ابطال مبنای تقسیمات کشوری در اولین روز ثبت‌نام آزمون استخدامی برای تعیین بومی شهرستان بودن

بند ۳ ماده ۱ بخشنامه شماره ۳۶۹۴۸۸- ۲۷/۷/۱۳۹۹ رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور که بر اساس آن «مبنای بومی شهرستان بودن، تقسیمات کشوری در اولین روز ثبت نام برای آزمون می باشد» ابطال شد (دادنامه شماره ۳۰۵۹ مورخ ۱۴۰۰/۱۱/۲۳ هیئت عمومی دیوان عدالت اداری)

کلاسه پرونده: ۰۰۰۰۹۱۵

شماره دادنامه: ۱۴۰۰۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۳۰۵۹

تاریخ دادنامه: ۱۴۰۰/۱۱/۲۳

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای خالد ملکی تختگاهی

موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند ۳ ماده ۱ بخشنامه شماره ۳۶۹۴۸۸- ۲۷؍۷؍۱۳۹۹ رئیس سازمان اداری و استخدامی

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بند ۳ ماده ۱ بخشنامه شماره ۳۶۹۴۸۸-۰۲۷؍۷؍۱۳۹۹ رئیس سازمان اداری و استخدامی را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

“احتراماً اینجانب خالد ملکی تختگاهی از پذیرفته شدگان چند برابر ظرفیت هشتمین آزمون استخدامی متمرکز اجرایی ( وزارت آموزش و پرورش) سال ۱۳۹۹ هستم که با توجه به اینکه محل تولد اینجانب روستا سیدصیفور در زمان تولد تابع شهرستان اسلام آباد غرب ولی در تقسیمات کشوری جدید از شهرستان اسلام آباد غرب منفک و تابع شهرستان کرمانشاه گردیده است ولی با توجه به اینکه همچنان محل صدور شناسنامه و بایگانی اسناد شناسنامه ای و کدملی اینجانب صادره از اسلام آباد غرب می باشد ولی در آزمون استخدامی طبق بند ۳ ماده ۱ بخشنامه سازمان امور اداری و استخدامی به استناد به قانون اصلاح ماده ۴۴ قانون مدیریت خدمات کشوری بومی بودن اینجانب به دلیل در نظر گرفتن بومی بر مبنای تولد بر اساس تقسیمات کشوری در اولین روز ثبت نام در نظر گرفته شده بومی بودن اینجانب برای شهرستان اسلام آباد غرب مورد تایید قرار نگرفت و همچنین بخشنامه سازمان امور اداری و استخدامی از قانون اصلاح ماده ۴۴ قانون مدیریت خدمات کشوری مورخ ۱۶؍۶؍۱۳۹۹ تفسیر گردیده است که در قانون مصوب مجلس شورای اسلامی هیچ گونه اشاره ای به بومی گزینی بر مبنای تولد بر اساس تقسیمات کشوری در اولین روز ثبت نام ندارد. تقاضای ابطال بند ۳ ماده ۱ بخشنامه شماره ۳۶۹۴۸۸- ۲۷؍۷؍۱۳۹۹ سازمان اداری و استخدامی به استناد قانون اصلاح ماده ۴۴ قانون مدیریت خدمات کشوری را از سوی دیوان عدالت اداری دارم.”

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

 “ماده ۱- با توجه به تعریف داوطلبان بومی شهرستانی مورد اشاره در ماده واحده قانون فوق الذکر که داوطلب باید متولد یا ساکن با سابقه ده سال سکونت در همان شهرستان باشد، بومی بودن افراد از طریق ذیل احراز می گردد:

………

 ۱-۳- مبنای شهرستان برای تعیین بومی بودن، تقسیمات کشوری در اولین روز ثبت نام برای آزمون می باشد.- معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور”

 در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس امور حقوقی و مجلس سازمان اداری  واستخدامی به موجب لایحه شماره ۲۷۲۶۳-۲۴؍۵؍۱۴۰۰ توضیح داده است که:

“با عنایت به اینکه در قانون اصلاح ماده ۴۴ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب مورخ ۱۶؍۶؍۱۳۹۹ مجلس شورای اسلامی صرفاً به تعیین اولویت برای داوطلبان بومی شهرستان (به استثنای تهران و شهرستانهای مراکز استانها) اشاره گردیده و در همان قانون تعیین ساز و کار چگونگی اعمال این اولویت به شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی، محول شده است، لذا مصوبه شورای مذکور ابلاغی طی بخشنامه شماره ۳۶۹۴۸۸- ۲۷؍۷؍۱۳۹۹ در اجرای مفاد قانون یاد شده بوده است. ضمناً بند ۳ ماده ۱ این بخشنامه مبنی بر اینکه «مبنای شهرستان برای تعیین بومی بودن، تقسیمات کشوری در اولین روز ثبت نام بـرای آزمـون می باشد» که مـورد شکایت شاکی می باشد، ضرورت عملی ایجاب می کند، امری که در سایر شروط مندرج در آگهی از جمله گواهی پایان خدمت و گواهی پایان تحصیلات هم همین روال را شاهد هستیم به ویژه آن که تقسیمات کشوری بر اساس قوانین و مقررات مربوطه در سالهای مختلف تغییر نموده و ضروری است که در زمان ثبت نام داوطلبان برای شرکت در آزمونهای استخدامی مبنای بومی بودن افراد در شهرستانها، آخرین تقسیمات کشوری باشد. همچنین بند ۱ ماده ۱ بخشنامه مذکور اشاره نموده است که با توجه به تغییرات تقسیمات کشوری در سالهای مختلف در صورت اختلاف نظر یا ابهام در خصوص شهرستان محل تولد ملاک عمل، نظر اداره کل ثبت احوال استان مربوطه خواهد بود.”

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۲۳؍۱۱؍۱۴۰۰ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

اولاً: براساس قسمت اخیر ماده ۴۴ قانون مدیریت خدمات کشوری (اصلاحی مصوب ۱۶؍۶؍۱۳۹۹) : «… منظور از بومی شهرستان، متولد یا ساکن با سابقه حداقل ده سال سکونت در همان شهرستان می‌باشد» و لذا در این ماده بومی بودن مقیّد به قید «اولین روز ثبت نام در آزمون استخدامی» نشده است.

ثانیاً: محل تولد هر شخص در شناسنامه وی که جزء اسناد رسمی است، قید می‌شود و چنانچه در اثر تغییر تقسیمات کشوری شهرستان محل تولد فردی تغییر نماید و در روز ثبت نام در آزمون استخدامی با آنچه که در شناسنامه وی قید شده مغایر باشد و معیار تعیین بومی بودن نیز قرار گیرد، این امر موجب ملغی‌الاثر شدن سند سجلی که یک سند رسمی است، می‌شود.

بنا به مراتب فوق، بند ۳ ماده ۱ بخشنامه شماره ۳۶۹۴۸۸- ۲۷؍۷؍۱۳۹۹ رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور با قوانین و مقررات مذکور مغایر است و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال می‌شود.

حکمتعلی مظفری- رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری