لزوم شرکت در آزمون استخدامی جهت بهره مندی از سهمیه ایثارگران

لزوم شرکت ایثارگران در آزمون استخدامی جهت بهره مندی از سهمیه ایثارگران/ معرفی‌نامه بنیاد شهید و امور ایثارگران صرفاً در حد احراز شرایط ایثارگری دارای اعتبار است (دادنامه شماره 1456 مورخ 16/7/1398 هیئت عمومی دیوان عدالت اداری)

شماره دادنامه: 1456

تاریخ دادنامه: 16؍7؍1398

شماره پرونده: 97؍2214

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: خانم ندا کرم لو

موضوع شکایت و خواسته: ابطال قسمتهایی از مفاد آگهی استخدامی دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی، درمانی در سال 1396 ناظر بر اولویت دادن بومی شهرستان بر بومی استان و ابطال معافیت مشمولین استخدامی 25% ایثارگران از شرکت در آزمون های استخدامی

 گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال قسمتهایی از مفاد آگهی استخدامی دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی، درمانی در سال 1396 ناظر بر اولویت دادن بومی شهرستان بر بومی استان و ابطال معافیت مشمولین استخدامی 25% ایثارگران از شرکت در آزمون های استخدامی را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

 ” ریاست محترم دیوان عدالت اداری

 احتراماً اینجانب ندا کرم لو داوطلب شرکت کننده در آزمون استخدامی دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی سال 1396 با شماره داوطلبی 4053546 رشته کارشناسی تجهیزات پزشکی می باشم که در تاریخ 1؍10؍1396 آزمون برگزار شد و از نظر علمی رتبه اول را کسب نمودم. متاسفانه پس از آن که نتایج اعلام شد، متوجه شدم که پس از اعلام سهمیه ها (اعم از بومی و …) دانشگاه به علت درج اولویت بومی استان ( به هنگام ثبت نام) مرا پذیرش نکرده است. از طرفی 25% سهمیه های استخدامی به ایثارگران بدون شرکت در آزمون اختصاص یافته است. از آنجا که بعضی از مواد آگهی استخدامی دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی، درمانی سال 1396 برخلاف اصول قانون اساسی (3، 19، 20، 28) و قانون مدیریت خدمات کشوری (مواد: 41، 42، 44، 45) می باشد که مقرر می دارد: ورود به خدمت و تعیین صلاحیت استخدامی افرادی که داوطلب استخدام در دستگاه اجرایی می باشند بر اساس مجوزهای صادره و تشکیلات مصوب و رعایت مراتب شایستگی و برابری فرصت انجام می شود و مشخصاً: الف- در صفحه 14 آگهی در خصوص اولویت بومی اولویت را به بومی شهرستان داده است و اینجانب علیرغم اینکه بومی شهرستان می باشم و برای شهرستان، شهر و استان قم تنها یک کد محل اختصاص یافته است و ( به اشتباه بومی استان را نوشته ام) و مطابق تقسیمات کشوری استان قم و شهرستان قم از هم متمایز نیست و قم تنها استانی است که یک شهرستان دارد. از پذیرش اینجانب خودداری کرده است و حال آن که مطابق رأی وحدت رویه هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره 743-9؍8؍1396 اعطای امتیاز فوق العاده و اولویت با اصول رقابت پذیری برابری فرصتها و شایسته گزینی مطرح در مواد 41 و 44 قانون مدیریت خدمات کشوری مغایر است و مبنا و توجیه قانونی ندارد.

 ب- در صفحـات 11، 12، 13 آگهی استخـدامی فـوق الذکر ذیل بند الف ماده 9 مشمولین سهمیه استخدامی 25 درصد ایثارگران را از شرکت در آزمونهای استخدامی معاف دانسته است. این در حالی است که ماده 21 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران، ایثارگران را از شرکت در آزمون معاف نکرده است و فقط مستند قانونی، ماده 44 قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران اصلاحی 18؍11؍1390 و 14؍8؍1391 و تبصره های 3 و 2 آن بوده است که متضمن معافیت ایثارگران از آزمون می باشد و قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران مطابق ماده 235 تا پایان سال 1394 معتبر می باشد و این قانون به دلیل انقضاء مدت قانونی 5 ساله و عدم انعکاس آن در قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور، دیگر قابلیت اجرایی و استناد ندارد.

 ج- بر فرض تسلیم که ایثارگران بدون شرکت در آزمون، در اولویت استخدامی باشند، متاسفانه بنیاد شهید و امور ایثارگران با اعمال سلیقه، کل 25 درصد سهمیه خود را از رشته کارشناسی تجهیزات پزشکی تامین کرده است.

 اینک با عنایت به اصول 3، 19، 20، 28 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که همه آحاد و افراد کشور را از حقوق مساوی برخوردار دانسته است و مواد 41، 42، 44 و 45 قانون مدیریت خدمات کشوری که برای استخدام در دستگاه های دولتی همه افراد را مساوی دانسته و اولویت بندی را شدیداً رد می نماید و با توجه به انقضا و اعتبار قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران و اصلاحیه های بعد از آن، تقاضای ابطال آن قسمت از مفاد آگهی استخدامی دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی سال 1396 که ناظر به: 1- اولویت دادن بومی شهرستان بر بومی استان می باشد. 2- مشمولین استخدامی 25% ایثارگران را از شرکت در آزمون معاف کرده است را وفق بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 را از آن مقام عالی دارد.”

 متن مقرره های مورد اعتراض به قرار زیر است:

 ” 9- امتیازات و سهمیه های قانونی و نحوه اعمال آنها:

 الف) سهمیه ایثارگران

 الف-1) سهمیه 25% ایثارگری: با توجه به معاف بودن مشمولین سهمیه استخدامی 25 درصد ایثارگران (به استثناء خواهر و برادر شهید) از شرکت در آزمونهای استخدامی، بر اساس هماهنگی های به عمل آمده با بنیاد شهید و امور ایثارگران، مشمولین سهمیه مذکور تا حد امکان قبل از انتشار آگهی از سوی بنیاد شهید استان مربوطه به دانشگاه ذیربط معرفی گردیده و مراحل استخدامی آنها طی گردیده است. لازم به ذکر است در صورتی که سقف سهمیه 25% دانشگاه تکمیل نگردیده باشد، مابقی سهمیه در جدول رشته محلها مشخص شده است ( نوع سهمیه، «آزاد؍ ایثارگر» درج شده است) که در این صورت ایثارگران مکلفند جهت بهره مندی از سهمیه مذکور در رشته محلهای مربوطه شرکت نمایند و در بین خود به رقابت بپردازند. در فرایند جذب و استخدام مشمولین سهمیه 25 درصد که در زمان مقرر در آزمون شرکت کرده اند، علاوه بر نمره مکتسبه، اولویتهای مندرج در قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران ملاک عمل خواهد بود (بر اساس ضرایب اعلام شده توسط بنیاد شهید و امور ایثارگران)

ب) سهمیه آزاد : کلیه سهمیه استخدامی هر دانشگاه پس از کسر سهمیه های استخدامی ایثارگران (مندرج در بند الف) و معلولین عادی (مندرج در بند ب) به داوطلبان بومی «شهرستان» در صورت برخورداری از شرایط مندرج در آگهی و کسب حد نصاب نمره به ترتیب نمره فضلی، اختصاص خواهد یافت. در صورتی که ظرفیت مورد نیاز هر یک از رشته های شغلی مندرج در آگهی استخدام از بین داوطلبان بومی شهرستان تکمیل نگردد، پذیرش بقیه افراد تا تکمیل ظرفیت از بین داوطلبان با اولویت« بومی استان» و سپس داوطلبان «غیربومی» همان رشته شغلی به ترتیب نمره فضلی صورت می پذیرد.

تبصره: در مواردی که رشته مورد تقاضا در «روستا» می باشد سهمیه استخدامی پس از کسر سهمیه های قانونی فوق الذکر در ابتدا به بومی روستای مورد نظر (دارای یکی از شرایط چهارگانه بومی مندرج در ذیل) در صورت کسب حد نصاب نمره و در صورت عدم تکمیل ظرفیت به ترتیب به بومی «شهرستان» ذیربط و بومی «استان» و فرد غیربومی اختصاص می یابد. که در این صورت داوطلبان بومی روستای مورد تقاضا برای استخدام بایستی گزینه مورد نظر را در تقاضا نامه ثبت نام انتخاب نمایند. شرایط بومی بودن افرادی که حداقل دارای یکی از ویژگیهای زیر باشند، حسب مورد داوطلب بومی «شهرستان» یا بومی «استان» تلقی می گردند. “

 علیرغم ارسال نسخه ثانی شکایت و ضمائم آن برای طرف شکایت تا زمان رسیدگی به پرونده در هیأت عمومی دیوان عدالت اداری هیچ پاسخی از طرف شکایت واصل نشده است.

 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 16؍7؍1398 با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

الف- با توجه به مفاد رأی شماره 2073 الی 2081-30؍11؍1397 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، خواسته اول شاکی مبنی بر ابطال قسمتهایی از مفاد آگهی استخدامی دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی در سال 1396 مشمول رأی پیش گفته هیأت عمومی است و موجبی برای رسیدگی مجدد به آن وجود ندارد.

ب- با توجه به اینکه

اولاً: به موجب ماده 21 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مقرر شده است سهمیه استخدامی ایثارگران «وفق ضوابط و مجوزهای مربوط » صورت پذیرد لذا در اجرای این مقرره قانونی لازم است سایر شرایط و مقررات عمومی استخدام از جمله شرط شرکت در آزمون رعایت شود و معافیت از شرکت در آزمون به علت انقضاء مدت قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران به موجب ماده 76 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران موضوعیت ندارد،

ثانیاً: شرایط و مقررات عمومی حاکم از جمله ماده 41 و 44 قانون مدیریت خدمات کشوری، ورود به خدمت در دستگاه‌های اجرایی را صرفاً بر اساس مجوزهای صادره، تشکیلات مصوب و رعایت مراتب شایستگی و برابری فرصت ها و از طریق آزمون عمومی اجازه داده است که رعایت آن در اعمال سهمیه استخدامی بین مشمولین ماده 21 قانون مذکور لازم است،

ثالثاً: معرفی‌نامه بنیاد شهید و امور ایثارگران صرفاً در حد احراز شرایط ایثارگری داوطلبان دارای اعتبار است و به خودی خود حقی جهت استخدام ایجاد نمی‌کند.

رابعاً: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری پیش از این نیز به موجب رأی شماره 1849 الی 1851-20؍9؍1397 بر لزوم شرکت ایثارگران در آزمون استخدامی جهت بهره مندی از سهمیه ایثارگران تاکید کرده است،

بنابراین مقرره مورد شکایت از این حیث که ایثارگران را جهت استخدام در دستگاه‌های اجرایی معاف از شرکت در آزمون اعلام کرده و موکول به معرفی از سوی بنیاد شهید دانسته است مغایر با قانون است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می شود.

مرتضی علی اشراقی- معاون قضایی دیوان عدالت اداری