ابطال بخشنامه‌های شماره 59740- 27/11/1395 و 47997- 30/10/1396 سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها و مجوزهای صادره از سوی سازمان اداری و استخدامی کشور در خصوص تبدیل وضعیت کارکنان قراردادی به پیمانی در شهرداری‌ها (دادنامه شماره 87 الی 91 مورخ 27/1/1398 هیئت عمومی دیوان عدالت اداری)
شماره دادنامه: 87 الی 91
تاریخ دادنامه: 27/1/1398
شماره پرونده: 97/847، 96/1844، 96/1091، 96/975 و 96/575
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقایان 1- سعید کریمی 2- خلیل حاجی‌پور 3- فردین شمایی 4- محمد بیاتی 5- کاظم رضایی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال 1) بخشنامه‌های شماره 59740- 27/11/1395 در خصوص «دستورالعمل تبدیل وضعیت کارکنان قراردادی شهرداری‌ها» و شماره 47997- 30/10/1396 رییس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور
2) بخشنامه‌های شماره 986720- 6/11/1395 و 1542985- 9/9/1396 رییس سازمان امور اداری و استخدامی کشور
گردش کار:
آقای سعید کریمی [رییس وقت شعبه 19 دیوان عدالت اداری] به موجب درخواستی ابطال بخشنامه شماره 59740- 27/11/1395 رییس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور در خصوص «دستورالعمل تبدیل‌وضعیت استخدامی کارکنان قراردادی شهرداری‌ها» و ابطال بخشنامه‌هایشماره 9867720- 6/11/1395 و 1041225- 27/11/1395 اعلام کرده است که:
“ریاست محترم دیوان عدالت اداری
سلام علیکم
همان‌گونه که مستحضرید هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در جلسه 12/2/1396 در مقام رسیدگی به تعارض آرای شعب 8 و 10 تجدیدنظر رأی شعبه 8 را صحیح تشخیص داد بر اساس رأی مذکور تبدیل وضعیت کارکنان قراردادی دستگاه‌های اجرایی به پیمانی یا رسمی مغایر مواد 61 و 57 قانون برنامه پنجم توسعه تشخیص داد. با توجه به مقدمه مذکور تقاضای ابطال موارد زیر مورد تقاضاست.
1- دستورالعمل تبدیل وضعیت کارکنان قراردادی شهرداری‌ها
2- بخشنامه رییس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور به شماره 59740- 27/11/1395
3- مجوزهای شماره 986720- 6/11/1395 و شماره 1041225- 27/11/1395 سازمان امور اداری و استخدامی کشور
موارد فوق ضماً با فصل ششم قانون مدیریت خدمات کشوری در مغایرت است. ابتدا تقاضای صدور دستور موقت در خصوص جلوگیی از اجرای بخشنامه‌ها و مجوزهای مذکور و سپس ابطال آنها مورد تقاضاست. بدیهی است این درخواست صرفاً در راستای رأی هیأت عمومی و جهت قانونمند سازی استخدام،خدمت جناب‌عالی مطرح شده است.”
متعاقباً آقایان خلیل حاجی‌پور، فردین شمایی، محمد بیاتی و کاظم رضایی نیز به موجب دادخواست‌های جداگانه ابطال 1) بخشنامه شماره 59740- 27/11/1395 در خصوص «دستورالعمل تبدیل وضعیت کارکنان قراردادی شهرداری‌ها» و بشخنامه شماره 47997- 30/10/1396 رییس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور و ابطال بخشنامه‌های شماره 986720- 6/11/1395 و 1542985- 9/9/1396 رییس سازمان امور اداری و استخدامی کشور را درخواست کرده‌اند.
متن بخشنامه‌های مورد اعتراض به قرار زیر است:
الف- بخشنامه شماره 59740- 27/11/1395 رییس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور:
“معاونین محترم هماهنگی امور عمرانی استانداری‌های سراسر کشور
سلام علیکم
بر اساس مجوز شماره 986720 مورخ 6/11/1395 سازمان امور اداری و استخدامی کشور، موضوع تبدیل وضعیت استخدامی کارکنان قراردادی شهرداری‌ها به پیمانی از طریق انتشار آگهی و برگزاری آزمون به پیوست «دستورالعمل تبدیل وضعیت کارکنان قراردادی شهرداری‌ها» که طی نامه شماره 1041225 تاریخ 27/11/1395 به تأیید سازمان اداری و استخدامی کشور رسیده است، ابلاغ می‌گردد. ضروری است ترتیبی اتخاذ گردد تا در چارچوب مفاد دستورالعمل پیوست، اقدامات لازم در شهرداری‌های آن استان صورت پذیرد.
- اصلاح ساختار سازمانی شهرداری بر اساس ضوابط تشکیلاتی ابلاغی و اخذ تأییدیه آن از سازمان.
- اصلاح اساسنامه سازمان‌های وابسته به شهرداری‌ها بر اساس الگوی ابلاغی
- انتصاب کارمندان رسمی و پیمانی موجود با رعایت شرایط احراز بر اساس طرح طبقه‌بندی مشاغل کارمندی به پست‌های سازمانی ابلاغی جدید در ستاد، مناطق و سازمان‌های وابسته شهرداری و تصویب آن در شورای اداری و استخدامی ذی‌ربط.
- اعلام رسمی شهرداری در خصوص تعداد پست‌های بلاتصدی.
- ثبت اطلاعات و آمار کارکنان شهرداری در سامانه کارکنان نظام اداری کشور (کارمند ایران) با نام کاربری شماره ملی شهرداری و رمز عبور 1234.
- تأیید برگ تعیین مشخصات شغل و شاغل در رشته شغلی مورد نیاز و تأمین اعتبار توسط شهردار و ذی‌حساب شهرداری.
با توجه به اینکه در دستورالعمل پیوست مقرر است تا آزمون شهرداری‌های هر استان در یک روز تا پایان فروردین ماه سال آینده برگزار شود، لذا مقتضی است ترتیبی اتخاذ شود تا اقدامات فوق حداکثر تا پایان سال جاری انجام و در قالب فرم پیوست جهت صدور مجوز و تخصیص سهمیه و برنامه زمان‌بندی آزمون، به این سازمان ارسال گردد. بدیهی است در صورت عدم انجام اقدامات مربوط توسط استان در موعد مقرر، تخصیص سهمیه تبدیل وضعیت استخدامی به آن استان امکان‌پذیر نخواهد بود.”
“دستورالعمل تبدیل وضعیت کارکنان قراردادی شهرداری‌ها
به منظور تبدیل وضعیت استخدامی آن دسته از کارکنان شهرداری‌ها که دارای شرایط عمومی استخدام و صلاحیت‌های تحصیلی و تجربی لازم برای تصدی پست‌های سازمانی شهرداری‌ها می‌باشند، از طریق سنجش دانش، مهارت‌های حرفه‌ای، هوشف سرعت، دقت و استعداد یادگیری به استخدام پیمانی، «دستورالعمل تبدیل وضعیت استخدامی کارکنان قراردادی شهرداری‌ها» به شرح زیر ابلاغ می‌گردد.
ماده 2- شرایط ورود به آزمون تبدیل وضعیت استخدامی به شرح زیر است:
1- داشتن حداکثر سی و پنج سال تمام سن تا زمان ثبت‌نام.
2- داشتن تابعیت ایران.
3- دارا بودن کارت پایان خدمت یا کارت معافیت قانونی براید مردان.
4- عدم اعتیاد به مواد مخدر و دخانی
5- نداشتن سابقه محکومیت جزایی مؤثر
تبصره 7- داوطلبین می‌بایست در زمان ثبت نام در شهرداری ذی‌ربط مشغول به فعالیت بوده و دارای مستندات لازم مبنی بر تأیید این موضوع باشد.
ماده 11- در آزمون تخصصی و آزمون عملی اولویت‌های زیر در نظر گرفته خواهد شد.
11-1- به امتیاز آزمون داوطلبین قراردادی شهرداری به استثناء داوطلبین شاغل از طریق شرکت‌های طرف قرارداد با شهرداری به ازای هر سال سابقه خدمت 3 امتیاز تا سقف 40 امتیاز بر اساس سوابق بیمه‌ای آنان افزوده می‌شود.
11-2- به امتیاز آزمون داوطلبینی که شهردار بوده‌اند به ازای هر سال سابقه خدمت 4 امتیاز تا سقف 40 امتیاز بر اساس سوابق بیمه‌ای آنان افزوده می‌شود.
11-3- به امتیاز آزمون فرزندان کارکنان فوت شده حین خدمت ناشی از کار در شهرداری و یا از کار افتاده کلی دائم حین خدمت در شهرداری 20 امتیاز افزوده می‌شود.
تبصره 14- در صورتی که داوطلبان مشمول بیش از یک امتیاز از مزایای پیش‌بینی شده در ماده 11 این دستورالعمل شوند، صرفاً بالاترین امتیاز برای آنها مبنای محاسبه قرار خواهد گرفت.”
در حال تکمیل…
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 27/1/1398 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی و با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی
اولاً، هر چند نهادهای عمومی غیردولتی از جمله شهرداری‌ها به موجب ماده (117) قانون مدیریت خدمات کشوری از شمول این قانون خارج هستند، لیکن به موجب ماده واحده لایحه قانونی شمول قانون استخدام کشوری (غیر از شهرداری پایتخت) درباره کارکنان شهرداری‌های سراسر کشور مصوب 19/7/1358 شورای نقلاب، کلیه مستخدمین شهرداری‌ها و مؤسسات تابعه و وابسته و اتحادیه شهرداری‌های کشور مشمول قانون استخدام کشوری بوده و به موجب ماده (12) قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت، پرداخت حقوق و مزایای کارکنان شهرداری‌های سراسر کشور تابع ضوابط و مقررات این قانون شده است. بنابراین قانون استخدام کشوری در خصوص استخدام در شهرداری‌ها حاکم است و استناد به آیین‌نامه استخدامی کارکنان شهرداری‌های کشور مصوب سال 1381 هیأت وزیران که با تجویز تبصره 38 قانون بودجه سال 1343 به تصویب رسیده فاقد مبنای قانونی است.
ثانیاً، نحوه استخدام پیمانی در قانون استخدام کشوری به آیین‌نامه آن موکول شده است که به موجب ماده 8 اصلاحی آیین‌نامه استخدام پیمانی مصوب 30/5/1381 هیأت وزیران مقرر شده «از طریق امتحان یا مسابقه و گزینش بر طبق ضوابط و مقررات مورد عمل در مورد استخدام رسمی صورت خواهد پذیرفت.» و در حال حاضر استخدام رسمی و پیمانی در دستگاه‌های اجرایی صرفاً از طریق انتشار آگهی عمومی و برابری فرصت‌ها امکان‌پذیر است و تبدیل وضعیت کارکنان قراردادی به پیمانی در قوانین حاکم پیش‌بینی نشده است و دادن امتیاز استخدامی به نیروهای قراردادی تبعیض‌آمیز و مغایر اصل 28 و بند 9 اصل 3 قانون اساسی محسوب می‌شود و این امر در آراء متعدد صادر شده از هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مورد تأکید قرار گرفته است.
با توجبه به مراتب، مقرره‌های مورد شکایت در خصوص تبدیل وضعیت استخدامی کارکنان قراردادی شهرداری‌ها به شرح فوق مغایر با قانون و خارج از حدود اختیارات قانونی مراجع وضع آن است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین‌دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود.
محمدکاظم بهرامی- رییس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری