آیین نامه داخلی شورای اسلامی بخش (تصویبنامه شماره 28566/ت30872هـ مورخ ۱۰/۵/۱۳۸۴ هیأت وزیران)
وزارت کشور
هیأت وزیران در جلسه مورخ 1384.5.5 بنا به پیشنهاد شماره .911ش.4.الف مورخ 1383.3.13شورای عالی استانها و به استناد ماده (75) اصلاحی قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامیکشور و انتخاب شهرداران مصوب 1382- آییننامه داخلی شورای اسلامی بخش را به شرح زیر تصویبنمود:
آییننامه داخلی شورای اسلامی بخش
ماده 1- نخستین جلسه شورای اسلامی بخش ،که در این آییننامه شورا نامیده میشود، پانزده روز پس ازتشکیل سه چهارم شوراهای اسلامی روستاهای واقع در محدوده بخش به دعوت بخشدار تشکیل می شود وبا حضور حداقل دو سوم مجموع اعضا رسمیت مییابد و فعالیت آن تا پایان دوره فعالیت چهار ساله شورایاسلامی روستا ادامه دارد.
ماده 2- در اولین جلسه شورا هیأت رئیسه سنی شامل مسنترین فرد از اعضای حاضر به عنوان رئیس وجوانترین اعضای حاضر به سمت منشی تعیین میشوند.
ماده 3- وظایف هیأت رئیسه سنی، اداره اولین جلسه اعم از انجام مراسم تحلیف و اجرای انتخاباتهیأت رئیسه دایم شورا است.
ماده 4- اعضای شورا در اولین جلسه خود از بین اعضای شورا، هیأت رئیسه شورا شامل رئیس، نائبرئیس و حداقل یک منشی را برای مدت دو سال و نماینده شورا در شورای اسلامی شهرستان را تا پایان هماندوره انتخاب می نمایند.
ماده 5- در غیاب رئیس شورا نایب رئیس وظایف و اختیارات او را بر عهده خواهد داشت و در مقابل شورا مسوول است.
ماده 6- سلب عضویت هر عضو شورا از شورای اسلامی روستای ذیربط ، باعث سلب عضویت او از شورا نیز خواهد شد.
ماده 7- عضویت در شورا قائم به شخص است و هیچ یک از اعضای شورا ، حق تفویض اختیارات خودبه سایرین اعم از عضو و غیر عضو را ندارند.
ماده 8- درصورتی که هریک از اعضای هیأت رئیسه استعفا دهد ، موضوع استعفا در جلسه بعدی شورامطرح و در مورد آن تصمیمگیری خواهد شد.
در این فاصله عضو متقاضی استعفا میتواند انصراف خود را اعلام نماید.
ماده 9- وظایف و اختیارات رئیس شورا به شرح زیر است:
1- مسوولیت امور اداری و مالی شورا.
2- اداره جلسات شورا و برقراری نظم در جلسات.
3- دعوت از فرماندار،بخشدار، روسای دستگاههای اجرایی ، سازمانهای دولتی و نهادها و تشکلها اعم ازدولتی و غیردولتی و سایر اشخاصی که حضور آنها در جلسات شورا ضروری باشد.
4- دعوت از اعضا و تقسیم کار بین اعضا .
5- ابلاغ و نظارت بر پیگیری مصوبات شورا.
6- معرفی نماینده شورا که از بین اعضا انتخاب میشود به مسوولان اجرایی نهادها و سازمانها.
7- امضای احکام افراد مسوول و اعضای دبیرخانه شورا و کارکنان براساس تشکیلات تفصیلی شورا.
8- امضای کلیه مکاتبات رسمی شورا.
9- اعلام روز و ساعت تشکیل جلسه بعد، قبل از ختم هر جلسه.
10- ابلاغ کتبی موارد اعتراض و ایراد اعضا که به صورت روشن به رئیس شورا تقدیم شده است بهمقامات ذیربط.
۱۱- شرکت در جلسات رسمی سازمانها و مؤسسات اعم از دولتی و غیردولتی در صورت دعوت رسمی.
ماده 10- نحوه انجام مراسم تحلیف و وظایف اعضای هیأت رئیسه به موجب دستورالعملی تعیین میشود که به تصویب شورای عالی استانها میرسد.
ماده 11- جلسات شورا علنی است و با حضور چهار نفر رسمیت می یابد و تصمیمات آن حداقل با سهرأی موافق معتبر خواهد بود. تشکیل جلسه غیر علنی منوط به تصویب دوسوم اعضای حاضر در جلسه می باشد.
ماده 12- محل تشکیل جلسات شورا و همچنین محل حفظ و نگهداری دفاتر ، اسناد و مدارک و اموال شورا باید مشخص و مناسب تعیین شود.
ماده 13- جلسات عادی شورا به طور مستمر ماهی سه بار تشکیل می شود و در صورت نیاز، جلساتفوقالعاده شورا با پیشنهاد فرماندار ، بخشدار ، رئیس شورا یا سه نفر از اعضا تشکیل خواهد شد.
ماده 14- غیبت از جلسات شورا با اطلاع رئیس شورا امکانپذیر است.
تبصره 1- تشخیص موجه بودن غیبت و تاخیر و تعجیل در جلسات رسمی شورا برعهده اعضای حاضر میباشد و در هر صورت اعلان رسمی با رئیس شورا خواهد بود.
تبصره 2- رسیدگی به موجه یا غیرموجه بودن تاخیرها در پایان همان جلسه و غیبت در اولین جلسهبعدی به عمل می آید و عضو غایب می تواند در این فاصله دلایل خود را مبنی بر موجه بودن غیبت به هیأترئیسه ارایه دهد.
ماده 15- هر عضو شورا می تواند از مقام خود استعفا دهد. پذیرش استعفا با تصویب اکثریت مطلق آرای حاضران در جلسه امکان پذیر است.
ماده 16- عضو متقاضی استعفا باید تقاضای خود را با ذکر دلایل به رئیس شورا تقدیم نماید و رئیسشورا آن را در نخستین جلسه علنی بعدی شورا در دستور کار قرار دهد و در این فاصله عضو متقاضی میتواند اعلام انصراف نماید.
ماده 17- برای بررسی تقاضای استعفا ابتدا تقاضا قرائت می شود، سپس شخص متقاضی یا عضو دیگری به تعیین او حداکثر نیم ساعت دلایل استعفا را مطرح می نماید و مخالف یا مخالفان نیز به همان مدتمی توانند صحبت کنند و پس از آن رای گیری می شود.
ماده 18- هرگاه تقاضای استعفای تعدادی از اعضای شورا به نحوی باشد که مانع از رسمیت یافتنجلسه گردد، قابل طرح در شورا نیست.
ماده 19- رئیس شورا موظف است بلافاصله پس از قطعیت یافتن خروج عضوی از شورا به دلایلینظیر استعفا، فوت، جنون و سلب عضویت، مراتب را برای تعیین جانشین وی به بخشداری مربوط به طورکتبی اعلام نماید تا بخشدار از عضو علی البدل با احتساب رای وی برای شرکت در جلسات دعوت بعملآورد.
تبصره- در صورتی که عضو خارج شده از شورا عضو هیأت رئیسه یا نماینده شورا در شورای شهرستانباشد ، شورا باید در اولین جلسه خود با هماهنگی بخشدار و حضور نماینده وی ، جایگزین او را برای مدت باقیمانده هیأت رئیسه و نماینده شورا در شورای شهرستان را برای مدت باقیمانده تا پایان دوره انتخاب نماید.
ماده 20- در مواردی که براساس قوانین و مقررات نماینده ای از شورا به عنوان عضو سایر مجامع وشوراها انتخاب می شوند، نماینده یادشده با تصویب شورا انتخاب و توسط رئیس شورا معرفی می شود.
تبصره- نماینده منتخب موظف است گزارش کار خود را در اولین جلسه به آگاهی اعضا برساند و بهصورت کتبی نیز به رئیس شورا ارایه نمایند.
ماده 21- حضور مستمعان در جلسات علنی شورا با اجازه رئیس شورا آزاد است.
تبصره- مستمعان در جلسات باید نظم جلسات را رعایت کنند و در صورت تخلف به دستور رئیس، فردمتخلف ازمحل جلسه اخراج خواهد شد.
ماده 22- موضوع یا موضوعات مختلف قابل طرح در شورا با در خواست هر یک از اعضا یا تقاضایکتبی فرماندار یا بخشدار ذیربط و یا سایر دستگاههای دولتی وظیفه مند در بخش و روستا با تشخیص رئیس شورا در دستور کار شورا قرار می گیرد.
ماده 23- صورتجلسات شورا باید به گونه ای تنظیم شود که در آن تاریخ و دستور کار هر جلسه ، اسامیاعضای حاضر و غائب ، تعداد آرای مثبت و منفی اعضا به هر یک از موضوعات مورد بحث، اسامی مدعوینو حاضران به همراه رئوس مطالب مطرح شده در جلسه و تمامی مصوبات آمده باشد.
ماده 24- دستور جلسات شورا باید به ترتیب وصول پیشنهادات، با توجه به اولویتها از طرفهیأترئیسه تهیه شود و حداقل یک هفته قبل از تشکیل جلسه در اختیار اعضا قرار گیرد.
تبصره 1- در صورت تعدد تقاضاها در یک زمان تشخیص اولویت با رئیس شورا خواهد بود.
تبصره 2- با تصویب اکثریت مطلق اعضای حاضر می توان موضوع دستور جلسه را برای مدت معینی به تعویق انداخت.
تبصره 3- پیشنهادات فوریت دار طبق مقررات مصوب شورای عالی استانها در دستور جلسه قرار میگیرد.
ماده 25- رئیس شورا می تواند قبل از ورود در دستور جلسه به مدت حداکثر ده دقیقه در مورد مسائلمهم روز شورا مطالبی را که آگاهی اعضای شورا از آن ضروری باشد، به اطلاع اعضا برساند.
تبصره – در صورت صحبت خارج از موضوع هر یک از اعضا، رئیس جلسه به آنها تذکر خواهد داد و درصورت دو نوبت تذکر در نوبت سوم ناطق از ادامه نطق منع خواهد شد.
ماده 26- اخطار راجع به منافی بودن و پیشنهادها با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، قوانین ومقررات جاری یا آییننامه داخلی شورا بر اظهارات دیگر مقدم است.
ماده 27- در صورت توهین به اشخاص حقیقی یا حقوقی، در همان جلسه یا در جلسه بعد، با تشخیصهیأت رئیسه به آنها تا پانزده دقیقه اجازه نطق در دفاع از خود داده خواهد شد.
ماده 28- شورا موظف است همه ساله در مهلت قانونی طرحهای عمرانی را که خارج از حیطه اختیاراتو وظایف شورای اسلامی روستا است با در نظر گرفتن اولویتها بررسی و در صورت تصویب جهت منظورنمودن در بودجه عمرانی بخش به بخشدار اعلام نماید.
ماده 29- هرگاه یک یا چند نفر از اعضای شورا به عملکرد دستگاههای اجرایی یا عملیات آنان اعتراضداشته باشند، موارد را با ذکر دلایل و به طور روشن و مکتوب به شورا اعلام می نمایند.
موضوع در جلسه شورا مطرح و پس از تصویب، موارد از طریق رئیس شورا به مسوولان مربوط ابلاغ میگردد.
ماده 30- در صورت بروز اختلاف یا مشکل بین شوراهای اسلامی روستاهای محدوده بخش، موضوع بادرخواست هر یک از شوراهای مربوط یا نمایندگان آنها یا بخشدار در شورا مطرح و بررسی و اقدام به حل وفصل اختلافات با حضور روسای شوراهای مربوط و در صورت لزوم بخشدار می گردد.
تبصره- مسوولان مربوط حق حضور در جلسه شورا و دفاع از خود را دارند و شورا موظف است برایجلسه رسیدگی از آنان دعوت نماید.
ماده 31- شورا موظف است نسخه ای از مصوبات خود را حداکثر ظرف ده روز به نمایندگان حوزه انتخابیه، شورای شهرستان ، بخشدار و مسوولان اجرایی ذیربط ارسال نماید.
تبصره- در صورتی که مصوبات شورا تا دو هفته پس از ابلاغ به شورای شهرستان و بخشدار مورداعتراض آنها قرار نگیرد لازم الاجرا و قابل ابلاغ به دستگاههای ذیربط می شود.
ماده 32- شورا موظف است در پایان نیمه دوم فروردین هر سال گزارش کار سالیانه خود را تنظیم وجهت اطلاع بخشداری محل ارسال نماید.
ماده 33- شورا در صورت نیاز و با مسؤولیت خود می تواند به منظور مشورت در زمینه موضوع یاموضوعاتی که در دستور کار خود قرارداده است از شخص یا اشخاص غیر عضو دعوت به همکاری نماید.
ماده 34- شورا می تواند در ارتباط با وظائف خود اطلاعات مورد نیاز را از دستگاهها، ادارات وسازمانهای دولتی درخواست نماید.
ماده 35 – وظایف هیأت رئیسه ، نحوه انجام مراسم تحلیف ، اداره جلسات، رای گیری و بررسی پیشنهادها، بر اساس دستورالعملی است که به تصویب شورای عالی استانها میرسد.
محمدرضا عارف – معاون اول رییسجمهور