عدم ابطال بخشنامه انعقاد قرارداد کار معین با شهرداران پایان خدمت‌یافته (دادنامه شماره 1023 مورخ 28/11/1398 هیئت تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری)
هیأت تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری
شماره پــرونده :هـ ع؍ 9800569
شماره دادنامه : 9809970906011023
تاریخ : 28/11/98
* شاکی :آقای سجاد کریمی پاشاکی
*طرف شکایت :شورای توسعه‌ی مدیریت و سرمایه‌ی انسانی رئیس‌جمهور
*موضوع شکایت و خواسته :ابطال بند 4 مصوبه‌ی شماره7240مورخ 30؍2؍1393 شورای توسعه‌ی مدیریت و سرمایه‌ی انسانی شهرداریها و دهیاری‌های کشور
* شورای توسعه‌ی مدیریت و سرمایه‌ی انسانی شهرداری ها و دهیاری های کشور به موجب بند مورد شکایت نظاماتی را برای بکارگیری شهرداران پایان خدمت یافته یا مستعفی تدوین کرده که مبنای عمل شهرداری های کشور شده است و شاکی به بند 4 آن اعتراض دارد .
*متن مقرره مورد شکایت:
4- پس از مکاتبه با رییس محترم امور آمار ، برنامه ریزی و تأمین نیروی انسانی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور و اخذ موافقت آن امور ، شورا با صدور مجوز به کارگیری شهرداران پایان خدمت یافته یا مستعفی قبل از سال 1392 که دارای شرایط ذیل می باشند ، فقط برای یکبار و به صورت قرارداد کار معین تا زمان تصویب آیین نامه جدید اداری و استخدامی شهرداری ها در مراجع ذیربط موافقت نمود.الف- شهرداران دارای دو سال سابقه خدمت متوالی یا چهار سال متناوب در سمت شهردار تا قبل از سال 1392ب- پیشنهاد شورای اداری و استخدامی شهرداری یا استان و تایید شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی شهرداری ها و دهیاری هاج- دارا بودن مدرک تحصیلی کارشناسی و بالاتر د- تایید واحد گزینش
*دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت : 1- با توجه به اینکه شهرداریها براساس «لایحه قانونی شمول قانون استخدام کشوری (غیر از شهرداری پایتخت) درباره کارکنان شهرداری‌های سراسر کشور» مصوب (1358)، تابع قانون استخدام کشوری می‌باشند و در ماده (4) قانون مذکور، تنها به دو حالت استخدامی (رسمی و پیمانی) تصریح شده است، لذا امر بر به‌کارگیری نیرو براساسقرارداد کارمعینطبق مصوبه‌ی مورد شکایت، تجاوز از مفادّ قانون استخدام کشوری تلقی می‌گردد.2- وفق ماده (13) قانون استخدام کشور، بند (9) اصل سوم و اصل (28) قانون اساسی و همچنین براساس بند (2) سیاست‌های کلی نظام اداری، ابلاغی مقام معظّم رهبری مبنی بر عدالت‌محوری در جذب و برقراری عدالت استخدامی و برگزاری آزمون با نشر آگهی عمومی و… این موارد در مصوبه‌ی مورد شکایت، نقض شده است. ضمناً ذیل همین موضوع، به رأی وحدت‌رویه‌ی شماره40مورخ 4؍2؍1391 و رأی دادنامه‌ی شماره87 الی 91مورخ 27؍1؍1398 هیئت عمومی دیوان عدالت اداری نیز اشاره می‌شود.3- به‌کارگیری شهرداران سابق، به قرینه‌ی ماده (15) «آیین‌نامه استخدامی کارکنان شهرداریها» مصوب (1381) می‌باشد؛ درحالی‌که به استناد نظریه‌ی شماره 7935؍15921؍هـ؍ن مورخ 26؍12؍1383 رئیس مجلس شورای اسلامی، این ماده ملغی‌الاثر گردیده و همین موضوع نیز در رأی وحدت‌رویه‌ی شماره16مورخ 21؍1؍1397 [هیئت عمومی دیوان عدالت اداری] منعکس شده است.
* در پاسخ به شکایت مذکور، مدیر کل دفتر حقوقی و امور قراردادهای سازمان شهرداریها و دهیاری‌های کشور، به موجب لایحه‌ی شماره 20332 مورخ 25؍4؍1398 به طور خلاصه اعلام داشته:درخصوص به‌کارگیری شهردارانِ پایانِ خدمت‌یافته یا مستعفی قبل از سال (1392) با مدرک تحصیلی کارشناسی و بالاتر، داشتن2سال سابقه‌ی خدمت متوالی یا4سال متناوب در سمت شهردار و تأیید گزینش به‌صورت قرارداد کارمعین می‌باشد که به استناد تصویبنامه‌ی شماره 77961؍ت 40006 مورخ 17؍5؍1387 هیئت وزیران، کلیه‌ی دستگاه‌های اجرایی ماده (5) قانون مدیریت خدمات کشوری، از جمله شهرداریها، موظف شده‌اند رأساً نسبت به انعقاد قرارداد یک‌ساله برای هر دوره به‌صورت قرارداد کارمعین با افرادی که از طریق شرکت‌ها یا تشکل‌های حقوقی غیردولتی جذب شده‌اند، در چارچوب قوانین کار و تأمین اجتماعی اقدام نمایند. در قوانین و مقررات، هیچ‌گونه ضوابطی از قبیل انتشار آگهی استخدام برای نیروهای قرارداد کارمعین پیش‌بینی نشده است و شورای توسعه‌ی مدیریت و سرمایه‌ی انسانی شهرداری‌های کشور فقط برای یکبار با به‌کارگیری شهرداران پایان خدمت‌یافته به صورت قرارداد کار معین موافقت کرده است.
* پرونده در جلسه 21؍11؍1398 هیأت تخصصی استخدامی مطرح گردید و پس از رسیدگی به موضوع ، اعضاء هیأت با اکثریت بیش از سه چهارم آراء مصوبه مورد شکایت را قابل ابطال تشخیص ندادند و بنابراین به استناد بند «ب» ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری برای آن رأی صادر می شود.
رأی هیات تخصصی استخدامی
با توجه به اینکه :اولاًبه موجب لایحه قانونی شمول قانون استخدام کشوری ( غیر از شهرداری پایتخت) درباره کارکنان شهرداری های سراسر کشور مصوب سال 1358 شورای انقلاب، شهرداری های های غیر پایتخت مشمول قانون استخدام کشوری می باشد و استخدام در این قانون شامل نیروهای پیمانی و رسمی می باشد ، لیکن منعی برای به کارگیری نیرو بدون تعهد استخدامی در موارد ضروری وجود ندارد و با توجه به وحدت ملاک تبصره ماده 32 قانون مدیریت خدمات کشوری بکارگیری نیروی قراردادی در دستگاه های اجرایی بدون تعهد استخدامی مجاز شمرده شده است و دادنامه هیات تخصصی استخدامی دیوان عالت اداری به شماره 985 مورخ 16؍11؍1398 موید این امر می باشد . ثانیاً از آنجائیکه مصوبه مورد شکایت مستند به مجوز معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور می باشد و صرفاً موافقت خود را با امکان بکارگیری شهرداران خاتمه یافته و مستعفی به صورت قرارداد کار معین اعلام داشته است و این امر به مفهوم ایجاد حق برای اشخاص مذکور یا الزام شهرداری به انعقاد قرارداد با آنها نمی باشد بلکه صرفاً این اختیار را به شهرداری ها می دهد تا در صورت نیاز و ضرورت و لحاظ جمیع شرایط بتوانند بتوانند در این خصوص نمایند و با لحاظ اینکه هیات عمومی دیوان عدالت اداری پیش از این به موجب رأی وحدت رویه شماره 16 مورخ 21؍1؍1397 الزام به استخدام شهرداران خاتمه خدمت یافته را خلاف قانون دانسته است ، لذا مقرره مورد شکایت از این جهت که الزامی ایجاد ننموده بلکه اختیاری برای شهرداریها تجویز نموده است ، بنابراین از این حیث مغایرتی با قانون ندارد و قابل ابطال تشخیص داده نمی شود و رأی به رد شکایت صادر می شود. این رأی مستند به بند «ب» ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری صادر و ظرف بیست روز پس از صدور، از سوی ده تن از قضات یا رئیس محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض می باشد.
رضا فضل زرندی- رئیس هیات تخصصی استخدامی