آیین‌نامه اجرایی ماده ۴۶ قانون محاسبات عمومی کشور (تصویب‌نامه شماره ۴۴۴۴/ت۴۰۹ مورخ ۲۸/۴/۱۳۶۸ هیأت وزیران)
هیأت وزیران در جلسه مورخ ۲۷/۳/۱۳۶۸ بنا به پیشنهاد شماره ۵۲٫۶۸۸٫۴۱۴۵ مورخ ۱۳۶۸٫۲٫۱۰ وزارت امور اقتصادی و دارای، آیین‌نامه اجرایی تبصره ماده ۴۶ قانون محاسبات عمومی کشور مصوب ۱۳۶۶٫۶٫۱ مجلس شورای اسلامی را به شرح زیر تصویب نمودند:
آیین‌نامه اجرایی ماده 46 قانون محاسبات عمومی کشور
ماده ۱- سفارش چاپ انواع تمبر و سایر اوراق و اسناد موضوع ماده ۴۶ قانون محاسبات عمومی کشوری که بر اساس تبصره یک ماده مذکور تشخیص و در این آیین‌نامه “اوراق بهادار” نامیده می‌شود توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی-اداره کل اوراق بهادار صادر و اوراق مزبور بر طبق مفاد این آیین‌نامه تحت نظر‌هیأت نظارت در شرکت سهامی چاپخانه دولتی ایران که در این آیین‌نامه “چاپخانه” نامیده می‌شود چاپ و تحویل می‌گردد.
تبصره- ساخت مجدد سیلندر، فیلم، زینک و کلیشه اوراق و اسناد موضوع این ماده با اطلاع اداره کل اوراق بهادار و با نظارت هیأت انجام خواهد شد.
ماده ۲- اعضاء هیأت نظارت چاپ و تحول اوراق بهادار که در این آیین‌نامه “هیأت” نامیده می‌شود. مرکب از افراد زیر بوده و در انجام وظایف محوله مسئولیت مشتری دارند و به طور تمام وقت به انجام وظایف مذکور خواهند پرداخت.
الف) دو نفر نماینده وزیر امور اقتصادی و دارایی به پیشنهاد خزانه‌دار کل کشور و حکم وزیر امور اقتصادی و دارایی که یک نفر از آنان طبق حکم صادره ریاست‌هیأت را به عهده خواهد داشت.
ب) نماینده دادستان کل کشور.
پ) نماینده دیوان محاسبات کشور.
ث) یک نفر به انتخاب مجلس شورای اسلامی.
تبصره ۱-آیین‌نامه داخلی و همچنین دستورالعمل‌های لازم برای انجام وظایفی که به عهده هیأت را دارد با رعایت مقررات این آیین‌نامه به وسیله هیأت تهیه و به موقع اجرا گذارده می‌شود.
تبصره ۲-هیأت برای انجام امور محوله علاوه بر دبیرخانه عوامل اجرایی موضوع مواد (۶) و (۱۳) را که توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی (خزانه‌داری کل کشور) تأمین می‌گردد در اختیار خواهد داشت تا تحت نظر رییس هیأت انجام وظیفه نمایند.
ماده ۳- انواع اوراق بهادار روی کاغذ یا مقوای واترمارک با علامت جمهوری اسلامی ایران چاپ خواهد شد.
اضافه کردن هر نوع علامت اختصاص دیگر در صورت ضرورت موکول به تصویب کمیسیون مرکب از رییس هیأت، مدیر عامل چاپخانه و مدیر کل اوراق بهادار می‌باشد.
تبصره- استفاده از کاغذ واتر مارک با علامت جمهوری اسلامی ایران جز در مورد اوراق بهادار موضوع این آیین‌نامه ممنوع خواهد بود.
ماده ۴-سفارش تهیه کاغذ و مقوای مخصوص چاپ اوراق بهادار توسط چاپخانه وبا اطلاع هیأت به نام چاپخانه به عمل خواهد آمد و هیأتی از سازمانهای دولتی حق سفارش و خرید کاغذ و مقوای مزبور را نخواهند داشت.
تبصره ۱-چاپخانه مکلف است در خریدهای خارجی هنگام گشایش اعتبار و در خریدهای داخلی هنگام عقد قرارداد میزان و مشخصات کامل کاغذ یا مقوای‌مورد نظر را کتباً به اطلاع هیأت برساند.
تبصره ۲-حکم این ماده شامل کاغذ و مقوای خریداری شده قبلی سازمانهای دولتی نمی‌باشد.
تبصره ۳-تا زمان تهیه مقوای واتر مارک، چاپ گواهینامه‌های رانندگی با استفاده از مقوای مخصوص فعلی انجام خواهد شد.
ماده ۵-غلط مخصوص ساخت کاغذ یا مقوای اوراق بهادار، بنا به سفارش چاپخانه و با اطلاع هیأت زیر نظر مأمور منتخب نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در‌محل، تهیه و مورد استفاده قرار خواهد گرفت و پس از خاتمه کار در محل مطمئنی زیر کلید نمایندگی مزبور نگهداری و مراتب از طریق وزارت امور خارجه کتباً‌به چاپخانه و هیأت اعلام خواهد شد.
تبصره-وزارت امور خارجه مکلف است در اجرای این ماده اقدامات لازم را به عمل آورد.
ماده ۶-کاغذ و مقوای مذکور در ماده ۴ این آیین‌نامه باید از محل کارخانه سازنده با وسائل مطمئن حمل و از محل گمرکی که کالا به صورت قطعی ترخیص‌می‌شود زیر نظر نماینده هیأت به انبار چاپخانه منتقل وبا تنظیم صورتمجلسی که حسب مورد شامل نوع، وزن، تعداد صندوق و یا تعداد پالت و یا سایر‌مشخصات مورد لزوم باشد به امضاء انباردار انبار مشترک مسئول انبارهای چاپخانه، نماینده و نظار هیأت وزیر کلید مشترک چاپخانه و هیأت قرار گیرد.
تبصره-ادارات گمرک به منظور تسریع و تسهیل در ترخیص کالای موضوع این ماده و از جمله ترخیص یکسره آن همکاری لازم را معمول خواهند داشت.
ماده ۷-در هنگام باز کردن صندوق‌ها و یا پالتهای کاغذ و مقوای تحویلی به انبار مشترک موضوع ماده ۶ این آیین‌نامه، صورتمجلسی شامل نوع، وزن، تعداد‌یوبین و یا تعداد بندها و کسر و اضافه احتمالی و سایر مشخصات مورد لزوم تنظیم و به امضای مسئول انبارهای چاپخانه، انباردار انبار مشترک، ناظر هیأت و‌تأیید حداقل یک نفر از اعضای منتخب هیأت برسد.
تبصره-ناظر هیأت بر اساس آیین‌نامه داخلی هیأت انتخاب و بر امر ورود و خروج کاغذ از انبار مشترک نظارت خواه داشت.
ماده ۸- چنانچه در هنگام باز نمودن و شمارش بندها کسری و یا امضای در تعداد برگهای هر بند مشاهده شود موضوع باید بلافاصله با تنظیم صورتجلسه به‌امضاء مسئول انبارهای چاپخانه، انباردار انبار مشترک و ناظر هیأت برسد و نسخه‌ای از صورتجلسه به هیأت و چاپخانه دولتی ایران جهت بررسی و اقدام لازم‌ارسال گردد.
ماده ۹- کاغذ و مقوای مورد نیاز هر سفارش چاپ با تنظیم صورتمجلسی شامل نوع، تعداد برگ و یا وزرن و سایر مشخصات مربوط که به امضاء نماینده‌چاپخانه، مسئول انبارهای چاپخانه، انباردار انبار مشترک و یک نفر از اعضا منتخب هیأت و نظار هیأت رسیده است تحویل نماینده چاپخانه می‌شود.
تبصره- نماینده چاپخانه توسط چاپخانه به هیأت معرفی و گردش کاغذ و مقوا را در مراحل مختلف چاپ و صحافی تا کمیسیون رسیدگی موضوع ماده ۱۶ این‌آیین‌نامه و بر اساس دستورالعمل موضوع ماده ۱۱ پیگیری خواهد نمود.
ماده ۱۰-صورتجلسات مذکور در مواد ۶ و ۷ و ۹ این آیین‌نامه هر یک در پنج نسخه تنظیم و به هر یک از امضاء‌کنندگان، یک نسخه از آن تحویل خواهد شد.
ماده ۱۱-چگونگی کنترل داخلی گردش کاغذ و مقوا در مراحل مختلف چاپ، صحافی و بسته‌بندی بر طبق دستورالعملی خواهد بود که با رعایت مقررات این‌آیین‌نامه توسط هیأت عامل چاپخانه تصویب و به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.
ماده ۱۲-چاپخانه اوراق بهادار چاپ شده به میزان هر سفارش را دقیقاً شمارش و با تنظیم صورتمجلسی تحویل مخزندار اداره کل اوراق بهادار می‌نماید.صورتمجلس مزبور در پنج نسخه تنظیم و به امضای تحویل دهنده و تحویل گیرنده رسیده و دو نسخه آن به چاپخانه، یک نسخه به هیأت یک نسخه به اداره کل‌اوراق بهادار و یک نسخه به تحویل گیرنده تسلیم می‌گردد.
تبصره-بسته‌بندی اوراق بهادار موضوع این ماه بر اساس سفارش مربوط به عهده چاپخانه می‌باشد.
ماده ۱۳-اوراق بهادار موضوع این آیین‌نامه توسط کمیسیون تحویل و توزیع اوراق بهادار مرکب از نمایندگان هیأت و اداره کل اوراق بهادار و مخزندار مربوط‌پس از شمارش بر اساس برگ درخواست واصله تحویل وزارتخانه یا مؤسسه دولتی ذیربط گردیده و یا به وسیله پست یا طرق مقتضی دیگر به شهرستانها ارسال خواهد شد.
تبصره-دستورالعمل اجرایی مواد (۱۲) و (۱۳) این آیین‌نامه توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه و ابلاغ خواهد شد.
ماده ۱۴-چاپخانه مکلف است پس از اتمام هر سفارش چاپی و تحویل آن، به منظور تسویه حساب کاغذ دریافتی آن سفارش با هیأت، حداکثر ظرف ده روز‌مازاد کاغذ را با تنظیم صورتمجلس به انبر مشترک و نمونه‌های چاپی را با دریافت رسید به مخزن مربوط و اوراق باطله و ضایعات را به کمیسیون رسیدگی موضوع ماده ۱۶ این آیین‌نامه تحویل نماید، صورتمجلس مذکور در این ماده در پنج نسخه تهیه و به امضای نماینده چاپخانه، مسئول انبارهای چاپخانه، انباردار‌انبار مشترک، ناظر هیأت و عضو منتخب هیأت رسیده و مازاد کاغذ به صورت دریافتی انبار مشترک تلقی و در دفاتر به عنوان وارده ثبت می‌شود. در مورد بوبین‌ها و باقیمانده آنها با قید وزن به مهر هیأت ممهور و پس از امضای یک نفر منتخب هیأت به انبار مشترک تحویل خواهد شد. نسخه صورتمجلس مذکور به‌ترتیب به هیأت، چاپخانه، مسئول انبارهای چاپخانه و نماینده چاپخانه و نماینده چاپخانه تسلیم می‌گردد.
ماده ۱۵-هیأت در تمام مراحل اعم از مقدمات چاپ، چاپ، صحافی، تحویل و امحاء لوازم چاپ موضوع ماده ۱۷ نظارتهای لازم را معمول خواهد داشت.
ماده ۱۶-کمیسیون رسیدگی به ریاست رییس هیأت یا جانشین او و با شرکت حداقل یک نفر دیگر از اعضای هیأت نماینده اداره کل اوراق بهادار و نماینده مدیر‌عامل چاپخانه تشکیل و به موجب دستورالعمل مربوط نسبت به رسیدگی اوراق تحویلی به کمیسیون و تسویه حساب کاغذ دریافتی مربوط به هر سفارش با‌تنظیم صورتمجلس از نماینده چاپخانه تحویل و متعاقب آن هیأت اوراق تحویلی به کمیسیون را به ترتیبی که در دستورالعمل مذکور تعیین می‌گردد امحاء‌خواهد نمود.
تبصره- امحا لوازم چاپ نیز بر اساس دستورالعمل موضوع این ماده به عهده کمیسیون فوق‌الذکر خواهد بود.
ماده ۱۷-در صورتی که مقدار کاغذ و یا مقوای دریافتی هر سفارش از انبار مشترک با میزان اوراق صحیح چاپ و تحویل شده، تعداد نمونه، مازاد کاغذ و یا‌مقوای برگشتی به انبار و باطله و ضایعات انحاء شده تطبیق نماید هیأت پرونده آن سفارش را مختومه اعلام می‌نماید و در غیر این صورت مراتب توسط کمیسیون موضوع ماده ۱۶ به هیأت گزارش و هیأت پس از بررسی‌های لازم موارد قابل پیگیری را با اظهار نظر صریح جهت اقدام لازم به وزارت امور اقتصادی و‌دارایی اعلام می‌نماید.
ماده ۱۸-هیأت مکلف است در بدو اجرای این آیین‌نامه و همچنین حداقل سالی یک بار موجودی کاغذ و مقوا طبق دفاتر و سوابق را با موجودی انبار مشترک‌تطبیق و مراتب را به وزارت امور اقتصادی و دارایی نیز اعلام نماید.
ماده ۱۹-از هر سفارش چاپ اوراق بهادار یک نمونه چاپی تهیه و با مهر “نمونه” و به طور کاملاً مشخص ممهور می‌گردد. نمونه‌های مذکور و همچنین فیلم و‌حسب مورد کلیشه و یا زینگ مربوط توسط چاپخانه نگهداری و مشخصات کامل آنها با ذکر شماره سفارش و تاریخ تهیه در دفتر مربوط ثبت خواهد شد.
تبصره ۱-نمونه‌های مذکور در این ماده که زمان استفاده از آنها به تشخیص چاپخانه و هیأت سپری شده باشد به پیشنهاد مشترک مراجع مذکور و به تشخیص‌وزارت امور اقتصادی و دارایی تحت نظر خزانه‌داری کل در محل مطمئن و مناسبی نگهداری خواهد شد.
تبصره ۲- نمونه‌های مذکور در این ماده که تا زمان تصویب این آیین‌نامه زیر کلید هیأت نگهداری می‌گردد و مربوط به قبل از پیروزی انقلاب اسلامی (۲۲/۱۱/۵۷) می‌باشد مشمول سمت اخیر تبصره یک خواهد بود.
تبصره ۳- از تاریخ اجرای این آیین‌نامه کلیه نمونه‌های موجود نزد هیأت که مشمول تبصره ۲ نمی‌باشد با تنظیم صورتمجلسی بین هیأت و چاپخانه تحویل‌چاپخانه خواهد شد.
ماده ۲۰- چاپخانه موظف است همکاری لازم در جهت اجرای مفاد این آیین‌نامه را با هیأت به عمل آورده و تسهیلات و امکانات لازم در محیط چاپخانه و‌همچنین اطلاعات مورد نیاز را در اختیار هیأت قرار دهد.
ماده ۲۱- در صورتی که بر اساس تبصره ۲ ماده ۴۶ قانون محاسبات عمومی کشور بنا به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی چاپ و تحویل تمام یا قسمتی‌از اوراق موضوع این آیین‌نامه با تصویب هیأت وزیران به چاپخانه اسکناس بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران یا چاپخانه یکی دیگر از بانکهای دولتی واگذار شود نحوه نظارت هیأت در متن تصویب نامه مربوط تعیین خواهد شد.
ماده ۲۲- چاپخانه موظف است نسبت به اجرای فوری طرح احداث ساختمان جدید چاپخانه و جایگزینی ماشین‌آلات قدیمی و فرسوده با ماشین‌آلات جدید‌چاپ اقدام نماید. کلیه وزارتخانه‌ها و مؤسسات و نهادهای ذیربط مکلفند تسهیلات لازم را در اجرای این منور فراهم سازند.
ماده ۲۳- چاپخانه مکلف است به منظور اجرای هر چه بهتر این آیین‌نامه و همچنین انجام سایر وظایف محوله نسبت به اصلاح تشکیلات سازمانی متناسب با‌وظایف خود اقدام فوری معمول دارد. به منظور تحقق یافتن هدف مذکور پستهای موجود در سازمان فعلی هیأت حسب مورد با توافق وزارت امور اقتصادی و‌دارایی به پستهای سازمانی چاپخانه و اداره کل اوراق بهادار اضافه خواهد شد. سازمان امور اداری و استخدامی کشور مکلف به همکاری در این زمینه خواهد‌بود.
ماده ۲۴- مقررات این آیین‌نامه در مورد اوراق قرضه دولتی و اسناد خزانه در موادی که با قانون انتشار اسناد خزانه و اوراق قرضه مصوب مهر ماه ۱۳۴۸ و‌آیین‌نامه اجرایی آن مغایر نداشته باشد لازم‌الاجرا است.
ماده ۲۵-مفاد این آیین‌نامه پس از ۶ ماه از تاریخ تصویب لازم‌الاجرا است و تا تاریخ مذکور هیأت موضوع ماده ۴۶ قانون محاسبات عمومی کشور بر اساس‌آیین‌نامه قبلی به استثنای مواردی که با مفاد ماده مذکور و تبصره‌های آن مغایرت دارد، وظایف محوله را انجام خواهد داد.
ماده ۲۶-این آیین‌نامه در ۲۶ ماده و ۱۷ تبصره تنظیم و هرگونه اصلاح و تفسیر در مفاد آن بنا به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیأت وزیران امکان‌پذیر خواهد بود.
میرحسین موسوی-نخست‌وزیر