در زمان حاکمیت قانون برنامه پنجم، استفاده از امتیاز معافیت از یک بار پرداخت مابه التفاوت برای 15 سال سنوات بیمه ای، منحصراً مشروط به تغییر دستگاه اجرایی است (دادنامه شماره 690 مورخ 25/7/1396 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری)
شماره دادنامه: 690
تاريخ دادنامه: 25/7/1396
کلاسه پرونده: 96/992
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: آقای وحید صمدی فرد مدیر دفتر شعبه 24 دیوان عدالت اداری
موضوع خواسته: اعلام تعارض بین آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار: آقای وحید صمدی فرد مدیر دفتر شعبه 24 دیوان عدالت اداری به موجب لایحه شماره 14960/27424-10/5/1395 اعلام کرده است که:
ریاست معظم و ارزشمند دیوان عدالت اداری
سلام علیکم
احتراماً ضمن تقدیم دادنامه های صادره از شعب 15 و 25 دیوان عدالت اداری، به استحضار عالی می رساند در اعمال ماده 45 قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران مبنی بر انتقال سوابق پرداخت حق بیمه قشر معزز ایثارگران آراء متعارضی صادر گردیده است که مستنداً به ماده 85 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری جهت ملاحظه و دستور شایسته به حضور اعلام می گردد.
گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه 15 دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9009980900099172 با موضوع دادخواست آقای سیدمحمدجواد قاسمیان به طرفیت سازمان تامین اجتماعی و به خواسته الزام خوانده به انتقال سوابق بیمه ای از تاریخ 9/10/1363 لغایت 9/11/1372 از صندوق بیمه و بازنشستگی نیروهای مسلح به صندوق تامین اجتماعی و احتساب آن در سوابق خدمتی به موجب دادنامه شماره 9209970901500543-19/4/1392 به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:
با عنایت به اینکه بر مبنای ماده 45 قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران، ایثارگران و فرزندان شهدا برای یک بار از پرداخت مابه التفاوت برای 15 سال سنوات بیمه ای ناشی از انتقال سوابق بیمه ای از یک صندوق بیمه و بازنشستگی به صندوق دیگر بیمه و بازنشستگی که ناشی از تغییر دستگاه استخدامی است، معافند. این مبلغ به عنوان مطالبه صندوق منتقل الیه از دولت منظور و توسط دولت پرداخت و تسویه می شود، بنابراین خواسته شاکی مقبول بوده لذا شعبه 15 دیوان با در نظر گرفتن مراتب فوق البیان و به استناد مواد 13 و 14 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 9/3/1385 مجلس شورای اسلامی و 25/9/1385 مجمع تشخیص مصلحت نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران حکم به ورود شکایت و الزام خوانده به انتقال و پذیرش سوابق بیمه از تاریخ 9/10/1363 تا 9/11/1372 از صندوق بیمه و بازنشستگی نیروهای مسلح به صندوق تامین اجتماعی و احتساب آن در سوابق خدمتی خواهان صادر و اعلام می کند. رأی اصداری طبق ماده 7 قانون دیوان قطعی است.
ب: شعبه 25 دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9109980900037679 با موضوع دادخواست آقای داود امین عشقی به طرفیت اداره کل تامین اجتماعی و به خواسته اعمال و اجرای ماده 45 قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به موجب دادنامه شماره 9209970902500842-11/4/1392 به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:
بنا به حکم قانونگذار در ماده 45 قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران «ایثارگران و فرزندان شهدا برای یک بار از پرداخت مابه التفاوت برای 15 سال سنوات بیمه ای ناشی از انتقال سوابق بیمه ای از یک صندوق بیمه و بازنشستگی به صندوق دیگر بیمه و بازنشستگی که ناشی از تغییر دستگاه استخدامی است، معافند. این مبلغ به عنوان مطالبه صندوق منتقل الیه از دولت منظور و توسط دولت پرداخت و تسویه می شود» مصادیق تغییر دستگاه استخدامی می تواند ناشی از تغییر ساختار سازمانی و انتقال مستخدم از دستگاهی به دستگاه دیگری باشد بنابراین قطع رابطه استخدامی مستخدم با دستگاه به سبب استعفا، اخراج و بازخرید از خدمت، انفصال از شمول قانون مذکور خروج موضوعی دارد بر این پایه نظر به اینکه شاکی با استعفاء از دستگاه متبوع خود مشترک صندوق تامین اجتماعی قرار گرفته لذا خواسته وی جهت معافیت از پرداخت مابه التفاوت انتقال حق بیمه خود به صندوق تامین اجتماعی بر اساس ماده مزبور وجهه قانونی ندارد و رد می گردد. رأی صادر شده قطعی است.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 25/7/1396 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هيأت عمومي
اولاً: تعارض در آراء محرز است.
ثانیاً: هر چند مقنن در بند «خ» ماده 88 قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب سال 1389 در خصوص موضوع تعارض تعیین تکلیف کرده است، لیکن از آنجا که آراء موضوع تعارض در حاکمیت قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران و مستند به ماده 45 این قانون صادر شده، بنابراین با لحاظ حکم قانون برنامه پنجم توسعه اتخاذ تصمیم خواهد شد. مطابق ماده 45 قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران مقرر شده است: «ایثارگران و فرزندان شهدا برای یک بار از پرداخت مابه التفاوت برای 15 سال سنوات بیمه ای ناشی از انتقال سوابق بیمه ای از یک صندوق بیمه و بازنشستگی به صندوق دیگر بیمه و بازنشستگی که ناشی از تغییر دستگاه استخدامی است، معافند. این مبلغ به عنوان مطالبه صندوق منتقل الیه از دولت منظور و توسط دولت پرداخت و تسویه می شود.» نظر به اینکه قانون مزبور جنبه حمایتی داشته و قانونگذار تصریح کرده که انتقال سوابق بیمه ای می بایستی ناشی از «تغییر دستگاه استخدامی» باشد تا این قبیل افراد بتوانند از مزایای آن بهره مند شوند و مصادیق تغییر دستگاه استخدامی می تواند ناشی از تغییر ساختار سازمانی و ماهیت دستگاه و یا انتقال فرد از دستگاهی به دستگاه دیگر باشد، بنابراین عملاً سایر حالات قطع رابطه استخدامی از جمله به سبب استعفاء، اخراج، بازخرید خدمت و انفصال، تغییر صندوق بازنشستگی برای این قبیل متقاضیان محسوب نشده و علی الاصول از شمول قانون مذکور خروج موضوعی دارد. با توجه به مراتب رأی شعبه 25 دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 9109980900037679-11/4/1392 که متضمن این استدلال است و به رد شکایت شاکی صادر شده صحیح و موافق مقررات تشخیص شد. این رأی به استناد بند 2 ماده 12 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
محمدکاظم بهرامی- رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری