شرایط اعطای پست همطراز موضوع تبصره (3) ماده (9) قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی و استفساریه مربوط (نظریه شماره 50287/23555 مورخ 22/4/1394 معاونت حقوقی رییسجمهور)
تناسب وضعیت جسمی و روانی جانبازان گرانقدر انقلاب اسلامی با مشاغل مورد تصدی آنها در کنار توجه به حفظ شؤون این عزیزان، از مسایلی است که همواره در کلیهی قوانین مورد توجه قانونگذار بوده و این امر تا آنجا پیش رفته که در مواردی، بخشهای غیردولتی را نیز مکلف به رعایت آن نموده است. معالوصف، با ظهور قانون استفساریهی تبصرهی (3) مادهی (9) قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی –مصوب 1392- مبنی بر لزوم در نظر گرفتن پست مدیریتی در اجرای این تبصره، این پرسش از سوی دستگاههای اجرایی و جانبازان مطرح شد که جانبازان مشمول استفاده از امتیاز پست همطراز چه کسانی هستند؟
معاونت حقوقی رییسجمهور طی اظهارنظرهایی، بیان داشته بود: «اعطاء پست همطراز به جانبازان، منحصر به جانبازانی که توانایی انجام کار تمام وقت را ندارند نیست و جانبازان میتوانند صرفنظر از اینکه توانایی انجام کار تمام وقت را داشته یا نداشته باشند، از امتیاز پست همطراز برخوردار شوند.»
از آنجایی که این نظر به صورت مطلق بیان شده است، به دلیل تقاضاهای متعددی که برای استفاده از این امتیاز پست همطراز در موارد گوناگون از جمله در مواردی که جانبازان سرافراز به دلایلی غیر از کاهش توانایی انجام کار از پست مدیریتی خود برکنار شده بودند، صورت پذیرفته بود، سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور برای رفع ابهام از نظر معاونت حقوقی رییسجمهور اینگونه استعلام نموده است:
«مستحضرند، مطابق تبصرهی (3) مادهی (9) قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی –مصوب 1374-، سه گروه از این عزیزان مشمول برخورداری از پست همطراز دانسته شدهاند که عبارتند از: «جانبازاني كه توانائي انجام كار تمام وقت را ندارند يا به خدمت اعاده يا به استخدام پذيرفته ميشوند». بنابراین، هر چند نظریهی صدرالاشارهی آن معاونت مبنی بر اینکه «اعطاء پست همطراز به جانبازان، منحصر به جانبازانی که توانایی انجام کار تمام وقت را ندارند» صحیح است، اما با توجه به اینکه بلافاصله به طور مطلق بیان شده که «جانبازان میتوانند صرفنظر از اینکه توانایی انجام کار تمام وقت را داشته یا نداشته باشند، از امتیاز پست همطراز برخوردار شوند»، این شائبه را به وجود آورده است که تمامی جانبازان (اعم از سه دستهی قانونی یاد شده و غیر آنها) از پست همطراز موضوع این تبصره و بالتبع، حکم قانون استفساریهی مربوط –مصوب 26/12/1392- برخوردار خواهند بود.
با توجه به اینکه به رغم وحدت برداشت حقوقی از قوانین و مقررات، اطلاق نظریهی شمارهی 93/ 12018 مورخ 22/5/1393 آن معاونت، ابهاماتی را برای دستگاههای اجرایی و جانبازان گرانقدر به وجود آورده است، خواهشمند است دستور فرمایید بررسی و در صورت صلاحدید، مطابق مذاکرات صورتگرفته در جلسهی صدرالاشاره، نسبت به ارسال نظریهی تکمیلی مبنی بر تقیید آن به موارد مذکور در قانون، در خصوص این نظریه و موارد مشابه، به دستگاههای اجرایی مربوط اقدام نمایند.»
متن پاسخ معاونت حقوقی رییسجمهور در این زمینه به شرح زیر میباشد:
«نظریههای فوقالذکر این معاونت، صرفاً ناظر به آن دسته از جانبازانی است که واجد یکی از سه شرط مصرّحه در تبصره (3) ماده (9) قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان به ترتیب ذیل باشند:
تبصره (3) ماده (9) قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازن- دستگاههای مشمول این قانون موظفند نسبت به ایجاد پست (شغل) سازمانی همطراز جانباز جهت اشتغال جانبازانی که توانایی انجام کار تمام وقت را ندارند یا به خدمت اعاده یا به استخدام پذیرفته میشوند با تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور یا مراجع ذیصلاح مربوط اقدام نمایند.»
در حال حاضر، با توجه به اینکه مطابق این نظریه، قانون استفساریهی تبصرهی (3) مادهی (9) قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی -مصوب 1392-، صرفاً در خصوص رفع ابهام در تعیین سطح پست (شغل) همطراز است و این استفساریه دایرهی شمول منتفعان از امتیاز «پست همطراز» را تغییر نداده است و اصولاً نیز قانون تفسیری نمیتواند دایرهی شمول حکم قانون اصلی را توسعه دهد. بنابراین، مطابق قانون استفساریه، همچنان محدود به سه دستهی مذکور هستیم.