آئین نامه تعیین صلاحیت حسابداران رسمی و چگونگی انتخاب آنان (مصوبه شماره ۹۰۴۵/ت۱۳۸۷۵هـ مورخ ۲۳/۷/۱۳۷۴ هیأت وزیران)
ماده ۱- به منظور اجرای تبصره یک ماده واحده قانون استفاده از خدمات تخصصی و حرفه ای حسابداران ذی صلاح به عنوان حسابدار رسمی – مصوب ۱۳۷۲- هیاتی به نام هیأت تشخیص صلاحیت حسابداران رسمی که از این پس در آئین نامه ( هیأت ) نامیده می شود ، مرکب از ۷ نفر حسابدار متخصص و متعهد با دارا بودن حدقل مدرک کارشناسی (لیسانس) در رشته حسابداری یا رشته های مشابه به تشخیص و انتخاب وزیر امور اقتصادی و دارایی تشکیل می شود. اعضای هیأت باید علاوه بر دارا بودن شرایط مندرج در بندهای الف تا د ماده ۳ این آئین نامه دارای شرایط زیر باشند:
الف) حسن شهرت و تعهد عملی به احکام دین مبین اسلام
ب) حداقل ۵ سال سابقه کار حسابرسی، خدمات مالی، طراحی سیستم و یا مدیریت مالی علاوه بر سوابق و تجارب مذکور در بند و ماده ۳ آئین نامه
تبصره ۱- رئیس هیأت از بین مدیران ذی صلاح وزارت امور اقتصادی و دارایی تعیین می شود.
تبصره ۲- مدت عضویت هیأت ۲ سال است و تجدید انتخاب آنان در دوره های متوالی بلامانع است.
اعضای قبلی تا انتخاب اعضای جدید موظف به ادامه کار خواهند بود .
ماده ۲- وظایف هیأت بشرح زیر است:
الف) برگزاری آزمونهای موضوع بند ز ماده ۳ آئین نامه ، کنترل کیفیت فعالیت حسابدارن رسمی و اعمال نظارت
ب) تائید نهایی صلاحیت حسابداران رسمی بعد از هر دوره ۵ ساله
ج) اخذ تصمیم نهایی نسبت به عدم استفاده دایم یا موقت بیش از یکسال حسابدار رسمی متخلف از عنوان حسابدار رسمی
د) رسیدگی به شکایت ها
تبصره ۱- جلسات هیأت با حضور حداقل ۵ نفر از اعضاء رسمیت یافته و تصمیمات گرفته شده با رأی موافق ۴ نفر معتبر است.
تبصره ۲- آئین نامه داخلی هیأت و همچنین نحوه انجام وظایف موضوع این ماده و چگونگی اداره دبیر خانه هیأت که در وزارت امور اقتصادی و دارایی مستقر خواهد بود به وسیله هیات تنظیم و به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می رسد.
ماده ۳- حسابداران رسمی باید دارای شرایط زیر باشند:
الف) تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران و وفاداری به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
ب) نداشتن سابقه محکومیت موثر کیفری.
ج) حسن شهرت به رعایت موازین شرعی و اجتماعی و عدم اعتیاد به مواد مخدر.
د) نداشتن سوابق سوء حرفه ای، مالی و اداری.
ه) داشتن حداقل مدرک کارشناسی در رشته حسابداری یا رشته های مشابه و یا مدرک حرفه ای شناخته شده بین المللی.
تبصره- تعیین رشته های مشابه و همچنین تعیین مراجع ذی صلاح حرفه ای بین المللی به عهده هیات می باشد.
و) داشتن حداقل ۶ سال سابقه کار حسابرسی بعد از اخد مدرک کارشناسی که حداقل ۲ سال آن در داخل کشور باشد.
تبصره- اشخاصی که سابقه کار حسابرسی آنان کمتر از میزان مذکور در این بند باشد، در صورتی که دارای تجارب مفید در امور حسابداری، خدمات مالی، طراحی سیستم، مدیریت مالی و یا تدریس حسابداری و حسابرسی (در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی) باشند هر دو سال سابقه کار آنان در امور فوق می تواند معادل یکسال سابقه کار حسابرسی ، مورد قبول قرار گیرد.
در هر حال داشتن حداقل ۳ سال سابقه کار حسابرسی الزامی است . تشخیص تجارب مفید به عهده هیات می باشد.
ز) موفقیت در آزمونهای مهارت حسابداری و حسابرسی و مقررات تجاری، مالی، محاسباتی و مالیاتی و سایر آزمونهای مورد لزوم که هیات تعیین می نماید.
دارندگان مدارک مراجع ذی صلاح حرفه ای بین المللی موضوع بند (ه) این ماده، همچنین دارندگان مدرک دکترای حسابداری از امتحان مهارت حسابداری و حسابرسی معاف می باشد.
تبصره ۱- آزمونهای موضوع این بند باید حداقل سالی یکبار برگزار شود.
تبصره ۲- اشخاص حقیقی و مدیران سازمان حسابرسی که تا تصویب اساسنامه و تشکیل جامعه حسابداران رسمی ایران توسط هیات عالی نظارت سازمان حسابرسی در سطح مدیر حسابرسی تائید شده و می شوند، از آزمونهای موضوع این بند معاف می باشند.
تبصره ۳- مدیران دستگاههای اجرایی که بعد از پیروز انقلاب اسلامی ایران تا تاریخ تصویب این آئین نامه حداقل ۱۰ سال در ارتباط با امور حسابرسی، مالی، محاسباتی و مالیاتی تصدی داشته باشند در صورتی که ظرف ۶ ماه پس از تصویب این آئین نامه درخواست خود را به دبیر خانه هیات ارائه دهند ، به تشخیص هیات و مشروط به داشتن سایر شرایط مذکور در این ماده از آزمونهای موضوع این بند معاف خواهند بود.
ماده ۴- آن دسته از حسابداران رسمی که تمام وقت خود را به خدمات حسابرسی و بازرسی قانونی یا سایر خدماتی که به تشخیص هیات جزء وظایف حسابدار رسمی تلقی گردد، تخصیص دهند و دارای مشاغل دیگری اعم از موظف و غیر موظف (به استثناء تدریس پاره وقت در دانشگاهها و موسسات آموزش عالی) نباشد، حسابدار رسمی شاغل نامیده می شوند و در غیر اینصورت حسابدار رسمی غیر شاغل شناخته خواهند شد.
تبصره ۱- حسابداران رسمی شاغل که در دستگاههای دولتی، شهرداریها، نهادهای انقلاب اسلامی و موسسات و شرکتهای وابسته به آنها و موسسات خصوصی و تعاونی یا به حرفه دیگری اشتغال می یابند مکلفند مراتب را کتباً به دبیرخانه هیات اطلاع دهند تا کارت آنان به کارت حسابدار رسمی غیر شاغل تبدیل گردد.
تبصره ۲- حسابداران رسمی غیرشاغل مجاز به انجام کارهای موضوع قانون (استفاده از خدمات تخصصی و حرفه ای حسابداران ذی صلاح به عنوان حسابدار رسمی نبوده و به عنوان شریک اجازه فعالیت در موسسات حسابرسی موضوع قانون مذکور را نخواهد داشت.
ماده ۵- کلیه حسابداران رسمی باید دارای کارت شناسایی عکس دار باشند و این کارت دبیرخانه هیات برای مدت ۲ سال برای هر یک از آنان صادر خواهد کرد.
دبیرخانه مذکور در دی ماه هر سال صورت اسامی کلیه حسابداران رسمی را با قید شاغل و غیر شاغل در روزنامه رسمی و حداقل یک از روزنامه های کثیرالانتشار منتشر خواهد بود.
اسامی اشخاصی که طی سال عنوان حسابدار رسمی آنان ، لغو یا تعلیق می شود باید بلافاصله از راه های مذکور به اطلاع عموم برسد.
ماده ۶- اعضای اولین دوره هیات به همراه ۳ نفر حسابدار متخصص و متعهد با شرایط مندرج در ماده ۱ که توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی انتخاب می شوند جزء نخستین حسابداران رسمی محسوب شده و مکلفند حداکثر ظرف مدت ۶ ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این آئین نامه به عنوان اولین گروه حسابدارن رسمی و هیات موسس، اساسنامه جامعه حسابداران رسمی ایران موضوع تبصره ۲ ماده واحده قانون (استفاده از خدمات تخصصی و حرفه ای حسابداران ذی صلاح به عنوان حسابدار رسمی) را تهیه نموده و برای تصویب نهایی از طریق وزیر امور اقتصادی و دارایی به هیات وزیران تقدیم نمایند.
هیات موسس موظف است پس از تصویب و ابلاغ اساسنامه مذکور بلافاصله نسبت به تشکیل جامعه حسابدارن رسمی ایران اقدام نمایند.