آیین نامه اجرایی ماده (۱۳۶) قانون كار (تصویبنامه شماره ۱۷۶۴۳۵/ت۳۷۲۹۲ک مورخ ۱۳۸۹/۰۸/۰۸ هیئت وزیران با اصلاحات و الحاقات بعدی)
وزیران عضو كار گروه تصویبنامه شماره ۷۲۸۸۴/ت ۳۴۴۵۲ هـ مورخ ۹ /۱۱ /۱۳۸۴ بنا به پیشنهاد شورای عالی كار و به استناد تبصره (۱) ماده (۱۳۶) قانون كار -مصوب ۱۳۶۹- و با رعایت تصویبنامه یادشده، آیین نامه اجرایی ماده مذكور را به شرح زیر تصویب نمودند:
آیین نامه اجرایی ماده (۱۳۶) قانون كار
ماده ۱- در اجرای ماده (۱۳۶) قانون كار -مصوب ۱۳۶۹- ، نمایندگان رسمی (اصلی و علی البدل) كارگران در سازمان جهانی كار، شورای عالی تأمین اجتماعی، شورای عالی حفاظت فنی و بهداشت كار و نظایر آن به پیشنهاد تشكل عالی كارگری حائز اكثریت (كانون عالی هماهنگی شوراهای اسلامی كار، كانون عالی انجمنهای صنفی كارگری و مجمع عالی نمایندگان كارگران) یا توسط كمیته ای متشكل از تشكلهای عالی موجود دارای اعتبار ذكر شده با رعایت مفاد قانون كار، این آیین نامه و سایر مقررات مربوط انتخاب و معرفی خواهند شد.
تبصره ۱- انتخاب نمایندگان كارگران در مجامع و شوراهایی كه نحوه انتخاب آنان در قانون ذكر گردیده، به روش مقرر در قانون صورت می‌گیرد.
تبصره ۲- تشخیص انتخاب نماینده كارگران در مجامع داخلی و بین‌المللی از طریق هر كدام از روش‌های مندرج در ماده (۱) یا اعلام نظر در خصوص تشكل عالی كارگری حائز اكثریت، با وزارت كار و امور اجتماعی می‌باشد.
تبصره ۳- كمیته انتخاب نمایندگان كارگران در مجامع داخلی و بین‌المللی، صرفاً در مواردی تشكیل و فعالیت می‌نماید كه بیش از یك تشكل عالی كارگری دارای اعتبار، وجود داشته باشد. در غیر این صورت انجام وظایف مندرج در این آئین نامه بر عهده تنها تشكل عالی كارگری موجود خواهد بود.
تبصره ۴- دستورالعمل چگونگی تشكیل، عملكرد، حدود وظایف و اختیارات كمیته یادشده، ظرف یك ماه پس از ابلاغ این آیین نامه، توسط وزیر كار و امور اجتماعی تصویب و به تشكلهای عالی كارگری و كارفرمایی جهت اجرا، ابلاغ خواهد شد.
ماده ۲- وزارت كار و امور اجتماعی، حداقل سه ماه پیش از پایان دوره نمایندگی در هر یك از شوراهای عالی یا كنفرانس‌های (اجلاس) بین‌المللی و نظایر آن یا سه ماه پیش از برگزاری هر یك از آنها، موضوع را برای انتخاب و معرفی نماینده به تشكل عالی كارگری حائز اكثریت یا كمیته مذكور اطلاع می‌دهد.
تبصره ۱- هیئت مدیره تشكل عالی كارگری حائز اكثریت یا كمیته مذكور با اطلاع وزارت كار و امور اجتماعی، حداقل یك ماه پیش از تشكیل یا پایان دوره نمایندگی در هر یك از مجامع مذكور، نمایندگان رسمی (اصلی و علی البدل) مورد نیاز را انتخاب و معرفی می‌نماید.
تبصره ۲- چنانچه تشكل یا تشكلهای عالی كارگری ایجاد نشده باشد یا فاقد اعتبار یا منحل گردد، وزیر كار و امور اجتماعی می‌تواند رأساً در مورد انتخاب نمایندگان مذكور اقدام نماید .
ماده ۳- انتخاب شوندگان جهت نمایندگی كارگران در مجامع داخلی و بین‌المللی باید دارای شرایط زیر باشند:
۱- تابعیت جمهوری اسلامی ایران
۲- التزام عملی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
۳- عدم وابستگی به احزاب و گروههای سیاسی غیر قانونی
۴- نداشتن محكومیت قطعی كیفری مؤثر
۵- داشتن حسن شهرت
۶- عدد اعتیاد به مواد مخدر
۷- داشتن حداقل سی سال تمام سن و پنج سال سابقه كار
۸- آشنایی به قوانین كار، تأمین اجتماعی و سایر قوانین و مقرراتی كه با مسائل كار و كارگری ارتباط دارد
۹- داشتن حداقل مدرك تحصیلی كاردانی
۱۰- تسلط به یكی از زبانهای بین‌المللی برای داوطلبان نمایندگی در كنفرانس (اجلاس) بین‌المللی كار
۱۱- عضویت در تشكل كارگری مربوط در سطح كارگاه، حرفه یا صنعت
تبصره- در صورت فوت یا استعفای نمایندگان كارگران یا در صورتی كه به هر دلیل شرایط عضویت مندرج در ماده (۳) را از دست بدهند یا رابطه كاری آنها با كارفرمای متبوع قطع شود، سمت نمایندگی در مجامع مورد نظر را از دست خواهند داد و مطابق مقررات مربوط، نمایندگان علی البدل جایگزین آنها خواهد شد.
ماده ۴- نظارت بر امر تطبیق شرایط و انتخاب نمایندگان مذكور بر عهده وزارت كار و امور اجتماعی می‌باشد.
تبصره ۱- تشكل عالی كارگری حائز اكثریت یا كمیته مذكور، حداقل یك هفته پیش از انتخاب نمایندگان مورد نظر، برای نظارت بر امور مربوط از نماینده وزارت كار و امور اجتماعی به طور كتبی دعوت می‌نماید.
تبصره ۲- مهلت اعتراض به تصمیمات اتخاذ شده، یك هفته بعد از ابلاغ كتبی به اشخاص ذی نفع می‌باشد.
تبصره ۳- مرجع رسیدگی به اعتراضات اعم از اینكه موجب ابطال یا تأیید انتخاب نمایندگان یاد شده گردد، وزارت كار و امور اجتماعی است كه در جلسه‌ای با حضور فرد یا افراد معترض و نماینده تشكل عالی كارگری حائز اكثریت یا كمیته یادشده (حسب مورد) و نماینده وزارت مذكور، ظرف یك هفته از تاریخ وصول اعتراض، به موضوع رسیدگی و تصمیم مقتضی اتخاذ می‌نمایند.
تبصره ۴- در صورت تأیید مجدد تصمیمات اتخاذ شده و رد اعتراض واصله، معترض یا معترضان می‌توانند مراتب را از طریق اقامه دعوی در دادگاه صالح پیگیری نمایند.
ماده ۵- نمایندگان منتخب موظف به رعایت مقررات آیین نامه‌های داخلی مجامع مذكور هستند.
ماده ۶- نمایندگان رسمی كارگران (اصلی و علی البدل) در شورای عالی حفاظت فنی و بهداشت كار، باید از بین كارگران بخش صنعت انتخاب شوند.
ماده ۷- یك نفر از نمایندگان اصلی و یك نفر از نمایندگان علی البدل كارگران در شورای عالی كار باید از بین كارگران بخش كشاورزی انتخاب شوند.
ماده ۸- چنانچه به هر علت تشكل یا تشكلهای عالی كارگری كه نمایندگان مورد نظر را به وزارت كار و امور اجتماعی معرفی نموده اند، فاقد اعتبار یا منحل گردد، اعتبار نامه نمایندگان معرفی شده نیز لغو خواهد شد.
ماده ۹- هر یك از كارگران واجد شرایط می‌تواند حداكثر به نمایندگی دو مرجع از مراجع موضوع ماده (۱) انتخاب شود.
ماده ۱۰- مهلت‌های مقرر در این آیین نامه بدون احتساب روزهای تعطیل، محاسبه می‌شود.
ماده ۱۱- این آیین نامه جایگزین آیین نامه اجرایی ماده (۱۳۶) قانون كار -مصوب ۱۳۶۹-، موضوع تصویب نامه شماره ۱۴۳۸۴/ت۲۸۴هـ مورخ ۱۳۷۱/۶/۲۸ می‌گردد.
این تصویبنامه در تاریخ ۳ /۸ /۱۳۸۹ به تأیید مقام محترم ریاست جمهوری رسیده است.
محمدرضا رحیمی معاون اول رییس جمهور