فوق العاده شب کاری و تعطیل کاری در شهرداری
عدم وجاهت پرداخت فوق العاده شب کاری و نوبت کاری در شهرداری ها (دادنامه شماره ۱۰۹۲ مورخ ۷/۸/۱۳۹۹ هیئت تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری)
کلاسه پرونده: ۹۷۰۱۴۷۴
تاریخ رأی: چهارشنبه ۷ آبان ۱۳۹۹
شماره دادنامه: ۹۹۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۱۰۹۲
موضوع: ابطال نامه شماره ۱۰۲۸۳ – ۱۶؍۳؍۹۵ مدیرکل دفتر نوسازی، تحول اداری و فناوری اطلاعات سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور
*سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور در پاسخ به استعلام استانداری مرکزی در خصوص پرداخت فوق العاده تعطیل کاری و شب کاری اقدام به صدور نامه مورد شکایت نموده است که مقرره مندرج در آن مورد اعتراض شاکی واقع شده و تقاضای ابطال آن را نموده است .
* متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می باشد :
مدیرکل محترم دفتر امور شهری و شوراهای استانداری مرکزی
بازگشت به نامه شماره ۱۹۲۹۶؍۸۹ تاریخ ۱۰؍۳؍۹۵ در خصوص پرداخت فوق العاده تعطیل کاری و شب کاری مستخدمین رسمی و پیمانی شهرداری ها ، اعلام می دارد با عنایت به اینکه موضوع ماده ۲۵ مستند به آئین نامه استخدامی سال ۶۸ شهرداری ها بوده که بعد از تصویب آئین نامه جدید در سال ۸۱ لغو گردیده است. لذا اجرای ماده مورد اشاره جهت پرداخت فوق العاده تعطیل کاری و شب کاری به مستخـدمین رسمـی و پیمانی شهـرداری ها به دلیل آنکه مستند به آئین نامه استخدامی قبلی شهرداری ها بوده ، در حال حاضر قابل استناد و اجراء نمی باشد. محمد حسن آبادی – مدیرکل دفتر نوسازی ، تحول اداری و فناوری اطلاعات
*دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت : هرچند فوق العاده تعطیل کاری و شب کاری در آیین نامه استخدامی شهرداری ها در سال ۱۳۸۱ لغو شده ولی صرف لغو آن دلالت بر منع نمی نماید و به بیان دیگر از لحاظ اصول حقوقی به هیچ وجه با تمسک به سکوت و بدون نگرش به سایر قوانین و مقررات موضوعه نمی توان موضوع ظاهراً مسکوت را ممنوع قلمداد نمود؛ در بسیاری از موارد مرجع وضع قانون یا تصویب مصوبه خود تکلیف نحوه اقدام در موارد سکوت را پیش بینی نموده که در مورد جاری بر اساس ماده ۹۸ آیین نامه استخدامی کارکنان شهرداریها مصوب ۱۳۸۱ به صراحت عنوان گردیده در مواردی که آیین نامه مذکور ساکت است بر اساس قانون استخدام کشوری می بایست عمل شود که در این خصوص شایسته ذکر است : ۱) اکنون قانون مدیریت خدمات کشوری جایگزین قانون استخدام کشوری می باشد و مطابق ماده ۹۳ قانون مدیریت خدمات کشوری نیز اصل تعطیل کاری و پرداخت حق الزحمه در قبال آن بر اساس اعلام دستگاه اجرایی مجاز شمرده شده است ؛ بنابراین با توجه به اینکه ماده ۹۸ آئین نامه استخدامی کارکنان شهرداریها مصوب ۱۳۸۱ تکلیف موارد مسکوت را مشخص نموده و قانونگذار به شرح ماده ۹۳ قانون مدیریت خدمات کشوری اصل و نفس پرداخت فوق العاده های یاد شده را در صورت انجام از طرف مستخدم ممکن و ضروری اعلام نموده است و حتی بر اساس بند (د) ماده ۳۹ قانون استخدام کشوری ، فوق العاده نوبت کاری به مستخدمینی که در نوبتهای غیر متعارف مجبور به انجام وظیفه باشند قابل پرداخت است و با توجه به اینکه بسیاری از مستخدمین شهرداری مشمول مقررات قانون کار می باشند در این خصوص نیز لازم به اشاره است که بر اساس تبصره یک ماده ۶۲ قانون کار ، کارگرانی که به هر عنوان روزهای جمعه کار می کنند ، در مقابل عدم استفاده از تعطیل روز جمعه ۴% اضافه بر مزد دریافت خواهند کرد و نیز هیأت وزیران در سال ۱۳۹۵ آیین نامه فوق العاده نوبت کاری کارمندان را تصویب کرده بنابراین مستخدمین شهرداری نیز که در ایام تعطیل و یا شب به دستور مقام قانونی مافوق به ارائه خدمت می پردازند مستحق حق الزحمه می باشند.
* خلاصه مدافعات طرف شکایت: در پاسخ به شکایت مذکور ، مدیر کل دفتر حقوقی و امور قراردادهای سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور به موجب لایحه شماره ۳۴۱۶۴ مورخ ۱۷؍۰۷؍۱۳۹۷ به طور خلاصه موارد زیر اعلام داشته: ۱- بر اساس نص صریح ماده ۱۱۷ قانون مدیریت خدمات کشوری ، شهرداریها از شمول قانون مزبور مستثنی می باشند,۲- فوق العاده تعطیل کاری در آیین نامه استخدامی کارکنان شهرداری ها مصوب ۱۳۸۱ ، قانون استخدام کشوری و نظام هماهنگ کارکنان دولت (که حسب مورد حاکم بر شهرداریها می باشند) پیش بینی نگردیده است.۳- فوق العاده نوبت کاری موضوع بند “د” ماده ۳۹ قانون استخدام کشوری مختص مشاغلی مانند آتش نشانان می باشد که در نوبت های غیر متعارف انجام وظیفه می نمایند.۴- رأی وحدت رویه ۶۵-۶۶ هیأت عمومی که مورد استناد شاکی قرار گرفته، هیچگـونه ارتباط موضـوعی با مبحث فوق العاده تعطیل کاری و شب کاری ندارد.
* ضمناً شورای محترم نگهبان به موجب نامه شماره ۱۹۴۸۳؍۱۰۲؍۹۹ مورخ ۱۷؍۶؍۱۳۹۹ اعلام کرده است : “مصوبه مورد شکایت خلاف موازین شرع دانسته نشد”
* پرونده در هیأت تخصصی استخدامی مطرح و مورد رسیدگی قرارگرفت و به اتفاق آراء مقرره مورد شکایت قابل ابطال تشخیص داده نشد ، بنابراین با استعانت از خداوند متعال و به استناد بند «ب» ماده ۸۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری در مورد آن به شرح زیر رأی صادر می شود.
رأی هیات تخصصی استخدامی
با توجه به اینکه اولاً شورای محترم نگهبان به موجب نامه شماره ۱۹۴۸۳؍۱۰۲؍۹۹ مورخ ۱۷؍۶؍۱۳۹۹ اعلام داشته : “مصوبه مورد شکایت خلاف موازین شرع دانسته نشد” بنابراین به استناد بند ب ماده ۸۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ۱۳۹۲ و به تبعیت از نظر آن شورا مقرره مورد شکایت از جهت مغایرت با شرع قابل ابطال نمی باشد.
ثانیاً با توجه به اینکه به موجب لایحه شمول قانون استخدام کشوری درباره کارکنان شهرداری های سراسر کشور (غیر از شهرداری پایتخت) مصوب ۱۳۵۸ شورای انقلاب، قانون استخدام کشوری بر امور اداری و استخدامی کارکنان رسمی و پیمانی شهرداری ها حاکم می باشد و مطابق ماده ۱۲ قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت مصوب ۱۳۷۰ حقوق و فوق العاده کارکنان شهرداری ها بر اساس قانون مذکور پرداخت خواهد شد و آیین نامه استخدامی کارکنان شهرداری های کشور نیز به علت مغایرت با قوانین مذکور به موجب دادنامه شماره ۸۵۳ الی ۸۵۴ مورخ ۸؍۷؍۱۳۹۹ هیات عمومی دیوان عدالت اداری ابطال شده است،
ثالثاً به موجب بند (الف) و (د) ماده ۳۹ قانون استخدام کشوری فوق العاده اضافه کاری و نوبت کاری به مستخدمینی که ساعات کار اضافی دارند و یا در نوبت های غیرمتعارف محیط کار به تشخیص سازمان اداری و استخدامی کشور مجبور به انجام وظیفه می باشند قابل پرداخت است که آیین نامه های آن به تصویب هیأت وزیران رسیده است و فوق العاده ای تحت عنوان تعطیل کاری و شب کاری در قانون استخدام کشوری و آیین نامه های مربوط به آن پیش بینی نشده است،
بنابراین و با توجه به مراتب فوق مقرره مورد شکایت مغایرتی با قانون نداشته و رأی به رد شکایت صادر می گردد. این رأی مستند به بند «ب» ماده ۸۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری و تبصره ۲ آن صادر و ظرف بیست روز پس از صدور، از سوی ده تن از قضات یا رئیس محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض می باشد.
رضا فضل زرندی- رئیس هیات تخصصی استخدامی
