دستورالعمل اجرایی ثبت شناسنامه کالا، اخذ و نصب شناسه برای گروه کالایی کشاورزی
با عنایت به ماده ۱۳ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز و آیین‌نامه اجرایی آن به شماره ۷۵۶۴۲/ت ۵۲۴۰۳ هـ مورخ ۲۳/۶/۹۵، دستورالعمل ذیل جهت ثبت شناسنامه، اخذ و نصب شناسه کالای گروه کالای کشاورزی، به دستگاه‌های ذیربط و مشمولین دریافت شناسه‌کالا اعم از واردکنندگان و تولیدکنندگان ابلاغ و اطلاع‌رسانی می‌گردد.
دستورالعمل اجرایی ثبت شناسنامه، اخذ و نصب شناسه کالا برای گروه کالایی کشاورزی
اهداف:
۱. ارائه ساختار شناسه کالا
۲. ارائه راهکار ثبت شناسنامه، اخذ و نصب شناسه کالا
۳. تعریف فرایند اجرایی و تعیین اولویت‌ها
ماده ۱- در این دستورالعمل اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:
الف- آئین‌نامه: منظور آئین‌نامه اجرایی شناسه‌کالا و رهگیری کالا به شماره ۷۵۶۴۲/ت ۵۲۴۰۳ هـ مورخ ۲۳/۶/۹۵ موضوع ماده (۱۳) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز است.
ب- شناسنامه کالا: شناسنامه یا کاتالوگ کالا، مجموعه‌ای از حداقل اقلام اطلاعاتی ضروری که به‌منظور تعریف و تشخیص یک قلم کالایی، در بین سامانه‌های مرتبط و درگیر با آن قلم کالا به کار می‌روند.
پ- شناسه‌کالا: شناسه‌ای چند رقمی که مبتنی بر یک نظام جامع طبقه‌بندی کالاست و مشخصات ماهوی هر قلم کالا احصاء شده و در یک سامانه به منظور ایجاد برداشت مشترک از هر قلم کالا، به صورت رمزینه (بارکد) و یا نظایر آن بر روی کالا نصب یا درج می‌گردد. به هر شناسنامه کالا یک شناسه‌کالای یکتا تخصیص می‌یابد.
تبصره- بخشی از اقلام اطلاعاتی در شناسه‌کالا به سایر طبقه‌بندی‌ها از قبیل سامانه هماهنگ‌شده (HS)، استاندارد بین‌المللی طبقه‌بندی فعالیت‌های اقتصادی (ISIC)، طبقه‌بندی محوری محصول (CPC)، اختصاص دارد.
ت- کالاهای مشمول: کلیه کالاهای مشمول بند (۷) رديف (ب) و رديف (پ) ماده (۳) آيين نامه.
ث- کارگروه ملی: کارگروهی است که به استناد تبصره ذیل بند (ث) ماده یک آیین‌نامه اجرایی با مسئولیت وزارت صنعت، معدن و تجارت و با همکاری ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، گمرک و سایر دستگاه‌های مرتبط تشکیل شده است.
ج- کارگروه تخصصی: کارگروهی است که ذیل کارگروه ملی برای گروه کالای کشاورزی با مسئولیت سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان و با عضویت دفاتر مرتبط وزارت صنعت، معدن و تجارت و سایر دستگاه‌های قید شده در تبصره ذیل بند (ث) ماده یک آیین‌نامه اجرایی تشکیل شده است.
چ- گواهی الکترونیکی: منظور، تأیید الکترونیکی سامانه جامع تجارت به استعلام الکترونیکی شناسه‌کالا توسط گمرک می‌باشد.
ح- عناصر توصیفی کالا: عناصر و خصوصیات ذاتی، کارکردی و ظاهری کالا از قبیل جنس، نوع، رنگ، ابعاد، وزن، طرح، مدل، تولیدکننده، کشور سازنده، نام تجاری و نوع کاربری آن که در تشریح کالا مؤثر است.
خ- شناسه جهانی قلم کالا (GTIN): بر اساس سیستم شماره گزاری GS۱ به هرقلم کالا، یک کد به نام GTIN تخصیص داده می‌شود. کد GTIN ساختار ۸، ۱۲، ۱۳ و ۱۴ رقمی دارد.
د- سامانه جامع تجارت: منظور سامانه جامع تجارت ایران است که بر اساس بند الف ماده شش قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب سال ۱۳۹۲، به عنوان درگاهی یکپارچه، ارتباط فعالان اقتصادی را اعم از واردکنندگان و تولیدکنندگان با دستگاه‌های ذیربط در امر تجارت، کنترل می‌کند.
ذ- سامانه شناسه‌کالا: سامانه‌ای است به منظور ثبت شناسنامه، اخذ و نصب شناسه‌کالا که فرآیندهای درخواست و صدور شناسه‌کالا را در برگرفته و امکان استعلام شناسه‌کالا را برای سامانه‌ها و افراد مرتبط فراهم می‌نماید. هدف این سامانه، مدیریت شناسه‌کالا در طول زنجیره تجاری کشور است و بر این اساس، زبان مشترک در کل فعالیت‌های تجاری فراهم می‌شود.
ماده ۲- تکمیل محتوای عناصر شناسه کالا در كالاهاي داراي بسته بندي تجاري توسط واردكنندگان و يا توليدكنندگان، در ساير موارد توسط وزارت جهادكشاورزي انجام می شود.
تبصره – کلیه متقاضیان از تاریخ ابلاغ این دستورالعمل ابتدا جهت ثبت نام و احراز صلاحیت می‌بایست به سامانه جامه تجارت به آدرس http://www.ntsw.ir مراجعه نمایند و سپس برای ثبت اطلاعات و اخذ یا ثبت شناسه‌کالا در سامانه شناسه‌کالا با همان نام کاربری و رمز عبور به آدرس http://cid.ntsw.ir مراجعه نمایند.
ماده ۳- تکمیل شناسنامه کالا و دریافت شناسه می‌بایست، به ازای هر قلم کالای تولیدشده داخلی، توسط تولیدکننده و هر قلم کالای وارداتی، توسط واردکننده، برای اولین سری تولید یا واردات (بعد از الزام شناسه) بر اساس اولویت‌ها و زمانبندی مقرر در جدول پیوست انجام گیرد.
تبصره ۱– الزام ثبت شناسنامه و اخذ شناسه برای سایر گروه‌های کالایی کشاورزی مشمول بند پ آیین‌نامه، براساس زمانبندی که متعاقباً اعلام خواهد شد.
تبصره ۲- در صورتی که قبلاً شناسه‌کالای مدنظر واردکننده توسط فرد دیگری در سامانه شناسه‌کالا ثبت شده باشد، واردکننده می‌بایست نسبت به تطابق عناصرتوصیفی با کالای خود اطمینان حاصل نماید و در صورت تطبیق کامل عناصرتوصیفی نیازی به ثبت شناسه کالای جدید نخواهد داشت و می‌تواند از همان شناسه‌کالا استفاده نماید. ولی در صورت مغایرت در عناصر توصیفی، باید نسبت به تکمیل شناسنامه جدید و اخذ شناسه‌کالای جدید اقدام نماید.
تبصره ۳- در تکمیل شناسنامهکالا در بخش فیلدهای اجباری، درج نشان تجاری، کشور صاحب نشان تجاری، کشور تولیدکننده، و نام تولیدکننده (حقیقی یا حقوقی) به عنوان شاکله اصلی تولید شناسه( اقلام بسته بندی ) ضروری است.
تبصره ۴- مالکیت شناسه‌های صادره از طریق این سامانه متعلق به صادرکننده شناسه است و دریافت‌کننده صرفاً به عنوان بهره‌بردار آن شناسه خواهد بود.
ماده ۴- به استناد تبصره ماده ۵ آیین نامه، شناسه جهانی قلم کالا (GTIN)، پس از تکمیل شناسنامه به عنوان شناسه‌کالا شناخته خواهد شد.
تبصره- در هنگام اخذ شناسه در صورتی که کاربر فاقد کد GTIN باشد، می‌تواند از گزینه “فاقد شناسه بین‌المللی” استفاده کند. در این صورت سامانه یک شناسه‌کالای داخلی به کالای اظهار شده اختصاص می‌دهد.
ماده ۵- شناسه‌کالا می‌بایست بر روی کوچکترین سطح بسته‌بندی و تجهیز به صورت فیزیکی درج گردد.
تبصره ۱- شناسه كالا براي اقلام فله و فاقد بسته بندي در اسناد تجاري از قبيل اسناد ترخيص ،حمل،انبارش و فاكتور فروش كالا درج خواهد شد.
تبصره ۲- محل الصاق برچسب باید به نحوی باشد که مانع رویت اطلاعات اصلی مندرج بر محصول نبوده، برچسب تماماً قابل رویت بوده و با بارکدخوان‌ها قابل شناسایی باشد.
تبصره ۳- چاپ برچسب‌ها باید با حداقل کیفیت DPI ۳۰۰ و به گونه‌ای باشد که در شرایط نگهداری محصولات پاک نشده و خوانا باقی بماند.
تبصره ۴- شناسه‌کالا حداقل در فرمت عدد و کدهای میله‌ای (بارکد) می‌باشد. مسئولیت ناخوانی بارکد ارائه شده به وسیله بارکدخوان، برعهده واردکننده/تولیدکننده می‌باشد.
تبصره ۵- بارکد به رنگ مشکی با پس زمینه سفید بوده و براساس جدول زیر می‌باشد. علاوه بر رعایت محدوده ابعاد بارکد، نسبت پهنا به ارتفاع بارکد باید همواره عددی ثابت و معادل ۱.۳۷ باشد.
مشخصه حداکثر اندازه مجاز (میلی‌متر) اندازه استاندارد (میلی‌متر) حداقل اندازه مجاز (میلی‌متر)
ارتفاع ۴۵.۷ ۲۲.۸۵ ۱۸.۲۸
پهنا ۶۲.۷ ۳۱.۳۵ ۲۵.۰۸
ماده ۶- پس از تکمیل شناسنامه کالایی توسط مشمولین و ثبت یا صدور شناسه‌کالا توسط سامانه جامع تجارت، گواهی الکترونیکی توسط سامانه صادر و پس از استعلام از سوی گمرک به‌صورت ارتباط الکترونیکی و برخط در اختیار گمرک قرار خواهد گرفت. این گواهی همان تأیید شناسه‌کالا خواهد بود.
ماده ۷- گمرک موظف است به هنگام انجام فرآیندهای ترخیص کالا از صحت شناسه‌کالا از طریق تبادل اطلاعات و دریافت گواهی شناسه مذکور در ماده (۵) آیین نامه اجرایی، اطمینان حاصل نماید. انجام این فرآیند به منزله دریافت گواهی الکترونیکی شناسه‌کالا از سوی گمرک می‌باشد.
ماده ۸ – به استناد تبصره یک ماده ۳ آیین‌نامه اجرایی مواد ۵ و ۶ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، دستگاه‌های مجوز دهنده مکلفند در زمان صدور مجوزهای واردات، صادرات، تولید و ترانزیت براساس شناسه‌کالا اقدام نمایند.
ماده ۹- کارگروه تخصصی موظف است پیشنهادات، انتقادات و نظرات واصله را بررسی و اصلاحات مربوطه را به‌منظور به‌روز نمودن دستورالعمل به کارگروه ملی (دفتر امور خدمات بازرگانی وزارت صنعت، معدن و تجارت) ارسال نماید.
ماده ۱۰- اتاق اصناف ایران، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان موظفند گزارش فرآیند اجرای این دستورالعمل در سطح بازار و همچنین مرکز توسعه تجارت الکترونیکی گزارش استفاده از سامانه شناسه‌کالا را هر سه‌ماه یکبار به دفتر امور خدمات بازرگانی وزارت صنعت، معدن و تجارت ارسال نمایند.
ماده ۱۱- دستورالعمل صادره مشمول کالاهایی است که بعد از الزام شناسه‌کالا، تولید یا وارد می‌شوند. لذا تعیین تکلیف کالاهای موجود در کشور و ترخیص سفارشات قبل از الزام، به ترتیب مشمول ماده ۷ آیین‌نامه و ماده ۱۱ آیین‌نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات خواهد بود.
ماده ۱۲- فرآیندهای ثبت شناسه‌ها، تخصیص نام کاربری و رمز عبور، انتقال مالکیت، پاسخ استعلام شناسه‌ها و گواهی‌ها و سایر فعالیت‌های مذکور در این دستورالعمل در سامانه جامع تجارت و دیگر سامانه‌ها رایگان می‌باشد.
ماده ۱۳- وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است فرایند ثبت سفارش را به‌گونه‌ای تنظیم نماید که از تاریخ الزام ثبت، اخذ و نصب شناسه‌کالا طبق جدول فوق از ثبت سفارش این کالاها بدون شناسه‌کالا جلوگیری نماید.
این دستورالعمل در ۱۳ ماده و ۱۲ تبصره در جلسه مورخ ۱۱ / ۲ /۹۶ در دفتر امور خدمات بازرگانی وزارت صنعت، معدن و تجارت با حضور اعضای کارگروه تخصصی کالای کشاورزی به تصویب رسید.