بخشنامه نحوه انتقال سوابق بیمه بین صندوق های بازنشستگی (ابلاغی ۱۴۰۳ سازمان تأمین اجتماعی)
بخشنامه نحوه انتقال سوابق بیمه بین صندوق های بازنشستگی (بخشنامه شماره ۱۰۰۰/۱۴۰۳/۶۲۷ مورخ ۰۱/۰۲/۱۴۰۳ سازمان تامین اجتماعی)
معاون محترم …
مدیر کل محترم ستادی…
مدیر کل محترم تامین اجتماعی استان …
به موجب قانون نقل و انتقال سوابق بیمه یا کسور بازنشستگی بین صندوق‌های بازنشستگی و تجمیع سوابق بیمهای اشخاص مصوب ۱۴۰۲/۲/۱۱ مجلس محترم شورای اسلامی و آئین نامه اجرائی قانون مذکور مصوب ۱۴۰۲/۱۰/۲۷ هیأت محترم وزیران قانون نقل و انتقال حق بیمه یا بازنشستگی مصوب ۶۵/۳/۲۷ و ماده ۱ قانون نحوه تعدیل نیروی انسانی دستگاه‌های دولتی مصوب ۶۶/۱۰/۲۷ مجلس شورای اسلامی منسوخ و تغییراتی در نحوه نقل و انتقال سوابق بین صندوق‌های بازنشستگی ایجاد گردید. برهمین اساس ضمن اینکه امکان نقل و انتقال سوابق بين صندوق‌های بازنشستگی پس از به‌روزرسانی حق بیمه مربوطه از سوی صندوق مبدأ و پرداخت مابه التفاوت متعلقه از سوی متقاضی فراهم می‌باشد، چنانچه این افراد تمایل به انتقال سوابق خود نداشته باشند در صورت احراز شرایط مقرر می‌توانند از مستمری استحقاقی مربوطه متناسب با سنوات بیمه‌پردازی در هر صندوق بهره مند گردند که بخشنامه مرتبط با این موضوع (مستمری جمع) پس از رفع برخی ابهامات متعاقباً ارسال خواهد شد.
به منظور متمرکز نمودن کلیه ضوابط مربوط به چگونگی نقل و انتقال حق بیمه یا کسور بازنشستگی از سایر صندوق‌ها به سازمان و بالعکس توجه واحد‌های اجرایی را به رعایت دقیق مفاد این بخشنامه جلب می‌نماید.
نحوه انتقال سوابق بیمه بین صندوق های بازنشستگی
قوانین و مقررات مرتبط
– قانون نقل و انتقال سوابق بیمه یا کسور بازنشستگی بین صندوق‌های بازنشستگی و تجمیع سوابق بیمهای اشخاص مصوب ۱۴۰۲/۲/۱۱ مجلس شورای اسلامی
– آئین نامه اجرائی قانون نقل و انتقال سوابق بیمه یا کسور بازنشستگی بین صندوق‌های بازنشستگی و تجمیع سوابق بیمهای اشخاص مصوب ۱۴۰۲/۱۰/۲۷ هیات محترم وزیران
– قانون نحوه تاثیر سوابق منتقله بر سازمان تامین اجتماعی برای استفاده از مزایای مقرر در قانون تامین اجتماعی مصوب ۸۰/۲/۹ و قانون استفساریه قانون مذکور مصوب ۸۳/۱۱/۷ مجلس شورای اسلامی
تعاریف
بیمه شده: شخصی است که در چارچوب قوانین و مقررات مورد عمل هر یک از صندوق‌های بازنشستگی، مشترک صندوق محسوب می‌شود و با پرداخت حق بیمه امکان بهره مندی از حقوق و مزایای قانونی را دارد.
سوابق بیمهای: مدت زمانی که بیمه شده مشترک هر یک از صندوق‌های بازنشستگی بوده و طبق مقررات صندوق مربوط حق بیمه پرداخت نموده است.
حق بیمه: وجوهی که تحت عنوان حق بیمه و یا کسور بازنشستگی یا عناوین مشابه حسب مورد توسط بیمه شده یا کارفرما بابت عضویت بیمه شده به صندوق بازنشستگی ذیربط پرداخت شده است.
صندوق مبدأ: صندوق بازنشستگی است که بیمه شده سابقاً به موجب قوانین و مقررات مربوط، مشترک آن صندوق بوده است.
صندوق مقصد: صندوق بازنشستگی است که بیمه شده در زمان ارائه درخواست مشترک فعال آن محسوب شده و قصد دارد سوابق بیمهای خود را از صندوق مبدأ به این صندوق منتقل نماید.
ما به التفاوت: تفاوت مبلغ قابل پرداخت توسط بیمه شده بابت حق بیمه سنوات قابل انتقال به صندوق مقصد پس از کسر مبالغ حق بیمه به روز رسانی شده
بخش اول: چگونگی انتقال حق بیمه یا کسور بازنشستگی از سایر صندوق‌ها به سازمان تامین اجتماعی
(سازمان تامین اجتماعی به عنوان صندوق مقصد)
مشمولین:
۱- کلیه بیمه شدگان و مستمری بگیران (اعم از بازنشسته از کارافتاده کلی و بازمانده واجد شرایط) که به علت انتقال، استعفا، بازخرید خدمت، اخراج، انفصال دائم و همچنین تغییرات ساختاری ناشی از ادغام انحلال و واگذاری‌ها، رابطه استخدامی آنان با کارفرمای متبوع قطع و به تبع آن از عضویت و شمول صندوق بازنشستگی مربوطه خارج و مشترک سازمان تامین اجتماعی شده یا بشوند.
لازم به توضیح است در مواردی که متقاضیان قبل از تاريخ لازم الاجرا شدن آئین نامه قانون صدر الذكر ( ۱۴۰۲/۱۲/۱۹) درخواست انتقال کسور بازنشستگی سوابق گذشته خود را به واحد‌های اجرائی ارائه نموده اند، می‌بایست حسب ضوابط و مقررات تعیین شده در بخشنامه تلخیص شده شماره ۱۵ امور فنی بیمه شدگان اقدام شود. بدیهی است در خصوص تقاضا‌های ارائه شده پس از تاریخ مذکور شعب مکلفند مطابق مفاد این بخشنامه اقدام نمایند.
تذکر: منظور از بازماندگان در بند فوق، بازماندگان آن دسته از بیمه شدگانی می‌باشند که متعاقب قطع رابطه استخدامی با دستگاه متبوع و خروج از عضویت صندوق قیلی، در زمان حیات بیمه پرداز سازمان تامین اجتماعی گردیده‌اند.
نحوه اقدام و مدارک مورد نیاز:
بدوا لازم است درخواست انتقال کشور طبق فرم پیوست شماره ۱ به انضمام تصویر حکم قطع رابطه استخدامی یا حکم تغییر نظام بیمهای از متقاضی اخذ و در سیستم مکانیزه ثبت گردد. در خصوص بیمه شدگان مشمول شرط بیمه پردازی در مقطع ارائه تقاضا الزامی می‌باشد. ضمناً از آنجائیکه آگاهی متقاضیان از ضوابط قانونی مورد عمل یک ضرورت تلقی می‌گردد به این جهت در ظهر فرم پیوست شماره ۱ اطلاعات مربوطه درج گردیده است.
تذکر: به استناد تبصره ماده ۷ آئین نامه اجرائی قانون موصوف، در صورتی که بازماندگان واجد شرایط (افراد تبعی و تحت پوشش بیمه شده که در صورت فوت وی به موجب قوانین و مقررات ذیربط امکان استفاده از مستمری و یا سایر مزایای قانونی را دارند)، متقاضی انتقال کسور بازنشستگی سوابق گذشته بیمه شده متوفی باشند. در صورت تاثیر سوابق مزبور در احراز یا میزان تعهدات، لازم است هنگام ثبت درخواست مطابق پیوست شماره ۱، توافق جمعی آنها در این خصوص اخذ گردد.
۳- واحد‌های اجرائی مکلفند در اجرای بند ۱ ماه ۱۰ آئین نامه اجرائی قانون ،موصوف پس از بررسی و انطباق تقاضا با ضوابط و مقررات ذیربط ظرف ۱۰ روز کاری از تاریخ درخواست، مطابق فرم پیوست شماره ۲ نسبت به مکاتبه با صندوق بازنشستگی مبدا جهت اخذ مدارک مرتبط با انتقال کسور به شرح ذیل اقدام نمایند.
ضمناً چنانچه صندوق بازنشستگی کشوری به عنوان صندوق مبدأ باشد مراتب به مدیریت نمایندگی آن صندوق در استان مربوطه منعکس و چنانچه صندوق مبدأ صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح باشد. لازم است فرم پیوست مذکور به اداره کل تامین اجتماعی نیروهای مسلح در استان ذیربط ارسال گردد.
الف- اولین حکم استخدامی که مستخدم به موجب آن مشمول مقررات صندوق بازنشستگی ذیربط قرار گرفته است.
ب- حکم قطع رابطه استخدامی یا تغییر نظام بیمهای وی در یکی از حالات ذکر شده در بند “۱”
• در مورد متقاضیان انتقال کسور یا حق بیمه به سازمان تأمین اجتماعی که فاقد احکام استخدامی باشند (از جمله صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر، صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح و …) نیازی به اخذ حکم قطع رابطه استخدامی نبوده و صرف اخذ فهرست حق بیمه‌‌های پرداختی دوره مربوطه که به تائید صندوق‌های ذیربط رسیده است، کفایت می‌نماید.
ج- اعلام تاریخ شروع و پایان مدت پرداخت کسور بازنشستگی به همراه میزان آن با درج ایام مرخصی بدون حقوق، غیبت، ایام انفصال موقت و…
د- اعلام اصل مبلغ حق بیمه و مبلغ حق بیمه بروز رسانی شده قابل انتقال (اعم از سهم بیمه شده و کارفرما) از سوی صندوق بازنشستگی مبدأ.
تذکر: به استناد تبصره ۲ ماده ۲ قانون صدرالذکر، کلیه اشخاصی که کسور بازنشستگی یا حق بیمه خود را به هر علت از صندوق بازنشستگی ذیربط دریافت نموده با بنمایند انتقال کسور بازنشستگی یا حق بیمه آنان ممنوع می‌باشد.
۴- در اجرای بند ۲ ماه ۱۰ آئین نامه اجرائی قانون مورد اشاره، صندوق بازنشستگی مبدأ مکلف است ظرف ۳۰ روز کاری از تاریخ وصول نامه ارسالی از سوی سازمان (موضوع فرم پیوست شماره ۲)، نسبت به تعیین سوابق بیمهای قابل انتقال و محاسبه و به‌روز رسانی حق بیمه قابل انتقال (اعم از سهم بیمه شده و (ارفرما) اقدام و مراتب را به شعبه ذیربط اعلام نماید.
۵- صدور مجوز انتقال کسور بازنشستگی در مواردی که متقاضی مشمول با احتساب سوابق منتقله شرایط بهره‌مندی از تعهدات بلند مدت نزد سازمان را احراز می‌نماید، بر عهده ادارات کل استانها بوده و تفویض اختیار آن به واحد‌های اجرائی موضوعیت ندارد. در خصوص سایر حالات (منجمله مواردی که سوابق منتقله در میزان مستمری پرداختی موثر می‌باشد)، واحد‌های اجرائی مکلفند پس از بررسی مدارک مربوطه و انطباق آن با ضوابط و مقررات قانونی مورد عمل، رأساً نسبت به صدور مجوز مربوطه اقدام نمایند. ضمناً در این ارتباط نظارت ادارات کل استانها بر عملکرد شعب تابعه و لزوم نگهداری مجوز‌های صادره در کلاسور‌های جداگانه مورد تاکید می‌باشد.
تذکر: در خصوص انتقال کسور بازنشستگی از صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر به سازمان و. در مواردی که بیمه شده متقاضی در مقطع ارائه درخواست دارای سابقه پرداخت حق بیمه کمتر از ۶ ماه نزد آخرین کارگاه باشد در این صورت لازم است شعبه ذیربط نسبت به احراز اشتغال متقاضی در زمان ارائه درخواست انتقال کسور بازنشستگی از صندوق مذکور به سازمان از طریق انجام بازرسی تحقیقی اقدام تا در صورت تائید زمینه صدور مجوز مورد بحث فراهم گردد.
۶- بیمه شدگان و مستمری بگیران واجد شرایطی که انتقال کسور بازنشستگی آنان از سوی شعبه ذیربط یا اداره کل استان بلامانع تشخیص داده می‌شود، شعبه می‌بایست حسب مفاد بند ۳ ماده ۱۰ آئین نامه اجرائی قانون موصوف، ظرف مدت ۱۰ روز کاری مابه التفاوت متعلقه را مطابق بند ۱۰ محاسبه و طی فرم پیوست شماره ۳ به متقاضی اعلام نماید.
۷- متقاضی مکلف است ظرف ۱۰ روز کاری از تاریخ اعلام، مراتب تالید یا انصراف از درخواست خود را از طریق تکمیل فرم پیوست شماره ۴ به شعبه اعلام نماید. به استناد تبصره ذیل بند ۳ ماده ۱۰ آئین نامه اجرائی قانون مورد اشاره، عدم اعلام تائید از سوی متقاضی در مهلت مذکور، به منزله انصراف محسوب می‌گردد و ثبت مجدد تقاضا منوط به طی مراحل صدرالذکر (بند ۲، قسمت د بند ۳ و بند ۶) خواهد بود.
لازم به ذکر است چنانچه درخواست مجدد متقاضی در همان سال تقاضای اولیه ارائه گردد، مکاتبه با صندوق بازنشستگی مبدأ به منظور بروز رسانی مجدد وفق قسمت د بند ۳، موضوعیت نخواهد داشت.
۸- چنانچه متقاضی در مهلت یادشده تمایل خود را به انتقال کسور بازنشستگی و پرداخت مابه التفاوت متعلقه اعلام نماید، شعبه ذیربط می‌بایست به منظور واریز مبلغ کسور منتقله، در اسرع وقت مطابق فرم پیوست شماره ۵ مراتب را به صندوق بازنشستگی مبداء اعلام نماید.
تذکر: با توجه به اینکه حسب بند ۴ ماده ۱۰ آیین نامه اجرائی قانون مورد اشاره چنین مقرر گردیده: “… از تاریخ وصول تقاضای بیمه شده در صندوق مبدأ تا تاریخ واریز وجوه به صندوق بازنشستگی مقصد بیش از چهار ماه نشود”، برهمین اساس صندوق مبدا مکلف است ظرف مهلت تعیین شده نسبت به واریز وجوه منتقله به صندوق مقصد اقدام نماید ضمناً در راستای تسریع در انجام فرایند‌های فوق، می‌بایست نسخه ای از مکاتبات به منظور پیگیری امور تحویل متقاضی گردد.
۹- متعاقب واریز کسور بازنشستگی یا حق بیمه به حساب سازمان، واحد امور بیمه شدگان شعبه ذیربط مکلف است حداکثر ظرف یک هفته کاری میزان ما به التفاوت متعلقه را وقق بند ۱۰ محاسبه و ضمن دعوت از متقاضی، نسبت به تسلیم اعلامیه مربوطه و اخذ امضا از وی طبق فرم پیوست شماره ۶ اقدام نماید. بدیهی است چنانچه به هر نحو امکان دسترسی به متقاضی فراهم نباشد می‌بایست با هماهنگی واحد امور اداری ابلاغ قانونی صورت پذیرد.
تذکر: با توجه به اینکه در ضوابط قانونی یاد شده برای هر یک از فرآیند‌های مندرج در بند‌های فوق مهلت انجام کار برای واحد‌های اجرائی تشریح گردیده و از طرفی عدم اقدام به موقع در این ارتباط موجبات زیان به منابع درآمدی سازمان و همچنین تحمیل هزینه برای متقاضی را در پی خواهد داشت برهمین اساس مسئولیت عدم رعایت این امور و آثار مالی مترتب بر آن متوجه کارشناس مربوط مسئول امور بیمه شدگان و رئیس شعبه ذیربط خواهد بود.
نحوه محاسبه مابه التفاوت:
۱۰- مابه التفاوت متعلقه ناشی از انتقال کسور بازنشستگی یا حق بیمه مشمولین یاد شده در اجرای ضوابط مقرر در ماده ۴ قانون موضوع این بخشنامه، مطابق روش زیر محاسبه و از متقاضی وصول می‌گردد:
تذکر ۱: حقوق و مزایای مشمول کسر حق بیمه مبنای محاسبه مابه التفاوت برای مستمری بگیران مشمول به شرح ذیل می‌باشد:
آخرین حقوق و مزایای مبنای کسر حق بیمه (روزانه) پرداختی به سازمان پس از اعمال افزایش‌های مربوط به حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار تا زمان تقاضا یا آخرین حقوق و مزایای مبنای برداشت کسور (روزانه) در محل خدمت قبلی (هر کدام بیشتر باشد)، مشروط بر اینکه از مستمری دریافتی زمان تقاضا کمتر نباشد. ضمناً در خصوص بازماندگان چنانچه حکم مستمری مربوطه صادر نگردیده باشد، محاسبه مابه التفاوت متعلقه بدون لحاظ مستمری دریافتی زمان تقاضا امکان پذیر خواهد بود.
تذکر ۲: دستمزد مبنای محاسبه مابه التفاوت برای بیمه شدگانی که در زمان تقاضا در زمره مقرری بگیران بیمه بیکاری یا غرامت دستمزد قرار دارند به شرح ذیل می‌باشد:
آخرین حقوق و مزایای مبنای کسر حق بیمه زمان اشتغال قبل از دریافت غرامت دستمزد و یا دریافت مقرری بیمه بیکاری پس از اعمال افزایش‌های مربوط به حداقل دستمزد مصوب شورایعالی کار تا زمان تقاضا، مشروط بر اینکه از حداقل دستمزد مشمول کسر حق بیمه زمان تقاضا کمتر نباشد، به عنوان دستمزد جدید تلقی و با آخرین حقوق و مزایای مبنای برداشت کسور در صندوق قبلی مقایسه و هرکدام بیشتر باشد به عنوان دستمزد مبنای محاسبه مابه التفاوت محسوب خواهد شد.
نحوه پرداخت مابه التفاوت و مهلت آن:
به استناد ماده ۱۲ آئین نامه یاد شده، امکان پرداخت مابه التفاوت متعلقه بطور یکجا و یا اقساط فراهم می‌باشد. بدیهی است پس از پرداخت کامل مابه التفاوت در مهلت مقرره سوابق متناظر با آن به عنوان سوابق منتقله نزد سازمان لحاظ و مبنای ارائه تعهدات بلند مدت خواهد بود.
۱۱- پرداخت به طور یکجا
در صورت تمایل متقاضی به پرداخت یکجای مبلغ ما به التفاوت، می‌بایست حداکثر ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ قانونی نسبت به پرداخت آن اقدام نماید.
۱۲- پرداخت به طور اقساط
در صورت عدم تمایل به پرداخت بصورت یکجا، متقاضی می‌تواند در مهلت مقرر قانونی (حداکثر ۳ ماه پس از ابلاغ) نسبت به ارائه درخواست تقسیط اقدام نماید که در این صورت به محض ارائه درخواست تقسیط بدهی توسط متقاضی طبق فرم پیوست شماره ۷، شعبه می‌بایست با توجه به کل مبلغ مابه التفاوت میزان حقوق و مزایای شخص و سایر ملاحظات در خصوص تعداد اقساط با متقاضی توافق نموده و سپس اعلامیه تقسیط بدهی را به ترتیبی که بیانگر موارد زیر باشد طبق فرم پیوست شماره ۸ به متقاضی ابلاغ نماید.
• تعداد اقساط طبق توافق شعبه و شخص تعیین می‌گردد و امکان تقسیط حداکثر تا ۲۰ قسط با موافقت مشترک مسئول امور بیمه شدگان و رئیس شعبه ذیربط میسر خواهد بود.
• مهلت پرداخت قسط اول حداکثر به مدت یک ماه از تاریخ ارائه تقاضای تقسیط به شعبه می‌باشد و حداکثر مهلت پرداخت اقساط دوم و به بعد هر کدام به ترتیب یک ماه پس از پایان مهلت قسط ماه قبل خواهد بود.
نحوه تجدید محاسبه مابه التفاوت متعلقه:
۱۳- برای افرادی که مابه التفاوت متعلقه بصورت یکجا به آنان ابلاغ لیکن مبادرت به پرداخت آن در خارج از مهلت مقرر نموده و یا اساساً پرداخت نمی‌نمایند، نحوه تجدید محاسبه با اخذ درخواست مجدد و رعایت ضوابط مقرر به روش ذیل می‌باشد:
۱۴- برای آندسته از متقاضیانی که نسبت به تقسیط بدهی مابه التفاوت اقدام نموده‌اند، لیکن برخی از اقساط را خارج از مهلت مقرر پرداخت یا تعدادی از اقساط را پرداخت نمی‌نمایند، نحوه تجدید محاسبه با اخذ درخواست مجدد و رعایت ضوابط مقرر به روش ذیل می‌باشد.. ضمناً پرداخت اقساطی که سررسید آنان سپری نگردیده است. در مهلت‌های مقرر مربوطه مجاز خواهد بود:
تذکر ۱: منظور از حقوق و مزایای مبنای کسر حق بیمه زمان تقاضای تجدید محاسبه (بند‌های ۱۳ و ۱۴) برای بیمه شدگان متقاضی شاغل در کارگاه‌ها، آخرین حقوق و مزایای مبنای برداشت حق بیمه ارسالی از سوی کارفرما (مطابق ماده ۳۹ قانون تامین اجتماعی و ضوابط مربوطه) می‌باشد، مشروط بر اینکه از ۲ ماه قبل از ارائه درخواست بیشتر نگردد. لیکن در خصوص بیمه شدگان با ماهیت غیر اجباری، پرداخت حق بیمه زمان تقاضا الزامی خواهد بود.
تذکر ۲: برای آندسته از متقاضیانی که در مقطع ارائه تقاضای مجدد فاقد ارتباط بیمهای با سازمان می‌باشند، دستمزد مبنای تجدید محاسبه براساس آخرین حقوق و مزایای مبنای کسر حق بیمه (روزانه) پرداختی به سازمان پس از اعمال افزایش‌های مربوط به حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار تا زمان تقاضای مجدد مشروط بر اینکه از اینکه از حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار زمان تقاضای مجدد کمتر نباشد ملاک عمل خواهد بود.
۱۵- افرادی که متعاقب ارائه درخواست تغییر اختیاری صندوق بازنشستگی در طول برنامه‌های سوم، چهارم و پنجم توسعه، بیمه‌پرداز سازمان گردیده‌اند، چنانچه به هر نحو فرآیند مربوطه تکمیل نشده باشد، لازم است نسبت به محاسبه/ تجدید محاسبه مابه التفاوت متعلقه با نرخ ۲۱ اقدام گردد.
۱۶- در مواردی که متقاضیان پس از پرداخت کامل مابه التفاوت متعلقه در مهلت مقرر، درخواست صدور گواهی پذیرش سوابق منتقله را می‌نمایند، واحد‌های اجرائی مجاز خواهند بود پس از اطمینان از این امر، سوابق پذیرفته شده را طبق فرم پیوست شماره ۹ با ذکر دقیق تاریخ شروع و پایان دوره به آنان اعلام نمایند.
۱۷- واحد‌های اجرایی موظفند سوابق و مدارک مرتبط را در پرونده الکترونیک متقاضی اسکن و بارگذاری نمایند.
نحوه تاثیر سوابق منتقله برای استفاده از مزایای مقرر در قانون تأمین اجتماعی:
۱۸- به استناد قانون نحوه تأثیر سوابق منتقله بر صندوق تأمین اجتماعی برای استفاده از مزایای مقرر در قانون تأمین اجتماعی مصوب ۸۰/۲/۹، سوابق خدمت غیر مشمول قانون تأمین اجتماعی بیمه شدگان که بابت آن حق بیمه یا کسور بازنشستگی به صندوق بازنشستگی ذیربط پرداخت گردیده است، با انتقال حق بیمه یا کسور بازنشستگی و مابه التفاوت براساس محاسبات بیمهای آن طبق قوانین و مقررات موجود صرفاً در تعیین مستمری بازنشستگی، ازکارافتادگی و بازماندگان قابل احتساب می‌باشد مشروط بر آنکه افراد مزبور در زمان بازنشستگی دارای حداقل سابقه پرداخت حق بیمه مندرج در قانون تأمین اجتماعی باشند. همچنین به موجب استفساریه قانون مذکور مصوب ۸۳/۱۱/۷ چنین مقرر گردیده است: “این قانون شامل کسانی که تا قبل از تصویب آن (۱۳۸۰/۲/۹) بازخرید گردیده یا به استناد مقررات قانونی بیمه گذار صندوق تأمین اجتماعی شده‌اند و همچنین مستخدمین شرکت‌ها و مؤسسات دولتی که به استناد تبصره ۳ ماده ۱۴۴ قانون استخدام کشوری در شمول این صندوق قرار گرفته و براساس مقررات بازنشستگی حاکم بر وضعیت آنها بازنشسته شده اند، نخواهد بود.”
بنابراین:
الف- سوابق منتقله برای افرادی که از تاریخ تصویب قانون نحوه تأثیر سوابق منتقله … (۱۳۸۰/۲/۹) به بعد از عضویت صندوق قبلی خارج و متعاقباً در ردیف بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی قرار گرفته‌اند، در صورتی در احراز شرایط مستمری بازنشستگی قابل احتساب است که بیمه شده در زمان درخواست بازنشستگی دارای حداقل ده سال سابقه پرداخت حق بیمه مقرر در قانون تامین اجتماعی باشد.
ب- بیمه‌شدگانی که تاریخ بازخریدی آنان از محل خدمت گذشته و در نتیجه خروج از شمول مقررات صندوقی که مشترک آن بوده اند، قبل از تاریخ ۸۰/۲/۹ می‌باشد. صرف نظر از اینکه بیمه پردازی آنان نزد سازمان قبل یا بعد از تاريخ اخیرالذکر باشد، مجموع سوابق منتقله از سایر صندوق‌ها و سوابق پرداخت حق بیمه آنان نزد سازمان تأمین اجتماعی برای احراز شرایط مستمری بازنشستگی ملاک محاسبه قرار خواهد گرفت.
ج- در خصوص سایر بیمه شدگان (قطع رابطه استخدامی به هر نحو -به استثنای باز خرید خدمت که در بند فوق به آن اشاره گردیده)، چنانچه متعاقب قطع ارتباط با صندوق مبدأ، قبل از تاریخ ۸۰/۲/۹ طبق ضوابط مقرر قانونی بیمه پرداز سازمان تأمین اجتماعی شده باشند، مجموع سوابق منتقله از سایر صندوق‌ها و سوابق پرداخت حق بیمه آنان نزد سازمان تأمین اجتماعی برای احراز شرایط مستمری بازنشستگی ملاک محاسبه قرار خواهد گرفت.
د- سوابق منتقله از سایر صندوق‌ها به سازمان تأمین اجتماعی در احراز شرایط و میزان مستمری از کار افتادگی و بازماندگان عيناً ملاك محاسبه قرار خواهد گرفت.
هـ- سوابق متقاضیانی که دارای سابقه پرداخت حق بیمه نزد سازمان تامین اجتماعی می‌باشند و سپس به علت تغییر وضع استخدامی و یا به نحوی از انحاء از شمول مقررات قانون تامین اجتماعی خارج شده و مجدداً مشمول قانون تامین اجتماعی قرار گرفته‌اند، در صورت انتقال مجدد حق بیمه ایام مشمول قانون تامین اجتماعی و همچنین انتقال کسور بازنشستگی سوابق غیر مشمول قانون تامین اجتماعی به حساب سازمان، با اخذ مابه التفاوت متعلقه مطابق ضوابط تعیین شده در این بخشنامه، سوابق ایامی که مشمول قانون تامین اجتماعی بوده‌اند به عنوان سابقه پرداخت حق بیمه موضوع قانون تامین اجتماعی منجمله در اجرای قانون نحوه تأثیر سوابق منتقله … مصوب ۱۳۸۰/۲/۹ مجلس شورای اسلامی در احتساب ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه جهت احراز شرایط بازنشستگی تلقی و مبنای اقدام واحد‌های اجرایی قرار می‌گیرد.
نکات راهبردی
۱۹- با امعان نظر به ماده ۱۰۱ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۸۶/۷/۸ مجلس شورای اسلامی، آن عده از پرستل غیر رسمی دولت که به محض تغییر وضع استخدامی از پیمانی به کارمند رسمی (آزمایشی/ قطعی) درخواست ادامه شمول قانون تأمین اجتماعی و استمرار بیمه پردازی نزد سازمان را مبنی بر ابقاء و حفظ صندوق به شعب ذیربط یا دستگاه محل خدمت خود بنمایند، به لحاظ اینکه بین پرداخت حق بیمه و شمول مجدد آنان (در مقطع تبدیل وضع استخدامی) فاصله ای ایجاد نمی‌گردد، بر همین اساس تداوم بیمه پردازی این قبیل افراد در سازمان تامین اجتماعی بلامانع می‌باشد. همچنین در خصوص آن دسته از کارکنان دستگاه‌های اجرائی که در بدو امر به استخدام رسمی در میآیند و اساساً فاقد تبدیل وضع استخدامی می‌باشند، می‌توانند حسب تقاضای خود در مقطع زمانی مورد نظر (ابتدای استخدام) مشمول مقررات قانون تامین اجتماعی قرار گیرند.
۲۰- به استناد بند “الف” ماده “۶” قانون احکام دائمی برنامه توسعه کشور مصوب ۹۵/۱۱/۱۰ مجلس شورای اسلامی، “به کارکنان مشمول صندوق‌های بازنشستگی اجازه داده می‌شود در صورت انتقال به سایر دستگاهها یا بازخریدی، اخراج، استعفاء و استفاده از مرخصی بدون حقوق (بدون محدودیت زمان) کماکان مشمول صندوق بازنشستگی خود باشند”، بنابراین می‌بایست اطلاع رسانی در این خصوص برای متقاضیان انتقال کسور که وضعیت آنان منطبق با مفاد قانون یاد شده می‌باشد در بدو امر و قبل از اخذ درخواست انتقال کسور توسط مسئولین و متصدیان مربوطه رعایت گردد.
۲۱- احتساب سوابق پرداخت حق بیمه آن دسته از مستخدمین رسمی وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی مشمول قانون استخدام کشوری و سایر قوانین خاص که حق بیمه آنان در مقاطعی از خدمت از جمله در ایام مرخصی بدون حقوق، غیبت و ترک خدمت، انتقال مستخدم و سایر موارد خاص به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت شده است، صرفاً پس از اطمینان از خروج فرد از شمول خدمات و مقررات صندوق قبلی و متعاقباً تأئید عضویت و تداوم بیمه پردازی وی در سازمان تأمین اجتماعی به عنوان سابقه پرداخت حق بیمه محفوظ و معتبر تلقی خواهد شد.
بخش دوم- انتقال حق بیمه از سازمان تأمین اجتماعی به سایر صندوق‌های بازنشستگی
(سازمان تامین اجتماعی به عنوان صندوق مبدا)
۲۲- به استناد ماده ۴ قانون موضوع این بخشنامه و ماده ۸ آیین نامه اجرایی آن، در خصوص درخواست‌هایی که از تاریخ لازم الاجراء شدن آیین نامه اجرایی این قانون (۱۴۰۲/۱۲/۱۹) از سوی صندوق مقصد دریافت می‌گردد، در هنگام انتقال حق بیمه از سوی سازمان به سایر صندوق‌ها می‌بایست وجوه حق بیمه سال‌های قابل انتقال بر اساس نرخ سود اوراق مشارکت یکساله اعلامی از سوی بانک مرکزی در زمان درخواست به ترتیب مفاد این بخشنامه محاسبه و به روزرسانی و به همراه اصل حق بیمه قابل انتقال مطابق موارد ذیل به صندوق مقصد منتقل شود. همچنین به موجب تبصره ۲ ماده ۳ قانون یاد شده که مقرر می‌دارد “در صورتی که صندوق‌های مشمول این ماده طبق مقررات، علاوه بر پرداخت حقوق بازنشستگی، از کارافتادگی اعم از کلی و جزئی و فوت، مشترکان خود را در برابر بیماری‌ها، کمک هزینه ازدواج، بارداری، حقوق ایام بیماری و غرامت نقص عضو بیمه نموده باشند، هنگام انتقال حق بیمه یا کسور بازنشستگی به صندوق مقصد، سهم درمان به علاوه یک درصد (۱%) بابت مزایای یاد شده از وجه قابل انتقال کسر می‌شود” قبل از انجام به‌روزرسانی، سهم درمان (۹/۲۷) و و سهم تعهدات کوتاه مدت (۱/۲۷) از مبلغ حق بیمه قابل انتقال کسر خواهد شد.
مشمولین:
۲۳- اشخاصی که وجوهی را تحت عنوان حق بیمه به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت نموده اند و به علت تغییر محل کار یا خدمت و یا طبق ضوابط قانونی از جمله تغییر وضع استخدامی (از حالت پیمانی، موقت، غیردائم به وضعیت استخدام رسمی، رسمی آزمایشی، ثابت و یا بالعکس) انتقال، استعفاء، بازخرید خدمت، اخراج، انفصال دائم و همچنین تغییرات ساختاری ناشی از ادغام انحلال و واگذاری‌ها، رابطه استخدامی آنان با کارفرمای متبوع قطع و به تبع آن از عضویت و شمول قانون تأمین اجتماعی خارج و مشترک صندوق جدید قرار گرفته یا می‌گیرند.
فرآیند محاسبه، به روزرسانی و انتقال حق بیمه:
۲۴- ارائه درخواست کتبی از سوی صندوق مقصد مبنی بر انتقال حق بیمه ایام مشمول قانون تامین اجتماعی متقاضی به انضمام مدارک و مستندات مربوط به شمول مقررات بیمه و اشتراک صندوق مقصد از جمله اولین حکم استخدامی و در موارد عدم امکان ارسال حكم استخدامی (در خصوص صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح و …)، با اعلام صندوق مقصد و ذکر تاریخ اشتراک در صندوق حق بیمه قابل انتقال می‌باشد.
۲۵- متعاقب دریافت درخواست انتقال حق بیمه از سوی صندوق مقصد، واحد امور بیمه شدگان آخرین شعبه بیمه پردازی، از طریق دفتر اعلام ،سابقه درخواست اخذ کلیه سوابق بیمه پردازی و دستمزد بیمه شده به واحد نامنویسی و حساب‌‌های انفرادی ارائه و واحد اخیرالذکر پس از جمع آوری اطلاعات کلیه سوابق مورد درخواست می‌بایست ظرف یک هفته کاری نتیجه استعلام را به واحد امور بیمه شدگان اعلام نماید. در صورت عدم وجود سابقه پرداخت حق بیمه نزد سازمان، لازم است مراتب توسط واحد امور بیمه شدگان به صندوق مقصد منعکس گردد.
۲۶- واحد امور بیمه شدگان مکلف است پس از دریافت اطلاعات مربوط به سابقه و دستمزد متقاضی، نسبت به محاسبه حق بیمه قابل انتقال مطابق فرمول ذیل که در سیستم مکانیزه به عنوان فرم پیوست شماره ۱۰ پیش بینی خواهد شد اقدام و حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ ثبت درخواست مطابق فرم پیوست شماره ۱۱ جهت اخذ تایید متقاضی بابت انتقال حق بیمه به صندوق بازنشستگی مقصد اعلام نماید.
الف- نحوه محاسبه اصل حق بیمه‌‌های قابل انتقال:
ب- نحوه به روزرسانی حق بیمه برای هر سال:
مثال: بیمه شده از فروردین سال ۱۳۹۰ لغایت اسفند ۱۳۹۱ به صورت مستمر دارای سابقه پرداخت حق بیمه بوده و مبلغ حق بیمه دریافت شده اعم از سهم بیمه شده و کارفرما در سال ۱۳۹۰ به میزان ۱۲٬۰۰۰٬۰۰۰ ریال و در سال ۱۳۹۱ به میزان ۱۴,۰۰۰,۰ ریال بوده و صندوق مقصد در سال ۱۴۰۳ متقاضی انتقال و به روزرسانی حق بیمه می‌باشد نحوه محاسبه سال نگهداشت، با مفروض داشتن اینکه آخرین نرخ سود اوراق مشارکت یک ساله از سوی بانک مرکزی ۲۰۵ درصد اعلام گردیده است، محاسبه حق بیمه قابل انتقال و نحوه به روزرسانی برای هر سال به شرح ذیل می‌باشد.
۲۷- در مواردی که سابقه مورد انتقال به استناد آرای دیوان عدالت اداری، هیات‌های تشخیص و حل اختلاف موضوع قانون کار، احتساب ایام خدمت نظام وظیفه … ایجاد می‌گردد، به منظور تعیین تکلیف سال نگهداشت سال ایجاد سوابق مورد نظر مبنای سال تقویمی سابقه منتقله به منظور به روزرسانی مطابق مقررات این بخشنامه بوده و در سیستم مکانیزه اعمال خواهد شد.
۲۸- در صورتی که سوابق ایجاد شده ناشی از غرامت دستمزد ایام بیماری و بارداری و بیمه بیکاری مورد پذیرش صندوق مقصد باشد، به استناد ماده ۵ آئین نامه موصوف و با توجه به اینکه بابت زمان استفاده از تعهدات یادشده حق بیمهای به سازمان واریز نگردیده و طبق قوانین مربوطه در سازمان به عنوان سوابق بیمهای لحاظ شده، صرفاً قابل اعلام بوده و هیچگونه حق بیمهای در این خصوص منتقل نخواهد شد.
۲۹- صندوق بازنشستگی مقصد موظف است با توجه به مهلت مندرج در قانون و آئین نامه مربوطه مراتب تایید یا انصراف متقاضی را جهت انتقال حق بیمه به سازمان اعلام نماید.
۳۰- واحد امور بیمه شدگان مکلف است پس از اخذ تاییدیه صندوق مقصد مکلفند حداکثر ظرف یک هفته، مبلغ نهائی قابل انتقال به صندوق بازنشستگی مقصد (موضوع بند ۲۶) را مطابق فرم پیوست شماره ۱۲ به واحد حسابداری شعبه اعلام و مدارک را در پرونده الکترونیک بارگذاری نمایند.
۳۱- واحد حسابداری موظف است پس از دریافت فرم فوق الاشاره، ظرف یک هفته از محل ردیف بودجه مربوطه نسبت به واریز مبلغ مورد نظر به صندوق مقصد اقدام نماید.
۳۲- ادارات کل استانها می‌بایست نسبت به پیش بینی و برآورد اعتبار مورد نیاز جهت انتقال حق بیمه متناسب با قانون جدید در بودجه سالانه خود اقدام و مراتب را به اداره کل برنامه و بودجه اعلام نمایند.
۳۳- اداره کل برنامه و بودجه می‌بایست ترتیبی اتخاذ نماید تا معادل ۲/۱۲ ریالی عملکرد استرداد وانتقال حق بیمه هر ساله ادارات کل را در موافقت نامه ابلاغی سال آتی استانها لحاظ نماید.
۳۴- ادارات کل استانها می‌بایست به صورت هفتگی نسبت به جمع آوری آمار و اطلاعات مربوطه از واحد‌های اجرایی اقدام و مراتب را به اداره کل برنامه و بودجه اعلام نمایند اداره کل اخیرالذکر نیز به منظور تسریع در انتقال حق بیمه‌‌های نهایی شده، حداکثر ظرف یک هفته نسبت به تخصیص و ابلاغ بودجه مربوطه از محل اعتبار موضوعه اقدام نماید.
۳۵- درخواست‌‌های اعتبار مربوط به انتقال حق بیمه در استانها می‌بایست توسط واحد برنامه و بودجه استانها جمع بندی و به اداره کل برنامه و بودجه منعکس گردد.
۳۶- اداره کل امور مالی پس از تخصیص بودجه مربوطه موظف است ظرف یک هفته اعتبار وجوه تخصیصی را تامین نماید.
۳۷- حداکثر مهلت برای انتقال حق بیمه از تاریخ وصول تقاضا در سازمان تا تاریخ واریز وجوه به صندوق بازنشستگی مقصد ۴ ماه بوده و تاخیر بیش از این ممنوعیت قانونی داشته و منجر به تضییع حقوق متقاضی و سازمان می‌گردد. بدیهی است چنانچه چنانچه مشخص گردد به سبب قصور و سهل انگاری متولیان و مسببان امر، خسارت و زیانی متوجه سازمان گردد ضمن لزوم جبران خسارت برابر مقررات اقدام خواهد شد.
۳۸- در خصوص توافقات قبلی با صندوق‌های بازنشستگی و … که کماکان قابلیت اجرائی دارند، می‌بایست مطابق فهرست پیوست و توضیحات ارائه شده اقدام لازم معمول گردد.
۳۹- این بخشنامه از تاریخ لازم الاجرا شدن آئین نامه اجرائی قانون مذکور (۱۴۰۲/۱۲/۱۹)، جایگزین بخشنامه تلخیص شده شماره ۱۵ امور فنی بیمه شدگان می‌گردد.
۴۰- مرکز فناوری اطلاعات آمار و محاسبات و شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تامین مکلفند در اسرع وقت نسبت به طراحی و ساخت نرم افزار‌های مربوطه و پیاده سازی آن در واحد‌های اجرائی اقدام نمایند.
مسئول حسن اجرای مفاد این بخشنامه، مدیران کل معاونین ذیربط، رؤسای ادارات امور بیمه شدگان، مستمری‌ها، نامنویسی و حساب‌‌های انفرادی برنامه و بودجه و امور مالی استانها و مسئولین مربوطه در شعب خواهند بود.
میرهاشم موسوی، مدیر عامل سازمان تأمین اجتماعی
