در خصوص فوق العاده سختی شرایط کار و نوبت کاری کارکنان سازمان تأمین اجتماعی

 در خصوص فوق العاده سختی شرایط کار و نوبت کاری کارکنان سازمان تأمین اجتماعی (دادنامه شماره ۱۴۱۸ – ۱۴۱۹ مورخ ۱۳۹۹/۱۰/۱۳ هیئت عمومی دیوان عدالت اداری)

شماره دادنامه : ۱۴۱۸ – ۱۴۱۹ 

تاریخ دادنامه : ۱۳۹۹/۱۰/۱۳

شماره پرونده: ۹۸۰۴۲۱۷ و ۹۸۰۲۱۷۵

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

اعلام کننده تعارض: معاون نظارت و بازرسی دیوان عدالت اداری، آقایان حسن مطهربذال، هادی مصلح گلرودباری، خانم ها فاطمه محمد دوست، زهره مددی ماتک و سهیلا صدیقی گورابی

موضوع : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری  

گردش کار: بر اساس بندهای ۱ و ۲ تصویب نامه شماره ۲۹۰۵۲؍ت۱۳۷۳۰هـ- ۸؍۷؍۱۳۷۴ هیأت وزیران، تبصره های ۲ و ۳ ماده ۳ آیین نامه فوق العاده سختی شرایط محیط کار و نوبت کاری (موضوع بندهای «خ» و «د» ماده ۳۹ قانون استخدام کشوری) اصلاح شده و مقرر شده است که حداکثر میزان فوق‌العاده سختی شرایط محیط کار در مورد مستخدمین مراکز بهداشتی، درمانی، آموزشی و تحقیقاتی وزارتخانه ها و مؤسسات و سازمان های دولتی با تشخیص سازمان امور اداری و استخدامی کشور، معادل ۷۵% حقوق مبنا در هر ماه و در مورد سایرین معادل ۵۰% حقوق مبنا در هر ماه تعیین می شود و حداکثر میزان فوق العاده نوبت کاری مشمولین آیین نامه مذکور، معادل ۳۵% حقوق مبنا در هر ماه تعیین می گردد. شاکیان آرای موضوع پرونده تعارض که جز یک مورد همگی از کارکنان سازمان تأمین اجتماعی هستند به موجب دادخواست هایی که در شعب دیوان عدالت اداری به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی مطرح کرده اند، الزام آن سازمـان را به اصلاح و افزایش فـوق العاده سختی شرایط کار و نوبت کاری بر اساس تصویب نامـه شماره ۲۹۰۵۲؍ت۱۳۷۳۰هـ-۸؍۷؍۱۳۷۴ هیأت وزیران و پرداخت معوقات مربوط به آن خواستار شده و در مقام رسیدگی به خواسته فوق، شعب دیوان عدالت اداری آرای مختلفی را به شرح زیر صادر کرده اند:

 ۱- شعبه ۶۱ بدوی دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ۹۶۰۹۹۷۰۹۰۱۱۰۲۶۴۶-۵؍۹؍۱۳۹۶ که به موجب دادنامه شماره ۹۷۰۹۹۷۰۹۵۵۵۰۰۰۹۹-۹؍۱؍۱۳۹۷ شعبه ۱۴ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تأیید شده، با این استدلال که سازمان تأمین اجتماعی اعمال خواسته های شاکی را به تصویب هیأت مدیره سازمان منوط کرده و این امر بیانگر قبول خواسته توسط خوانده است و دلیلی بر رد شکایت وی ارائه نشده، حکم به ورود شکایت در خصوص هر دو مورد (افزایش فوق العاده سختی شرایط کار و نوبت کاری) صادر کرده است.

