نحوه محاسبه حقوق بازنشستگی بر مبنای احکام برنامه هفتم توسعه+ مثال‌های کاربردی

نحوه محاسبه حقوق بازنشستگی بر مبنای احکام برنامه هفتم توسعه

شناسنامه قانون- در احکام پیشنهادی در پیش نویس لایحه برنامه هفتم توسعه کشور، پیشنهاد تغییر نحوه محاسبه حقوق بازنشستگی در کلیه صندوق های بازنشستگی مطرح شده است.

یادآور می‌شود این متن در پیش‌نویس لایحه برنامه هفتم توسعه است که با توجه به اینکه متن نهایی مصوب هیئت وزیران هنوز منتشر نشده است، نمی‌توان در خصوص تغییر احتمالی آن نظری داد.

مطابق ماده (۶۷‌) پیش نویس لایحه برنامه هفتم توسعه کشور:

ماده ۶۷‌- میزان مستمری بازنشستگی در تمامی صندوق‌ها و سازمان‌‌های بازنشستگی از سال اول برنامه عبارت است از یک سی‌ام متوسط حقوق یا دستمزد ماهیانه مشمول کسور فرد در پنج سال آخر بیمه پردازی ضرب در سنوات پرداخت حق بیمه مشروط بر آن که از سی و پنج سی‌ام متوسط مذکور بیشتر نباشد.

معادل یک دوم جمع قدر مطلق درصد افزایش ضریب سالانه حقوق یا دستمزد طی سه سال آخر به حقوق یا مستمری محاسبه شده فوق اضافه‌ می‌گردد.

متن کامل لایحه برنامه هفتم توسعه

با توجه به اهمیت این تغییر فرمول، در فضای مجازی محاسباتی در این خصوص و نحوه تأثیر افزایشی یا کاهشی آن مطرح شده است، که برای آشنایی، دو مورد از این محاسبات آورده می‌شود:

نحوه محاسبه حقوق بازنشستگی (۱):

قدر مطلق یعنی جمع عدد بدون علامت آن، یعنی مثبت و منفی ندارد معنی عبارت در این ماده یعنی میانگین افزایش ضریب خقوق در سه سال آخر به این راحتی.

میانگین ۵ سال آخر عددی بدست مثلا a ریال به این مبلغ میانگین افزایش حقوق سه سال اخیر که حدود ۲۵ درصد می شود به این رقم اضافه می شود.

نحوه محاسبه حقوق بازنشستگی بر اساس لایحه پیشنهادی برنامه هفتم بر مبنای ارقام فرضی به شرح زیر است:

ارقام مشمول کسور:

• در سال اول ۵ میلیون
• سال دوم با ۲۰درصد افزایش ۶ میلیون
• سال سوم با ۲۰درصد افزایش۷۲۰۰
• سال‌چهارم با ۲۰درصد افزایش ۸۶۴۰
• سال پنجم با ۲۰ درصد افزایش ۱۰۳۶۸

میانگین ۵ سال: ۷۴۴۱

یک دوم میانگین مجموع افزایش سه سال آخر: ۳۰ درصد

با این ترتیب برای صندوق کشوری کاهش خیلی اندک و شاید یکسان. ولی برای صندوق تأمین اجتماعی اندکی حقوق بازنشستگی افزایش دارد

نحوه محاسبه حقوق بازنشستگی (۲):

ماده ۶۷ برای محاسبه حقوق بازنشستگی دارای دو متغیر است:

۱- یک سی ام متوسط حقوق، مزایا و فوق العاده های مشمول کسور بازنشستگی ماهانه در ۵ سال آخربیمه پردازی ضرب درسنوات پرداخت حق بیمه مشروط بر آن که از سی و پنجم سی ام متوسط حقوق بیشتر نباشد که بصورت عدد a نمایش داده می شود.

۲- افزودن یک دوم جمع قدر مطلق درصد افزایش ضریب سالانه طی سه سال آخر خدمت به عدد a

قدر مطلق درریاضیات یک تابع است که با علامت x نشان داده می شود و همواره عددی صفر یا مثبت است که فاصله تا مبدا (صفر) را روی محور بیان می کند.

بنابراین حقوق بازنشستگی براساس فرمول زیر تعیین خواهد شد:

A= a+ ۱/۲x

A = حقوق بازنشستگی
a= یک سی‌ام متوسط حقوق ماهانه مشمول کسور در پنج سال آخر خدمت ضرب در سنوات پرداخت حق بیمه مشروط بر آن که از سی و پنجم سی ام متوسط بیشتر نباشد
x= جمع قدر مطلق درصد افزایش سنواتی سه سال آخر خدمت

بعنوان مثال:

فردی میانگین حقوق مشمول کسور دریافتی اش درسال ۹۸ معادل ۶ میلیون تومان، در سال ۹۹ معادل ۹ میلیون تومان و در سال ۱۴۰۰ معادل ۱۲ میلیون و در سال ۱۴۰۱ معادل ۱۵ میلیون و در سال ۱۴۰۲ معادل ۲۰ میلیون بوده باشد.

(بر مبنای افزایش سنواتی ها و افزایش سایر قسمت ها مثل ویژه، خاص و…)

میانگین حقوق ۵ ساله این فردشامل :

(۱۲×۶) +(۱۲×۹)+(۱۲×۱۲) +(۱۲×۱۵)+(۱۲×۲۰):۶۰=۱۲۴۰۰۰۰۰

خواهد شد.

حال اگریک دوم قدر مطلق ضریب افزایش ۳ سال آخربه این حقوق اضافه شود.

یعنی سال ۱۴۰۲ معادل ۲۰درصد، سال۱۴۰۱ معادل ۱۰درصد و سال ۱۴۰۰ معادل۲۰ درصد افزایش داشته ایم، که جمع آن ۵۰ درصد و ۱/۲ آن معادل ۲۵ درصد می‌شود.

پس۱۲۴۰۰۰۰۰ به اضافه ۲۵ درصد می شود که نهایتا معادل :

۱۲۴۰۰۰۰۰+۰/۲۵ = ۱۵۵۰۰۰۰۰

تومان خواهد شد.

در حالی که اگر میانگین دوسال آخرحکم این فردبا ضریب سال بازنشستگی محاسبه شود، حداکثر تفاوت نسبت به آخرین حکم به ۵۰۰ هزار تومان نخواهد رسید، یعنی حدود ۱۹۵۰۰۰۰۰ تومان.

اما باشیوه جدیدحدود ۴ میلیون کمتر می گیرد وبعبارتی این۱۵۵۰۰۰۰۰ تومان حدود ۷۷ درصد آخرین حکم خواهد شد.

برخی ملاحظات و نتیجه‌گیری:

دولت‌ها تاکنون ضریب افزایش سنواتی را طبق میزان تورم رسمی و با توجه به ماده ۱۲۵ ق م خ ک افزایش نداده اند و سوابق و روند دولت ها حاکی از آن است‌ که‌ معمولا ۴۰ تا ۵۰ درصد نرخ تورم رسمی نه واقعی را در تعیین درصد افزایش سنواتی مداخله می دهند ‌که این امر اولا در تعیین متوسط حقوق ۵ سال پایانی خدمت موثر است و مضافا در تعیین یک دوم جمع قدر مطلق درصدافزایش ضریب سالانه درسه سال آخر خدمت نیز تعیین کننده است.

بااین حال، اگر یک دوم جمع قدرمطلق درصد افزایش سالانه در سه سال پایان خدمت را درمحاسبه و تعیین حقوق بازنشستگی موثر بدانیم با توجه به احتساب متوسط حقوق ۵ سال پایانی خدمت و مشروط به حداقل ۳۰ سال سوابق بیمه پردازی، توجه به این تأثیرات و شرایط معیشتی برای فرد بازنشسته به محض بازنشستگی ضرورت دارد؛ بویژه اینکه از مزایای غیر مستمر دوران اشتغال نظیر اضافه کار ، فوق العاده کارایی و بهره وری و انواع پاداش های خدمتی و مناسبتی هم محروم خواهد گردید که در واقع دریافتی وی نسبت به آخرین سال زمان اشتغال نصف و کمتر خواهد شد.