آیین نامه ارزیابی کیفی مناقصه گران
آيين‌نامه اجرايي بند «ج» ماده (۱۲) قانون برگزاري مناقصات در خصوص ارزیابی کیفی مناقصه گران (مصوبه ۸۴۱۳۶/ت۳۳۵۶۰هـ مورخ ۱۶/۷/۱۳۸۵ هیأت وزیران)
هيئت وزيران در جلسه مورخ ۵/۷/۱۳۸۵ بنا به پيشنهاد شماره ۷۵۲۲۳/۱۰۱ مورخ ۲۹/۴/۱۳۸۴ سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور و به استناد بند « ج» ماده (۱۲) قانون برگزاري مناقصات -مصوب ۱۳۸۳-، آيين‌نامه اجرايي بند ياد شده را به شرح ذيل تصويب نمود:
آیین نامه ارزیابی کیفی مناقصه گران
فصل اول- كليات
ماده ۱- هدف و كاربرد
الف- هدف: در اجراي بند «ج» ماده (۱۲) قانون برگزاري مناقصات كه در اين آيين‌نامه به اختصار قانون ناميده مي‌شود، ضوابط، موازين و معيارهاي ارزيابي كيفي مناقصهگران به منظور تحقق موارد زير تعيين مي‌شوند:
۱- افزايش كارايي مناقصات.
۲- تضمين كيفيت خدمات و كالاها.
۳- به كارگيري مناقصهگران توانمند و با سابقه.
۴- ايجاد محيط رقابت كيفي براي توسعه فعاليتهاي اقتصادي.
ب – كاربرد: تمام دستگاههاي مناقصه‌گزار موضوع بند «ب» ماده (۱) قانون بايد در ارزيابي كيفي مناقصهگران مربوط به موارد زير، مقررات اين آيين‌نامه را رعايت كنند:
۱- انواع كارهاي پيمانكاري.
۲- تأمين كالا.
تبصره- ارزيابي كيفي مشاوران بر اساس آيين‌نامه اجرايي موضوع بند «هـ» ماده (۲۹) قانون انجام مي‌شود.
ماده ۲- تعاريف
الف – در اين تصويبنامه، واژه‌ها و عبارتهاي زير به جاي واژه‌ها و عبارتهاي مشروح مربوط به كار مي‌روند:
۱- قانون: قانون برگزاري مناقصات.
۲- سازمان: سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور.
۳- دستگاه مركزي: واحد مركزي دستگاههاي موضوع بند « ب» ماده (۱) قانون كه طبق مقررات وظيفه راهبري واحدهاي تابع را بر عهده دارند. شناسايي اين واحدها برعهده دستگاههاي موضوع بند «ب» ماده (۱) قانون و با تأييد سازمان مي‌باشد.
۴- فراخوان: سندي كه به صورت آگهي يا دعوتنامه به اطلاع مناقصهگران رسانده مي‌شود.
۵- آگهي ارزيابي: فراخوان براي ارزيابي كيفي مناقصهگران (موضوع ماده «۷» اين آيين‌نامه) كه در پايگاه ملي اطلاع‌رساني مناقصات و روزنامه‌هاي كثيرالانتشار منتشر مي‌شود.
۶- دعوتنامه: فراخواني كه از طريق پست سفارشي، تلكس، پست الكترونيك يا نظاير آن با رعايت ماده (۲۲) قانون به نشاني مناقصهگران ارسال مي‌شود.
۷- برنامه زماني ارزيابي: برنامه‌اي كه در آن زمانبندي، فعاليتها و مسئوليتهاي مربوط به ارزيابي كيفي مناقصهگران تعيين مي‌شود.
۸- استعلام ارزيابي: كار برگ يا كاربرگهايي كه به طور يكسان به منظور ارزيابي كيفي مناقصهگران بين همه متقاضيان توزيع و اطلاعات مورد نياز از آنها دريافت مي‌شود.
۹- تهيه فهرست كوتاه: فرايندي كه در آن از بين كساني كه اسناد ارزيابي كيفي مناقصهگران را ارسال كرده‌اند، تعدادي كه بر اساس اين آيين‌نامه توان انجام تعهدات موضوع مناقصه را داشته باشند، براي شركت در مناقصه محدود برگزيده مي‌شوند.
۱۰- طراحي: خدماتي كه به تعيين مشخصات فني، اجرايي، روش ساخت و تدارك يك طرح يا پروژه منجر شود.
۱۱- ساخت: فعاليتهايي كه از طريق ساخت كارخانه‌اي يا اجراي در محل، به تحقق عيني يك طرح يا پروژه منجر شود.
۱۲- بهره‌برداري: مجموعه فعاليتهايي كه به منظور راهبري، تعمير و نگهداري سامانه‌ها، ابنيه،تاسيسات، تجهيزات يا خدمات تكميلي مرتبط انجام مي‌گيرد.
۱۳- كار پيمانكاري: فعاليتهايي براي ساخت تمام يا بخشي از يك طرح يا پروژه كه مشتمل بر يك يا چند نوع از خدمات زير باشد:
۱۳-۱- ساخت.
۱۳-۲- ساخت و نصب.
۱۳-۳- خدمات طراحي همراه با ساخت.
۱۳-۴- خدمات نگهداري و بهره‌برداري.
۱۳-۵- مشاركت مالي همراه با ساخت.
۱۴- پيمانكار: شخص حقيقي يا حقوقي كه براي انجام كار پيمانكاري قبول تعهد كند.
۱۵- گروه مشاركت: مناقصه‌گراني كه در قالب مشاركت مدني شامل چند شخص حقوقي، متقاضي ارزيابي كيفي شوند.
۱۶- تأمين كالا: تأمين مصالح، تجهيزات، كالا و خدمات مرتبط كه در قالب قرارداد خريد، مشتمل بر يك يا چند مورد زير باشد:
۱۶-۱- توليد يا عرضه.
۱۶-۲- حمل.
۱۶-۳- نصب.
۱۶-۴- پشتيباني.
به شرط آنكه مجموع برآورد خدمات نصب و پشتيباني كمتر از بيست و پنج درصد مبلغ برآوردي موضوع معامله باشد.
۱۷- تأمين كننده: شخصي حقيقي يا حقوقي كه براي تأمين كالا قبول تعهد كند.
۱۸- پيمانكاري عمومي: فعاليتهايي مشتمل بر كار پيمانكاري، تأمين كالا و تأمين تمام يا بخشي از منابع مالي طرح يا پروژه و مديريت.
۱۹- پيمانكار فرعي: شخص حقيقي يا حقوقي كه براي انجام بخشي از موضوع مناقصه با تأييد مناقصه‌گزار، متعهد به همكاري با مناقصه‌گر مي‌شود.
۲۰- مشاور: شخص حقيقي يا حقوقي واجد شرايط براي خدمات مهندسي مشاور و مشاوره فني – بازرگاني مشتمل بر مطالعه، طراحي يا مديريت بر طرح و اجرا و نظارت يا هرنوع خدمات مشاوره‌اي و كارشناسي (به شرح مندرج در آيين‌نامه اجرايي بند « هـ» ماده «۲۹» قانون).
۲۱- مدير طرح: شخص حقوقي كه طي حكم يا قرارداد مشخص، وظايف مديريت بر انجام تعهدات موضوع مناقصه را برعهده مي‌گيرد.
ب- ساير اصطلاحاتي كه در اين آيين‌نامه به كار رفته است، به ترتيب بر اساس قانون برگزاري مناقصات، آيين‌نامه نظام مستندسازي و اطلاع‌رساني مناقصات، قانون محاسبات عمومي كشور و ساير قوانين تعريف و تفسير مي‌شوند.
فصل دوم – فرايندها، نقشها و روشها
ماده ۳- فرايند ارزيابي كيفي مناقصهگران
فرايند ارزيابي كيفي مناقصهگران شامل مراحل زير مي‌باشد:
۱- تمهيدات ارزيابي (موضوع ماده «۶» اين آيين‌نامه).
۲- انتشار آگهي ارزيابي (موضوع ماده «۷» اين آيين‌نامه).
۳- توزيع استعلام ارزيابي و دريافت پاسخ متقاضيان (موضوع ماده «۸» اين آيين‌نامه).
۴- ارزيابي و امتيازدهي (موضوع ماده «۹» اين آيين‌نامه).
۵- تهيه و اعلام فهرست/ ليست كوتاه (موضوع ماده «۱۰» اين آيين‌نامه).
ماده ۴- مسئوليتها در ارزيابي كيفي مناقصهگران
الف- ارزيابي كيفي مناقصهگران در مناقصات دو مرحله‌اي از سوي دستگاه مركزي و يا به تشخيص وي بر عهده كميته فني- بازرگاني و در مناقصات يك مرحله‌اي از سوي مناقصه گزار و يا به تشخيص وي بر عهده كميته فني بازرگاني مي‌باشد. اين وظايف عبارتند از:
۱- بررسي كفايت و تأييد گزارش شناخت.
۲- تعيين معيارهاي ارزيابي و وزن آنها.
۳- تأييد مفاد استعلام ارزيابي.
۴- امتيازدهي به متقاضيان در خصوص هريك از معيارهاي ارزيابي
۵- ارزيابي نهايي مناقصهگران و تهيه فهرست كوتاه مناقصهگران صلاحيتدار براي دعوت به مناقصه محدود.
ب – مسئوليت تهيه استعلام ارزيابي كيفي بر عهده واحدي مي‌باشد كه به سفارش وي مناقصه برگزار شده است.
تبصره – در صورتي كه از خدمات مدير طرح استفاده شود، مي‌توان به تشخيص بالاترين مقام دستگاه مناقصه‌گزار مسئوليتهاي موضوع بندهاي «الف» و «ب» اين ماده را بر عهده مدير طرح قرار داد.
پ- در صورت ضرورت، سازمان بايد دستورالعملها، استانداردها و راهنماي ارزيابي كيفي مناقصهگران را تهيه، بهنگام و در پايگاه ملي اطلاع‌رساني مناقصات منتشر كند.
ماده ۵- مستندسازي و اطلاع‌رساني ارزيابي كيفي
الف- دستگاههاي مناقصه‌گزار موظفند طبق ماده (۹) آيين‌نامه نظام مستندسازي و اطلاع‌رساني مناقصات، تمام مراحل ارزيابي كيفي مناقصهگران را مستندسازي كنند.
ب- دستگاههاي مناقصه‌گزار موظفند بر اساس ماده (۲۳) قانون و ماده (۲۰) آيين‌نامه نظام مستندسازي و اطلاع‌رساني مناقصات، مستندهاي ارزيابي كيفي مناقصهگران را از طريق پايگاه ملي اطلاع‌رساني مناقصات منتشر كنند.
ماده ۶- تمهيدات ارزيابي
الف- قبل از انتشار آگهي ارزيابي، اقدامهاي زير بايد انجام شود:
۱- تأمين مالي براي انجام تعهدات موضوع مناقصه.
۲- انجام مقدمات لازم براي اجراي تعهدات موضوع مناقصه، مانند تهيه و تصويب مطالعات، نقشه‌ها، فهرست مقادير و نظاير آنها.
۳- تهيه گزارش شناخت (موضوع ماده «۱۴» اين آيين‌نامه).
۴- مستندسازي پيش از فراخوان و تهيه صورتجلسه پيش از فراخوان (طبق ماده «6» آيين‌نامه نظام مستندسازي و اطلاع‌رساني مناقصات).
۵- تهيه آگهي ارزيابي (طبق ماده «۷» اين آيين‌نامه).
۶- تهيه استعلام ارزيابي (طبق ماده «۸» اين آيين‌نامه).
۷- تشكيل كميته فني – بازرگاني يا ابلاغ ارزيابي كيفي به مدير طرح، حسب مورد.
۸- تهيه برنامه زماني ارزيابي.
ب- دستگاههاي مركزي يا به تشخيص آنها كميته فني بازرگاني مي‌توانند ارزيابي كيفي تأمين‌كنندگان را به طور عام و براي انواع كالاهاي مختلف انجام دهند و در اين صورت، اجراي مفاد جزءهاي (۱) تا (۳) بند «الف» اين ماده لازم نيست. *
ماده ۷- آگهي ارزيابي
الف- آگهي ارزيابي كيفي مناقصهگران كه در صورت لزوم انجام مي‌شود، بايد حداقل شامل موارد زير باشد:
۱- نام و نشاني دستگاه مناقصه‌گزار.
۲- موضوع مناقصه.
۳- تاريخ، مهلت و نشاني دريافت و تحويل استعلام ارزيابي كيفي مناقصهگران.
۴- نام و نشاني مدير طرح يا مشاور حسب مورد.
۵- نحوه دريافت اسناد استعلام و هزينه آن در صورت لزوم.
ب- بعد از پايان يافتن مهلت تحويل استعلامها، در صورت تحقق شرايط انحصار (موضوع جزء «۲» بند «ط» ماده «۲» قانون)، به منظور اطمينان يافتن از انحصار، آگهي ارزيابي حداقل براي يك بار بايد تجديد شود.
تبصره- در صورت احراز انحصار، كميسيون مناقصه صورتجلسه‌اي مبني بر تأييد شرايط انحصار تنظيم و امضا مي‌كند و در اين صورت (طبق بند «الف» ماده «۲۹» قانون) نيازي به انجام تشريفات مناقصه نيست و قرارداد از طريق مذاكره كميسيون مناقصه با متقاضي معامله منعقد مي‌شود.
ماده ۸- استعلام ارزيابي
الف- استعلام ارزيابي بايد حداقل حاوي اطلاعات زير باشد:
۱- نام و نشاني مناقصه‌گزار.
۲- موضوع مناقصه.
۳- مدارك صلاحيت و گواهينامه‌هاي لازم، حسب مورد.
۴- مقدار يا برآورد اوليه موضوع مناقصه، حسب مورد.
۵- معيارهاي ارزيابي.
۶- اهميت وزني معيارهاي ارزيابي، در صورتي كه ارزيابي به روش وزني انجام شود.
۷- مدارك و مستندهاي لازم براي تعيين امتيازهاي مربوط به هريك از معيارها، حسب مورد.
۸- روش محاسبه امتيازهاي مربوط به هريك از معيارها.
۹- حداقل امتيار قابل قبول براي دعوت به مناقصه.
۱۰- محل، زمان و مهلت دريافت و تحويل استعلامها.
۱۱- نام و نشاني مدير طرح يا مشاور، حسب مورد.
۱۲- برنامه زماني ارزيابي.
ب- استعلامهاي ارزيابي بايد توسط مناقصهگران تكميل و در موعد مقرر به مناقصه‌گزار تحويل شوند. رعايت مقررات زير در تكميل استعلامها ضروري است:
۱- استعلامها بايد توسط اشخاص مجاز امضاء و مهر شوند.
۲- حسب مورد، اطلاعات مربوط به گواهينامه‌هاي صلاحيت و رتبه‌بندي ارائه شود.
۳- اسناد و مدارك درخواست شده پيوست شود.
۴- اطلاعات صحيح و كامل باشد.
پ- در ارزيابي كيفي مناقصهگران، مفاد و نحوه توزيع استعلام ارزيابي بايد براي همه متقاضيان يكسان باشد و هرگونه تبعيض ممنوع است.
ت- حداقل زمان لازم براي تكميل استعلام ارزيابي از آخرين روز توزيع استعلامها، دوهفته مي‌باشد.
ث- در تقاضاي مناقصهگران براي دريافت استعلام ارزيابي، بايد به طور صريح، موضوع ارزيابي يا مناقصه قيد شود و در مواردي كه ارزيابي چند طرح يا پروژه با هم انجام مي‌شود، متقاضيان بايد قيد كنند كه براي كدام كار يا كدام كارها، اعلام آمادگي نموده‌اند.
ج- بررسي همزمان استعلامهاي ارزيابي كيفي مناقصهگران با پيشنهادهاي فني يا مالي، ممنوع است.
ماده ۹- ارزيابي و امتيازدهي
الف- ارزيابي و امتيازدهي به استعلامهاي تحويل شده، بايد در موعد مقرر در برنامه زماني ارزيابي و پس از پايان مهلت تحويل استعلامها انجام شود.
ب- روش ترجيحي در ارزيابي كيفي مناقصهگران، روش وزني مي‌باشد. در اين روش، مجموع ضريب وزني معيارها معادل صددرصد مي‌باشد و هر مناقصه‌گر در ازاي هر معيار، امتيازي بين صفر تا صد كسب مي‌كند. امتياز كل هر مناقصه‌گر، معادل مجموع حاصل ضرب امتياز كسب شده براي هر معيار در ضريب وزني مربوط مي‌باشد. حداقل امتيار قابل قبول (براي امتياز كل يا براي هر معيار) و نحوه تعيين امتياز، بايد در استعلام ارزيابي ذكر شود.
پ- نتايج ارزيابي كيفي، بايد با تنظيم صورتجلسه‌اي طبق مقررات بند «ث» ماده (۹) آيين‌نامه نظام مستندسازي و اطلاع‌رساني مناقصات با امضاي اعضاي منتخب رييس دستگاه مناقصه‌گزار يا كميته فني- بازرگاني به رييس دستگاه مناقصه‌گزار گزارش شود.
ت- اگر اثبات شود كه مناقصهگران در فرايند ارزيابي كيفي مناقصهگران از مدارك جعلي يا اطلاعات خلاف واقع، تهديد، تطميع، رشوه و نظاير آن براي قبول پيشنهادهاي خود استفاده كرده‌اند، به تشخيص هيئت رسيدگي به شكايات به مدت حداقل دو سال از ارجاع كارهاي موضوع اين آيين‌نامه محروم مي‌شوند.
تبصره- دستورالعمل نحوه رسيدگي به تخلفات مناقصهگران و اعمال محروميت از ارجاع كار از سوي سازمان تهيه و ابلاغ مي‌شود.
ماده ۱۰- حداقل تعداد مناقصهگران در فهرست كوتاه
الف- حداقل تعداد مناقصهگران واجد شرايط (فهرست كوتاه) براي دعوت به مناقصه محدود به شرح زير تعيين مي‌شود:
۱- پنج مناقصه‌گر در كارهاي پيمانكاري در صورت استفاده از فهرست بهاي پايه منتشر شده توسط سازمان.
۲- سه مناقصه‌گر در ساير مناقصات.
ب- در صورتي كه تعداد افراد واجد شرايط به حد نصاب نرسد، براي يك بار فرايند ارزيابي تجديد مي‌شود و در ارزيابي دوم با حداقل دو مناقصه‌گر كه داراي بالاترين امتياز باشند، مناقصه برگزار مي‌شود و در غير اين صورت، طبق جزء (۲) بند «ط» ماده (۲) قانون، تأمين‌كننده ياد شده، انحصاري تلقي و معامله طبق بند «الف» ماده (۲۹) قانون انجام مي‌شود.
پ- دعوتنامه شركت در مناقصه محدود بايد براي همه مناقصه‌گراني كه در فهرست كوتاه نام آنها قيد شده است ارسال شود.
تبصره- در مواردي كه مناقصه محدود برگزار مي‌شود و پروژه واگذاري مربوط به تكميل آن باشد، دستگاه مناقصه‌گزار مي‌تواند به تشخيص خود پيمانكار شاغل را بدون در نظرگيري ظرفيت كاري در فهرست كوتاه ملحوظ كند.
ت- دعوتنامة شركت در مناقصه، بايد به نحوي ارسال شود كه با احتساب زمان لازم براي تهيه و تكميل اسناد، تأمين ضمانتنامه‌هاي لازم و انجام تشريفات مبادله قرارداد، مدت اعتبار پيشنهادها خاتمه نيابد.
ماده ۱۱- ارزيابي ساده
الف- در مناقصات پيمانكاري يك مرحله‌اي، در صورتي كه برآورد هزينه اجراي كار از بيست برابر نصاب معاملات متوسط تجاوز نكند، ارزيابي كيفي مناقصهگران (محدود به رعايت ماده «۲۲» اين آيين‌نامه) از سوي مناقصه گزار يا به تشخيص وي توسط كميته فني- بازرگاني انجام مي‌شود.
ب- در مناقصات يك مرحله‌اي تأمين كالا، در صورتي كه برآورد خريد از بيست برابر نصاب معاملات متوسط تجاوز نكند، ارزيابي كيفي تأمين‌كنندگان (محدود به رعايت ماده «۲۷» اين آيين‌نامه) ازسوي مناقصه گزار يا به تشخيص وي توسط كميته فني- بازرگاني انجام مي‌شود.
ماده ۱۲- اعتبار فهرستهاي كوتاه
الف- در موارد زير مي‌توان بر اساس ماده (۲۶) قانون، از فهرستهاي مناقصهگران صلاحيتدار كه قبلاً تهيه شده است، استفاده كرد:
۱- در مناقصات پيمانكاري در صورتي كه بيش از دو سال از تاريخ ارزيابي كيفي و تهيه فهرست كوتاه در رشته و پايه مربوط نگذشته باشد.
۲- در مناقصات تأمين كالا در صورت استفاده از فهرست تأمين‌كنندگان صلاحيتدار دستگاه مركزي كه با رعايت آيين‌نامه اجرايي بند «الف» ماده (۲۶) قانون تهيه شده باشد.
ب- در صورت استفاده از فهرستهاي موضوع بند «الف» اين ماده، نيازي به انتشار آگهي نيست و فراخوان مناقصه از طريق دعوتنامه انجام مي‌شود و در اين صورت لازم است كه مستندهاي مربوط به فهرستهاي ياد شده در صورتجلسه پاياني ارزيابي كيفي مناقصهگران قيد شود.
ماده ۱۳- ترك تشريفات مناقصه
الف- در صورت ارجاع كار به روش ترك تشريفات مناقصه، در صورتي كه مجوز ترك تشريفات بدون قيد نام مناقصه‌گر اخذ شده باشد، حسب مورد، داشتن گواهينامه صلاحيت يا گواهي استاندارد و پروانه بهره‌برداري در زمينه موضوع مناقصه الزامي است.
ب- به منظور پيشگيري از تغيير شرايط متعارف ارجاع كار، هنگام استفاده از روش ترك تشريفات مناقصه، تفكيك كارهاي پروژه به پيمانهاي جداگانه فقط بر اساس گزارشهاي مصوب واحدهاي خدمات مشاوره صلاحيتدار مجاز است.
ماده ۱۴- گزارش شناخت
الف- در ارزيابي كارهاي پيمانكاري يا تأمين كالا با برآورد بيش از بيست برابر نصاب معاملات متوسط، تهيه گزارش شناخت پروژه ضروري است. اين گزارش بايد به همراه استعلام به متقاضيان ارائه شود.
ب- گزارش شناخت پروژه شامل موارد زير خواهد بود:
۱- عنوان، مشخصات كلي، اهداف كيفي و كمي پروژه.
۲- سازمان كارفرمايي.
۳- برنامه زماني كلي اوليه (متناسب با تعهدات موضوع مناقصه).
۴- اطلاعات تأمين مالي پروژه.
۵- اسناد فني و نقشه‌ها و اطلاعاتي كه وضعيت پروژه را براي مناقصه‌گر از نظر شرايط كار تبيين كند.
۶- برنامه تداركاتي پروژه (تداركات داخلي وخارجي)، حسب مورد.
۷- قوانين خاص و مقررات اختصاصي پروژه (نظير بيمه يا الزامات ايمني و زيست محيطي خاص)، حسب مورد.
ماده ۱۵- ترجيح مناقصهگران داخلي
الف- امتياز ارزيابي كيفي مناقصهگران خارجي با رعايت قانون حداكثر استفاده از توان فني و مهندسي توليدي و صنعتي و اجرايي كشور در اجراي پروژه‌ها و ايجاد تسهيلات به منظور صدور خدمات -مصوب ۱۳۷۵- به ترتيب زير تنزيل مي‌شود:
۱- امتياز ارزيابي پيمانكاران خارجي همكار پيمانكار داخلي به نسبت سهم آنها در عدد ۹/۰ ضرب مي‌شود.
۲- امتياز ارزيابي تأمين‌كنندگان خارجي همكار تأمين‌كننده داخلي به نسبت سهم آنها در عدد ۸۵/۰ ضرب مي‌شود.
ب- ترجيح مناقصهگران داخلي كه بخشي از سهام يا سهم‌الشركه آنها متعلق به اشخاص خارجي باشد، مشروط بر آن است كه ميزان سهم يا مشاركت سهامداران يا شركاي داخلي در سود و زيان مشخص و بيش از پنجاه درصد باشد.
پ- در مناقصات مربوط به پيمانكاري ساخت و نصب، طرح و ساخت يا پيمانكاري عمومي كه تأمين كالا بر عهده پيمانكار باشد و در پروژه‌هايي كه موضوع آنها احداث كارخانه‌هاي صنعتي، نيروگاهها و پروژه‌هاي صنعتي مشابه باشد، ترجيح مناقصهگران داخلي به ترتيب مذكور در جزء (۲) بند «الف» اين ماده اعمال مي‌شود.
فصل سوم – ارزيابي كيفي پيمانكاران
ماده ۱۶- معيارهاي ارزيابي پيمانكاران
الف- معيارهاي عمومي ارزيابي كيفي مناقصهگران در كارهاي پيمانكاري حداقل به‌شرح زير است:
۱- تجربه (سابقه اجرايي) و دانش در زمينه مورد نظر.
۲- حُسن سابقه در كارهاي قبلي.
۳- توان مالي.
ب- در كارهاي پيمانكاري كه برآورد آنها بيش از بيست برابر نصاب معاملات متوسط باشد، علاوه بر معيارهاي مذكور در بند «الف»، بايد حداقل معيارهاي زير نيز لحاظ شود:
۱- توان تجهيزاتي.
۲- توان فني و برنامه‌ريزي.
پ- در كارهاي پيمانكاري «طرح و ساخت» و پيمانكاري «بهره‌برداري» علاوه بر معيارهاي بندهاي «الف» و «ب» اين ماده، براي ارزيابي كيفي مناقصهگران، بايد حداقل معيارهاي زير نيز لحاظ شود:
۱- دانش فني در زمينه مطالعه و طراحي.
۲- تجربه در زمينه تأمين كالا.
۳- توان مديريتي.
تبصره ۱- ارزيابي دانش فني در زمينه مطالعه و طراحي طبق معيارهاي ارزيابي كيفي مشاوران (موضوع آيين‌نامه اجرايي بند «هـ» ماده (۲۹) قانون) تعيين مي‌شود.
تبصره ۲- ارزيابي تجربه پيمانكار يا پيمانكاران فرعي وي در زمينه تأمين كالا براساس معيارها و ضوابط مذكور در فصل چهارم اين آيين‌نامه تعيين مي‌شود.
ت- در پيمانكاري عمومي، علاوه بر معيارهاي مذكور در بندهاي « الف» تا « پ» اين ماده، مبلغ يا درصد مشاركت مالي نيز مي‌تواند مد نظر قرار گيرد.
ث- گروههاي مشاركت پيمانكاري در تمام مناقصات با هر مبلغ، بايد كاركنان كليدي و سازمان اجرايي خود را معرفي كنند و چنانچه سازمان اجرايي پيمانكار كامل نباشد يا تعهدات طرفهاي مشاركت با شرايط اجراي كار سازگار نباشد، پيمانكار ياد شده از فهرست كوتاه حذف مي‌شود.
ج – امتيازات پيمانكاران فرعي در ارزیابی كيفي پيمانكار اصلي لحاظ مي‌شود.
ماده ۱۷- ارزيابي تجربه پيمانكاران
الف- ارزيابي تجربه پيمانكار (سابقه اجرايي) بر اساس اطلاعات مربوط به تعداد و نوع كارهاي مشابه انجام شده در رشته و زمينه كار در پنج سال گذشته تعيين مي‌شود. حداكثر امتياز در صورتي احراز مي‌شود كه چهار كار مشابه با حجم معادل يا بيشتر از موضوع مناقصه توسط پيمانكار اجرا شده باشد و براي مقادير كمتر، امتياز تجربه به‌تناسب كاهش مي‌يابد.
تبصره- اگر متقاضيان ارزيابي داراي تجربه قابل مقايسه با پروژه پيشنهادي باشند، نبايد آنها را تنها به دليل نداشتن تجربه اجرايي دقيقاً مشابه پروژه مورد مناقصه حذف كرد.
ب- در استعلام ارزيابي مناقصاتي كه مبلغ برآوردي آنها بيش از يكصد برابر مبلغ معاملات متوسط باشد، براي امتيازدهي تجربه مي‌توان تعداد و حجم كارهاي واجد امتياز را كمتر از موارد مذكور در بند « الف» اين ماده تعيين كرد.
ماده ۱۸- ارزيابي حُسن سابقه در كارهاي قبلي
الف- براي تعيين امتياز حُسن سابقه در كارهاي قبلي، اخذ اطلاعات حداكثر پنج سال گذشته شامل نشاني و مقام مطلع در دستگاههاي كارفرمايي، موضوع و مبلغ قراردادها و نام و نشاني دستگاه نظارت در آن قراردادها از طريق استعلام ضروري است.
ب- امتياز ارزيابي كارفرمايان كارهاي قبلي نسبت به مواردي نظير كيفيت كار، كفايت كادر فني و زمانبندي پروژه تعيين مي‌شود. سازمان موظف است در چهارچوب اين بند نسبت به تهيه دستورالعمل براي ارزيابي كارهاي پيمانكاران به وسيله كارفرمايان قبلي اقدام كند.
پ- ميانگين امتياز ارزيابي كارفرمايان كارهاي قبلي در پنج سال گذشته، ملاك تعيين امتياز ياد شده خواهد بود.
ت- امتيازهاي مربوط به ارزشيابي دوره‌اي مراجع معتبر، موضوع تبصره ماده (۱۰) تصويبنامه شماره ۴۸۰۱۳/ت۲۳۲۵۱هـ مورخ ۱۱/۱۲/۱۳۸۱ درباره عملكرد پيمانكار مي‌تواند جايگزين كسب اطلاعات موضوع بند « ب» اين ماده شود.
ماده ۱۹- ارزيابي توان مالي پيمانكاران
الف- ارزيابي توان مالي پيمانكاران بر اساس اطلاعات حداكثر پنج سال گذشته تعيين مي‌شود.
ب- حداكثر امتياز توان مالي در صورتي احراز مي‌شود كه مبلغ برآوردي مناقصه معادل يا كمتر از يكي از مقادير زير باشد:
۱- پنجاه برابر ماليات متوسط سالانه يا هفتاد برابر بيمه تأمين اجتماعي قطعي يا علي‌الحساب پرداخت شده.
۲- سه برابر درآمد ناخالص سالانه، مستند به صورت وضعيتهاي قطعي يا موقت.
۳- پنج برابر داراييهاي ثابت، مستند به اظهارنامه مالياتي يا گواهي بيمه داراييها يا دفاتر قانوني.
۴- تأييد اعتبار از سوي بانك يا مؤسسات مالي و اعتباري معتبر تا سقف مبلغ موضوع مناقصه.
تبصره ۱- بالاترين عدد كسب شده از جزءهاي (۱) تا (۳) بند «ب» اين ماده، مبناي محاسبات مي‌باشد و در صورتي كه بالاترين عدد محاسبه شده از مبلغ برآوردي مناقصه كمتر باشد، امتيار مالي به تناسب كاهش مي‌يابد.
تبصره ۲- در صورت ضرورت، نسبتهاي فوق با توجه به شرايط اقتصادي و اجرايي با پيشنهاد سازمان و تصويب هيئت‌وزيران بهنگام مي‌شود.
ماده ۲۰- ارزيابي توان تجهيزاتي
الف- نحوه تعيين امتياز توان تجهيزاتي پيمانكاران با توجه به ماهيت كار و ماشين‌آلات و تجهيزات مورد نياز در استعلام ارزيابي تعيين مي‌شود. در صورتي كه امكان تأمين حداقل ماشين‌آلات و تجهيزات مورد نياز پروژه احراز شود، حداكثر امتياز توان تجهيزاتي به پيمانكار تعلق مي‌گيرد.
ب- در صورت نياز پروژه به ماشين‌آلات خاص، كارفرما مي‌تواند از پيمانكار نحوه تأمين ماشين‌آلات ياد شده را درخواست كند. در اين قبيل موارد، پيمانكار مي‌تواند به‌جاي اسناد مالكيت، موافقتنامه اجاره ماشين آلات را همراه با اسناد معتبر براي كارفرما ارائه كند.
ماده ۲۱- ارزيابي توان فني و برنامه‌ريزي
الف- ارزيابي توان فني و برنامه‌ريزي پيمانكاران بر اساس حداقل معيارهاي زير انجام مي‌شود:
۱- كفايت كاركنان كليدي.
۲- توان برنامه‌ريزي و كنترل پروژه.
ب- اگر در گزارش شناخت سازمان خاصي براي اجراي پروژه پيشنهاد شده باشد، در صورت معرفي كاركنان كليدي صلاحيتدار، امتياز جزء (۱) بند « الف» اين ماده به‌متقاضي مربوط تعلق مي‌گيرد. اين امتياز بر اساس نسبت تكميل سازمان كاركنان كليدي محاسبه مي‌شود.
پ- حداكثر امتيار مربوط به برنامه‌ريزي و كنترل پروژه در صورتي احراز مي‌شود كه در سوابق پنج‌ساله گذشته پيمانكار، حداقل دو پروژه بدون تأخير غيرمجاز (تا تحويل موقت) وجود داشته باشد.
ماده ۲۲- گواهينامه صلاحيت پيمانكاري
الف – در مناقصات پيمانكاري داخلي، مناقصهگران بايد گواهينامه صلاحيت معتبر داشته باشند.
ب- مناقصه‌گزار در مناقصات پيمانكاري بين‌المللي، براي مناقصهگران داخلي گواهينامه صلاحيت معتبر و براي مناقصهگران خارجي همكار پيمانكار داخلي، بايد حسب مورد، گواهيهاي صادر شده توسط اتاق بازرگاني كشور متبوع، مستندهاي ثبتي، اسناد بيمه و عملكرد مالي، مجوزهاي قانوني خاص و سوابق كار از كارفرمايان قبلي را درخواست كند.
تبصره- مناقصهگران خارجي براي ارزيابي كيفي، بايد حداقل دو سال سابقه كار يا يك كار مشابه و مرتبط با موضوع مناقصه را انجام داده باشند.
ماده ۲۳- ظرفيت كاري پيمانكاران
الف- ظرفيت پيمانكاران بر اساس آيين‌نامه طبقه‌بندي و تشخيص صلاحيت پيمانكاران موضوع تصويبنامه شماره ۴۸۰۱۳/ت۲۳۲۵۱هـ مورخ ۱۱/۱۲/۱۳۸۱ و اصلاحات بعدي آن تعيين، بهنگام و در پايگاه ملي اطلاع‌رساني مناقصات منتشر خواهد شد.
ب- مناقصه‌گزار موظف است ظرفيت كاري پيمانكاران را طبق استعلام ارزيابي با استفاده از گزارشهاي خوداظهاري و اطلاعات منتشر شده در پايگاه ملي اطلاع‌رساني مناقصات بر اساس معيارهاي زير ارزيابي كند:
۱- پايه و رشته پيمانكاري.
۲- توان مالي، تجهيزاتي و تداركاتي.
۳- تعداد كارهاي در دست انجام.
پ- ارجاع كارهاي بيشتر از ظرفيت كاري پيمانكاران با شرايط زير مجاز است:
۱- ارجاع كار تا بيست و پنج درصد بالاتر از ظرفيت كاري پيمانكار، منوط به تأييد كميته فني – بازرگاني است.
۲- در صورتي كه تعداد پيمانكاران داراي ظرفيت در رشته و پايه موردنظر در فهرست كوتاه، كمتر از تعداد مذكور در جزء (۱) بند « الف» ماده (۱۰) اين آيين‌نامه باشد، مناقصه‌گزار مي‌تواند فهرست كوتاه را با استفاده از ساير پيمانكاراني كه ظرفيت كاري آنها تكميل باشد يا پيمانكاران پايه بعدي از طريق ارزيابي كيفي تكميل كند.
فصل چهارم- ارزيابي كيفي تأمين‌كنندگان
ماده ۲۴- معيارهاي ارزيابي تأمين‌كنندگان
الف- ارزيابي كيفي تأمين‌كنندگان بر اساس حداقل معيارهاي زير انجام مي‌شود:
۱- توان مالي.
۲-ارزيابي مشتريان قبلي وحُسن شهرت.
۳-استانداردهاي توليد.
۴- داشتن تجربه و دانش در زمينه مورد نظر.
۵- حسن سابقه.
۶- تضمين كيفيت خدمات و محصولات.
ب- اگر مبلغ برآوردي تأمين كالا بيش از بيست برابر نصاب معاملات متوسط باشد، علاوه بر معيارهاي بند «الف» اين ماده، بايد معيارهاي زير نيز منظور شود:
۱- نظام كيفيت و نحوه تضمين محصولات (گارانتي).
۲- ظرفيت توليد.
پ- چنانچه به تشخيص مناقصه‌گزار معيارهاي ديگري علاوه بر معيارهاي ياد شده در بند « الف» اين ماده لازم باشد، اهميت وزني و روش امتيازدهي بايد در استعلام ارزيابي تشريح شود.
ماده ۲۵- ارزيابي توان مالي تأمين‌كنندگان
الف – ارزيابي توان مالي تأمين‌كنندگان بر اساس اطلاعات حداكثر پنج سال گذشته تعيين مي‌شود.
ب- حداكثر امتياز توان مالي در صورتي احراز مي‌شود كه مبلغ برآوردي مناقصه معادل يا كمتر از يكي از مقادير زير باشد:
۱- يكصد برابر ماليات متوسط سالانه، مستند به اسناد مالياتهاي قطعي و علي‌الحساب پرداخت شده.
۲- بيست و پنج درصد فروش آخرين سال توليد، مستند به قراردادها و اسناد فروش يا صورتهاي مالي تأييد شده.
۳- ده درصد داراييهاي ثابت، مستند به اظهارنامه رسمي يا گواهي بيمه داراييها.
۴- تأييد اعتبار از سوي بانك يا مؤسسات مالي و اعتباري معتبر تا سقف مبلغ موضوع مناقصه.
تبصره ۱- بالاترين عدد كسب شده از جزءهاي (۱) تا (۳) بند « ب» اين ماده، مبناي محاسبات مي‌باشد و در صورتي كه بالاترين عدد محاسبه شده از مبلغ برآوردي مناقصه كمتر باشد، امتياز مالي به تناسب كاهش مي‌يابد.
تبصره ۲- در صورت ضرورت، نسبتهاي فوق با توجه به شرايط اقتصادي و اجرايي با پيشنهاد سازمان و تصويب هيئت‌وزيران بهنگام مي‌شود.
ماده ۲۶- ارزيابي مشتريان قبلي
الف- براي تعيين امتياز ارزيابي مشتريان قبلي از كالاي مورد نظر، اخذ اطلاعات مربوط به نشاني مشتريان عمده، موضوع و مبلغ قراردادها از طريق استعلام ارزيابي لازم است.
تبصره- ارزيابي مشتريان قبلي از طريق خود اظهاري و ارائه مدارك لازم و با تشخيص و مسئوليت مناقصه‌گزار قابل پذيرش مي‌باشد.
ب- امتياز ارزيابي مشتريان قبلي با توجه به مواردي نظير كيفيت كالا، عملكرد در دوره بهره‌برداري، كيفيت خدمات پشتيباني و انجام بموقع تعهدات تعيين مي‌شود.
پ- ميانگين امتياز ارزيابي مشتريان قبلي در حداكثر پنج سال گذشته، ملاك تعيين امتياز ياد شده خواهد بود.
ماده ۲۷- ارزيابي استانداردها
الف- اگر حداقل استانداردهاي الزامي در استعلام ارزيابي قيد شده باشد، متقاضيان بايد حصول استانداردهاي ياد شده را اثبات كنند. اين استانداردها مي‌تواند شامل استانداردهاي كيفيت، استانداردهاي توليد، نصب يا بهره‌برداري باشد. چنانچه استانداردهاي لازم تأمين نشود، مي‌توان مناقصهگران فاقد شرايط را بدون در نظر گرفتن ساير معيارها رد كرد. ارائه اسناد و گواهينامه‌هاي معتبر يا بازديد كارشناسي مي‌تواند ملاك عمل قرار گيرد. حتي‌المقدور در صورت وجود استفاده از استانداردهاي بومي و ايراني اولويت دارد.
ب- اگر استانداردهاي ترجيحي كه كارايي، دوام و ساير ويژگيهاي فني كالا را بيش از حداقل مورد نياز تأمين مي‌كنند، در استعلام ارزيابي تعيين شده باشند، براي امتيازدهي استانداردها مي‌توان به روش متعارف (مذكور در بند «ب» ماده (۹) اين آيين‌نامه) عمل كرد و در اين صورت، روش امتيازدهي بايد در استعلام ارزيابي تشريح شود.
ماده ۲۸- نظام تضمين كيفيت
الف- نظام تضمين كيفيت بر اساس گواهينامه‌هاي تضمين كيفيت نظير سري ISO 9000 يا ساير گواهينامه‌هاي معتبر كيفيت تعيين مي‌شود. در موارد خاصي كه گواهينامه‌هاي تضمين كيفيت موجود نباشد، بايد با توافق كارفرما و مناقصه‌گر روشهايي نظير بيمه‌نامه يا بازرسي فني حين ساخت پيش‌بيني شود.
ب- موارد زير بايد بر اساس خوداظهاري مناقصهگران تعيين شود. حداقل‌هاي مربوط به هر مورد نيز بايد حسب مورد در اسناد استعلام قيد شود:
۱- نحوه تضمين محصولات و گارانتي.
۲- نحوه تأمين خدمات پس از فروش (وارانتي) در محل استفاده.
۳- چگونگي بسته‌بندي و حمل و نقل.
۴- چگونگي نصب.
۵- آموزش كاربرد و نگهداري و تعميرات.
ماده ۲۹- ظرفيت توليد
ظرفيت توليد بر اساس بازديد، ارائه پروانه‌ها يا مجوزهاي توليد تعيين مي‌شود. هرگاه اثبات شود كه مناقصه‌گري به دليل تكميل ظرفيت توليد، قادر به تأمين كالاي مورد مناقصه نيست، بدون در نظر گرفتن ساير معيارهاي مندرج در ماده (۲۴) اين آيين‌نامه از فهرست كوتاه حذف مي‌شود.
معاون اول رئيس جمهور – پرويز داودي
