محاسبه حق بیمه قراردادهای مقاطعه‌کاری حمل و نقل بار و مسافر بین‌شهری و مسافر درون‌شهری (بخشنامه شماره 14006/98/1000 مورخ 28/11/1398 سازمان تأمین اجتماعی)
بخشنامه 13/14 حوزه معاونت بیمه‌ای
معاونین محترم
ادارات کل ستادی/ دفاتر مستقل
ادارات کل استان/ شعبه
با سلام
برابر ماده (٣٨) قانون تامین اجتماعی، تکالیف کارفرمایان و مقاطعه‌کاران در قراردادهای منعقده تبیین و در اجرای مفاد ماده (٤١) قانون مزبور، (مصوبه مورخ ٢٤/١/١٣٧٠ شورای‌عالی تامین اجتماعی) تصویب و حق‌بیمه افراد شاغل در قراردادهای مقاطعه‌کاری حمل و نقل به ماخذ (٧) درصد ناخالص کارکرد تعیین گردیده است.
در راستای سیاست‌های کلان اقتصاد مقاومتی، بهبود فضای کسب و کار، شفاف‌سازی و ارایه به‌هنگام تعهدات قانونی به مشمولین و اصلاح مقررات مربوط به نحوه اجرای ماده(٤١) قانون تامین اجتماعی، پیشنهاد نحوه محاسبه «حق‌بیمه قراردادهای مقاطعه‌کاران حمل و نقل بار و مسافر» در هیات مدیره و هیات امنای سازمان تامین اجتماعی و صندوق‌های تابعه مطرح و به‌‌‌موجب بند (١١) مـصوبـه هشتاد و پنجمین جلسه مورخ ١٩/١٠/١٣٩٧ هیات امنای سازمان تامین‌اجتماعی مقررگردیده‌است:
«الف: حق‌بیمه قراردادهای منحصرا حملونقل بار و کالا بین‌شهری بدون لحاظ کارکرد (بارگیری، انبارداری، جابه‌جایی و سایر اموری که در حمل و نقل مدخلیت ندارد) به ماخذ (٤) درصد ناخالص کارکرد به‌علاوه حق بیمه بیکاری مربوطه محاسبه و مطالبه گردد.
ب: حق‌بیمه کلیه قراردادهای جابه‌جایی مسافر درون‌شهری و بین‌شهری به ماخذ (٥) درصد ناخالص کارکرد به‌علاوه حق‌بیمه بیکاری مربوطه محاسبه و مطالبه شود.
تبصره: این مصوبه شامل آن بخش از کارکرد پیمان‌کاران قراردادهای حملونقل بار و مسافر که درآن رانندگان خود مالک بخشی از عملیات موضوع قرارداد را انجام و حق‌بیمه خود را راسا براساس قانون بیمه اجتماعی حمل و نقل بار و مسافر مصوبه سال ١٣٧٩ پرداخت می‌نمایند، می‌گردد.»
لذا بدین منظور نظر واحدهای اجرایی را به نکات ذیل جلب می‌نماید.
١- تعاریف:
١-١- رانندگان حملونقل عمومی بین‌شهری
کلیه رانندگان کامیون، کامیونت، کشنده، اتوبوس، مینی‌بوس و سواری‌های کرایه، که با توجه به قانون بیمه‌اجتماعی رانندگان حملونقل بار و مسافر بین‌شهری (مصوب مورخ ١٨/٢/١٣٧٩ مجلس شورای‌اسلامی)، دارای کارت هوشمند رانندگی بوده و در شغل رانندگی اشتغال به‌کار داشته و فاقد کارفرما می‌باشند اطلاق می‌گردد.
٢-١- رانندگان وسایل نقلیه عمومی جابه‌جایی مسافر درون‌شهری
برابر قانون اصلاح قانون بیمه‌اجتماعی رانندگان حملونقل بار و مسافر بین‌شهری (مصوب مورخ ٦/٥/١٣٨٨مجلس شورای‌اسلامی)، رانندگان تاکسی و مینی‌بوس که دارای کارت اشتغال و یا پروانه‌کار و مجوز لازم از مراجع ذی‌صلاح مربوطه (پروانه اشتغال رانندگی) بوده و با وسایط نقلیه عمومی درون‌شهری اشتغال به‌کار داشته و فاقد کارفرما می‌باشند اطلاق می‌گردد.
٣-١- رانندگان خود مالک
رانندگانی که طبق اسناد و مدارک رسمی و معتبر از قبیل سند مالکیت وسیله نقلیه، کارت شناسایی وسیله نقلیه و… صاحب خودرو می‌باشند.
٢- نحوه محاسبه حق‌بیمه:
١-٢- حق‌بیمه آن بخش از کارکرد مقاطعه‌کاران قراردادهای حملونقل بار و کالای بین‌شهری که در آن رانندگان خودمالک، بخشی از عملیات موضوع پیمان را راسا انجام و حق‌بیمه خود را طبق قانون بیمه‌اجتماعی رانندگان حملونقل بار و مسافر مصوب مورخ ١٨/٢/١٣٧٩مجلس شورای‌اسلامی پرداخت می‌نمایند، به‌‌میزان «(٤)درصد ناخالص کارکرد به‌انضمام بیمه‌بیکاری متعلقه، معادل هفت سی و ششم حق‌بیمه» می‌باشد.
٢-٢- حق‌بیمه آن بخش از کارکرد مقاطعه‌کاران قراردادهای جابه‌جایی مسافر بین‌شهری و درون‌شهری که در آن رانندگان خودمالک بخشی از عملیات موضوع پیمان را راسا انجام و حق‌بیمه خود را طبق قانون بیمه اجتماعی رانندگان حمل و نقل بار و مسافر بین‌شهری و درون‌شهری (موضوع مصوبات مورخ ١٨/٢/١٣٧٩و ٦/٥/١٣٨٨مجلس شورای‌اسلامی) پرداخت می‌نمایند، به میزان «(٥)درصد ناخالص کارکرد به انضمام بیمه‌بیکاری متعلقه، معادل هفت چهل و پنجم حق‌بیمه» می‌باشد.
تذکر١: پرداخت حق‌بیمه توسط رانندگان خودمالک طبق بند (١-٢) و (٢-٢) به منزله ارسال لیست می‌باشد و می‌بایست از مطالبه جریمه تاخیر تادیه یا عدم ارسال لیست از مقاطعه‌کار خودداری گردد.
تذکر٢: رانندگانی که در کارگاه‌ها و موسسات مشمول قانون تامین اجتماعی اشتغال داشته و از کارفرما مزد و یا حقوق دریافت می‌نمایند خارج از شمول قانون بیمه‌های اجتماعی رانندگان بوده و کارفرمایان آنان مکلف می‌باشند طبق مواد (٢٨) و (٣٦) و با رعایت ماده (٣٩) قانون تامین اجتماعی و آیین‌نامه اجرایی مربوطه، لیست و حق‌بیمه آنان را همانند سایر کارکنان خود کماکان به سازمان ارسال و پرداخت نمایند.
٣-٢- حق‌بیمه آن بخش از کارکرد مقاطعه‌کاران قراردادهای حملونقل بار و کالای بین‌شهری و مسافر بین‌شهری و درون‌شهری که توسط رانندگان در استخدام انجام می‌گیرد و هم‌چنین کارکنان شاغل در امر بارگیری، انبارداری، جابه‌جایی و سایر اموری که در حملونقل مدخلیت ندارد حسب مورد وفق مصوبه مورخ ٢٤/١/١٣٧٠ شورای‌عالی تامین اجتماعی محاسبه و مطالبه می‌گردد.
٤-٢- جریمه تاخیر تادیه حق‌بیمه نسبت به مابه‌التفاوت حق‌بیمه و بیمه‌بیکاری همانند سایر کارگاه‌ها و با رعایت دقیق مفاد بخشنامه (٢١) جدیددرآمد بایستی محاسبه و مطالبه گردد.
٥-٢- شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی‌تامین مکلف است نرم افزارهای مرتبط با این دستوراداری را در اسرع وقت تهیه و جهت بهره‌برداری به واحدهای اجرایی ارسال نماید.
مسئول حسن اجرای این بخشنامه مدیران کل، معاونین بیمه‌ای، روسا و کارشناسان ارشد امور وصـول حـق‌بیمه، بازرسی از دفاتر قانونی و بازرسی ادارات کل استان‌ها، روسا، معاونین، روسای و کارشناسان امور وصول حق‌بیمه و سایر واحدهای مرتبط شعب و مرکز فناوری اطلاعات، آمار و محاسبات می‌باشند.
مصطفی سالاری- مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی