تصویبنامه در خصوص تشکيل ستاد هماهنگی مناسب سازی کشور (تصویبنامه شماره ۷۷۳۰۳/ت۴۹۱۳۰هـ مورخ ۱۵/۶/۱۳۹۴ هیأت وزیران)
وزارت تعاون٬ کار و رفاه اجتماعی – وزارت بهداشت٬ درمان و آموزش پزشکی
وزارت راه و شهرسازی – وزارت ورزش و جوانان – وزارت دادگستری
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی – وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
وزارت آموزش و پرورش – وزارت کشور – وزارت صنعت٬ معدن و تجارت
وزارت علوم٬ تحقيقات و فناوری – سازمان صدا و سيمای جمهوری اسلامی ایران
سازمان ميراث فرهنگی٬ صنایع دستی و گردشگری – سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور
سازمان بهزیستی کشور – بنياد شهيد و امور ایثارگران – مرکز آمار ایران
هيأت وزیران در جلسه ۱۰/۳/۱۳۹۴ به پيشنهاد وزارت تعاون٬ کار و رفاه اجتماعی و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصویب کرد:
۱- به منظور سياستگذاری٬ برنامهریزی اجرایی٬ نظارت بر امر مناسبسازی و ایجاد بانک جامع اطلاعات مناسبسازی در کشور٬ ستاد هماهنگی مناسبسازی کشور به ریاست وزیر کشور تشکيل میشود. ترکيب اعضا و شرح وظایف ستاد یادشده و نحوه نظارت و پيگيری مناسبسازی طبق دستورالعملی است که توسط وزارت کشور با هماهنگی وزارت تعاون٬ کار و رفاه اجتماعی که در این تصویبنامه «وزارت» ناميده میشود و وزارت راه و شهرسازی ظرف سه ماه از لازم الاجراشدن این تصویبنامه تهيه و ابلاغ می شود.
۲- دستگاههای متولی صدور مجوز مربوط مکلفند با رعایت قوانين و مقررات مربوط٬ ضوابط و مقررات شهرسازی و معماری برای افراد دارای معلوليت و استانداردهای مناسب سازی را در شرایط و الزامات صدور مجوز لحاظ نمایند.
۳- وزارت راه و شهرسازی موظف است در کليه طرح های آماده سازی و اجرای مجتمعهای مسکونی به صورت انبوه و نيز طراحی و اجرای شهرهای جدید٬ ضوابط و مقررات شهرسازی و معماری برای افراد دارای معلوليت را رعایت نماید.
۴- وزارت مکلف است ساز و کار لازم جهت ارایه تسهيلات برای مناسب سازی خودروهای افراد دارای معلوليت تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور که در این تصویب نامه سازمان ناميده میشود را با رعایت قوانين و مقررات مربوط فراهم نماید.
۵ – سازمان مکلف است وسایل و تجهيزات توانبخشی و فناوریهای کمک زیستی تسهيل کننده زندگی افراد دارای معلوليت را با رعایت استانداردهای لازم و با اولویت تأمين از توليدات داخلی با بهای مناسب و منطبق با توان خرید مصرفکنندگان٬ در اختيار آنان قرار دهد.
۶ – سازمان با همکاری وزارت آموزش و پرورش (سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور) موظف است علاوه بر فراهم نمودن امکان دسترسی برابر و بدون تبعيض کودکان دارای معلوليت به مراکز آموزش پيشدبستانی و مهدکودکها و مراکز آموزشی مقطع ابتدایی تا پایان مقطع آموزش متوسطه و هنرستانها در کنار همسالان فاقد معلوليت آنان در مدارس عادی٬ امکان آموزش کودکان زیر شش سال دارای معلوليتهای شدید و حاد یادگيری٬ کمتوان ذهنی و معلوليتهای چندگانه را که امکان آموزش در مراکز تلفيقی را ندارند٬ در مراکز خاص آموزشی از طریق حمایت از بخش غيردولتی یا رأسًا فراهم نماید. سازمان مکلف است نسبت به پرداخت کمک هزینه آموزش کودکان دارای معلوليت در مهدهای کودک و مراکز آموزش پيشدبستانی اقدام نماید. بارمالی این بند توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور در لوایح بودجه سنواتی پيش بينی میشود.
۷- وزارتخانه های ورزش و جوانان و فرهنگ و ارشاد اسلامی مکلفند با هماهنگی سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور و با رعایت قوانين و مقررات مربوط نسبت به اختصاص سهم عادلانه و متناسب افراد دارای معلوليت و کمکهزینه به بخش عمومی غيردولتی ارایه دهنده خدمات ورزشی به افراد دارای معلوليت از بودجه ورزش و امور فرهنگی٬ هنری و تفریحی کشور اقدام نمایند.
۸ – وزارت ورزش و جوانان مکلف است با اولویت طراحی اماکن و تأسيسات ورزشی در کنار سایر افراد٬ نسبت به توسعه مراکز و تأسيسات ورزشی اختصاصی فعاليتهای ورزشی و حمایت از مسابقات و جشنوارههای ورزشی افراد دارای معلوليت با رعایت قوانين و مقررات مربوط اقدام نماید.
۹- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مکلف است با رعایت قوانين و مقررات مربوط به منظور استفاده برابر ناشنوایان از محصولات تصویری با تخصيص اعتبارات لازم از زیرنویس این محصولات برای افراد ناشنوا حمایت کند.
۱۰- سازمان ميراث فرهنگی٬ صنایع دستی و گردشگری مکلف است با پيشبينی منابع مالی موردنياز نسبت به تدوین و ابلاغ سياستهای حمایتی و اجرایی توسعه تورهای گردشگری برای افراد دارای معلوليت با رعایت قوانين و مقررات مربوط اقدام نماید.
۱۱- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مکلف است از محل اعتبارات مصوب مربوط٬ بودجه موردنياز توليد و انتشار کتب و نشریات بریل٬ گویا٬ چاپ درشت و در قالبهای الکترونيک برای افراد نابينا و کمبينا و چاپ و انتشار کتب و نشریات تخصصی موردنياز افراد دارای معلوليت و همچنين ایجاد پایگاههای اطلاعرسانی تخصصی این افراد را تأمين کند. همچنين وزارت مذکور موظف است ضمن رعایت حقوق مالکيت معنوی ناشرین٬ با اتخاذ تدابير تشویقی٬ ناشرین را به ارایه نسخ الکترونيکی آثار خود جهت استفاده نابينایان و کم بينایان ترغيب نماید.
۱۲- مراجع نشر قوانين٬ مقررات٬ بخشنامهها و دستورالعملها مکلفند موارد یادشده را با رعایت قوانين و مقررات مربوط حداقل در یکی از اشکال بریل٬ گویا٬ چاپ درشت یا قالبهای الکترونيکی در دسترس افراد دارای معلوليت قرار دهند.
۱۳- وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است استانداردهای دسترسپذیری به دیدارگاههای مجازی برای فناوریهای کمکی نابينایان و کمبينایان را با رعایت قوانين و مقررات مربوط تدوین و بر رعایت آن از سوی دستگاههای اجرایی نظارت نماید.
۱۴ – سازمان آموزش و پرورش استثنائی کشور مکلف است با رعایت قوانين و مقررات مربوط کليه پشتيبانیهای تخصصی از دانش آموزان دارای معلوليت از جمله تأمين معلمين رابط٬ وسایل کمک آموزشی متناسب با معلوليت هر دانش آموز و تأمين منابع آموزشی قابل استفاده دانش آموزان دارای معلوليت حسی را فراهم نماید.
۱۵- وزارت آموزش و پرورش مکلف است با رعایت قوانين و مقررات مربوط امکان تحصيل رایگان دانش آموزان دارای معلوليت جسمی را که براساس تشخيص کارشناسان ارزیاب سازمان آموزش و پرورش استثنائی کشور بر اثر نوع و شدت معلوليت یا مواجه با معلوليتهای چندگانه٬ قادر به تحصيل در محيطهای آموزش عادی نيستند در مراکز آموزشی استثنائی دولتی فراهم نماید.
۱۶- سازمان مکلف است با رعایت قوانين و مقررات مربوط خدمات و وسایل توانبخشی موردنياز کودکان دارای معلوليت را از بدو بروز معلوليت٬ در اختيار آنان قرار دهد.
۱۷- وزارتخانههای آموزش و پرورش و فرهنگ و ارشاد اسلامی٬ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان٬ سازمان تبليغات اسلامی٬ سازمانها و مؤسسات وابسته به شهرداریها و سایر مؤسسات دولتی و عمومی غيردولتی مکلفند با رعایت قوانين و مقررات مربوط ضمن ایجاد فرصتهای برابر بهرهمندی کودکان و نوجوانان دارای معلوليت از خدمات و برنامههای پرورشی و فرهنگی خود٬ از توليد منابع آموزشی فوقبرنامه٬ بازیهای فکری٬ کتب و نشریات ویژه کودکان و نوجوانان در اشکال قابل دسترس برای کودکان و نوجوانان دارای معلوليتهای حسی و همچنين محصولات فرهنگی منطبق با نيازهای ویژه کودکان و نوجوانان دارای معلوليت٬ حمایت به عمل آورند.
۱۸- سازمان و وزارتخانه های علوم٬ تحقيقات و فناوری٬ بهداشت٬ درمان و آموزش پزشکی و آموزش و پرورش و دانشگاهها و مراکز آموزش عالی تابعه مکلفند وسایل کمک آموزشی موردنياز دانشجویان دارای معلوليت و تأمين منابع و مواد آموزشی دانشجویان دارای معلوليتهای حسی در اشکال قابل استفاده این دانشجویان را با رعایت قوانين و مقررات مربوط تأمين نمایند. اعتبار موردنياز این بند در بودجه سالانه دستگاههای مربوط پيشبينی خواهدشد.
۱۹- سازمان موظف است با همکاری سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور و سازمانهای مردمنهاد به منظور توانبخشی حرفهای٬ توانمندسازی و اشتغال حمایتی افراد دارای معلوليتی که به دليل نوع و شدت معلوليت یا آسيبمندی از معلوليتهای چندگانه قادر به کار در محيطهای کسب و کار عادی نيستند٬ نسبت به گسترش کارگاههای آموزشی٬ حمایتی و توليدی افراد دارای معلوليت و ارایه خدمات توانبخشی حرفهای برای آنان با رعایت قوانين و مقررات مربوط اقدام نماید.
۲۰- وزارت مکلف است در راستای ایجاد اشتغال برای افراد دارای معلوليت و حفظ ایمنی این افراد حين کار٬ خدمات زیر را با همکاری سازمانهای ذیربط و با رعایت قوانين و مقررات مربوط ارایه دهد:
الف- صدور مجوز ایجاد مراکز کاریابی٬ خدمات کارآفرینی و مشاورههای شغلی ویژه افراد دارای معلوليت.
ب – ایجاد بانک اطلاعات جامع کارآفرینی و اشتغال افراد دارای معلوليت.
ج – طراحی٬ تدوین و تنظيم آیيننامههای حفاظت٬ ایمنی و بهداشت کار ویژه شاغلين دارای معلوليت با همکاری وزارت بهداشت٬ درمان و آموزش پزشکی.
۲۱- وزارت آموزش و پرورش مکلف است جهت آشنایی دانش آموزان با حقوق و توانمندیهای افراد دارای معلوليت٬ دروسی را با محتوای آموزشی حقوق این افراد٬ علایم و نمادهای انواع معلوليت و نشانههای شهری مربوط به افراد دارای معلوليت را در محتوای آموزشی مقاطع مختلف تحصيلی دانشآموزان با رعایت قوانين و مقررات مربوط پيشبينی نماید.
۲۲- دستگاههای مشمول مکلفند با رعایت قوانين و مقررات مربوط و متناسب با موضوع فعاليت خود٬ شيوه ارایه صحيح خدمات به افراد دارای معلوليت را با کسب نظر و مشاوره سازمان و تشکلهای مردمنهاد افراد دارای معلوليت٬ به کارکنان خود آموزش دهند.
۲۳- سازمان موظف است با رعایت قوانين و مقررات مربوط نسبت به ارایه خدمات مددکاری٬ مشاورهای و مراقبتی به افراد دارای معلوليت به ویژه زوجهای دارای معلوليت اقدام نماید.
۲۴- سازمان مکلف است با رعایت قوانين و مقررات مربوط نسبت به آموزش پيشگيریهای لازم به والدین دارای معلوليتی که نوع معلوليت آنان مبين احتمال بروز این معلوليت در فرزندان آنهاست اقدام نماید.
۲۵- وزارت بهداشت٬ درمان و آموزش پزشکی مکلف است با همکاری وزارت٬ برنامه جامع پيشگيری و کاهش بروز معلوليت را با رعایت قوانين و مقررات مربوط تدوین و اجرا نماید.
۲۶- وزارت بهداشت٬ درمان و آموزش پزشکی موظف است با همکاری وزارت و با رعایت قوانين و مقررات مربوط٬ بستههای آموزشی پيشگيری از بروز معلوليتهای قابل اجتناب را برای خانواده ها و سایر گروه های هدف اجتماعی تدوین کرده و به صورت رایگان در اختيار آنان قرار داده و از طریق شبکه خانه های بهداشت٬ خانواده های ساکن روستا و مناطق دورافتاده را در این زمينه آموزش دهد.
۲۷- سازمان مکلف است با همکاری وزارت در مواردی که به دليل عدم اجرای قوانين و مقررات مربوط٬ حقوق جمعی افراد دارای معلوليت تضييع می شود موضوع را تا حصول نتيجه پيگيری نماید.
۲۸- به منظور هماهنگی دستگاههای مربوط به اجرای این تصویبنامه و نظارت بر حسن اجرای آن شورای هماهنگی افراد دارای معلوليت با ترکيب زیر تشکيل می شود:
۱- وزیر تعاون٬ کار و رفاه اجتماعی (رئيس)
۲- رئيس سازمان بهزیستی کشور (دبير)
۳- وزیر راه و شهرسازی یا معاون ذیربط
۴- وزیر آموزش و پرورش یا معاون ذیربط
۵ – وزیر علوم٬ تحقيقات و فناوری یا معاون ذیربط
۶ – وزیر بهداشت٬ درمان و آموزش پزشکی یا معاون ذیربط
۷- وزیر صنعت٬ معدن و تجارت یا معاون ذیربط
۸ – وزیر کشور یا معاون ذیربط
۹- رئيس سازمان صدا و سيمای جمهوری اسلامی ایران یا معاون ذیربط
۱۰- رئيس سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور یا معاون ذیربط
۱۱- نماینده تام الاختيار رئيس قوه قضائيه
۱۲- رئيس بنياد شهيد و امور ایثارگران یا معاون ذیربط
۱۳- پنج نفر از نمایندگان افراد دارای معلوليت کشور به انتخاب شبکههای ملی تشکلهای مردم نهاد برحسب گروههای اصلی افراد دارای معلوليت کشور (نابينایان٬ ناشنوایان٬ افراد دارای معلوليت جسمی – حرکتی٬ افراد کم توان ذهنی و مبتلایان به اختلالات روانی مزمن) تا زمان ایجاد شبکههای مذکور٬ انجمنهای ذیربط عهدهدار این وظيفه خواهندبود.
۱۴- سه نفر از کارشناسان برجسته امور افراد دارای معلوليت با معرفی وزیر تعاون٬ کار و رفاه اجتماعی
تبصره ۱- دبيرخانه شورا در سازمان مستقر میباشد و مسؤوليت پشتيبانی علمی٬ پژوهشی و خدماتی متناسب با وظایف و مسؤوليت شورا را برعهده خواهدداشت.
تبصره۲- دستورالعملهای داخلی شورا به پيشنهاد دبيرخانه به تصویب شورا خواهد رسيد.
تبصره۳- دبير شورا موظف است گزارش عملکرد سالانه این تصویبنامه را که براساس شاخصهای هر برنامه و فعاليت تنظيم شده است٬ به هيأت وزیران ارایه نماید.
معاون اول رئيس جمهور- اسحاق جهانگيری