امکان تعویق بازنشستگی و ادامه خدمت تا ۳۵ سال برای کارکنان ایثارگر شهرداری

رای وحدت رویه دیوان عدالت اداری درباره امکان تعویق بازنشستگی و ادامه خدمت تا ۳۵ سال در خصوص کارکنان ایثارگر شهرداری (دادنامه شماره ۲۶۵۰ مورخ ۲۳؍۹؍۱۴۰۰ هیات عمومی دیوان عدالت اداری)

شماره دادنامه: ۱۴۰۰۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۲۶۵۰

تاریخ دادنامه: ۲۳؍۹؍۱۴۰۰

شماره پرونده: ۰۰۰۱۰۱۰

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

اعلام کننده تعارض: آقای محمدرضا پورقربانی

موضوع : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری

 گردش کار:

شعب دیوان عدالت اداری در خصوص ادامه خدمت کارکنان ایثارگر شهرداری تا ۳۵ سال استنباط های متفاوتی داشته اند که منجر به صدور آرای متعارض گردیده است. بعضی از شعب دیوان با استدلال اینکه طبق بند ۶ شق (ث) ماده ۸۸ قانون برنامه ششم توسعه رزمندگانی که حداقل ۶ ماه سابقه حضور داوطلبانه در دفاع مقدس دارند مشمول امتیاز برخورداری از یک امتیاز مقطع تحصیلی بالاتر را دارند و طبق بند (ر) ماده ۸۷ قانون مذکور، ایثارگران با داشتن مدرک کارشناسی مشمول بند (الف) ماده ۱۰۳ قانون مدیریت خدمات کشوری بوده و می توانند تا ۳۵ سال خدمت نمایند، لذا حکم به ورود شکایت صادر کرده اند، بعضی دیگر از شعب با استدلال اینکه شهرداریها طبق ماده ۱۱۷ قانون مدیریت خدمات کشوری از شمـول قانون مزبـور مستثنی شده اند در حالی که بند (ر) ماده ۸۷ قانون برنامه ششم توسعه ناظر به مشمولین قانون مدیریت خدمات کشوری است  و کارکنان شهرداری نمی توانند از مزایای مقرر در این بند استفاده نمایند زیـرا کارکنان شهرداری مشمول قانون استخدام کشوری و قانون اصلاح مقررات بازنشستگی و وظیفه می باشند و در قوانین مذکور ادامه خدمت تا ۳۵ سال و مشاغل تخصصی پیش بینی نشده است، لذا حکم به رد شکایت صادر کرده اند.

گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:

   الف:

 شعبه ۳۶ بدوی دیوان عدالت اداری در خصوص دادخواست آقای مجتبی خدمت بین دانا به طرفیت شهرداری شهر رشت و به خواسته جلوگیری از تضییع حقوق استخدامی و توقف اجرای حکم بازنشستگی به موجب دادنامه شماره ۹۹۰۹۹۷۰۹۵۷۰۰۱۶۱۲- ۱۹؍۱۱؍۱۳۹۹ به شرح زیر رای به ورود شکایت صادر کرده است:

  نظر به اینکه ایثارگران با حکم خاص بند (ر) ماده ۸۷ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مشمول بند (الف) ماده ۱۰۳ قانون مدیریت خدمات کشوری قرار گرفته اند واین حکم از حیث شمول ایثارگران همه ایثارگران مشمول امتیاز مذکور را در بر می گیرد و از حیث دایره شمول بر مستخدمین دستگاه های اجرایی نسبت به حکم ماده ۱۱۷ قانون مدیریت خدمات کشوری خاص بوده و فقط دسته ای از مستخدمین دستگاه های اجرایی که مشمول عنوان ایثارگر می باشند را در بر می گیرد از این حیث نسبت به ایثارگران حکم ماده ۱۱۷ مذکور نسخ شده است و از طرفی به موجب جزء ۶ از بند (ث) ماده ۸۸ قانون صدرالذکر رزمندگان نیز باید از امتیاز یک مقطع تحصیلی بالاتر برخوردار شوند. از این رو شکایت شاکی را وارد تشخیص داده وحکم به ورود شکایت شاکی را با استباط از مواد قانونی فوق الذکر و استناد به مواد ۱۰ و ۱۱ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری صادر و طرف شکایت را ملزم به رعایت مفاد بند (الف) ماده ۱۰۳ قانون مدیریت خدمات کشوری راجع به شاکی می نماید.

  متعاقب اعتراض شهرداری شهر رشت به دادنامه مذکور، شعبه ۲۷ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ۱۴۰۰۳۱۳۹۰۰۰۰۱۹۱۸۴۴- ۲۹؍۱؍۱۴۰۰ ضمن پذیرفتن تجدیدنظر خواهی و نقض دادنامه شماره ۹۹۰۹۹۷۰۹۵۷۰۰۱۶۱۲-۱۹؍۱۱؍۱۳۹۹ شعبه ۳۶ بدوی، به شرح زیر رای به رد شکایت صادر کرده است.

 نظر به اینکه به موجب ماده ۱۱۷ قانون مدیریت خدمات کشوری کارکنان شهرداری ها از شمول این قانون مستثنی شده اند و رای وحدت رویه شماره ۱۳۳۴-۲؍۷؍۱۳۹۸ هیات عمومی دیوان عدالت اداری نیز موید این امر است در حالی که بند (ر) ماده ۸۷ قانون برنامه ششم توسعه ناظر به مشمولین قانون مدیریت خدمات کشوری است و کارکنان شهرداری نمی توانند از مزایای مقرر در این بند استفاده نمایند و به موجب ماده ۲ قانون اصلاح قانون بازنشستگی و وظیفه قانون استخدام کشوری مصوب ۱۳۶۸ بازنشستگی مستخدمین رسمی، ثابت و دارای عناوین مشابه وزارتخانه ها، موسسات، شرکت های دولتی، شهرداری ها و موسسات دولتی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام است با حداقل سی سال سابقه خدمت قابل قبول از لحاظ بازنشستگی طبق مقررات مربوط خواهد بود. بنابراین از آنجایی که در پرونده پیش رو به موجب احکام کارگزینی نامبرده با دارا بودن ۳۱ سال و ۳ ماه و ۲۴ روز سنوات خدمت از تاریخ ۱۵؍۶؍۱۳۹۹ وفق مقررات بازنشسته اعلام شده است و تخلفی از قوانین و مقررات مشهود نبوده و اعتراض تجدیدنظر خواه را موجه تشخیص و با اجازه حاصل از ماده ۷۱ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ضمن نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته حکم به رد شکایت شاکی صادر و اعلام می شود.

  ب:

 شعبه ۳۰ بدوی دیوان عدالت اداری در خصوص دادخواست آقای محمدعیسی رحمانی گسکره‌‌ئی به خواسته تقاضای الزام به ادامه همکاری تا ۳۵ سال سابقه در شهرداری شهر رشت، به مـوجب دادنامـه شمـاره ۹۹۰۹۹۷۰۹۰۲۳۰۱۴۶۶- ۲۷؍۷؍۱۳۹۹ به شرح زیر رای به ورود شکایت صادر کرده است:

  با توجه به تبصره الحاقی سال ۱۳۹۵ به بند (الف) ماده ۱۰۳ قانون مدیریت خدمات کشوری که مقرر داشته است ایثارگرانی که به موجب قوانین ومقررات مربوطه از امتیاز یک مقطع تحصیلی بالاتر برخوردارند نیز با داشتن مدرک کارشناسی مشمول حکم این ماده می شوند و می توانند تا ۳۵ سال خدمت نمایند. نظر به اینکه شاکی شرایط مقرر برای ادامه خدمت تا ۳۵ سال را وفق تبصره الحاقی به قانون مذکور دارا می باشد، لذا شکایت شاکی را موجه تشخیص و مستنداً به مواد ۱۰، ۱۱ و ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت شاکی صادر و اعلام می نماید.

   دادنامه مذکور به موجب دادنامه شماره ۹۹۰۹۹۷۰۹۵۶۰۰۲۵۵۶- ۲۶؍۱۱؍۱۳۹۹ صادر شده از شعبه ۲۷ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید شده است.

  ج:

 شعبه ۴۵ بدوی دیوان عدالت اداری در خصوص دادخواست آقای کیومرث مبینی به خواسته اعتراض به حکم بازنشستگی و الزام به ادامه همکاری تا ۳۵ سال در شهرداری شهر رشت، به موجب دادنامه شماره ۹۸۰۹۹۷۰۹۰۴۲۰۱۲۶۲-۲۹؍۴؍۱۳۹۸ به شرح زیر رای به رد شکایت صادر کرده است:

  با توجه به تاریخ بازنشستگی شاکی به لحاظ اینکه امتیاز موضوع خواسته شاکی برای ایثارگرانی است که از امتیاز یک مقطع تحصیلی در دوران خدمت بهره مند شده اند ودر خصوص استفاده از مدرک تحصیلی نیز وفق ماده ۱۷ قانون مدیریت خدمات کشوری شهرداریها مستثنی می باشند و اینکه شاکی نیز دلیل، مدرک یا مستند متقنی که دلالت بر صحت ادعـای وی و استحقاقش باشد ارائـه ننموده است. علیهذا نظر به مـراتب معنونـه و مستفـاد از قاعده فقهی «البینه علی المدعی» شکایت و ادعای شاکی را وارد و محرز ندانسته به استناد اصل ۱۷۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و مواد ۱، ۱۰، ۱۷، ۵۸، ۶۰ و ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت صادر و اعلام می نماید.

  متعاقب اعتراض آقای کیومرث مبینی به دادنامه مذکور، شعبه ۲۶ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ۹۸۰۹۹۷۰۹۵۵۹۰۳۴۵۵- ۲۰؍۱۱؍۱۳۹۸ ضمن پذیرفتن تجدیدنظر خواهی و نقض دادنامه شماره ۹۸۰۹۹۷۰۹۰۴۲۰۱۲۶۲- ۲۹؍۴؍۱۳۹۸ صادر شده از شعبه ۴۵ بدوی دیوان عدالت اداری به شرح زیر رای به ورود شکایت صادر کرده است:

  بر مبنای گواهی صادره از سوی فرمانده سپاه حضرت محمد رسول اله تهران به شماره ۴۶؍۱۴۱؍۵۸۱؍زم-۱۱؍۹؍۱۳۹۷ تجدیدنظر خواه به مدت ۱۲ ماه و ۱۴ روز در جبهه های جنگ حق علیه باطل حضور داشته و طبق بند (الف) ماده ۱ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران «ایثارگر در این قانون به کسی اطلاق می گردد که برای استقرار و حفظ دستاوردهای انقلاب اسلامی و دفاع از کیان نظام جمهوری اسلامی ایران و استقلال و تمامیت ارضی کشور، مقابله با تهدیدات و تجاوزات دشمنان داخلی و خارجی انجام وظیفه نموده و شهید، مفقودالاثر، جانباز، اسیر، آزاده و رزمنده شناخته شود و به موجب بند (و) ماده ۱ قانون مذکور «رزمنده به کسی اطلاق می شود که در راه تکوین، دفاع و حفظ ارزشها و کیان جمهوری اسلامی ایران استقلال و تمامیت ارضی کشور، مقابله با تهدیدات و تجاوزات دشمن و عوامل ضد انقلاب و اشارا با تایید مراجع ذی صلاح به طور فعال حضور یافته باشد.»

و در ماده ۲ قانون یاد شده کلیه وزارتخانه ها و سازمان ها و دستگاه های اجرایی و … اعم از اینکه دارای قوانین و مقررات خاص باشند یا نباشند مکلف به رعایت و انجام تکایف قانونی فو قالذکر در قانون مزبور هستند و مطابق بند ۶ از شق (ث) ماده ۸۸ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران «رزمندگانی که حداقل شش ماه سابقه حضور داوطلبانه در دفاع مقدس داشته باشن مشمول امتیاز برخورداری از یک مقطع تحصیلی بالاتر می باشند و بر اساس بنـد (ر) ماده ۸۷ قانـون موصوف الذکر، ایثارگرانی که بـه موجب قوانین و مقررات مربوط از امتیاز یک مقطع تحصیلی بالاتر بهره مند می باشند با داشتن مدرک کارشناسی، مشمول بند (الف) ماده ۱۰۳ قانون مدیریت خدمات کشوری بوده و می توانند تا ۳۵ سال خدمت کنند و مطابق ماده ۸۷ قانون مذکور «دولت موظف است اقدامات لازم برای اجرای صحیح و به موقع قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران را به عمل آورده و اعتبار کافی را در بودجه سنواتی پیش بینی نماید وکلیه آیین نامه های اجرایی آن را حداکثر تا ۶ ماهه سال اول اجرای قانون برنامه تصویب و ابلاغ نماید.»

و بر مبنای تبصره بند (الف) ماده ۱۰۳ اصلاحی قانون مدیریت خدمات کشوری ایثارگرانی که به موجب قوانین  ومقررات مربوط از یک امتیاز مقطع تحصیلی بالاتر برخوردارند نیز باداشتن مدرک کارشناسی مشمول حکم این ماده می باشند و می توانند تا ۳۵ سال خدمت نمایند و مراتب بر اساس بخشنامه شماره ۱۰۸۳۴۶۵- ۱۸؍۱۲؍۱۳۹۵ رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور به کلیه دستگاه های اجرایی مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری ابلاغ شده است.

لذا شعبه ۲۶ تجدیدنظر دیوان با در نظر گرفتن مراتب فوق البیان و به استناد ماده ۷۱ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ضمن نقض دادنامه شعبه بدوی دیوان حکم به ورود شکایت و الزام تجدیدنظر خوانده به اجرای قوانین و مقررات حاکم مبنی بر برخورداری نامبرده از امتیاز یک مقطع تحصیلی بالاتر و ابطال حکم بازنشستگی و ادامه خدمت تا ۳۵ سال صادر و اعلام می کند.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۲۳؍۹؍۱۴۰۰ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

الف- تعارض در آراء محرز است.

ب- با توجه به مفاد دادنامه شماره ۱۱۴۲-۵؍۴؍۱۴۰۰ هیات عمومی دیوان عدالت اداری، هر چند کارکنان شهرداری‌‌ها به موجب مـاده ۱۱۷ قانون مدیریت خدمات کشوری از شمول ماده ۱۰۳ قانون مذکور خـارج هستند، لیکن از آنجایی که به موجب بند (ر) ماده ۸۷ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب سال ۱۳۹۵ مقرر شده است که : «ایثارگرانی که به موجب قوانین و مقررات مربوط از امتیاز یک مقطع تحصیلی بالاتر بهره‌مند می‌باشند با داشتن مدرک کارشناسی، مشمول بند (الف) ماده ۱۰۳ قانون مدیریت خدمات کشوری بوده و می‌توانند تا سی و پنج سال خدمت کنند»، بنابراین با توجه به بند قانونی مزبور، ایثارگران مشمول بهره‌مندی از امتیازات یک مقطع تحصیلی بالاتر صرف نظر از اینکه در برخی موارد مانند کارکنان شهرداری ها مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری نیستند، به موجب بند (ر) ماده ۸۷ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مشمول حکم مقرر در بند (الف) ماده ۱۰۳ قانون مدیریت خدمات کشوری شده‌‌اند.

 بنا به مراتب فوق، رای شماره ۹۹۰۹۹۷۰۹۰۲۳۰۱۴۶۶-۲۷؍۷؍۱۳۹۹ (صادر شده از شعبه ۳۰ بدوی دیوان عدالت اداری) که به موجب رای شماره ۹۹۰۹۹۷۰۹۵۶۰۰۲۵۵۶-۲۶؍۱۱؍۱۳۹۹ (صادر شده از شعبه ۲۷ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری) تایید شده و ایثارگران شاغل در دستگاه های اجرایی خارج از شمول قانون مدیریت خدمات کشوری را نیز مشمول حکم مقرر در بند (الف) ماده ۱۰۳ قانون مدیریت خدمات کشوری اعلام کرده، صحیح و منطبق با موازین قانونی است. این رای به استناد بند ۲ ماده ۱۲ و ماده ۸۹ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری در موارد مشابه لازم‌الاتباع است.

 حکمتعلی مظفری- رئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری