معاونت تحقیقات و منابع انسانی قابل بازنگری می باشد.
پرونده شماره هـ ع؍۰۰۰۳۷۷۳ مبنی بر درخواست ابطال دستورالعمل تجلیل از فداکاران صنعت آب و برق وزیر نیرو به شماره ۱۰۰؍۵۰؍۳۰۰۱۲؍۹۳ مورخ ۳۰؍۶؍۱۳۹۳ در جلسه مورخ ۲۳؍۵؍۱۴۰۱ هیات تخصصی صنایع و بازرگانی مورد رسیدگی قرارگرفت و اعضای محترم هیات با اکثریت آرا به شرح ذیل اعلام نظر نمودند:
رأی هیات تخصصی صنایع و بازرگانی دیوان عدالت اداری
اولا بر اساس بند (ث) ماده ۸۶ قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۹۵ مقرر گردیده: «دولت موظف است به منظور تداوم اجرای برنامه های شاخص در حوزه ترویج فرهنگ ایثار، جهاد و شهادت به خصوص استمرار و فراگیر نمودن برنامه راهیان نور با ایجاد و توسعه ظرفیت ها و زیرساخت های لازم در دستگاههای اجرائی و فرهنگی نسبت به قرار دادن موضوع در سرفصل اعتبارات برنامه های فرهنگی و هزینه ای وزارتخانه ها و سازمان ها اقدام نماید.»، لذا دستورالعمل معترض عنه در راستای بند (ث) ماده ۸۶ قانون مذکور و سیاست های کلی نظام اداری کشور ابلاغی مقام معظم رهبری صادر گردیده است.
ثانیا اعطای سکه به کارکنان جهت تقدیر و تشکر از خدمات بارز و شایسته و ایثارگرانه آنها از مصادیق پرداخت حقوق و مزایای مربوط به وظایف استخدامی محسوب نمی گردد تا مشمول ضوابط پرداخت موضوع قانون مدیریت خدمات کشوری از جمله مواد ۶۹ و ۷۸ همچنین فصل دهم این قانون قرار گیرد.
بنابه مراتب مذکور دستورالعمل تجلیل از فداکاران صنعت آب و برق وزیر نیرو به شماره ۱۰۰؍۵۰؍۳۰۰۱۲؍۹۳ مورخ ۳۰؍۶؍۱۳۹۳ مغایرتی با مواد قانونی مورد استناد شاکی نداشته و قابل ابطال نمی باشد. این رای به استناد بند (ب) ماده ۸۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ۱۳۹۲ ظرف مهلت بیست روز از تاریخ صدور از جانب رییس محترم دیوان عدالت اداری یا ۱۰ نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.
حسنعلی عبداللهی- رئیس هیأت تخصصی صنایع و بازرگانی دیوان عدالت اداری