تاریخ برقراری مستمری بازنشستگی و معوقات آن
آرای صحیح شعب دیوان عدالت اداری
| ردیف | عنوان خواسته | نمونه رأی صحیح |
| ۱ | الزام به پرداخت معوقات مستمری بازماندگان از تاریخ فوت | واجد شرایط (حکم به ورود) |
مباحث حقوقی و نکات کاربردی
۱- مطابق رای شماره ۳۰-۲۹ مورخ ۱۳۸۶/۰۱/۲۶ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، آراء مراجع حل اخلاف کار برای سازمان تأمین اجتماعی معتبر و لازم‌الاجراست. همچنین دادنامه شماره ۸۵۳ مورخ ۱۳۸۷/۱۲/۱۱ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، نیز مفید لزوم تبعیت سازمان تأمین اجتماعی از رأی مرجع حل اختلاف کار می‌باشد.
۲- مستند به مواد ۱، ۲، ۳ و ۴ قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴/۰۴/۰۳ و با عنایت به وظایف و مسئولیت‌های سازمان تأمین اجتماعی در باب تعمیم و گسترش انواع بیمه‌های اجتماعی و استقرار نظام هماهنگ و متناسب با برنامه‌های تأمین اجتماعی و شمول قانون تأمین اجتماعی به افرادی که به هر عنوان در مقابل دریافت مزد یا حقوق کار می‌کنند با توجه به آمره بودن قانون تأمین اجتماعی، پرداخت و پذیرش حق بیمه دوران خدمت ضروری است که این موضوع در آراء متعدد هیأت عمومی دیوان عدالت اداری از جمله آراء شماره ۵۱۷-۵۱۸ مورخ ۱۳۸۶/۰۷/۱۵، ۱۲۲۲ مورخ ۱۳۸۶/۱۰/۲۳، ۴۰۸ مورخ ۱۳۸۷/۰۶/۰۳، ۲۲۰ مورخ ۱۳۸۷/۰۴/۰۹ و شماره ۶۵۰ مورخ ۱۳۸۸/۰۹/۰۲ مورد تأکید قرار گرفته است.
۳- مطابق مواد ۳۶ و ۳۹ قانون تأمین اجتماعی، ماده ۱۴۸ قانون کار مصوب ۱۳۶۹/۰۸/۲۹ و آراء شماره ۱۰۱۱ مورخ ۱۳۸۶/۱۰/۲۵ و ۷۴۱ مورخ ۱۴/ ۱۰/ ۱۳۸۸ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، کارفرما مسئول پرداخت حق بیمه سهم خود و بیمه شده به سازمان می‌باشد و مکلف است در موقع پرداخت مزد یا حقوق و مزایا سهم بیمه شده را کسر نموده و سهم خود را بر آن افزوده به سازمان تادیه نماید و تأخیر کارفرما در پرداخت حق بیمه یا عدم پرداخت آن رافع مسئولیت و تعهدات سازمان در قبال بیمه شده نخواهد بود.
۴- وفق رای وحدت رویه شماره ۷۹۱ مورخ ۱۳۹۸/۰۴/۱۸ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، «بر اساس مواد ۲، ۳۶، ۴۹ و ۵۰ قانون تأمین اجتماعی، پرداخت حق بیمه از مطالبات ممتاز سازمان تأمین اجتماعی است و کارفرما مسئول پرداخت حق بیمه است و تأخیر در پرداخت حق بیمه موجب تضییع حقوق بازماندگان نخواهد شد. ضمناً ماده ۵۰ قانون مذکور و آراء صادر شده از هیأت‌های حل اختلاف کار لازم‌الاتباع بوده و کاشف از تعلق مستمری به شاکی از تاریخ فوت مورث می‌باشد، اعم از این که حق بیمه در گذشته یا حال حاضر در آینده پرداخت شود. بنابراین آراء صادر شده به وارد دانستن شکایت و تعلق مستمری به بازماندگان از تاریخ فوت صحیح و موافق مقررات تشخیص داده می‌شود.
مستندات مربوط:
قوانین
| ردیف | تاریخ | عنوان |
| ۱ | ۱۳۵۴/۰۴/۰۳ | مواد ۱، ۲، ۳، ۴، ۳۶، ۳۹، ۴۰، ۴۹، ۵۰، ۸۰ قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴/۰۴/۰۳ |
| ۲ | ۱۳۶۹/۰۸/۲۹ | ماده ۱۴۸ قانون کار مصوب ۱۳۶۹/۰۸/۲۹ مجمع تشخیص مصلحت نظام |
آراء هیئت عمومی
| ردیف | تاریخ | عنوان |
| ۱ | ۱۳۸۶/۰۶/۲۱ | رأی شماره ۳۰-۲۹ مورخ ۱۳۸۶/۰۶/۲۱ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری |
| ۲ | ۱۳۸۶/۰۶/۲۱ | رأی شماره ۱۰۱۱ مورخ ۱۳۸۶/۱۰/۲۵ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری |
| ۳ | ۱۳۸۶/۰۷/۱۵ | رأی وحدت رویه شماره ۵۱۷ و ۵۱۸ مورخ ۱۳۸۶/۰۷/۱۵ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری |
| ۴ | ۱۳۸۶/۱۰/۲۳ | رأی شماره ۱۲۲۲ مورخ ۱۳۸۶/۱۰/۲۳ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری |
| ۵ | ۱۳۸۷/۰۴/۰۹ | رأی شماره ۲۲۰ مورخ ۱۳۸۷/۰۴/۰۹ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری |
| ۶ | ۱۳۸۷/۰۶/۰۳ | رأی شماره ۴۰۸ مورخ ۱۳۸۷/۰۶/۰۳ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری |
| ۷ | ۱۳۸۷/۱۲/۱۱ | رأی شماره ۸۵۳ مورخ ۱۳۸۷/۱۲/۱۱ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری |
| ۸ | ۱۳۸۸/۰۹/۰۲ | رأی شماره ۶۵۰ مورخ ۱۳۸۸/۰۹/۰۲ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری |
| ۹ | ۱۳۸۸/۱۰/۱۴ | رأی شماره ۷۴۱ مورخ ۱۳۸۸/۱۰/۱۴ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری |
| ۱۰ | ۱۳۹۸/۰۴/۱۸ | رأی شماره ۷۹۱ مورخ ۱۳۹۸/۰۴/۱۸ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری |