عدم ابطال شرط تعهد به عدم درخواست اِعمال مدارک تحصیلی بالاتر پس از استخدام

در خصوص تقاضای ابطال بند دفترچه راهنمای آزمون استخدامی در خصوص الزام به ارائه تعهدنامه محضری مبنی بر عدم درخواست اِعمال مدارک تحصیلی بالاتر پس از استخدام (دادنامه شماره 106- 105 مورخ 28/3/98 هیئت تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری)

* شماره پرونده : 9701031 و 9700937

شماره دادنامه: 106- 9809970906010105

تاریخ:  28/3/98

*شاکی : خانم ها زهرا کاوسی و نسیبه وحیدی مقدم

*طرف شکایت : 1- سازمان سنجش آموزش کشور 2-وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی 3- سازمان امور اداری و استخدامی کشور

*موضوع شکایت و خواسته : ابطال بند 7 تذکرات مهم آزمون استخدامی دانشگاه های علوم پزشکی سال 1396

*متن مقرره مورد شکایت: به موجب شرایط عمومی دفترچه راهنمای آزمون استخدامی وزارت بهداشت سال 1396 ، در خصوص افرادی که مجاز به شرکت در آزمون نیستند ، در بند 7 تذکرات مهم آن مقرر شده است:

7- دارندگان مدارک تحصیلی بالاتر از مقاطع تحصیلی اعلام شده در شرایط احراز مشاغل مندرج در آگهی (مدارک مرتبط با شغل آگهی شده) تبصره: در صورتی که داوطلب در بدو استخدام دارای مقطع تحصیلی بالاتر غیر مرتبط با مدرک تحصیلی مندرج در آگهی باشد، حسب نظر دانشگاه مربوطه ، ملزم به ارائه تعهدنامه محضری مبنی بر عدم درخواست اعمال مدرک تحصیلی مربوطه پس از صدور حکم استخدامی می باشد.

*دلایل شکات برای ابطال مقرره مورد شکایت :طبق اصل 28 قانون اساسی ، دولت موظف است با رعایت نیاز جامعه به مشاغل گوناگون ، برای همه افراد امکان اشتغال به کار و شرایط مساوی را برای به دست آوردن مشاغل ایجاد کند. این در حالی است که مصوبه مورد شکایت مغایر این اصل می باشد و بر اساس آن ، شرایطی غیر مساوی برای دارندگان مدارک بالاتر که مدرک تحصیلی ذکر شده در شرایط آگهی را دارند، در نظر گرفته است.هم چنین بند مورد شکایت موجب مانعیت برای رقابت سالم و عادلانه و باعث تضییع حقوق دارندگان مدارک بالاتر شده است.

* خلاصه مدافعات طرف شکایت : مدیر کل دفتر ریاست ، روابط عمومی و امور بین الملل سازمان سنجش آموزش کشور به موجب لایحه تقدیمی ، ضمن رد اظهارات شاکی ، اعلام داشته است که سازمان مذکور ، صرفاً مجری برگزاری آزمون های استخدامی بوده و در تدوین شرایط و ضوابط استخدام هیچ نقشی نداشته است و اصولاً استخدام در دانشگاه های علوم پزشکی که دارای شخصیت حقوقی مستقلی هستند از صلاحیت ذاتی این سازمان خارج است.

سرپرست دفتر حقوقی وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی به موجب لایحه شماره 1187؍107 مورخ 9؍7؍97 اعلام کرده : طبق ماده 20 قانون برنامه پنجم توسعه و ماده 1 قانون احکام دائمی ، دانشگاه های دارای مجوز از وزارت بهداشت ملزم به رعایت قوانین و مقررات حاکم بر دستگاه های دولتی نیستند و در چارچوب مصوبات هیأت امنا و هم چنین قانون تشکیل هیأت های امنا و قانون نحوه انجام امور مالی و معاملاتی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی قرار می گیرند. در اجرای ماده 33 آئین نامه استخدامی کارکنان غیر هیأت علمی و بر اساس اختیارات هیأت امنای دانشگاه ها ، ضوابط استخدامی توسط کارگروه استخدامی ستاد مرکزی وزارت بهداشت تدوین شد و در قالب دستورالعمل اجرایی برگزاری آزمون استخدامی از سوی هیأت امنا تصویب شده و مبنای برگزاری آزمون استخدامی سال 96 دانشگاه های علوم پزشکی قرار گرفته است. هم چنین حذف مقاطع بالاتر و اختصاص دادن رقابت به یک مقطع باعث رقابت عادلانه تری می شود. دانشگاه های علوم پزشکی تعهدی به پذیرش مدارک غیر مرتبط در طول اشتغال ندارند و در مدارک مرتبط هم باید کمیته طبقه بندی مشاغل دانشگاه تایید نماید. هم چنین شاغلین پس از اشتغال تعهد به عدم درخواست پذیرش مدارک مقاطع بالاتر می دهند و در مورد مشابه نیز دادنامه شماره 342 مورخ 30؍11؍96، شبیه مقرره مورد اعتراض را خلاف قانون و خارج از حدود اختیار ندانسته است.

* پرونده در جلسه مورخ 29؍2؍1398 هیأت تخصصی استخدامی مطرح گردید و پس از استماع گزارش عضو محترم قضایی هیات حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای فرجی موضوع مورد بحث و بررسی قرار گرفت و اعضاء با رای اکثریت سه چهارم ، مفاد مقرره مورد شکایت را قابل ابطال ندانستند، بنابر این به استناد بند «ب» ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری به شرح زیر مبادرت به صدور رأی می شود .

رأی هیات تخصصی استخدامی

با توجه به اینکه اولاً برابر بند ب ماده 20 قانون برنامه پنجم توسعه مصوب 1389که در ماده ۱ قانون احکام دائمی برنامه های توسعه مصوب سال 1395 نیز تکرار شده است، دانشگاهها، مراکز و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی و فرهنگستان‏ها و پارکهای علم و فناوری که دارای مجوز از شورای گسترش آموزش عالی وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هستند از قوانین و مقررات عمومی من جمله به صراحت از شمول قانون مدیریت خدمات کشوری خارج می باشند، ثانیاً در خصوص بند 7 تذکرات مورد شکایت پیش از این هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در مورد مشابه به شرح دادنامه 474 مورخ 17؍5؍96 و اینکه در آگهی استخدام ، مدرک تحصیلی معینی برای ثبت نام شرط شود و اعلام شود که به داوطلبان دارای مدرک تحصیلی بالاتر ترتیب اثر داده نخواهد شد را خلاف قانون و خارج از حدود اختیار تشخیص نداده است و هیأت تخصصی پژوهشی، فرهنگی، نیز به موجب دادنامه شماره 342–30؍11؍96 در خصوص درخواست ابطال قسمتی از دفترچه آزمون متمرکز دانشگاه های علوم پزشکی سال 95 که مفاد آن شبیه مقرره مورد شکایت می باشد، آن را خلاف قانون و خارج از حدود اختیار ندانسته است، ثالثاً در مورد تبصره بند 7 تذکرات مورد شکایت، مقرر نمودن عدم اعمال مدرک غیر مرتبط با پست مورد تصدی مغایرتی با قانون ندارد فلذا اخذ تعهد نسبت به آن فاقد اشکال می باشد و متقاضی استخدام با قبول شرایط مندرج در دفترچه استخدامی در آزمون شرکت کرده است، بنابر این و من حیث المجموع مقرره مورد شکایت قابل ابطال تشخیص داده نشد. این رأی مستند به بند «ب» ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری صادر و ظرف بیست روز پس از صدور، از سوی ده تن از قضات یا رئیس محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض می باشد.

رضا فضل زرندی- رئیس هیات تخصصی استخدامی