قانون اساسنامه جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران (مصوب ۱۳۶۷/۲/۸ مجلس شورای اسلامی با اصلاحات بعدی)
قانون اساسنامه جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران
ماده ۱- جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران (جمعیت شیر و خورشید سرخ سابق) که در این اساسنامه جمعیت نامیده می‌شود، مؤسسه ای خیریه، غیر انتفاعی و دارای شخصیت حقوقی مستقل می باشد. جمعیت، به کلیه تعهدات و قرارداد‌های بین‌المللی مربوط به اهداف و وظایف جمعیت‌های هلال احمر و صلیب سرخ و نیز مقررات اتحادیه جمعیت‌های صلیب سرخ و هلال احمر که با قانون اساسی و سایر قوانین جمهوری اسلامی ایران مغایرت نداشته باشد، پایبند بوده و در مسایل امدادی و بهداشتی درمانی برون مرزی و درون مرزی و تعهدات مربوطه در راستای سیاستهای دولت جمهوری اسلامی ایران طبق اساسنامه عمل می‌کند.
ماده ۲- اهداف جمعیت عبارتند از: تلاش برای تسکین آلام بشری، تامین احترام انسانها و کوشش در جهت بر قراری دوستی و تفاهم متقابل و صلح پایدار میان ملت‌ها و همچنین حمایت از زندگی و سلامت انسانها بدون در نظر گرفتن هیچگونه تبعیض میان آنها.
ماده ۳- وظایف جمعیت در سطح کشور و خارج از کشور بدین قرار است:
۱- ارایه خدمات امدادی در هنگام بروز حوادث و سوانح طبیعی مثل زلزله و سیل و غیره در داخل و خارج از کشور.
۲- ارایه کمکهای اولیه در حوادث غیر مترقبه به وسیله امدادگران.
۳- برنامه ریزی و اقدام در جهت آمادگی مقابله با حوادث و سوانح و آموزش عمومی دراین زمینه و تربیت کادر امدادی و نیروی انسانی مورد نیاز .
۴- ارسال کمک و اعزام عوامل امدادی و درمانی به سایر کشورها در صورت لزوم.
۵- کمک به امر توانبخشی و ارایه خدمات اجتماعی درجهت تسکین آلام آوارگان، پناهندگان، مرضی و معلولین و ایجاد حس تعاون، تفاهم، دوستی و نیکوکاری بین مردم.
۶- تلاش درجهت تسکین آلام بشری و کمک به امر سلامت جامعه و دفاع از ارزش‌های انسانی و کوشش در جهت برقراری دوستی و تفاهم متقابل و صلح پایدار میان‌ملت‌ها.
۷- اداره امورجوانان جمعیت و توسعه مشارکت جوانان درتصمیم گیری‌ها و فعالیت‌‌های مربوط به آنها و تربیت و آموزش جوانان مذکور به منظور آماده ساختن آنان درانجام خدمات امدادی و عام المنفعه.
۸- کمک به تهیه دارو و وسایل و تجهیزات پزشکی مورد نیاز مراکز بهداشتی، درمانی و آموزشی کشور با موافقت وزارت بهداشت و با همکاری هلال احمر و صلیب سرخ جهانی که عضو اتحادیه بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر جهانی هستند.
تبصره ۱- کمکهای ارسالی جمعیت به سایر کشورها به صورت جنسی و یا نقدی و یا خدمات انسانی خواهد بود.
تبصره ۲- هزینه آن قسمت از خدمات و کمکهای اولیه امدادی و یا سایر خدماتی که از طرف دولت درسطح کشور و کمک امدادی و درمانی و بهداشتی خارج از کشور به عهده جمعیت محول می شود، توسط دولت به جمعیت پرداخت می گردد تا طبق مقررات و ضوابط خاص جمعیت به مصرف رسانیده شود.
تبصره ۳- جمعیت مکلف است حتی الامکان نسبت به کمکهای نقدی و جنسی که به آسیب دیدگان و نیازمندان خصوصاً در خارج از کشور انجام می دهد دقت و نظارت کامل اعمال کند تا این کمک‌ها به افرادی که استحقاق آن را دارند، برسد.
ماده ۴- در زمان جنگ و در تصادمات و برخورد‌های مسلحانه، جمعیت و عوامل امدادی آن طبق مقررات ملی و بین المللی و مصون از هرگونه ممانعت و یا تعرض دستجات متخاصم، بی طرفانه به کمک مجروحین و آسیب دیدگان و پناهندگان و آوارگان و اسراء و جستجوی مفقودالاثرها شتافته و به طرفین درگیر به نحو یکسان و بدون هرگونه تبعیضی کمکهای انسانی خود را عرضه می نماید و طرفین متخاصم مکلف به احترام و همکاری با جمعیت و عوامل آن می باشند.
تبصره- علامت هلال احمر نشان اختصاصی جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران بوده و استفاده از این علامت به استثناء بهداری نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران بدون اجازه قبلی از جمعیت ممنوع می باشد.
ماده ۵- کلیه وزارتخانه ها، سازمانها و شرکت‌ها و موسسات دولتی بالاخص هواپیمائی و کشتیرانی و شرکت سهامی راه آهن جمهوری اسلامی ایران و گمرگ ایران موظفند خصوصاً به هنگام بروز حوادث و یا در زمان جنگ، در اجرای وظایف جمعیت، همکاری و تشریک مساعی لازم را بنمایند.
ماده ۶- هر کس از زن و مرد و کوچک و بزرگ، بدون ملاحظات سیاسی، مذهبی، نژادی و با رعایت این اساسنامه و مطابق آیین نامه عضویت جمعیت می تواند عضو جمعیت گردد.
ماده ۷- ارکان جمعیت هلال احمر عبارتند از:
۱- مجمع عمومی، شورای عالی، رییس، دبیرکل، نمایندگی ولی فقیه درجمعیت با اذن معظم‌له، بازرس یا بازرسان.
۲- مجمع استان، هیات مدیره، مدیر عامل استان، بازرس یا بازرسان، مسئول دفتر نمایندگی ولی فقیه در استان.
۳- مجمع شهرستان، شورای اجرائی شهرستان، رییس شعبه، بازرس یا بازرسان.
تبصره ۱- کلیه اعضاء و داوطلبین فعال جمعیت در هر شهرستان، عضو مجمع شهرستان محسوب شده و اعضای مجمع استان از نمایندگان معرفی شده مجامع شهرستان‌های تابعه و اعضای مجمع عمومی نیز از نمایندگان معرفی شده از مجامع استانها تشکیل می‌شوند.
تبصره ۲- حد نصاب تشکیل و رسمیت یافتن جلسه مجمع عمومی و مجامع استانی و شهرستانی در نوبت اول با حضور دو سوم اعضاء هر مجمع خواهد بود و درصورت عدم تامین حد نصاب در نوبت اول، جلسه دوم که حداکثر پانزده روز بعد از نوبت اول خواهد بود با حضور هر تعداد از اعضاء رسمیت خواهد یافت.
تبصره ۳- هیات اجرائی فعلی موظف است در اولین فرصت ممکن، آیین نامه و دستورالعمل برگزاری انتخابات مجمع عمومی و مجامع استان و شهرستان را تدوین و تصویب نماید به نحوی که حداکثر ظرف مدت ۹ ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون، مجامع استان و شهرستان و ظرف مدت یک سال، مجمع عمومی و سایر ارکان جمعیت مطابق این اصلاحیه تشکیل گردد.
تبصره ۴- جمعیت هلال احمر در سراسر کشور دارای شخصیت حقوقی واحد است.
ماده ۸- وظایف و اختیارات مجمع عمومی و مجامع استان و شهرستان عبارت است از:
الف- وظایف و اختیارات مجمع عمومی.
۱- تعیین و تصویب سیاستهای کلان جمعیت.
۲- تصویب مرامنامه و نظامنامه جمعیت در چارچوب اساسنامه و مقررات فدراسیون بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر.
۳- تصویب برنامه و بودجه و ترازنامه سالانه جمعیت.
۴- تصویب آیین نامه‌ها و دستورالعمل‌های لازم در مورد شرح وظایف و اختیارات شورای عالی.
۵ – استماع گزارش بازرس یا بازرسان.
۶- انتخاب هفت نفر از اعضای شورای عالی.
۷- انتخاب بازرس یا بازرسان.
ب- وظایف و اختیارات مجامع استان و شهرستان.
۱- تدوین برنامه‌های کلی استانی و شهرستانی در چارچوب مقررات و سیاستهای کلان جمعیت.
۲- پیشنهاد برنامه و بودجه سالانه جمعیت مربوط به سطح بالاتر و تصویب ترازنامه سالانه جمعیت مربوطه.
۳- استماع گزارش بازرس یا بازرسان.
۴- انتخاب چهار نفر اعضای هیات مدیره برای استان و شورای اجرایی برای شهرستان.
۵ – انتخاب بازرس یا بازرسان.
تبصره – شرایط اعضاء، چگونگی و شیوه دعوت و تشکیل مجامع استان و شهرستان و مجمع عمومی و برگزاری انتخابات بر اساس آیین‌نامه هایی خواهد بود که در دوره اول توسط هیات اجرایی فعلی و در دوره‌های بعد توسط مجمع عمومی تصویب
می گردد.
ماده ۹- وظایف و اختیارات رییس جمعیت به قرار زیر است:
۱- انتخاب و نصب یا عزل دبیرکل و خزانه دار کل و نظارت مستقیم و مستمر برکار آنان.
۲- تشکیل و اداره جلسات شورای عالی.
۳- تمهید مقدمات تشکیل کنفرانس‌های بین المللی و منطقه ای مربوط به جمعیت هلال احمر وصلیب سرخ بین المللی در ایران.
۴- برقراری ارتباط با مقامات جمهوری اسلامی ایران.
۵- نظارت مستقیم و مستمر بر امور بین المللی جمعیت.
۶- دستور ارسال کمک‌ها و عوامل امدادی به سایر کشورها.
۷- مراقبت بر حسن اجرای اساسنامه و نظارت بر اجرای مقررات بین المللی انسانی.
۸- مراقبت برحسن اجرای مصوبات شورای عالی و سایر مقررات ناظر برکار جمعیت.
۹- اعطای نشان‌های درجه اول مخصوص جمعیت.
ماده ۱۰- ترکیب و وظایف شورای عالی، هیات مدیره استان و شورای اجرایی شهرستان:
الف- اعضای شورای عالی عبارتند از:
۱- هفت نفر عضو منتخب مجمع عمومی به مدت چهار سال.
۲- چهار نفر از شخصیت‌های برجسته و صاحب نظر کشور، مطلع و مسلط به امور امدادی، بهداشتی، درمانی، امور جوانان و حقوق‌بشردوستانه با معرفی رییس جمهور به مدت چهار سال.
۳- رییس جمعیت.
۴- دبیرکل.
۵- خزانه دار کل.
۶- یک نفر از مدیران ارشد اجرایی جمعیت به انتخاب رئیس جمعیت.
۷- بازرسان (بدون حق رای).
۸- نماینده ولی فقیه در جمعیت با اذن معظم له.
ب- وظایف و اختیارات شورای عالی:
۱- تدوین سیاستهای کلان و پیشنهاد آن به مجمع عمومی.
۲- تنظیم برنامه و بودجه و ترازنامه سالانه جمعیت و ارائه آن به مجمع عمومی.
۳- تدوین راهکار‌های لازم جهت اجرای مصوبات مجمع عمومی.
۴- تصویب آیین نامههای داخلی شورای عالی و آیین نامههای مالی، محاسباتی، معاملاتی و استخدامی و ضوابط ساختار تشکیلاتی و پست‌های سازمانی جمعیت.
۵- معرفی دو نفر مدیر مدبر شایسته از افراد واجد شرایط به رییس جمهور جهت انتخاب یکی از آنها به عنوان رییس جمعیت به مدت چهار سال.
۶- بررسی و تصویب پیشنهادات رییس جمعیت.
تبصره- نماینده ولی فقیه در جمعیت بر نحوه مصرف اموال اهدائی و تبدیل هدایای مردمی درصورت لزوم اداره موقوفات و تعیین خط مشی و امور فرهنگی در جهت انطباق با موازین شرعی نظارت خواهد کرد. اختیارات مصرح در این اصلاحیه نافی وظایف و اختیارات مفوضه از سوی ولی فقیه نمی باشد.
ج- ترکیب و وظایف هیات مدیره استان عبارتند از:
۱- چهار نفر منتخب مجمع استان به مدت چهار سال.
۲- مدیرعامل.
۳- خزانه دار.
۴- یکی از معاونین جمعیت استان.
۵- مسؤول دفتر نمایندگی ولی فقیه در استان.
۶- بازرس یا بازرسان (بدون حق رای).
د- وظایف و اختیارات هیات مدیره استان عبارتند از:
۱- تدوین برنامه‌های کلی استان و پیشنهاد آن به مجمع استان.
۲- تنظیم برنامه و بودجه وترازنامه سالیانه جمعیت استان و ارائه آن به مجمع استان.
۳- تدوین راهکار‌های لازم جهت اجرای مصوبات مجمع مربوطه.
۴- معرفی دو نفر مدیر واجد شرایط به رییس جمعیت جهت انتخاب مدیر عامل.
۵- تصویب پیشنهادات مدیر عامل در چار چوب وظایف.
هـ- اعضای شورای اجرایی شهرستان عبارتند از:
۱- چهار نفر منتخب مجمع شهرستان به مدت چهار سال.
۲- رییس شعبه.
۳- خزانه دار.
۴- معاون شعبه.
۵- بازرس یا بازرسان (بدون حق رای).
و- وظایف و اختیارات شورای اجرایی شهرستان عبارت است از:
۱- تدوین برنامه‌های کلی شهرستان مربوطه و ارائه آن به مجمع شهرستان.
۲- تنظیم برنامه و بودجه و ترازنامه سالیانه جمعیت مربوطه و ارائه آن به مجمع شهرستان.
۳- تدوین راهکار‌های لازم جهت اجرای مصوبات شهرستان.
۴- معرفی دو مدیر واجد شرایط به مدیر عامل استان جهت انتخاب مدیر شعبه.
۵- تصویب پیشنهادات رییس شعبه در چارچوب وظایف.
ماده ۱۱- اعضای شورای عالی در قبال تصمیماتی که در اجرای وظایف شورا اتخاذ خواهند نمود دارای مسئولیت مشترک می‌باشند.
ماده ۱۲- جلسات شورای عالی حداقل ماهی یکبار تشکیل می گردد. رییس جمعیت می تواند در شرایط اضطراری شخصاً به جای شورای‌عالی اتخاذ تصمیم نموده و گزارش آن را در اولین جلسه شورای عالی ارائه دهد. ترتیب اجرای این ماده را آیین نامههای جمعیت مشخص خواهند نمود.
ماده ۱۳- دبیر کل جمعیت سمت معاون کل رییس را در امور اداری و اجرایی به عهده داشته و موظف است گزارش اقدامات خود را به طور مستمر به رییس و شورای عالی تسلیم نماید. دبیرکل نزد مراجع قانونی و دولتی و محاکم و سازمانها و ادارات و اشخاص حقیقی و حقوقی، نمایندگی رسمی جمعیت را با حق توکیل غیر دارا
می باشد.
ماده ۱۴- وظایف و اختیارات خزانه دار کل:
۱- بکار بردن مساعی لازم در وصول درآمدها و ارایه پیشنهاد در مورد ایجاد انواع درآمد‌های جدید ضمن اشتراک مساعی با دبیر کل.
۲- حفظ دارایی‌ها و اموال و حقوق و منافع مالی جمعیت ضمن اشتراک مساعی با دبیرکل.
۳- نظارت مالی برتنظیم و اجرای بودجه و مصرف هزینه ها.
۴- تنظیم ترازنامه و تفریغ بودجه.
۵- همکاری مشترک با دبیرکل جهت تخصیص اعتبار.
۶- افتتاح حساب در بانکها و برداشتن از آن و نیز مسدود کردن حساب‌ها و صدور چک‌ها و سفته‌ها و اوراق بهادار و قبوض و انعقاد قرارداد‌های مالی( متفقاً با امضای خزانه دار کل و دبیر کل به عمل می‌آید. ).
۷- ایجاد هماهنگی در امور مالی جمعیت.
تبصره ۱- معرفی امضا‌های مجاز کلیه شعب جمعیت به بانکها از طریق دبیرکل و خزانه دار کل به طور مشترک به عمل می آید.
تبصره ۲- درمواردی که خزانه دار کل هزینه کردن وجوهی را خلاف مقررات بداند، باید مراتب را کتباً به دبیرکل گزارش نماید و چنانچه توافق حاصل نشد، خزانه دار کل پس از گزارش کتبی امر به رییس جمعیت و بازرسان و اخذ دستور کتبی از رییس جمعیت، نسبت به امضاء اسناد اقدام می نماید و موظف است گزارش امر را برای وزیر امور اقتصادی و دارایی و دیوان محاسبات کشور ارسال نماید.
ماده ۱۵ – وظایف و اختیارات بازرسان به قرار زیر است:
۱- بازرسی و نظارت مستمر بر اجراء و انطباق نحوه اداره امور جمعیت با اساسنامه و
آیین نامه‌ها و مقررات داخلی و بین‌المللی جمعیت بالاخص در مواقع امداد و مددکاری اجتماعی.
۲- رسیدگی به کلیه حساب‌ها و دفاتر و اوراق و اسناد و مدارک مالی و در آمدها و دارایی‌‌های نقدی و جنسی و اوراق بهادار، در صورت لزوم با استفاده ازخدمات کارشناسان و موسسات رسمی حسابرسی.
۳- اعلام کتبی تخلفات در نحوه اداره امور جمعیت و تجاوز از حدود اساسنامه و آیین نامه‌ها و مقررات به رییس جمعیت و شورای عالی.
۴- بررسی و اظهار نظر درخصوص گزارش‌های سالانه شورای عالی، ترازنامه و تفریغ بودجه سال پیش، صورت دارایی و همچنین درباره صحت مطالب و اطلاعاتی که توسط شورای عالی در اختیار رییس جمعیت گذاشته می شود.
۵- تهیه گزارش جامعی راجع به وضع جمعیت با توجه به بند فوق و تسلیم آن به رییس جمعیت .
ماده ۱۶- جمعیت می تواند بر اساس نیاز و شرایط منطقه ای شعبی در مراکز استان و یا در مرکز بعضی از شهرستانها و بخشها و یا نمایندگی‌هایی در سایر مراکز تاسیس نماید. جمعیت استان دارای هیات مدیره ای مرکب از مدیر عامل، رییس و خزانه دار و شعب دارای رییس شعبه و نمایندگی دارای مسئول دفتر خواهند بود که حدود وظایف و اختیارات آنها را شورای عالی مشخص خواهد نمود.
تبصره- مدیران عامل و سرپرستان شعب استانها و شهرستانها باید افراد مؤمن و ملتزم به اسلام و قانون اساسی بوده و قبل از انقلاب اسلامی از عوامل حزب منحله رستاخیز نباشند.
ماده ۱۷ – منابع مالی جمعیت علاوه بر آنچه که قانون درگذشته مشخص نموده است عبارت است از:
۱- چهل و دو درصد از درآمد حاصل از حق الثبت اسناد رسمی.
۲- پنجاه و پنج درصد از محل درآمد یک درصد کارمزد ثبت سفارشات.
۳- یک ریال از هر مراسله سفارشی و بیمه اعم از داخله و خارجه و مبلغ دو ریال از هر امانت پستی اعم از داخله وخارجه و مبلغ دو ریال و نیم از هر تلگراف اعم از داخله و خارجه که به و سیله الصاق تمبر خیریه از فرستندگان دریافت می شود.
۴- اعانات، عواید و اموالی که در اجرای تصمیمات و مصوبات مراجع و سازمان‌های دولتی و شهری اختصاص به جمعیت داده می شود و همچنین اعانات مردمی و کمکهای خارجی.
۵- کمکهای دولت به منظور تامین منابع مالی کافی و تقویت و تحکیم نیروی جمعیت که باید همه ساله، ردیف اعتباری به عنوان اعانه در بودجه کل کشور منظور گردد.
۶- معادل یک درصد قیمت هر بلیط هواپیما و کشتی که از هر مسافر باید اخذ و به حساب جمعیت واریز گردد.
تبصره- کمکهای دولت که همه ساله در ردیف اعتباری به عنوان اعانه در بودجه کل کشور منظور می گردد، طبق این اساسنامه و مقررات و ضوابط خاص جمعیت به مصرف می رسد. دولت موظف است علاوه برمبلغ فوق در شئون مختلف، بذل مساعدت و همکاری لازم را با جمعیت بنماید. ۳*
ماده ۱۸- دولت موظف است کلیه وجوهی را که به موجب قانون تحت عنوان جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران وصول می نماید، به خزانه واریز و معادل آن را در بودجه سال آینده به حساب جمعیت منظور دارد.
ماده ۱۹- کلیه اموال و دارایی‌ها واعتبارات جمعیت که از طریق عقود ناقله شرعی از قبیل وقف، صلح، هبه و امثال آن سابقاً و از این به بعد به تملک جمعیت در آمده و یا به وسیله جمعیت ایجاد و احداث شده است، کماکان در مالکیت جمعیت باقی مانده و کلیه مقررات و قوانینی که موجب تضییع حقوق شرعیه جمعیت شده باشد، لغو و بلااثر خواهد بود.
تبصره ۱- با حفظ مالکیت جمعیت، اداره موسسات بهداشتی درمانی و آموزش پزشکی کماکان به عهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خواهد بود.
تبصره ۲- کلیه ارگانها، نهادها، سازمان‌های دولتی، نیرو‌های نظامی و انتظامی موظفند ظرف مدت یک سال از تصویب این قانون نسبت به تخلیه ساختمانها، املاک و مستغلات جمعیت و تحویل آن اقدام نمایند. در غیر این صورت تصرف غیر قانونی محسوب گردیده و دادگاه خارج از نوبت نسبت به صدور حکم تخلیه مبادرت خواهدنمود.
ماده ۲۰- جمعیت و موسسات وابسته به آن و شرکتهایی که حداقل نود و نه در صد (۹۹درصد)سهام آنها متعلق به جمعیت باشد و درآمد‌های آن در راستای اهداف و وظایف جمعیت به مصرف برسد از پرداخت مالیات، عوارض، حقوق گمرکی، سود بازرگانی، حق الثبت و هر گونه عوارض دیگر در مورد اموال، املاک،مستغلات، وسائط نقلیه، کالاها و خودرو‌های اهدایی و کلیه خرید‌های خارجی و واردات تجهیزات ضروری و حیاتی امداد ونجات معاف می باشد. جمعیت از پرداخت کلیه هزینه‌های دادرسی در تمام مراحل رسیدگی معاف است.۴*
ماده ۲۱- برای مقابله با پیش آمدها و حوادث و تامین نیازمندی‌های آتی جمعیت همه ساله مبلغی معادل ۵ درصد کل بودجه سالیانه جمعیت به عنوان ذخیره احتیاط به حساب اندوخته جمعیت منظور می شود.
ماده ۲۲- خدمت در جمعیت افتخاری است. مگر در مورد پست هایی که بنا به دلایل اداری و تشکیلاتی و یا به موجب قوانین و مقررات کادر ثابت و حقوق بگیرلازم داشته باشد.
تبصره- جمعیت موظف است ظرف ۵ سال نیرو‌های زائد خود را بازخرید یا بازنشسته نموده و حتی المقدور از افراد داوطلب خدمت افتخاری به صورت تمام وقت یا نیمه وقت استفاده نماید.
ماده ۲۳- امور استخدامی کارکنان اداری ثابت و حقوق بگیرجمعیت، تابع قوانین و مقررات استخدام کشوری است و مشاغل کارگری مشمول قانون کار خواهد بود. از نظر بیمه، کارکنان جمعیت تابع قانون تامین اجتماعی و مشمول ماده (۱۱۴) این قانون می باشند. ۵*
تبصره ۱- ضوابط سنی و مدت خدمت برای احتساب مستمری بازنشستگی کارکنان جمعیت قبل از موعد مقرر تابع ضوابط و مقررات قانون استخدام کشوری وتغییرات و اصلاحات بعدی آن خواهد بود.
حقوق بازنشستگی این افراد طبق تبصره ذیل ماده (۷۷) قانون تامین اجتماعی تعیین و به وسیله سازمان تامین اجتماعی برقرار و پرداخت می گردد. ۶*
تبصره ۲- با توجه به شرایط جمعیت و تعدیل نیروی انسانی و استفاده از نیرو‌های داوطلب، افرادی که به استناد تبصره ماده (۲۲) اساسنامه بازنشسته می شوند نیاز به درخواست بازنشستگی نداشته و درصورت داشتن حداقل ۲۵ سال سابقه پرداخت حق بیمه با احتساب مدت خدمت وظیفه بدون شرایط سنی با سنوات خدمت بازنشسته خواهند شد. ۷*
تبصره ۳- نقل وانتقال کارکنان رسمی جمعیت به وزارتخانه‌ها و سایر سازمانها و شرکت‌ها و موسسات دولتی و وابسته به دولت و بالعکس با احتساب سوابق خدمتی بلامانع است.
ماده ۲۴- جمعیت در رسیدگی به تخلفات اداری کارکنان ثابت و حقوق بگیر مشمول قوانین و مقررات دولتی است.
ماده ۲۵- نحوه رسیدگی به اختلافات احتمالی فی‌مابین کارکنان و جمعیت را آیین نامه استخدامی جمعیت پیش‌بینی خواهد نمود. به هر حال موضوع، از شمول قانون کار خارج است.
ماده ۲۶- شکایت از تصمیمات و اقدامات جمعیت مشمول قانون و مقررات دیوان عدالت اداری است.
توضیحات:
۱- با توجه به بند الف ماده ۱۰ و شق ۵ بند ب ماده ۱۰ این اساسنامه، شورای عالی بالاترین مقام جمعیت هلال احمر می باشد که وظیفه معرفی دو نفر حائز شرایط جهت انتخاب به عنوان رئیس جمعیت به مقام محترم رئیس جمهور را دارا می باشد، بنابراین حکم تأیید وزارت بهداری (سابق) مندرج در قسمت آخر ماده فوق الاشاره و مفاد تبصره ۴ قانون مذکور منتفی می باشد.
۲- بر اساس تبصره ۴ ماده واحده قانون وظایف و مسئولیت‌های جمعیت هلال احمر رئیس جمعیت با پیشنهاد وزیر بهداری و تایید هیات وزیران و با حکم وزیر مذکور به این سمت منصوب ویا عزل می شود.
۳- منابع مالی جمعیت در گذشته که در ماده ۱۷ این اساسنامه بدان اشاره شده بشرح ذیل بوده که از اساسنامه داخلی جمعیت شیر و خورشید سابق مصوب ۱۳۵۳ هیات مرکزی جمعیت استخراج و ذیلا به چاپ رسیده است:
الف) دارائی‌های موجود جمعیت و عواید آنها.
ب) عضویت اعضاء جمعیت
ج) وجوه و اموال اهدائی نیکوکاران اعم از وقف، وصیت، صلح، هبه و امثال آنها
د) وجوه و اموالی که از طریق استمداد ملی یا برگزاری جشن‌ها و مراسم و هفته‌‌های مخصوص جمعیت و سازمان‌های وابسته به آن یا فروش‌های خیریه و مواردی از این قبیل عاید جمعیت می شود.
ه) وجوه و اموالی که در موقع بروز حوادث و سوانح به صورت کمکهای داوطلبانه مردم و سازمانها و موسسات دولتی و خصوصی یا بین المللی به جمعیت اهداء می شود.
و) اعانات یا عواید و اموالی که در اجرای تصمیمات انجمن‌های شهر و شهرستان و استان و شهرداری و امثال آن به جمعیت اختصاص داده می شود.
ز) سپرده‌ها و سهام و سرمایه‌های جمعیت و سازمان‌های وابسته به آن، در بانکها، شرکت‌ها و موسسات بازرگانی و انتفاعی و درآمد آنها.
ح) اعانات دولت و عوایدی که بر اساس قوانین مصوب مجلس تحصیل می شود.
۴- به استناد تبصره ۳ ماده ۵ و متن ماده ۱۰ قانون اصلاح موادی از برنامه سوم توسعه، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و چگونگی برقراری و وصول عوارض و سایر وجوه از تولید کنندگان کالا ارائه دهندگان خدمات و کالا‌های وارداتی (تجمیع عوارض) کلیه معافیت‌ها، تخفیف‌ها در خصوص عوارض و وجوه دریافتی شهرداریها لغو گردید که جمعیت نیز از این قاعده مستثنی نمی باشد و از تاریخ اجرای قانون مذکور (۸۲/۱/۱) موظف به پرداخت عوارض شهرداریها می باشد، لکن معافیت جمعیت در خصوص موارد اشاره شده در ماده ۲۰ قانون اساسنامه به قوت خود باقی است. ﻻزم به یادآوری است که از تاریخ ۸۷/۷/۱ قانون مالیات بر ارزش افزوده جایگزین قانون تجمیع عوارض گردیده است.
۵- متن ماده ۱۱۴ قانون تامین اجتماعی: ضوابط سنی و مدت خدمت برای احتساب مستمری بازنشستگی کارکنان سازمان قبل از موعد مقرر تابع ضوابط و مقررات قانون استخدام کشوری و تغییرات و اصلاحات بعدی آن خواهد بود. حقوق بازنشستگی این افراد برابر با متوسط حقوق و مزایای دریافتی دو سال آخر خدمت که ماخذ پرداخت حق بیمه بوده است، می باشد.
۶- متن ماده ۷۷ قانون تامین اجتماعی: میزان مستمری بازنشستگی عبارت است از یک سی و پنجم متوسط مزد یا حقوق بیمه شده ضرب در سنوات پرداخت حق بیمه مشروط بر آنکه از صدرصد متوسط مزد یا حقوق تجاوز ننماید.
۷- به موجب قانون اصلاح موادی از قانون اساسنامه جمعیت مصوب ۲۲ اسفند ۱۳۷۴ مهلت مقرر در ماده ۲۲ برای مدت ۵ سال تمدید گردیده است.