جانبازان حالت اشتغال که به علت عدم امکان ارائه خدمت با استفاده از تسهیلات قانون حالت اشتغال بازنشست شده اند، مشمول اعاده به خدمت موضوع بند چ ماده 87 قانون برنامه ششم نمی باشند (دادنامه شماره 9709970906010359 مورخ 30/10/1397 هیئت تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری)
هیات تخصصی استخدامی
* شماره پرونده: هـ ع/97/874
شماره دادنامه : 9709970906010359
تاریخ : 30/10/97
* شاکی: آقای بهرام نریمانی قراجه
*طرف شکایت : معاون حقوقی و نظارت سازمان اداری و استخدامی کشور
*موضوع شکایت و خواسته : ابطال نظریه شماره 1455465 مورخ 25/7/96 معاون حقوقی و نظارت سازمان اداری و استخدامی کشور
*متن مقرره مورد شکایت :
بازگشت به نامه شماره 5348/820/540 مورخ 23/7/1396 در خصوص جانبازان مشمول حالت اشتغال بند (چ) ماده 87 قانون برنامه ششم توسعه کشور به اطلاع می رساند: منظور از اعاده به خدمت کارکنان، به موجب نص صریح بند (چ) ماده 87 قانون مذکور تکمیل «خدمت» بوده که در خصوص جانبازان حالت اشتغال، از آنجا که جانبازان حالت اشتغال غیر بازنشسته نیز برای اعاده به خدمت نظر کمیسیون پزشکی را اخذ می نمایند، جانبازان حالت اشتغال بازنشسته نیز در صورت تأیید کمیسیون پزشکی ذی ربط به توانایی ارائه خدمت می توانند به خدمت اعاده گردند.
*دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت : شاکی به موجب دادخواستی تقاضای ابطال نظریه معاون حقوقی ، مجلس و نظارت سازمان اداری و استخدامی کشور را کرده که مفاد آن بدین شرح است : مطابق بند (چ) ماده 87 قانون برنامه 5 ساله ششم توسعه «جانبازانی که قبل از تصویب این قانون به صورت پیش از موعد یا عادی و بدون سنوات ارفاقی بازنشسته شده اند، با رعایت شرط سنی کمتر از شصت و پنج سال می توانند به خدمت اعاده و با تکمیل خدمت سی و پنج ساله خود و با رعایت شرایط عمومی به بازنشستگان نائل آیند.» در تبصره 6 قانون حالت اشتغال مستخدمین شهید، جانباز، از کار افتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی نیز «حالت اشتغال» به نوعی «در حال خدمت» تلقی شده است. اما در نظریه مورد اعتراض معاونت حقوقی سازمان اداری و استخدامی کشور تصریح شده است که منظور از اعاده به خدمت کارمندان در بند (چ) ماده 87 قانون برنامه ششم توسعه کشور، تکمیل خدمت بوده که جانبازان حالت اشتغال ، اعم از بازنشسته و غیر بازنشـسته در صـورت تأیید کمیسیون ذی ربط به توانایی ارائه خدمت می توانند به خدمت اعاده گردند. لذا این نظریه مغایر قوانین فوق الذکر است و می بایست ابطال شود.
* خلاصه مدافعات طرف شکایت:
رئیس امور حقوقی سازمان اداری و استخدامی کشور به موجب لایحه شماره 220248 مورخ 6/5/97، در مقام دفاع اعلام داشته است: اولاً جانبازان مشمول قانون حالت اشتغال مستخدمین شهید، جانباز از کار افتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی، جانبازانی هستند که از کار افتاده کلی بوده و قادر به کار نیستند؛ اما بند (چ) ماده 87 قانون برنامه 5 ساله ششم توسعه ناظر به جانبازانی است که به صورت پیش از موعد یا عادی بازنشسته شده اند. فلذا وضعیت جانبازان مشمول هر یک از دو قانون فوق الذکر با یکدیگر متفاوت است. بنابراین بازنشستگی جانبازان حالت اشتغال، بازنشستگی به صورت عادی مطابق بند (چ) ماده 87 قانون برنامه 5 ساله ششم توسعه نیست و مقررات آنها بر اساس قانون حالت اشتغال مستخدمین شهید، جانباز، از کار افتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و آیین نامه اجرایی آن است. ثانیاً منظور از اعاده به خدمت کارمندان در بند (چ) ماده 87 قانون برنامه 5 ساله ششم، تکمیل خدمت بوده که در خصوص جانبازان حالت اشتغال، از آنجا که جانبازان حالت اشتغال غیربازنشسته نیز برای اعاده به خدمت نظر کمیسیون پزشکی را اخذ می نمایند، جانبازان حالت اشتغال بازنشسته نیز در صورت تأیید کمیسیون پزشکی ذی ربط به توانایی ارائه خدمت، می توانند به خدمت اعاده شوند. ثالثاً در شکایات که نسبت به نظرات سازمان اداری و استخدامی صورت گرفته، هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در دادنامه های متعددی از جمله دادنامه شماره 472 مورخ 13/7/1395 نظریات سازمان مذکور را الزام آور تشخیص نداده است.
* پرونده در جلسه مورخ 16/10/1397 هیأت تخصصی استخدامی مطرح گردید و پس از استماع گزارش عضو محترم هیأت جناب آقای محسنی، موضوع مورد بحث و بررسی قرار گرفت و اعضاء با اکثریت بیش از سه چهارم و قریب به اتفاق، مفاد بخشنامه مورد شکایت را قابل ابطال ندانستند، بنابراین به استناد بند «ب» ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری به شرح زیر مبادرت به صدور رأی می شود.
رأی هیأت تخصصی استخدامی
با توجه به اینکه اولاً به موجب ماده واحد “قانون حالت اشتغال مستخدمین شهید، جانباز، از کار افتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی” مصوب سال 1372، «حالت اشتغال» در مورد جانبازان به وضعیت جانبازی اطـلاق می شود که از کار افتاده بوده و قادر به ادامه خدمت نمی باشد و به همین جهت بدون حضور و ارائه خدمت در محل کار تا زمان بازنشستگی حقوق و مزایای خود را به منزله فرد شاغل دریافت نموده و سپس با سنوات مقرر بازنشسته شده و از حقوق بازنشستگی یا مستمری مربوط بهره مند می گردد. ثانیاً بند چ ماده 87 قانون برنامه ششم توسعه اعاده به خدمت جانبازانی را مجاز دانسته است که قبل از تصویب قانون به صورت پیش از موعد یا عادی و بدون سنوات ارفاقی بازنشسته شده و متقاضی هستند جهت تکمیل خدمت تا سی و پنج سال به خدمت اعاده شوند، بنابراین جانبازان حالت اشتغال که به علت عدم امکان ارائه خدمت با استفاده از تسهیلات قانون حالت اشتغال بازنشست شده اند، مشمول بند چ ماده 87 قانون برنامه ششم نمی باشند و چون مقرره مورد شکایت از این حیث مغایرتی با قانون ندارد قابل ابطال تشخیص داده نمی شود و رای به رد شکایت صادر می شود. این رأی مستند به بند «ب» ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری صادر و ظرف بیست روز پس از صدور، از سوی ده تن از قضات یا رئیس محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض می باشد.
رضا فضل زرندی- رئیس هیأت تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری