بخشنامه بودجه 94/ تأکید بر بودجه‌ریزی عملیاتی
دكتر محمدباقر نوبخت معاون برنامه ريزي و نظارت راهبردي رئيس جمهور در نشست توجيهي استقرار بودجهريزي بر مبناي عملكرد از ابلاغ بخشنامه بودجه ۹۴ تا چند روز آينده به دستگاه هاي اجرايي خبر داد و گفت: قطعا اثرات بودجه نويسي عملياتي در زندگي مردم بيشتر قابل مشاهده خواهد بود.
محمدباقر نوبخت در اين نشست همچنين با بيان اينكه طي چند روز آينده بخشنامه بودجه سال آينده به تمام دستگاه هاي اجرايي ابلاغ خواهد شد، تصريح كرد: اين جلسه آخرين اعلام به دستگاه هاي اجرايي است تا به عزمي كه در معاونت برنامه ريزي براي ارائه بودجه و تهيه و تنظيم آن براساس عملكرد وجود دارد، اطمينان يابند.
وي با بيان اينكه مباني قانوني اين اقدام به تبصره ۴۸ قانون بودجه سال ۸۰ برمي گردد، افزود: هم اكنون بعد از ۱۴ سال اين سياست اجرايي خواهد شد.
نوبخت با اشاره به بودجه سال قبل، گفت: اين بودجه ۲۱۰ هزار ميليارد تومان بود كه با يك اصلاحيه به ۱۵۰ هزار ميليارد تومان كاهش يافت البته در پايان سال قبل ۱۴۷,۵ هزار ميليارد تومان تحصيل شد كه اين رقم در يكي دو روز اول سال برابر با ۱۵۰ هزار ميليارد تومان شد بنابراين پيش بيني كارشناسان معاونت برنامه ريزي درست بود.
دكتر نوبخت اصلاح قانون بودجه ۹۲، ارايه به وقت لايحه بودجه ۹۳، تغيير جهت بودجه از جاري به عمراني واجراي آزمايشي بودجهريزي بر مبناي عملكرد را بخشي ازاقدامات معاونت برنامه‌ريزي درسال گذشته عنوان كرد و گفت : براساس سياست هاي كلي برنامه‌هاي چهارم و پنجم بايد بودجه بر مبناي عملكرد تنظيم مي‌شد كه به دليل كمبود فاصله زماني كار دولت تا تدوين بودجه موفق به اجراي آن نشديم.
وي افزود: بايد به كوتاهي خود در سال قبل اذعان كنيم كه در آن مقطع بخاطر فاصله كوتاه زماني بعد از تشكيل دولت فقط توانستيم بودجه را زودتر به مجلس ارايه دهيم، اما امسال هيچ عذري براي يك دولت قانونمدار موجه نيست كه بودجه را بدون بودجه ريزي عملياتي به مجلس تقديم كند.
دكتر نوبخت با اشاره به سير تاريخي روي آوردن كشورها به نظام بودجهريزي بر مبناي عملكرد آن را ضرورت استقرار نظام‌هاي پارلماني عنوان كرد و گفت : امروز بسياري از كشورهاي جهان به سوي اين روش نوين بودجهريزي پيش رفته اند و اين را مي‌توان به مثابه يك تجربه بشري استفاده كرد.
وي ماده ۲۱۹ قانون برنامه و سياست‌هاي ابلاغي مقام معظم رهبردي را ضرورت ديگري براي روي آوردن به بودجهريزي برمبناي عملكرد دانست و افزود: كشورهايي كه داراي منابع فراوان بودند به اين سمت رفتند و ما كه يك كشور محدود و در تحريم هستيم بايد اين روش را دنبال كنيم.
دكتر نوبخت با تقدير از همكاران معاونت گفت: از همان زمان اتمام بودجه ۹۳ كار بودجهريزي عملياتي براي سال ۹۴ آغاز شد و طي جلسات مستمر معاونت بودجه اين كار دنبال شده است.
وي با بيان اينكه امسال نيز بودجه را به وقت و به صورت عملياتي به مجلس ارايه خواهيم كرد، افزود: همانطور كه به مجلس قول داديم، بنا نداريم بودجه را با تبصره ها و ماده هاي قديمي تحويل مجلس دهيم، در بودجه سال بعد ديگر تبصره هاي تكراري نخواهيم داشت.
نوبخت با بيان اينكه تبصره هاي تكراري و قديمي را جمع‌بندي كرده و بعد از بررسي در دولت به كميسيون برنامه و بودجه داده ايم، گفت: بنابراين از همين الان كميسيون برنامه و بودجه مجلس در حال بررسي بودجه سال ۹۴ است.
معاون برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي رييس‌جمهور با تاكيد بر عزم دولت بر ارايه بودجه سال ۹۴ به صورت شفاف،عملياتي و مرتب به مجلس شوراي اسلامي تصريح كرد: قطعاً آثار اين بودجهريزي در زندگي مردم هويدا خواهد شد.
دكتر نوبخت در پايان به انضباط مالي و بودجه‌اي و نقش آن در جلوگيري از شتاب تورم اشاره كرد و گفت: اگر انضباط بودجه‌اي ادامه يابد و به شيوه شفاف‌تر بودجه تهيه شود ، خدمت بيشتري به مردم ارايه خواهد شد و در كيفيت زندگي مردم كشورمان بهبود حاصل خواهد شد.
دكتر دژپسند :
بودجه سالانه دستگاه‌هاي اجرايي بر مبناي برنامه سالانه دستگاه‌ها تنظيم مي‌شود
عزم دولت براي اجراي بودجه ريزي بر مبناي عملكرد در بودجه سال ۹۴ جدي است
دكتر فرهاد دژپسند معاون بودجه معاونت برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي نيز طي سخناني ضمن تشريح فعاليت‌هاي نيمه اول سال‌جاري براي شكل‌گيري بودجهريزي بر مبناي عملكرد گفت : بيش از يك دهه از طرح موضوع نظام بودجهريزي بر مبناي عملكرد در كشور مي‌گذرد .نختسين گام‌ها در اين خصوص در سال ۸۱ برداشته شد اما طبق معمول در دوران رشد با نوسان روبرو بوديم.
وي افزود: به رغم اينكه بر اساس برنامه‌هاي چهارم و پنجم توسعه الزام قانوني براي اجراي اين روش بودجهريزي داشتيم و تاكيدات عالي ترين مقام كشور نيز آن را الزامي كرده بودند ، اما ارزيابي دستگاه‌ها در ارديبهشت‌ماه نشان داد كه با استقرار بودجهريزي بر مبناي عملكرد فاصله زيادي داريم .
دكتر دژپسند افزود: از كل دستگاه‌ها ۱۸ دستگاه كانديداي اجراي اين روش بودجهريزي شدند. ۵ دستگاه در گام اول متوقف شدند و ۱۳ دستگاه نيز تنها موفق به هزينه‌يابي شده بودند و اين آمار تكان‌دهنده‌اي بود.
معاون بودجه معاونت با تاكيد بر ضرورت بسيج وحركت به سوي استقرار نظام بودجهريزي بر مبناي عملكرد گفت :به همين دليل شوراي راهبري بودجه متشكل از بالاترين صاحبنظران و دستگاه‌هاي مرتبط تشكيل شد.
وي با تاكيد بر اينكه ديگر فرصت تعارف و فعاليت صوري وجود ندارد گفت : در ذيل اين شورا ۸ گروه كاري تشكيل شد و اين شورا تاكنون بيش از ۲ هزار نفر ساعت شورا فعاليت كرده است.
وي با ابراز خرسندي از آماده شدن تمام دستورالعمل‌هاي مورد نياز شروع بودجهريزي در دستگاه‌هاي اجرايي افزود: تلاش كرده‌ايم از بهترين كارشناسان و جديدترين اسناد بودجه در اين زمينه استفاده كنيم. تمام جوانب و زوايا به گونه‌اي سامان داده شد كه اگر قرار شد به صورت جدي گام برداشته شود ثمراتي براي بنيان نهادن يك تحول جدي در نظام بودجه داشته باشد.
دكتر دژپسند به زمان‌بر بودن اجراي بودجهريزي بر مبناي عملكرد اشاره كرد و گفت : در تمام كشورها بودجهريزي عملياتي طي يك دوره زماني از آغاز به انجام رسيد و با يك فرمان به سرانجام نمي‌رسد.
وي اضافه كرد: ما سعي كرديم با فعاليت‌هاي شورا و گروه‌هاي كاري، تمام زوايا را ببينيم اين كار حتماً براي تداوم ، اراده همگاني و عزم جدي و بسيج همه همكاران در معاونت و دستگاه‌هاي اجرايي را طلب مي‌كند.
دكتر دژپسند با بيان اينكه اجراي بودجهريزي مبتني بر عملكرد ما را وادار به برگزاري دوره آموزشي سنگين كرد افزود: از آنجا كه بسياري از دستورالعمل‌ها و فرم‌هاي بودجه دچار تحول مي‌شد و بايد دستگاه‌ها با مباني جديد آشنايي داشته باشد ما براي دستگاه‌هاي اجرايي در تهران و ساير شهرها به صورت حضوري و الكترونيك دوره‌هاي آموزشي برگزار خواهيم كرد.
معاون بودجه معاونت برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي رييس‌جمهور تاكيد كرد: امسال ابتدا برنامه سالانه دستگاه‌ها را گرفته و بر مبناي آن بودجه را تنظيم خواهيم كرد.
وي اضافه كرد: بودجه بر مبناي عملكرد ما را هدايت مي‌كند كه هزينه‌يابي درست انجام شود و فرم‌ها درست پر شود.
وي برگزاري نشست امروز را مقدمه برگزاري دوره‌هاي آموزشي براي دستگاه‌هاي اجرايي جهت توجيه آنان توصيف كرد و گفت : دوره آموزشي از دوشنبه آينده در مركز و چندين منطقه از كشور برگزار خواهد شد. وي با تاكيد بر اهميت پر كردن كامل فرم‌ها از سوي دستگاهأهاي اجرايي گفت : اين فرم‌ها در محيط الكترونيكي به گونه‌اي تنظيم شده است كه تا آيتم‌هاي اصلي پر نباشد قابل ارسال نيست.
دكتر دژپسند با تاكيد بر جديت معاونت در اعمال بودجهريزي عملياتي در تهيه بودجه سال ۹۴ گفت :
اين فرم‌ها مبناي مبادله تفاهم‌نامه و نيز ثبت حسابداري خواهد بود و ما به اين جمع‌بندي رسيديم كه ثبت حساب‌ها به گونه‌اي باشد كه به سوي ثبت حساب تعهدي و نيمه تعهدي گام برداريم.
وي با تاكيد اهميت اين فرم‌ها افزود: در سال آغازين نمي‌توانيم بگوييم نظام بودجهريزي ما كاملاً دقيق است اما اهتمام اين است كه با كمترين لغزش اين نظام را اجرايي كنيم.
دژپسند به پيچيدگي هاي اجراي اين نظام بودجه‌اي اشاره كرد و گفت : با جديت و توانمندي همكاران معاونت و دستگاه‌هاي اجرايي ، اجراي بودجهريزي عملياتي كار دشواري نخواهد بود.
رئيس مركز آمار:
تكميل فرآيند بودجهريزي عملياتي ۳ تا ۵ سال زمان مي‌خواهد
رئيس مركز آمار با اشاره به اينكه سال قبل براي بودجه ريزي عملياتي سال پايلوت بود، گفت: امسال شروع كار است اما اين فعاليت و مشخص شدن آثار اين اقدام سه تا ۵ سال صبر و حوصله (زمان) مي خواهد.
دكترعادل آذر در نشست توجيهي استقرار بودجه ريزي بر مبناي عملكرد، شاه بيت بودجه ريزي عملياتي را دو نكته دانست و گفت: نخست اينكه بودجه را به‌عنوان سيستم در نظر بگيريم و دوم اينكه نگاه بودجه ريزي را استراتژيك بدانيم.
وي با بيان اينكه بودجه ريزي بر مبناي عملكرد سيستمي از بودجه ريزي است كه بايد پيوند دهنده منابع مورد نياز براي دست يابي به اهداف كوتاه و بلند مدت باشد، تصريح كرد: در اين بودجه ريزي هزينه برنامه ها و فعاليت هاي مرتبط پيشنهاد شده براي دستيابي به اهداف مذكور و ستانده و يا خدماتي است كه در لواي هر برنامه بايد عملياتي شود.
دكترآذر با بيان اينكه يكي از راهكارهاي كمك به دولت عملياتي كردن بودجه است، افزود: روشي كه ايران مي خواهد اجرا كند در دنيا بهترين مدل است چراكه ۷۰ درصد كشورها با اين روش بودجه هاي خود را تنظيم مي كنند البته در اين كشورها بودجه ريزي عملياتي به صورت تدريجي انجام شده است.
كردبچه:
در سال ۹۵ كل بودجه از نظام نقدي به تعهدي تبديل خواهد شد
مشاور معاون برنامه ريزي و نظارت راهبردي رئيس جمهور با اعلام اينكه تمام بودجه‌هاي سالهاي ۸۷ تا ۹۱ غيرشفاف و بدون انضباط مالي تدوين شده بود، گفت: در سال ۹۵ حتما كل بودجه از نظام نقدي به تعهدي تبديل خواهد شد.
در نشست توجيهي استقرار بودجه ريزي بر مبناي عملكرد به تجربه اجراي اين بودجه ريزي در سال ۸۴ اشاره كرد و اظهار داشت: در آن زمان پيشرفت خوبي داشتيم اما با تغيير مديريت در سازمان مديريت و برنامه ريزي اين موضوع كنار گذاشته شده و به تدريج از بين رفت.
وي ادامه داد: بين سال هاي ۸۷ و ۹۱ به جاي بودجه بر مبناي عملكرد بودجه بر مبناي عدم شفافيت و پاسخگويي و بي انضباطي مالي تدوين شده بود. اما در سال گذشته نظام بودجه را بر مبناي عملكرد قرار داديم و دستاوردهاي خوبي داشتيم.
به گفته كردبچه، قرار بود چهار دستگاه براي بودجه ۹۳ بهاي تمام شده خود را اعلام كنند اما خارج از انتظار ما ۲۶ دستگاه اين آمار را به معاونت برنامه ريزي اعلام كردند.
مشاور معاون برنامه ريزي و نظارت راهبردي رئيس جمهور با اشاره به تشكيل شوراي راهبردي براي استقرار بودجه ريزي مبتني بر عملكرد، گفت: كارگروه اصلاح نظام حسابداري، استقرار نظام بودجه ريزي مبني بر عملكرد، اصلاح و تدوين مباني حقوقي و فرايند مرتبط با بودجه ريزي و همچنين كارگروه هزينه يابي از بخش هاي اين شورا هستند.
وي با بيان اينكه دستورالعمل برنامه سالانه و هزينه‌يابي در بودجه سال آينده به دستگاه هاي اجرايي ابلاغ خواهد شد، تصريح كرد: تا چند روز آينده و شايد قبل از ابلاغ بخشنامه دستورالعمل ها به دستگاه ها ابلاغ مي شود.
كردبچه ضمن اشاره به نظام حسابداري گفت: براي سال آينده بنا نيست كه كل بودجه را براساس نظام تعهدي داشته باشيم اما براي سال ۹۵ حتما كل بودجه از نظام نقدي به تعهدي تبديل خواهد شد.
مشاور معاون برنامه ريزي و نظارت راهبردي رئيس جمهور با بيان اينكه ملاك تدوين بودجه سال ۹۵ عملكرد دستگاه ها نسبت به اجراي بودجه سال ۹۴ است، تصريح كرد: دستگاه هايي كه به درستي بودجه را اجرا كرده باشند تشويق و دستگاه هايي كه بد عمل كرده باشند تنبيه خواهند شد.
وي ضمن تأكيد براينكه بهاي تمام شده خدمات يكي از مبناهاي تنظيم بودجه براي هر دستگاه است، به آثار بودجه عملياتي اشاره كرد و گفت: گزارش كاملي در اين خصوص تهيه شده كه هم به دولت و هم به كميسيون برنامه و بودجه ارائه داديم كه مورد قبول آنها هم واقع شد.
به گفته كردبچه، گزارش آثار بودجه عملياتي در بخش هاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و پژوهشي به طور مشخص تدوين و اعلام خواهد شد.
گزارش عضو شوراي راهبردي بودجهريزي بر مبناي عملكرد مذكور حاكي است در نشست توجيهي استقرار بودجهريزي بر مبناي عملكرد، صراف اظهار داشت: درخواست من از معاون محترم برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي رييس‌جمهور اين است كه زمينه‌اي را فراهم كنند تا مديران و كارشناسان مرتبط با بودجهريزي عملياتي، تجربيات خود را در گستره جهاني ارائه كرده و از دانسته‌هاي ديگر كشورها نيز بهره‌مند شوند.