در خصوص تعهد مشمولين دستورالعمل نحوه توزيع پزشكان متخصص در انجام خدمت در نقاط محروم و نيازمند
تاريخ دادنامه: 3/3/1388
شماره دادنامه :201 و 202و 203
كلاسه پرونده :
مرجع رسيدگي : هيأت عمومي ديوان عدالت اداري
شاكي : …
موضوع شكايت و خواسته : ابطال ماده 5 دستورالعمل مورخ 10/4/1387 مربوط به نحوه توزيع پزشكان متخصص، مصوب وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشكي.
مقدمه : شكات به شرح دادخواست هاي تقديمي اعلام داشته اند ، با اينكه وزير بهداشت، درمان وآموزش پزشكي به موجب ماده 4 دستورالعمل مورخ 10/4/1387 مربوط به نحوه توزيع پزشكان متخصص در سال 1387 كه طي نامه شماره 23555/8ب س مورخ 23/4/1387 معاونت سلامت وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشكي ابلاغ گرديده ، مدت انجام خدمات مورد تعهد پزشكان متخصص را براساس سند تعهد محضري دانسته و به موجب تعهد رسمي مربوطه متعهد و ملتزم گرديده ام كه پس از فراغت از تحصيل، در منطقه محروم و نيازمند دانشگاه علوم پزشكي ايران يا ساير مناطقي كه دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني استان تهران تعيين نمايند، خدمت نمايم. به موجب ماده 5 دستورالعمل مذكور و در مغايرت با ماده 4 آن كه محل انجام خدمت براساس سند تعهد محضري ورود به دوره دستياري تعيين شده بود، انجام خدمات مورد تعهد پزشكان فارغ التحصيل جديد، در استان تهران ممنوع شد. با توجه به اينكه تعهد اينجانب صرفا انجام خدمت در استان تهران بوده و در تعهدنامه رسمي نيز اين امر تصريح شده است، ماده 5 دستورالعمل مورد شكايت مبني بر ممنوعيت انجام خدمت دراستان تهران (تصميم شماره 223066 مورخ 23/6/1387 وزير بهداشت، درمان وآموزش پزشكي ) كه محل انجام تعهد خدمت را با نظر معاونت سلامت و مطابق دستورالعمل نحوه توزيع پزشكان متخصص در سال 1387 منوط نموده، خارج از حدود اختيارات وزير بهداشت، درمان وآموزش پزشكي و بر خلاف تعهدنامه رسمي مذكور مي باشد. مستنداً به مواد يك و 11وشق(الف) بند يك ماده 13 و بند يك ماده 19 و مواد 38 و 42 قانون ديوان عدالت اداري مصوب 9/3/1385 مجلس شوراي اسلامي متقاضي ابطال ماده 5 دستورالعمل مورد شكايت (تصميم شماره 223066مورخ 23/6/1387 وزيربهداشت، درمان وآموزش پزشكي) مي باشد. مشاور وزير و مديركل دفتر امورحقوقي وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشكي درپاسخ به شكايت مذكورطي نامه شماره 407970/ج/ن مورخ 10/10/1387 اعلام داشته اند، 1- ماده واحده قانون تخصيص سهميه براي زنان در پذيرش دستياري رشته هاي تخصصي پزشكي مصوب 21/7/1372 مجلس شوراي اسلامي اين وزارتخانه را موظف به اختصاص حداقل 25درصد از سهميه پذيرش دستياري در رشته هاي جراحي اعصاب ، ارولوژي، ارتوپدي، گوش و حلق و بيني، چشم، راديولوژي و روانپزشكي و در صورت وجود داوطلب 50 درصد سهميه جراحي عمومي داخلي و قلب به خانمهاي پزشك قبول شده در گزينش كتبي دستياري نموده است و فارغ التحصيلان رشته هاي مذكور متعهد به انجام خدمات قانوني در نقاط محروم و نيازمند پس از فراغت از تحصيل شده اند.2- قانونگذار در سنوات بعدي نيز طي ماده14 قانون خدمت پزشكان و پيراپزشكان، دستياران تخصصي فارغ التحصيلان رابه انجام خدمات در مناطق محروم كشور ملزم نموده و تصديق مي فرمايند كه هدف از برقراري اين مزاياي خاص، بهره برداري از علوم مكتسبه پزشكان متخصص براي بهبودي امور بهداشت وسلامت و بهينه سازي شبكه درماني كشور در ارائه خدمت به آحاد مردم بوده است.لذا اين وزارتخانه براين اساس با تشخيص مناطق نيازمند محروم پس از كارشناسي لازم در انطباق با اختيارات و تكاليف قانوني وذاتي خود، نسبت به تعيين مدت و محل خدمت متخصصين فارغ التحصيل كه با بهره مندي از سهميه خانمها وارد دوره دستياري گرديده اند، نموده و برابر موضوع 11 تصميمات و مصوبات پنجاه و هشتمين نشست شوراي آموزش پزشكي و تخصصي پذيرش با استفاده از سهميه مذكور، صرفاً مشروط به ارائه خدمات الزامي در مناطق محروم و نيازمند به مدت سه برابر طول تحصيل مجاز اعلام شده و بر مبناي مصوبه مذكور از شاكي و ساير قبول شدگان داراي حداقل 80درصد نمره آخرين قبول شده آزمون با سهميه آزاد، پس از اطلاع رساني به موقع توسط دانشگاههاي علوم پزشكي اخذ تعهد محضري گرديده است.متعهدين اسناد ماخوذه با وقوف به مفاد آن موظف شده اند بلافاصله پس از فراغت از تحصيل در مناطق محروم و نيازمند دانشگاه ذيربط و يا ساير مناطقي كه دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني استان تهران تعيين مي نمايد، به مدت سه برابر دوره تحصيلي خدمت كنند. نظر به اينكه در اقدامات انجام شده و تدوين دستورالعمل مورد اعتراض تخلفي از حدود اختيارات قانوني و ذاتي مشهود نمي باشد، رد شكايت شاكي مورد استدعا است. هيات عمومي ديوان در تاريخ فوق با روسا و مستشاران و دادرسان علي البدل در تاريخ فوق تشكيل و پس از بحث و بررسي و انجام مشاوره با اكثريت آراء به شرح آتي مبادرت به صدور راي مي نمايد.
راي هيات عمومي
علاوه براينكه توزيع نيروي انساني مجرب و متخصص در امور پزشكي در سراسر كشور به منظور تامين بهداشت و برخورداري عموم افراد جامعه از امكانات پزشكي لازم متناسب به ويژه در نقاط محروم از اهم وظايف وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشكي است، اساساً با عنايت به حكم مقرر در ماده واحده قانون تخصيص سهميه براي زنان در پذيرش دستياري رشته هاي تخصصي پزشكي مصوب1372و ماده 14قانون خدمت پزشكان و پيراپزشكان در باب تعهد مشمولين مقررات مذكور در انجام خدمت در نقاط محروم و نيازمند به تشخيص آن وزارتخانه، مصوبه مورد اعتراض مغايرتي با قانون ندارد و خارج از حدود اختيارات قانوني وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشكي نمي باشد.
هيأت عمومي ديوان عدالت اداري
معاون قضايي ديوان عدالت اداري- قدياني