ابطال ماده ۲۸ بخشنامه شماره ۹۷۵۷/۹۳/۲۰۰- ۱۹/۷/۱۳۹۳ جانشین معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس‌جمهور [سازمان امور اداری و استخدامی کشور] (رأی شماره ۷۴۳ مورخ ۱۳۹۶/۸/۹ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری)
تاریخ: ۱۳۹۶/۸/۹
شماره دادنامه: ۷۴۳
کلاسه پرونده: ۱۷۲/۹۵
مرجع رسیدگی:هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی:آقای مسعود ایزانلو
موضوع شکایت و خواسته:ابطال ماده ۲۸ بخشنامه شماره ۲۰۰/۹۳/۹۷۵۷ – ۱۳۹۳/۷/۱۹ جانشین معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور [سازمان امور اداری و استخدامی کشور]
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال ماده ۲۸ بخشنامه شماره۲۰۰/۹۳/۹۷۵۷ ـ ۱۳۹۳/۷/۱۹ جانشین معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور [سازمان امور اداری و استخدامی کشور] را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
«با سلام و احترام به استحضار می‌رساند: ماده ۲۸ بخشنامه معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس‌جمهور مقرر می‌دارد «به نمره مکتسبه کارکنان قراردادی که دارای شماره شناسه می‌باشند به ازای هر سال سابقه خدمت در هر یک از دستگاههای اجرایی دو درصد و حداکثر تا بیست درصد (۲۰%) نمره کل، در هر یک از حطیه‌های امتحان مشترک و مصاحبه استخدامی آنان اضافه خواهد شد. مع الوصف از آنجا که:
۱ـ با لحاظ ماده ۲۸ بخشنامه فوق‌الذکر در نتایج آزمونهای استخدامی که منجر به احتساب تا ۲۰% نمره آزمون و۲۰% نمره مصاحبه برای داوطلبین قراردادی می‌باشد کاملاً مغایر با ماده ۴۱ قانون مدیریت خدمات کشوری که مقرر می‌دارد «ورود به خدمت و تعیین صلاحیت استخدامی افرادی که داوطلب استخدام در دستگاه اجرایی می‌باشند براساس مجوزهای صادره و تشکیلات مصوب و رعایت مراتب شایستگی و برابری فرصت انجام می‌شود» به نظر می‌رسد خواسته قانونگذار که رعایت مراتب شایستگی و برابری فرصت داوطلبین می‌باشد با ماده ۲۸ بخشنامه فوق‌الذکر در تباین کامل است.
۲ـ قسمت اول ماده ۴۴ قانون مدیریت خدمات کشوری مقرر می‌دارد «به کارگیری افراد در دستگاههای اجرایی پس از پذیرفته شدن در امتحان عمومی که به طور عمومی نشر آگهی می‌گردد و نیز امتحان یا مسابقه تخصصی امکان پذیر است» که قانونگذار در این ماده نوعی رقابت و امتحان برای رسیدن به شایسته ترین افراد مد نظرش بوده لاکن با احتساب تا ۲۰% نمره آزمون و به ویژه مصاحبه و نظر به اینکه اکثر غریب به اتفاق داوطلبین در مصاحبه امتیازات یکسانی کسب می‌نمایند این نمره ارفاقی تاثیر دو چندانی دارد و ماهیت رقابتی بودن این امتحانات را به کلی از بین می‌برد و فقط اسماً آزمون یا مسابقه می‌باشد در حالی که فقط برای نیروهای قراردادی امکان قبولی وجود دارد.
۳- ماده ۲۸ بخشنامه مذکور با عنایت به مبانی شرعی و آیات متعدد قرآن به ویژه آیه ۵۸ سوره نساء و بندهای ۳، ۲ و ۱۳ سیاستهای کلی نظام اداری ابلاغی مقام معظم رهبری در تباین کامل است.
با توجه به موارد یاد شده و نظر به اینکه بنده در آزمون استخدامی فراگیر دستگاههای دولتی ۱۳۹۴/۳/۱ پذیرفته شدم و هم اکنون در مرحله مصاحبه اداره تعاون، کار و رفاهاجتماعی خراسان شمالی می‌باشم و رقبای من از حداکثر مزایای مذکور در ماده ۲۸ بخشنامه فوق‌الذکر استفاده نموده اند و در صورت تکمیل مراحل و تخصیص کد مستخدم بنده متضرر شده و جبران یـا تغییر آن متعسر است تقاضای صـدور دستور موقت توقف اجرای ماده۲۸ بخشنامهفوق‌الذکر را می‌نمایم. با توجه به آن که تصدیق مدارک ممکن نمی‌باشد برابر تبصره ۲ ماده ۲۰ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری اقدام گردد.»
متن بخشنامه در قسمت مورداعتراض به قرار زیر است:
«ماده ۲۸- به نمرات مکتسبه کارکنان قراردادی که دارای شماره شناسه می‌باشند به ازای هر سال سابقه خدمت در هر یک از دستگاههای اجرایی، دو درصد و حداکثر تا بیست درصد (۲۰%) نمره کل، در هر یک از حیطه‌های امتحان مشترک و مصاحبه استخدامی آنان اضافه خواهد شد.»
در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس امور حقوقی و قوانین سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور به موجب لایحه شماره ۵۶۷۴۴۷ ـ ۱۳۹۵/۳/۲۹ توضیح داده است که:
«مدیر دفتر محترم هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با سلام و تحیت:
احتراماً و با کسب اجازه در پاسخ به ابلاغی شماره ۹۴۰۹۹۸۰۹۰۲۷۰۱۹۳۵ـ۱۳۹۴/۹/۱۵ شعبه ۲۷ و با عنایت به نامه شماره ۱۷۲/۹۵ـ ۱۳۹۵/۳/۱ آن دفتر در خصوص شکایت آقای مسعود ایزانلو ضمن هماهنگی به عمل آمده با امور ذی‌ربط این سازمان اعلام می‌دارد:
به منظور استـفاده بهـینه و بهره‌مندی از تجارب مفید کاری کارکـنان قراردادی در زمینه مشاغل دستگاههای اجرایی، شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی به استنادجـزهای (۲)، (۳) و (۵) ماده (۱۱۶) قانون مدیریت خدمات کشوری به دستگاههای اجرایی اجازه داده است، به نیروهای قراردادی که بر اساس تبصره ماده(۳۲) قانون مدیریت خدمات کشور جذب و به کارگیری شده و از طریق سامانه کارمند ایران برای آنان شماره شناسه قراردادی صادر شده است، در صورت شرکت در آزمـونهای استخدامی و کسب حدنصاب نمره لازم در فضای رقابتی مـوضوع ماده (۴۴) قانون مذکور، به ازای هر سال سابقه قراردادی آنان ۲ درصد و حداکثر تا ۲۰ درصد نمره کل، درهر یک از حیطه‌های امتحان مشترک و مصاحبه استخدامی آنان اضافه نمایند. لذا با توجهبه مراتب مذکور، امتیازات فوق صرفاً به کارکنان قراردادی که در فضای رقابتی موفـق به کسب حدنصاب نمره لازم در آزمـون می‌شـوند، اضـافه مـی‌گردد و نه تمامی کارکنان قراردادی که در آزمون استخدامی شرکت می‌نمایند. با عنایت به موارد یادشده رد شکایت ایشان در راستای منافع و مصالح حاکمیت و حقوق بیـت المـال مورد استدعاست.»
در خصوص ادعای مغایرت موضوع ماده ۲۸ بخشنامه شماره ۲۰۰/۹۳/۹۷۵۷ ـ ۱۳۹۳/۷/۱۹ معاونت توسعه مدیریتی و سرمایه انسانی رئیس جمهور [سازمان امور اداری و استخدامی کشور] با شرع مقدس اسلام، دبیر شورای نگهبان به موجب لایحه شماره ۹۶/۱۰۰/۱۲۱۶- ۱۳۹۶/۳/۱ اعلام کرده است که:
«موضوع ماده ۲۸ بخشنامه شماره ۲۰۰/۳/۹۷۵۷ ـ ۱۳۹۳/۷/۱۹ معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور، در جلسه مورخ ۱۳۹۶/۲/۲۱ فقهای معظم شورای نگهبان مورد بحث و بررسی قرار گرفت که خلاف موازین شرع شناخته نشد.»
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۳۹۶/۸/۹ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی
از آن‌جایی که کارکنان قراردادی بدون رقابت و شرکت در آزمون استخدامی در دستگاههای اجرایی به کارگیری می‌شوند و اعطای امتیاز فوق‌العاده به آنان در هر یک از حیطه‌های امتحان مشترک و مصاحبه استخدامی با اصول رقابت‌پذیری، برابری فرصت‌ها و شایسته‌گزینی مصرح در مواد ۴۱ و ۴۴ قانون مدیریت خدمات کشوری مغایر است و مبنا و توجیه قانونی ندارد، بنابراین ماده ۲۸ بخشنامه شماره ۲۰۰/۹۳/۹۷۵۷ ـ ۱۳۹۳/۷/۱۹ معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور به لحاظ مغایرت با مواد ۴۱ و ۴۴ قانون مدیریت خدمات کشوری مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال می‌شود.
معاون قضایی دیوان عدالت اداری- مرتضی علی اشراقی