 ۲- شعبه ۲۴ بدوی دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۹۰۲۴۰۱۰۶۴-۳۰؍۱۰؍۱۳۹۵ که به موجب دادنامه شماره ۹۶۰۹۹۷۰۹۵۵۹۰۳۲۳۸-۱۶؍۱۰؍۱۳۹۶ شعبه ۲۶ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تأیید شده، با این استدلال که اجابت خواسته شاکی به فراهم شدن مقدمات اجرایی از قبیل اعمال سیستم امتیازدهی و تعیین ضوابط مرتبط از سوی مرجع ذیصلاح منوط بوده و دلیلی مبنی بر فراهم شدن این مقدمات ارائه نشده و شعبه ۲۷ بدوی دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ۹۶۰۹۹۷۰۹۰۰۳۰۳۴۷۳-۱؍۱۱؍۱۳۹۶ با این استدلال که تاکنون دستورالعملی در راستای اجرای بند ۷ ماده ۶۸ قانون مدیریت خدمات کشوری صادر نشده و ضوابط مربوط به فوق العاده نوبت کاری توسط هیأت مدیره سازمان تأمین اجتماعی تصویب نشده است و شعبه ۲۸ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری با این استدلال که آیین نامه اجرایی مربوط تا سال ۱۳۹۵ ابلاغ نشده و پس از آن نیز نوبت کاری به عنوان تفاوت تطبیق توسط طرف شکایت در حکم کارگزینی تجدیدنظر خواه اعمال شده، حکم به رد شکایت در خصوص هر دو مورد (افزایش فوق العاده سختی شرایط کار و نوبت کاری) صادر کرده اند.

 ۳- شعبه ۲۳ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ۹۸۰۹۹۷۰۹۵۹۳۰۰۰۱۲-۵؍۱؍۱۳۹۸ (در مقام رسیدگی به تجدیدنظر از دادنامه شماره ۹۷۰۹۹۷۰۹۵۰۰۱۲۵۲-۲۴؍۵؍۱۳۹۷ صادره از شعبه ۳۶ بدوی)، دادنامه شماره ۹۸۰۹۹۷۰۹۵۹۳۰۰۰۱۳-۵؍۱؍۱۳۹۸ (در مقام رسیدگی به تجدیدنظر از دادنامه شماره ۹۷۰۹۹۷۰۹۵۰۰۱۲۵۳-۲۴؍۵؍۱۳۹۷ شعبه ۳۶ بدوی) و دادنامه شماره ۹۸۰۹۹۷۰۹۵۹۳۰۰۰۱۴-۵؍۱؍۱۳۹۸ (در مقام رسیدگی به تجدیدنظر از دادنامه شماره ۹۷۰۹۹۷۰۹۰۴۰۱۶۲۰-۲۷؍۵؍۱۳۹۷ صادره از شعبه ۴۰ بدوی) این گونه استدلال کرده است که با توجه به تکالیف سازمان تأمین اجتماعی مبنی بر پرداخت فوق العاده نوبت کاری و سختی شرایط کار، این فوق‌العاده ها بر اساس حقوق مبنا پرداخت شده و هیأت مدیره سازمان تأمین اجتماعی ضوابط پرداخت نوبت کاری را در تاریخ ۳؍۹؍۱۳۹۷ تصویب کرده، از این رو در رابطه با خواسته الزام به اعمال فوق العاده  نوبت کاری رأی به رد شکایت و نقض دادنامه معترض عنه صادر می شود و با توجه به اینکه سازمان تأمین اجتماعی به موجب ماده ۳۷ آیین نامه استخدامی، مالی و معاملاتی خود مکلف به پرداخت فوق العاده سختی شرایط کار شده و باید بر مبنای ماده ۳۳ آیین نامه مذکور، فوق العاده یاد شده را پرداخت نماید، لذا در خصوص فوق العاده سختی شرایط کار حکم به ورود شکایت و تأیید دادنامه معترض عنه صادر می گردد.

۴- شعبه اول دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ۹۷۰۹۹۷۰۹۰۰۱۰۰۳۹۲-۲۳؍۲؍۱۳۹۶ که به دلیل عدم اعتراض در موعد قانونی قطعی شده است، با این استدلال که مفاد لایحه دفاعیه و سایر محتویات پرونـده بیانگر صحت تصمیمات و اقـدامات طرف شکایت بوده و تخلفی از قوانین و مقررات صورت نگرفته، رأی به رد شکایت در خصوص خواسته الزام به اعمال فوق العاده نوبت کاری صادر کرده است.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۳؍۱۰؍۱۳۹۹ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

الف- تعارض در آراء محرز است.

ب- اولاً: کارکنان سازمان تأمین اجتماعی بعد از تصویب آیین نامه استخدامی سازمان تأمین اجتماعی مصوب ۲۸؍۱۲؍۱۳۸۶ مشمول آیین نامه مذکور بوده و از شمول قوانین و مقررات بخش عمومی و دولتی از جمله مفاد مصوبه شماره ۲۹۰۵۲؍ت۱۳۷۳۰- ۸؍۷؍۱۳۷۴ هیأت وزیران خارج می باشند.

ثانیاً: براساس ماده ۳۷ آیین نامه مذکور «به کارکنانى که در شرایط غیرمتعارف محیط کار انجام وظیفه مى‌نمایند فوق العاده سختى شرایط محیط کار قابل پرداخت می باشد، حداکثر میزان فوق العاده مذکور از پنجاه درصد امتیاز عوامل شغل در ضریب ریالى مربوط تجاوز نخواهد کرد.» لذا این ماده مفید تکلیف به پرداخت فوق العاده سختی شرایط محیط کار بوده و این فوق العاده بر مبنای درصدی از حقوق مبنا تا سال ۱۳۹۳ پرداخت گردیده و سازمان تأمین اجتماعی تا زمان قبل از تصویب مصوبه جدید هیأت مدیره در این مورد تکلیفی به پرداخت فوق العاده سختی شرایط محیط کار براساس سیستم امتیازی نداشته است. پرداخت فوق العاده سختی شرایط محیط کار براساس سیستم امتیازی در تاریخ ۲۵؍۱۲؍۱۳۹۳ به تصویب هیأت مدیره سازمان تأمین اجتماعی رسیده است.

ثالثاً: براساس بند (ت) ماده ۴۳ آیین نامه مذکور نیز سازمان می تواند فوق العاده ها و کمک هزینه هایى مشابه با بخش عمومى از جمله فوق العاده نوبت کارى، شیفت و کشیک‌‌ براساس ضوابط و دستورالعمل هایى که به تصویب هیأت مدیره خواهد رسید، به کارکنانى که به صورت نوبتى و یا شیفتى و یا کشیک اشتغال دارند، پرداخت نماید‌‌. لذا در این مورد نیز سازمان تأمین اجتماعی تا زمان قبل از تصویب مصوبه هیأت مدیره، تکلیفی به پرداخت فوق العاده مذکور یا تغییر در شیوه پرداخت آن از حقوق مبنا به سیستم امتیازی نداشته است. ضابطه نحوه پرداخت فوق العاده نوبت کارى، شیفت و کشیک در تاریخ ۳؍۹؍۱۳۹۷ به تصویب هیأت مدیره سازمان تأمین اجتماعی رسیده است. 

بنابه مراتب مذکور آرای شماره ۹۶۰۹۹۷۰۹۰۰۱۰۰۳۹۲- ۲۳؍۲؍۱۳۹۶ صادره از شعبه اول بدوی که به لحاظ عدم اعتراض به رأی مذکور در موعد مقرر قانونی قطعی گردیده، ۹۵۰۹۹۷۰۹۰۲۴۰۱۰۶۴- ۳۰؍۱۰؍۱۳۹۵ شعبه ۲۴ بدوی که به موجب دادنامه شماره ۹۶۰۹۹۷۰۹۵۵۹۰۳۲۳۸- ۱۶؍۱۰؍۱۳۹۶ شعبه ۲۶ تجدیدنظر تأیید شده و ۹۶۰۹۹۷۰۹۰۰۳۰۳۴۷۳- ۱؍۱۱؍۱۳۹۶ شعبه ۲۷ بدوی که به لحاظ عدم اعتراض به رأی مذکور در موعد مقرر قانونی قطعی شده، مبنی بر رد شکایت صحیح و مطابق قوانین و مقررات است. این رأی به استناد بند ۲ ماده ۱۲ و ماده ۸۹ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.

محمدکاظم بهرامی- رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری