میزان پرداخت شهریه ایثارگران شاغل به تحصیل در دانشگاه های بین الملل خارج یا داخل از سوی دولت (رای شماره ۶۴ مورخ ۱۹/۴/۹۶ هیات تخصصی پژوهشی و فرهنگی دیوان عدالت اداری)
میزان پرداخت شهریه ایثارگران شاغل به تحصیل در دانشگاه های بین الملل خارج یا داخل از سوی دولت (رای شماره ۶۴ مورخ ۱۹/۴/۹۶ هیات تخصصی پژوهشی و فرهنگی دیوان عدالت اداری)
کلاسه پرونده: هـ ع /۹۵/۱۹۷ ، ۹۵/۵۴۴ و ۹۵/۱۳۵۸
موضوع: ابطال ماده ۶ آئین نامه اجرائی بند الف تبصره ۱۵ قانون بودجه سال ۱۳۹۴ مصوب هیات محترم دولت (موضوع مصوبه شماره ۱۴۵۹۶/ت/۵۱۸۱۷ هـ مورخ ۹/۲/۹۴ هیات وزیران)
شماره پــرونـده : هـ ع /۹۵/۱۹۷ ، ۹۵/۵۴۴ و ۹۵/۱۳۵۸
دادنامه : ۶۴
تاریخ : ۱۹/۴/۹۶
طرف شکایت : ۱- هیات دولت ۲- بنیاد شهید و امور ایثارگران
مـوضوع شکایت و خواسته: ابطال ماده ۶ آئین نامه اجرائی بند الف تبصره ۱۵ قانون بودجه سال ۱۳۹۴ مصوب هیات محترم دولت (موضوع مصوبه شماره ۱۴۵۹۶/ت/۵۱۸۱۷ هـ مورخ ۹/۲/۹۴ هیات وزیران)
متن مقرره مورد شکایت:
متن ماده ۶ آئین نامه اجرائی بند الف تبصره ۱۵ قانون بودجه سال ۱۳۹۴:
«شهریه پرداختی ایثارگران شاغل به تحصیل در واحدهای بین الملل داخل یا خارج دانشگاه های دولتی و یا غیر دولتی، معادل شهریه همان رشته ها و مقاطع مشابه در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی داخل کشور محاسبه و پرداخت می گردد. مابقی شهریه تا تعرفه های مصوب دانشگاه های ذیربط توسط دانشجو اعم از ایثارگر یا خانواده وی تامین و پرداخت می گردد.»
شاکیان به شرح متن دادخواست تقدیمی خواستار ابطال ماده ۶ آئین نامه اجرائی بند الف تبصره ۱۵ قانون بودجه سال ۱۳۹۴ کل کشورمصوب هیات محترم وزیران شده اند و در بیان علت خواسته خود مختصراً چنین مرقوم داشته اند : مطابق نص صریح ماده ۶۶ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مصوب ۲/۱۰/۹۱ بنیاد موظف است نسبت به تامین و پرداخت صددرصد هزینه شهریه کلیه دانشجویان شاهد ، جانباز ۲۵ درصد و بالاتر و همسر و فرزندان آنان در موسسات آموزش عالی غیر انتفاعی ، غیردولتی ، پیام نور ، شبانه دولتی ، دانشگاه آزاد و هر موسسه دانشگاه آموزش عالی شهریه بگیر مورد تائید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مشغول به تحصیل می باشند، اقدام نماید ، متاسفانه علیرغم صراحت دستور قانون گذار مبنی بر تامین صددرصد هزینه های دانشجویان از هر موسسه و دانشگاه آموزش عالی شهریه بگیر در مغایرت با نص صریح قانون ( در حقیقت اجتهاد در مقابل نص ) ماده ۶ آئین نامه اجرائی بند الف تبصره ۱۵ قانون بودجه سال ۹۴ تامین هزینه های تحصیلی دانشجویان را از صددرصد به معادل شهریه واحدهای دانشگاه آزاد داخل کشور محدود نموده ومابقی هزینه های ثبت نام در دانشگاه را به عهده دانشجو یا خانواده ایشان گذاشته است. آیا منطقاً و قانوناً هیات محترم دولت می تواند بر خلاف قانون ، آئین نامه تصویب نماید. یقیناً آئین نامه مغایر با قانون تاب مقاومت در برابر قانون را ندارد ، هر آئین نامه ای که خلاف نص صریح قانون ، پرداخت و تامین هزینه محوله به عهده بنیاد را محدود نماید قطعاً معتبر نبوده و مطابق اصل ۱۷۰ قانون اساسی قابل متابعت برای مراجع قضائی و به طریق اولی بنیاد شهید و امور ایثارگران که صرفاً بایستی در چارچوب قانون عمل نماید نخواهد بود ومطمئناً محروم نمودن خانواده شهدا و جانبازان ازامکاناتی که با مجوز قانونی بر ایشان در نظر گرفته شده برخلاف اراده قانونگذار می باشد، لذا به دلیل تعارض آشکار ماده ۶ آئین نامه با نص صریح ماده ۶۶ قانون جامع خدمات رسانی حسب تجویز حاصله از بند یک ماده ۱۲ قانون دیوان عدالت اداری و اصل ۱۷۳ قانون اساسی تقاضای ابطال آن را استدعا داریم.
خلاصه مدافعات طرف شکایت:
سرپرست معاونت امور حقوقی دولت به موجب لایحه ای که تحت شماره ۶۳۱- ۲۸/۴/۹۵ در دفتر هیات عمومی دیوان عدالت اداری به ثبت رسیده در مقام پاسخ و دفاع چنین مرقوم داشته است:
۱- نظر به اینکه آئین نامه مذکور در اجرای بند «الف» تبصره ۱۵ قانون بودجه سال ۱۳۹۴ که به عنوان قانون مستقل و در عرض قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران می باشد به تصویب رسیده و در قسمت اخیر بند «الف» مقرر شده :کمک هزینه تحصیلی اعم از شهریه ثابت و متغیر پرداختی توسط بنیاد شهید و امور ایثارگران به ایثارگران و افراد مشمول خانواده آنها که در واحدهای بین الملل داخل یا خارج دانشگاه های دولتی و یا غیر دولتی پذیرفته می شوند معادل حداکثر شهریه پرداختی به پذیرفته شدگان رشته ها و مقاطع مشابه در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی و واحدهای دانشگاهی داخلی تعیین و پرداخت می شود و باقیمانده شهریه توسط دانشجو اعم از ایثارگر یا خانواده وی تامین و پرداخت می شود و ملاک مغایرت یا عدم مغایرت آئین نامه ، انطباق یا عدم انطباق آن با بند « الف» تبصره ۱۵ قانون بودجه سال ۱۳۹۴ می باشد ، فلذا ماده مورد نظرشاکی (ماده ۶ آئین نامه) در چارچوب بند الف تبصره ۱۵ قانون بودجه سال ۱۳۹۴ تنظیم ومورد تصویب قرار گرفته و حکمی فراتر از حکم بند الف تبصره مزبور ندارد تا قابل ابطال باشد.
۲- لازم بذکر است که عدم مغایرت آئین نامه تبصره ۱۵ قانون بودجه سال ۱۳۹۴ طی ردیف ۱۹ فهرست جدول ضمیمه نامه شماره ۱۵۷۲۲ هـ / ب مورخ ۶/۳/۱۳۹۴ ریاست مجلس شورای اسلامی اعلام شده است …. رد دادخواست مطروحه مورد درخواست می باشد.
رای هیأت تخصصی پژوهشی و فرهنگی
در خصوص شکایت مطروحه مبنی بر درخواست ابطال ماده ۶ آئین نامه اجرائی بند الف تبصره ۱۵ قانون بودجه سال ۱۳۹۴ از این حیث که شهریه ایثارگران شاغل به تحصیل در دانشگاه های بین الملل خارج یا داخل دانشگاه های دولتی یا غیردولتی را معادل همان رشته و همان مقطع مشابه در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی داخل کشور قابل پرداخت دانسته و مغایر با ماده ۶۶ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران است با توجه به اوراق و محتویات پرونده نظر به اینکه ماده مورد اعتراض از آئین نامه منطبق با بند الف تبصره قانون بودجه سال ۱۳۹۴ به عنوان قانون موخر بر قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران است، بنابراین مورد شکایت مغـایرتی با قانون یا خـارج از حدود اختیـار نمی باشد، لذا با استنـاد به بند ب ماده ۸۴ قـانون تشکیـلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ۱۳۹۲ رای به رد شکایت مطروحه صادر و اعلام می گردد. این رای ظرف مهلت (۲۰) روز پس از صدور از سوی رئیس کل دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات دیوان قابل اعتراض می باشد.
ذبیح اله واحدی- رئیس هیأت تخصصی پژوهشی و فرهنگی دیوان عدالت اداری