آیین‌نامه اجرایی انتخابات شوراهای اسلامی شهرستان، استان و شورای عالی استانها
وزارت كشور
هیأت وزیران در جلسه مورخ 30/4/1381 بنا به پیشنهاد شماره 44/4/1/118068 مورخ 13/12/1380 وزارت كشور و به استناد ماده 72 قانون اصلاح قانون تشكیلات شوراهای اسلامی كشوری و انتخابات شوراهای مزبور -مصوب 1365- آیین‌نامه اجرایی انتخابات شوراهای اسلامی شهرستان، استان و شورای عالی استانها را به شرح زیر تصویب نمود:
ماده 1 – شوراهای اسلامی بخشها و شهرهای واقع در محدوده هر شهرستان پس از دعوت فرماندار تشكیل جلسه داده و یك نفر را از میان اعضای خود با رأی مخفی و اكثریت نسبی آرا برای عضویت در شورای اسلامی شهرستان انتخاب و با تنظیم صورت جلسه حداكثر ظرف 10 روز به فرماندار معرفی می‌نمایند.
تبصره 1- تعداد اعضای شورای اسلامی شهرستان حداقل پنج نفر می‌باشد و در صورتی كه شهرستان كمتر از پنج بخش و شهر داشته باشد، بقیه اعضا از بین دیگر نمایندگان شورای شهرها و بخشها به تناسب جمعیت انتخاب خواهند شد.
تبصره 2- فرماندار موظف است پس از وصول معرفی‌نامه كلیه نمایندگان منتخب شوراهای اسلامی بخشها و شهرها حداكثر ظرف یك هفته برای تشكیل اولین جلسه شورای اسلامی شهرستان از نمایندگان معرفی شده دعوت به عمل آورد. اعضای شورای اسلامی شهرستان در اولین جلسه خود كه با حضور حداقل 3/2 ایشان و فرماندار شهرستان تشكیل می‌شود، از بین خود یك نفر رییس، یك نفر نایب رییس و حداقل یك منشی با اكثریت نسبی و رأی مخفی انتخاب می‌نمایند.
تبصره 3- فرمانداران موظفند بلافاصله پس از تشكیل شورای اسلامی شهرستان اسامی اعضای آن را از طریق رسانه‌های گروهی برای آگاهی عموم منتشر نمایند.
ماده 2- شورای اسلامی هر شهرستان در اولین جلسه خود علاوه بر تعیین اعضای هیأت رئیسه، یك نفر را از بین خود و با رأی مخفی و اكثریت نسبی به عنوان نماینده برای عضویت در شورای اسلامی استان انتخاب و حداكثر ظرف 10 روز كتباً به استاندار معرفی می‌نماید.
تبصره 1- حداقل تعداد اعضای شورای اسلامی استان پنج نفر می‌باشد. در استانهایی كه به دلیل كمی شهرستانهای تابع حد نصاب مقرر حاصل نگردد، بقیه اعضای شورای اسلامی استان از بین دیگر نمایندگان شوراهای اسلامی شهرستانها به تناسب جمعیت انتخاب خواهند شد.
تبصره 2- استاندار موظف است پس از وصول معرفی‌نامه كلیه نمایندگان منتخب شوراهای اسلامی شهرستانهای تابع استان حداكثر ظرف یك هفته برای تشكیل اولین جلسه شورای اسلامی استان از نمایندگان معرفی شده دعوت بعمل آورد. اعضای شورای اسلامی استان در اولین جلسه خود كه با حضور حداقل 3/2 ایشان و استاندار تشكیل می‌شود، از بین خود یك نفر رئیس، یك نفر نایب رییس و دو نفر منشی با اكثریت نسبی و رأی مخفی انتخاب می‌نمایند.
تبصره 3- برای اعضای شورای اسلامی استان با معرفی استاندار، كارت عضویت به امضای وزیر كشور و مهر وزارت كشور صادر خواهد شد و استانداران موظفند بلافاصله پس از تشكیل شورای اسلامی استان اسامی اعضای آن را از طریق رسانه‌های گروهی برای آگاهی عموم منتشر نمایند.
ماده 3- شورای اسلامی هر استان در اولین جلسه، علاوه بر تعیین اعضای هیأت رئیسه موضوع تبصره (2) ماده (2) یك نفر را از بین خود و با رأی مخفی و اكثریت نسبی به عنوان نماینده برای عضویت در شورای عالی استانها انتخاب و برای اعلام به وزیر كشور حداكثر ظرف 10 روز به استاندار معرفی نماید.
تبصره 1- شورای عالی اسلامی استانها از نمایندگان منتخب شوراهای اسلامی استان تشكیل می‌گردد و شورای اسلامی هر استان یك نفر نماینده در آن خواهد داشت.
تبصره 2- اولین جلسه شورای عالی اسلامی استانها حداكثر ظرف یك هفته پس از پایان انتخابات شورای اسلامی استانها به دعوت وزیر كشور و با حضور 3/2 نمایندگان تشكیل و یك نفر رییس، دو نفر نایب رییس، دو منشی و یك خزانه‌دار با رأی مخفی و اكثریت نسبی انتخاب می‌شوند.
ماده 4- نمایندگان شوراهای اسلامی مذكور در این آیین‌نامه كه به عضویت شوراهای فرادست درمی‌آیند از عضویت شوراهای پایین‌تر خارج نمی‌گردند.
ماده 5- در صورت خروج هر یك از اعضای شورای اسلامی شهرستان، استان و شورای عالی اسلامی استانها به دلایلی نظیر استعفا، فوت و سلب عضویت، شورای اسلامی مربوط موظف است مراتب را برای انتخاب جانشین وی حسب مورد به وزیر كشور، استاندار و فرماندار اعلام نماید.
تبصره 1- وزیر كشور، استاندار و فرماندار موظفند ظرف یك هفته مراتب را به شورای اسلامی ذیربط اعلام نمایند و آن شورا موظف است حداكثر ظرف دو هفته فرد جانشین را انتخاب و معرفی نماید.
تبصره 2- خروج عضو شورای روستا، بخش و شهر به هر دلیل از شورا باعث خروج وی از شورای شهرستان، استان و عالی استانها نیز خواهد شد.
ماده 6- جلسات شورای اسلامی شهرستان هر ما حداقل یكبار و جلسات شورای اسلامی استان هر 45 روز حداقل یكبار و جلسات شورای عالی استانها هر دو ماه حداقل یكبار تشكیل می‌شود.
ماده 7- شوراهای شهرستان، استان و عالی استانها موظفند یك نسخه از مصوبات خود را به ترتیب به فرمانداری، استانداری، وزارت كشور و نیز حسب مورد به دستگاههای اجرایی ذیربط ارسال كنند.
ماده 8 – مسئولین شهرستان و استان موظفند بر حسب موضوع و بنا به دعوت شورای شهرستان و استان در جلسه شورای ذیربط شركت كنند.
ماده 9- شوراهای برنامه‌ریزی و توسعه استانها موظفند یك نسخه از مصوبات خود را به شورای شهرستان و استان و شورای عالی استانها ارسال كنند.
ماده 10- سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی كشور موظف است یك نسخه از برنامه و بودجه عمرانی پیشنهادی كشور و استانها را پس از تهیه حداكثر ظرف یكماه جهت اعلام نظر در اختیار شورای عالی استانها بگذارد.
ماده 11- دبیرخانه شوراهای شهرستان، استان و عالی استانها به ترتیب در مركز شهرستان، مركز استان و كشور به طور مستقل تشكیل می‌شود.
ماده 12- تعداد كاركنان مورد نیاز دبیرخانه شوراهای شهرستان، استان و عالی استانها و میزان حقوق و مزایا و محل تأمین اعتبار آنها حداكثر ظرف دو ماه پس از آغاز به كار توسط شورای عالی استانها تصویب و ابلاغ خواهد شد.
ماده 13-اعتراض به مصوبات شورای شهرستان، استان و شورای عالی استانها فقط توسط فرماندار، استاندار و وزیر كشور انجام خواهد گرفت.
تبصره 1- دستگاههای اجرایی موظفند اعتراض به مصوبات شورای شهرستان، استان و شورای عالی استانها را از طریق فرماندار، استاندار و وزیر كشور اعلام نمایند.
تبصره 2- رسیدگی به اعتراض پیرامون مصوبات شورای شهرستان و استان بر عهده هیأت حل اختلاف استان و رسیدگی به اعتراض پیرامون مصوبات شورای عالی استانها بر عهده هیأت حل اختلاف مركزی است.
ماده 14- استعفا یا سلب عضویت اعضای شوراهای ماقبل باعث خروج از عضویت شوراهای مابعد نیز خواهد شد و چنانچه فردی از شورای مابعد استعفا داده یا سلب عضویت شود تشخیص عضویت یا سلب عضویت او از شوراهای ماقبل بر عهده هیأت حل اختلاف مركزی خواهد بود.