آیین نامه اجرایی ماده ۱۰۲ قانون استخدام کشوری موضوع: برقراری حقوق بازنشستگی (مصوب ۲۶/۲/۱۳۶۶ شورای امور اداری و استخدامی کشور)
فصل اول- ترتیب اجراء و تشریفات و برقراری حقوق بازنشستگی
ماده ۱- مستخدمین رسمی مشمول قانون استخدام کشوری و سایر مستخدمینی که مشمول مقررات بازنشستگی و وظیفه قانون مزبور می‌باشند در مواردی که طبق مقررات قانون مربوط تحقق امر بازنشستگی منوط به تقاضای آنان است در صورت‌تمایل به بازنشستگی موظفند تقاضای خود را حداقل یک ماه قبل از تاریخ بازنشستگی کتباً به وزارتخانه یا مؤسسه و یاشرکت دولتی و یا شهرداری مربوطه که در این آیین‌نامه دستگاه نامیده می‌شود تسلیم نماید.
تبصره ۱- مستخدمین مأمور تقاضای بازنشستگی خود را باید به دستگاه متبوع خود ارسال دارند.
تبصره ۲- مستخدمین رسمی موضوع ماده ۱۴۴ قانون استخدام کشوری می‌بایست تقاضای بازنشستگی خود را به دستگاه محل خدمت تسلیم نمایند
ماده ۲- دستگاه مربوط مکلف است در مورد مستخدمین موضوع ماده ۱ این آیین‌نامه بعد از دریافت تقاضای مستخدم و همچنین در مورد مستخدمینی که بازنشستگی آنان منوط به تقاضای مستخدم نمی‌باشد بعد از رسیدگی به سوابق و مدارک استخدامی در صورتی که مستخدم را واجد شرایط قانونی بازنشستگی تشخیص دهند حکم بازنشستگی را به امضاء وزیر یابالاترین مقام مؤسسه دولتی و یا مقام مجاز از طرف آنان صادر و قبل از تاریخ اجرای حکم به مستخدم ابلاغ نماید.
ماده ۳- کارگزینی دستگاه مربوط همزمان با صدور حکم بازنشستگی حکم برقراری حقوق بازنشستگی مستخدم را با استفاده از فرم ع- ۴۴(۳ ـ۵۴) بر اساس مقررات فصل هشتم قانون استخدام کشوری و سایر مقررات مربوط که در آن میزان حقوق بازنشستگی و بدهی او به صندوق بازنشستگی کشوری تعیین شده است صادر می‌نماید و رونوشت آن را به واحدمالی مربوطه ارسال می‌دارد.
ماده ۴- واحد امور مالی دستگاه مربوط درخواست وجه را بر اساس حکم برقراری حقوق بازنشستگی در ۵ نسخه صادر وبه کارگزینی دستگاه ذیربط ارسال می‌دارد.
ماده ۵- کارگزینی دستگاه مربوط کلیه نسخ درخواست وجه را به ضمیمه حکم برقراری حقوق بازنشستگی نسخه سازمان بازنشستگی و نسخه کارگزینی و اسناد و مدارک مربوط همراه با پرونده استخدامی جهت تایید حکم برقراری حقوق بازنشستگی و تسجیل و حواله حقوق بازنشستگی به سازمان بازنشستگی کشوری ارسال می‌نماید. تبصره- دستگاه مربوط به منظور رفاه حال بازنشستگان و از کار افتادگان و وراث مستخدمین متوفی می‌تواند تا برقراری‌حقوق بازنشستگی حداکثر به مدت ۴ ماه حقوق بازنشستگی و از کار افتادگی و شش ماه حقوق وظیفه را به عنوان‌علی‌الحساب از محل تنخواه گردان بازنشستگان به مستخدم یا ورثه قانونی وی پرداخت نماید. در صورت ضرورت مدت‌پرداخت علی‌الحساب با تایید سارمان بازنشستگی کشوری تمدید خواهد شد.
ماده ۶- مدارک لازم جهت برقراری حقوق بازنشستگی به شرح زیر است:
الف- تقاضای بازنشستگی در مواردی که تحقق بازنشستگی منوط به تقاضای مستخدم باشد.
ب- حکم بازنشستگی
ج- خلاصه اطلاعات حکم اجرای مرحله اول و یا اولین حکم استخدام رسمی پس از تصویب قانون استخدام کشوری مصوب ۳۱/۳/۱۳۴۵.
د- حکم تطبیق وضع و حکم انتقال در مورد مستخدمینی که از دستگاهها غیر مشمول وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی مشمول قانون استخدام کشوری منتقل گردیده‌اند.
هـ- احکام ترفیع، تغییر ضریب، ارتقاء گروه و تفاوت حقوق ناشی از تنزل گروه مستخدم موضوع تبصره ۲ ماده ۳۶ قانون‌استخدام کشوری که در تعیین حقوق بازنشستگی ملاک عمل قرار می‌گیرد.
و- برگ محاسبه مدت خدمت فرم ع- ۳۸ (۷- ۵۳).
ز- برگ محاسبه بدهی کسور بازنشستگی فرم ع- ۴۰(۷ ـ۵۳).
ح- برگ محاسبه حقوق بازنشستگی یا وظیفه فرم ع- ۳۹ (۷ ـ۵۳).
ط- نشانی آخرین محل سکونت یا آدرس پستی مستخدم بازنشسسته.
ی- تاییدیه شورای ۳ نفره مذکور در تبصره ۲ قانون اصلاح تبصره ۱ ماده ۷۴ قانون استخدام کشوری و الحاق ۳ تبصره به آن‌در مورد دارندگان مشاغل تخصصی.
ماده ۷- سازمان بازنشستگی کشوری پس از بررسی حکم برقراری حقوق بازنشستگی و وظیفه در صورت صحت، حکم مذکور را تایید و یک نسخه از آن رابه ضمیمه پرونده استخدامی مستخدم به دستگاه مربوط ارسال می‌دارد و در غیر این‌صورت اسناد و مدارک را برای رفع نقص به دستگاه ذیربط اعاده می‌نماید.
تبصره- پس از تایید حکم برقراری حقوق بازنشستگی اعاده به خدمت یا تغییر تاریخ بازنشستگی مستخدم منوط به کسب مجوز قانونی است.
ماده ۸- سازمان بازنشستگی کشور پس از تسجیل درخواست وجه مراتب را به واحدهای ذیربط اعلام می‌نماید.
تبصره- در صورتی که مستخدم بازنشسته مقیم شهرستان باشد یک نسخه از درخواست وجه تسجیل شده به واحد امورمالی دستگاه مربوط و نسخه دیگر مستقیماً به دارائی محل سکونت ذینفع ارسال می‌گردد.
فصل دوم- ترتیب اجراء و تشریفات برقراری حقوق وظیفه
ماده ۹- دستگاه مربوط مکلف است پیشنهاد برقراری حقوق وظیفه مستخدمین موضوع مواد ۷۹ و ۸۰ قانون استخدام کشوری و حقوق وظیفه وراث قانونی مستخدمین موضوع ماده ۸۳ قانون مذکور را (مطابق فرمهای مربوطه) به امضاء وزیر یابالاترین مقام دستگاه و یا مقام مجاز از طرف آنان همراه با تأییدیه شورای امور اداری و استخدامی کشور به سازمان‌بازنشستگی کشوری ارسال نماید.
ماده ۱۰- در مورد برقراری حقوق وظیفه وراث علاوه بر مدارک مذکور در ردیف‌های مندرج در ماده ۶ (به استثنای بندهای الف و ب) ارسال مدارک زیر حسب مورد ضروری می‌باشد:
الف- حکم برقراری حقوق وظیفه وراث فرم ع- ۴۵(۳- ۵۴)
ب- رونوشت برگ خلاصه مرگ متوفی.
ج- اعلام نامه برقراری حقوق وظیفه فرم ع ـ۴۱ (۷ ـ۵۳).
د- رونوشت شناسنامه وراث قانونی یا فتوکپی مصدق آن.
هـ- فتوکپی مصدق عقدنامه همسر یا گواهی حصر وراثت یا مدارک مثبته دال بر وجود علقه زوجیت دائم که به گواهی مراجع‌قانونی رسیده باشد.
و- گواهی از دستگاهها یا مؤسسات آموزش عالی رسمی دایر بر اشتغال به تحصیل فرزندان و نوادگان مستخدم متوفی.
ز- گزارش کلانتری یا ژاندارمری محل سکونت دایر بر این که پدر و مادر متوفی تخت تکفل او بوده‌اند.
ح- استشهاد محلی دایر بر عدم اشتغال همسر متوفی در دستگاهها و مؤسسات غیردولتی موضوع ماده ۸۸ اصلاحی قانون استخدام کشوری که به تأیید مراجع ذیصلاح رسیده باشد.
ط- گواهی کمیسیون پزشکی مربوط و یا پزشکی قانونی دایر بر تأیید علیل بودن یا ناقص العضو بودن فرزندان یا نوادگان وشوهر مستخدم متوفی بر حسب مورد.
ی- تعهدنامه کتبی مبنی بر عدم اشتغال و تمکن مالی وراث موضوع قانون اصلاح تبصره ۲ ماده واحده اجازه پرداخت وظیفه‌و مستمری… مصوب ۲/۱۰/۶۳
ماده ۱۱- جهت پرداخت حقوق مستخدمین بازنشسته و یا وظیفه بگیر به عائله تحت تکفل آنان موضوع لایحه قانونی راجع‌به اجازه پرداخت حقوق و فوق العاده مستمر کارکنان دولت که به اسارت رژیم مزدور عراق درآمده و یا در مناطق اشغالی وجنگی باقی مانده‌اند به عائله تحت تکفل آنان مصوب ۳/۸/۱۳۶۰ مجلس شورای اسلامی علاوه بر مدارک موضوع ماده ۱۰ این آیین‌نامه ارسال گزارش سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یا جهاد سازندگی و یا هلال احمر مبنی بر اسارت یا مفقودالاثرشدن مستخدم بازنشسته الزامی است.
تبصره- در مورد مشمولین قانون برقراری حقوق وظیفه از کار افتادگی و وظیفه عائله تحت تکفل جانبازان و شهداء انقلاب‌اسلامی ایران کارگزینی ذیربط مکلف است یک نسخه از حکم تایید شده را به بنیاد شهید انقلاب اسلامی ارسال نماید.
ماده ۱۲- قطع سهم هر یک از وراث قانونی و افزایش آن به سهام بقیه وراث با تأیید سازمان بازنشستگی کشوری توسط دستگاه مربوط انجام می‌شود.
تبصره- دستگاهها مکلفند حداقل هر سال یک بار وضعیت وراث منحصر به فرد وظیفه بگیر را از لحاظ استحقاق دریافت حقوق وظیفه مورد بررسی قرار داده و نسبت به استرداد حقوق وظیفه‌ای که من غیر حق پرداخت گردیده است اقدامات‌مقتضی معمول دارند.
فصل سوم- ترتیب احتساب مدت خدمت و استرداد و انتقال کسور بازنشستگی
ماده ۱۳- در صورت تقاضای مستخدمین جهت احتساب سوابق خدمت غیر رسمی آنان جزو سابقه خدمت رسمی‌دستگاهها مکلفند همزمان با قبول تقاضا، بدهی کسور بازنشستگی مدت خدمت غیر رسمی آنان را بر اساس تبصره ۲ ماده ۸۵ قانون استخدام کشوری محاسبه و فرم تکمیل شده ع ـ۷۰ (۶ ـ۶۳) را همراه با تقاضای مستخدم به انضمام پرونده‌استخدامی جهت تقسیط کسور به سازمان بازنشستگی کشوری ارسال نمایند.
تبصره ۱- از تاریخ تصویب این آیین‌نامه دستگاهها مکلفند در مورد مستخدمینی که قبل از تصویب این آیین‌نامه سوابق‌خدمت غیر رسمی آنان محاسبه گردیده است مراتب را جهت تعیین بدهی و تقسیط و دریافت کسور به سازمان بازنشستگی‌کشوری اعلام دارند.
تبصره ۲- سازمان بازنشستگی کشوری پس از بررسی مدارک مربوط مکلف است در صورت کامل بودن آن ردیف ۱۵ فرم‌مذکور را تکمیل و تایید نماید و در غیر این صورت با تصریح موارد نقص اسناد و مدارک را جهت تکمیل به کارگزینی دستگاه‌مربوط اعاده کند.
تبصره ۳- دستگاه متبوع مستخدم مکلف است در اجرای قانون نقل و انتقال حق بیمه یا بازنشستگی مصوب ۲۷/۳/۶۵ مجلس شورای اسلامی و آیین‌نامه آن اقدامات لازم جهت انتقال کسور بازنشستگی یا حق بیمه مربوط به عمل آورد و دستگاههای محل خدمت قبلی مستخدم مکلف به همکاری در این زمینه می‌باشند.
ماده ۱۴- به منظور انعکاس سوابق پرداخت کسور بازنشستگی مستخدم دستگاهها مکلفند به هنگام انتقال این گونه مستخدمین صورت حقوق و مزایا و کسورات بازنشستگی آنان را مطابق فرم ع ۸۲- (۳ ـ۶۶) تهیه و پس از تایید ذیحساب یامدیر امور مالی (در دستگاههای فاقد ذیحساب) به همراه پرونده پرسنلی مربوط به دستگاه جدید محل خدمت آنان ارسال‌نمایند.
ضمناً دستگاهها و نهادهای انقلاب اسلامی موظفند در مورد مستخدمینی که بر طبق ماده ۲ آیین‌نامه مأموریت‌هابه آن‌دستگاهها مأمور گردیده‌اند به نحو فوقالذکر عمل نموده و فهرست تنظیمی را پس از پایان مأموریت به دستگاه اصلی‌مستخدم ارسال دارند.
ماده ۱۵- در مورد مستخدمینی که بر اساس مبانی قانونی تقاضای کتبی مبنی بر استرداد یا انتقال کسور بازنشستگی می‌نماینددستگاه متبوع مستخدم مکلف است فرم ع ـ۶۹(۶ ـ۶۳) را تکمیل و همراه پرونده پرسنلی متضمن درخواست وی جهت‌رسیدگی و اقدام لازم به سازمان بازنشستگی کشوری ارسال نماید.
تبصره- در مورد مستخدمینی که در دستگاههای مختلف خدمت نموده‌اند این قبیل دستگاهها نیز موظف به تکمیل فرم‌فوقالذکر و ارسال آن به دستگاه متبوع مستخدم خواهند بود.
ماده ۱۶- سازمان بازنشستگی کشوری پس از وصول پرونده پرسنلی مستخدم و نسخ تکمیل شده فرم ع ـ۶۹(۶ ـ۶۳) در موردرسیدگی به درخواست مزبور اقدام و پس از گواهی واریز مبالغ کسور بازنشستگی پرداختی به حساب صندوق بازنشستگی‌کشوری نسخه مربوط به سازمان بازنشستگی کشوری را ضبط و پس از ارسال نسخه مربوط به مرجع پرداخت کننده وجه،سایر نسخ فرم مذکور را به همراه پرونده پرسنلی به دستگاه ذیربط مستخدم اعاده می‌نماید.
فصل چهارم- ترتیب نگهداری حساب‌ها
ماده ۱۷- مرجع پرداخت کننده وجه (در حال حاضر خزانه داری کل) مکلف است و پس از دریافت نسخه مربوط نسبت به‌حواله مبلغ تأیید شده در فرم به دستگاه ذیربط اقدام نماید.
ماده ۱۸- کلیه دستگاهها مکلفند کسور بازنشستگی مستخدمین مشترک صندوق بازنشستگی کشوری خود را به همراه سهم‌کارفرمائی موضوع مواد۷۱، ۷۲، ۷۳، ۱۰۰ قانون استخدام کشوری و تبصره‌های مربوط حسب مورد و همچنین کسورخدمات غیررسمی (موضوع ماده ۱۳ این آیین‌نامه) حداکثر تا پایان ماه بعد به حسابهای صندوق بازنشستگی کشوری واریزنمایند در صورت تاخیر مشمول حکم ماده ۱۱ اساسنامه سازمان بازنشستگی کشوری خواهند شد.
حسابهای صندوق مزبور در حال حاضر به شرح زیر می‌باشد:
الف- حساب شماره ۲ خزانه نزد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مربوط به مستخدمین مشمول قانون استخدام کشوری‌و مستخدمین موضوع ماده ۱۴۴ قانون مزبور و اعضای هیأت علمی و قضات.
ب- حساب شماره ۲۲ خزانه نزد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مربوط به مستخدمین موضوع ماده ۳۳ مقررات استخدامی شرکتهای دولتی و مشمولین لایحه قانونی راجع به شمول مقررات بازنشستگی و وظیفه قانون استخدام کشوری به‌مستخدمین شرکتهای دولتی مشمول قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۰/۹/۵۸ شورای انقلاب اسلامی ایران.
ج- حساب شماره ۴۱ خزانه نزد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مربوط به مستخدمین شهرداریها به جز شهرداری‌تهران.
تبصره ۱- تغییر حسابهای فوقالذکر با اعلام کتبی سازمان بازنشستگی کشوری خواهد بود.
تبصره ۲- نهادها و سایر موسساتی که طبق ضوابط قانونی به نحوی از خدمات مشترکین صندوق بازنشستگی کشوری به‌عنوان مأمور با پرداخت حقوق و مزایا استفاده می‌نمایند، مکلفند بر مبنای ضوابط مقرر درقانون استخدام کشوری کسور بازنشستگی سهم مستخدم را کسرنموده و بعلاوه سهم کارفرمایی به ترتیبی که در این ماده مقرر گردیده است به حسابهای صندوقهای بازنشستگی کشوری واریز نمایند.
ماده ۱۹- دستگاهها مکلفند وجوه مربوط به حقوق بازنشستگان و وظیفه بگیران را که دراختیاردارند و طبق ضوابط مقرر قابل‌پرداخت به ذینفع نمی‌باشد در اسرع وقت به حسابهای مربوطه حسابهای موضوع ماده ۱۸ حسب مورد برگشت داده و باارسال مدارک مربوطه سازمان بازنشستگی کشوری را مطلع نمایند.
تبصره- در صورت مراجعه مستخدمین ذینفع و عدم وجود موانع قانونی ذی حسابی و یا واحد امور مالی مکلف است اقدامات لازم را جهت صدور درخواست وجه عمل آورده و درخواست مزبور را برای تسجیل به سازمان بازنشستگی‌کشوری ارسال نماید.
ماده ۲۰- منظور از فرمهای اشاره شده در کلیه مواد و تبصرهای این آیین‌نامه فرمهای مصوب‌سازمان امور اداری و استخدامی کشور می‌باشد و تغییرات بعدی در این فرمها می‌بایست به تایید سازمان مذکور برسد.
این آیین‌نامه در ۵ فصل و ۲۰ ماده و ۱۴ تبصره در جلسه مورخ ۲۶/۲/۶۶ شورای امور اداری و استخدامی کشور به تصویب‌رسید و از تاریخ تصویب کلیه مقررات و دستورالعمل‌های مغایر با آن ملغی است.