آیین نامه اجرایی شرایط احراز تصدی سمت شهردار (تصويب نامه شماره ۳۹۹۵۶/ت۱۸۳۶۹هـ مورخ ۱۸/۶/۱۳۷۷ هيأت وزيران)
توضیحات: منسوخ توسط مصوبه سال ۱۳۹۷ هیئت وزیران
وزارت کشور
هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۷۷.۶.۱۱ بنا به پیشنهاد شماره ۴۱۲۵.۱.۳.۳۴.۴۵۲ مورخ ۱۳۷۶.۳.۷ وزارت‌کشور وبه استناد مواد (۷۲) و (۹۴) قانون تشکیلات، وظایف وانتخابات شورای اسلامی و انتخابات شهرداران -مصوب ۱۳۷۵ – آیین‌نامه اجرایی شرایط احراز تصدی سمت شهردار را به شرح زیر‌تصویب نمود:
آیین‌نامه اجرایی شرایط احراز تصدی سمت شهردار
ماده ۱- کسانی را می‌توان به سمت شهردار انتخاب نمود که دارای شرایط زیر باشند:
الف – تابعیت جمهوری اسلامی ایران .
ب – حتی المقدور متأهل و دارای حداقل (۲۵) سال سن و (۵)سال سابقه اجرایی در موقع انتخاب شدن .
پ- انجام خدمت وظیفه عمومی (دوره ضرورت) یا داشتن معافیت دایم در زمان صلح.
ت – اعتقاد به مبانی جمهوری اسلامی ایران وقانون اساسی.
ث – دارابودن حسن شهرت.
ج – داشتن توانایی جسمی و روحی برای انجام کار.
چ – نداشتن محکومیت کیفری که مستلزم محرومیت ا زحقوق اجتماعی باشد.
ح – دارابودن تحصیلات و تجربه به شرح زیر:
۱- حداقل تحصیلات کارشناسی (لیسانس) برای شهرداریهای درجه (۱تا۶) .
۲- حداقل تحصیلات کارشناسی (لیسانس) با گرایشهای مشخص شده توسط وزارت کشور برای
شهرداریهای درجه (۷تا۱۰).
۳- برای شهرداریهای درجه (۱۱ و ۱۲) حداقل تحصیلات کارشناسی ارشد (فوق لیسانس) با گرایشهای مشخص شده توسط وزارت کشور.
تبصره ۱- کسانی که دارای تحصیلات فوق دیپلم و پنج سال سابقه اجرایی – که حداقل (۲) سال آن را در سمت شهردار و یامدیریت (سرپرستی و بالاتر) در‌وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و شهرداریها خدمت کرده باشند- یا دارای (۴) سال تجربه در امور مربوط به شهرداری باشند نیز می‌توانند‌عهده دار تصدی شهرداریهای از درجه (۱ تا۶) شوند.
تبصره ۲- کسانی که دارای تحصیلات فوق دیپلم و پنج سال سابقه اجرایی و حداقل چهار سال سابقه کار و تجربه در سمت شهردار در شهرداری درجه (۱تا۶)ویا معاون شهردار در شهرداری درجه (۷) به بالا یا مدیریت (مدیریت میانی به بالا) در وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی ووابسته به دولت و شهرداریها باشند نیز‌می‌توانند تصدی شهرداریهای درجه (۷) تا (۱۰) را عهده دار شوند.
تبصره ۳- کسانی که دارای تحصیلات کارشناسی (لیسانس) مندرج در ردیف (۲) بند “ح” ماده (۱) این آیین‌نامه با حداقل پنج سال پیشینه کار در سمت شهردار‌شهر درجه (۷ تا ۱۰) و بالاتر و یا معاون شهردار شهر درجه (۱۱و ۱۲) و یامدیریت میانی به بالا و همتراز آنها در وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به‌دولت وشهرداریها باشند نیز می‌توانند برای احراز سمت شهردار در شهرداریهای درجه (۱۱و۱۲) وتهران انتخاب شوند.
تبصره ۴- انتخاب مقامات موضوع تبصره (۲) ماده (۱) قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت و همترازان آنها و همچنین معاونان استانداران ومدیران کل‌ستادی حوزه عمرانی وزارت کشور با داشتن مدرک تحصیلی کارشناسی با رشته‌های مندرج در ردیف (۲) بند “ح” ماده (۱) این آیین‌نامه و حداقل (۲) سال سابقه‌خدمت در سمتهای مذکور به سمت شهردار بلامانع است.
تبصره ۵- در صورتی که اشخاص موضوع تبصره‌های بالا یکی از دوره‌های مکاتبه‌ای یا حضوری مدیریت میانی شهرداری، منطبق با دستورالعملهای وزارت‌کشور را با موفقیت گذرانده باشند، دوره مذکور معادل یک سال تجربه در امور شهرداری و چنانچه دوره عالی مدیریت شهرداری و مطابق با دستورالعملهای‌وزارت کشور را گذرانده باشند، دوره مذکور معادل ۱.۵ سال تجربه در امور شهرداری برای آنان محسوب خواهد شد.
تبصره ۶- منظور از درجه شهرداری در این آیین‌نامه درجه بندی شهرداریها موضوع تبصره (۱) ماده (۱) آیین‌نامه حقوق و مزایای شهرداران (موضوع تصویبنامه‌شماره ۲۵۱/ت۱۱۱هـ مورخ ۱۳۷۰.۴.۱ هیأت وزیران خواهد شد.
تبصره ۷- کلیه کسانی که در زمان تصویب این آیین‌نامه در سمت شهردار مشغول انجام وظیفه بوده و از نظر تحصیلات وسوابق تجربی واجد شرایط لازم برای‌تصدی سمت شهردار در شهر مربوط نمی‌باشند تازمان تصدی در سمت مذکور د رآن شهر از شرایط تحصیلات و سوابق مذکور دراین آیین‌نامه معاف می باشند و‌انتخاب آنان برای تصدی سمت شهردار در شهرداریهای با همان درجه بلامانع است.
تبصره ۸- تشخیص همرترازی مدیریت وسرپرستی و نیز تجربه مدیریت در بخش خصوصی به عهده وزارت کشور است.
تبصره ۹- شهردار باید علاوه بر شرایط فوق به امور مالی وذی حسابی با تشخیص وزارت کشور آشنا باشد و در غیر این صورت باید در دوره توجیهی که توسط‌وزارت یاد شده تشکیل می‌شود شرکت نماید.
تبصره ۱۰- در موارد استثنا، انتخاب شهردار از میان افراد دارای مدرک تحصیلی دیپلم با تأیید وزیر کشور بلامانع است.
ماده ۲- کسی که به سمت شهردار انتخاب می‌شود نباید صاحب مؤسساتی باشد که تمام یا بخشی از حوایج عمومی حوزه عمل شهرداری را تأمین می‌نماید و‌همچنین نباید در زمان تصدی این سمت،رییس یا عضو هیأت مدیره یامدیر عامل شرکتها ومؤسسات مذکور باشد.
شهردار حق ندارد در معاملات وقرادادهایی که‌یک طرف آن شهرداری یا یکی از مؤسسات تابعه و یا وابسته به آن است بطور مستقیم یا غیر مستقیم ذی نفع باشد.
تبصره – عضویت شهردار درهیأت مدیره و مجمع عمومی یا شورای شرکتها وسازمانهاومؤسساتی که وابسته و یا تابع شهرداریها ونیز مؤسسات عمومی، اعم از‌دولتی یا غیر دولتی که شهرداری در آنها صاحب سهم باشد و یا حضور شهردار در سمتهای مذکور دراینگونه مؤسسات که بنا به تصویب شورای اسلامی شهر‌ضروری تشخیص داده شود از شمول مفاد این ماده مستثنی است.
ماده ۳- شهردار باید از تاریخ اشتغال به کار تا زمانی که در این سمت انجام وظیفه می‌نماید در داخل محدوده قانونی شهر ساکن باشد. شهرداری مکلف است‌برابر دستورالعمل وزارت کشور شرایط مناسب جهت تحقق مفاد این ماده را برای شهردار فراهم سازد.
ماده ۴- شورای اسلامی شهر به محض آن که از فقدان یکی از شرایط مندرج دربندها و تبصره‌های ذیل ماده (۱) و مواد (۲) و(۳) این آیین‌نامه در شهردار منتخب خود مطلع شود، باید در اولین جلسه عادی یا فوق العاده که با حضور شهردار تشکیل می‌شود به موضوع رسیدگی وتشخیص خودرا اعم از صحت یا سقم مطلب‌به مرجع صدور حکم انتصاب اعلام نماید، مرجع صدور حکم انتصاب پس از بررسی موضوع، در صورت صحت فقدان هر یک از شرایط، حکم انتصاب را‌ملغی می‌نماید.
ماده ۵- در صورتی که شهردار از بین کارگزاران شهرداریها ومؤسسات و سازمانهای تابعه ووابسته آنها ویا وزارتخانه هاو یا مؤسسات و شرکتهای دولتی تابع ووابسته به دولت انتخاب شود، پس از خاتمه دوره خدمت با رعایت مقررات استخدامی مربوط، به سازمان محل خدمت اولیه خود برگشت داده می‌شود و‌چنانچه از بین کارگزاران انتخاب نشده باشد، وزارت کشور وشهرداریها در قبال او هیچگونه تعهد استخدامی ندارند.
تبصره ۱- شهردار خاتمه خدمت یافته، می‌تواند ضمن داشتن شرایط استخدام موضوع ماده (۶) اصلاحی آیین‌نامه استخدامی شهرداری تهران (موضوع تصویبنامه شماره .۱۷۵۷۰ت ۱۵۷ مورخ ۱۳۶۸.۳.۲) در صورت داربودن شرایط زیر، ظرف یک سال از تاریخ خاتمه خدمت و یا صدور حکم قطعی برائت‌درخواست استخدام به شهرداری تسلیم نمای که در این صورت‌ازشروط امتحان و مسابقه موضوع ماده (۷) اصلاحی آیین نامه یاد شده معاف خواهد بود.
الف – فاقد هر گونه ارتباط و تعهد استخدامی بامؤسسات مذکور در ماده (۵) این آیین‌نامه باشد.
ب – خدمت وی به علت استعفا یا اتمام دوره قانونی خدمت (۴سال) خاتمه یافته باشد.
پ – حداقل دو سال متوالی یا چهار سال متناوب دارای سابقه خدمت مورد پذیرش وزارت کشور در سمت شهردار باشد.
ت – در صورت تعلیق از خدمت طبق مقررات قانونی دارای حکم قطعی برائت از مراجع صالح قضایی باشد. وزارت کشور می‌تواند پس از تأمین اعتبار در اولین‌بودجه، اصلاح بودجه یا متمم بودجه، مطابق مدرک تحصیلی وی، تحت عناوین (کارشناس، کمک کارشناس و کاردان) با موافقت سازمان امور اداری و‌استخدامی کشور نسبت به ایجاد پست سازمانی مناسب برای وی در یکی از شهرداریهای سراسر کشور اقدام نماید. پس از ترک پست مذکور توسط شاغل به هر‌عنوان، پست یاد شده حذف می‌شود.
تبصره ۲- اجرای مفاد تبصره یک در مورد شهردارانی که مطابق مفاد ماده (۷۳) قانون موضوع این آیین‌نامه از کار برکنار شده‌اند ،ظرف مهلت مذکور منوط به‌تصویب شورای اسلامی شهر است .
ماده ۶- نظارت بر حسن اجرای این آیین‌نامه بر عهد وزارت کشور است.
حسن حبیبی- معاون اول رییس جمهور