چون شاکیان پرونده های موضوع تعارض منطبق با مفاد اگهی استخدام رفتار نکرده اند، حکم بند 2 تذکرات آگهی به کارگیری نیرو در سازمان تامین اجتماعی بر وضعیت آنها حاکم می‌شود (رأی شماره 474 مورخ 17/5/1396 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری)
شاکی: سازمان تامین اجتماعی
شماره دادنامه: 474
تاريخ دادنامه: 17/5/1396
کلاسه پرونده: 96/625
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: سازمان تامین اجتماعی
موضوع : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار: مدیرکل دفتر امور حقوقی و دعاوی سازمان تامین اجتماعی به موجب لایحه شماره 3682/92/710-11/8/1392 اعلام کرده است که:
ریاست محترم دیوان عدالت اداری
سلام علیکم
احتراماً به پیوست تصویر دادنامه شماره 9209970902200122-3/2/1392 صادره از شعبه 22 دیوان عدالت اداری، در خصوص شکایت خانم مریم تیربند ارسال می گردد. با عنایت به اینکه دادنامه شماره 9109970902701987-3/8/1391 صادره از شعبه 27 در خصوص شکایت آقای محمدمهدی سلیمانی و دادنامه شماره 9209970900400907-12/4/1392 صادره از شعبه 4 دیوان در خصوص شکایت خانم مرضیه سلیمانی هر دو به طرفیت این سازمان در خصوص موضوعی مشابه متعارض با دادنامه معترض عنه اصدار یافته است، لذا به استناد ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری به ویژه قسمت اخیر آن رسیدگی به موضوع و صدور حکم بر نقض دادنامه مذکور مورد استدعاست.
شرح موضوع و گردشکار
شاکی به رغم اینکه در آگهی به کارگیری نیروی این سازمان در مورخ 2/7/1390 در ذیل شرایط اختصاصی داوطلبان به صراحت اعلام شده است که متقاضی نباید به تحصیل اشتغال داشته باشد، بدون اشاره به دانشجو بودن خود در آزمون شرکت و پذیرفته شده است. لیکن با توجه به اینکه این سازمان متوجه اشتغال به تحصیل نامبرده گردیده است از به کارگیری وی اجتناب نموده است. به دنبال آن مشارالیها به دیوان عدالت اداری شکایت نموده و در دادخواست خود ضمن اذعان به اینکه دانشجو است درخواست حذف شرط عدم اشتغال به تحصیل در زمان ثبت نام و انعقاد قرارداد استخدامی را ارائه می نماید. شعبه 22 دیوان نیز بدون توجه به واقعیات امر و برخلاف موازین قانونی اقدام به صدور رأی بر تکیف این سازمان به استخدام وی می نماید.
دلایل خلاف قانون بودن و تعارض دادنامه
الف- ایرادات شکلی
1- چنانکه در مقدمه دادنامه صادره از شعبه 22 دیوان تصریح شده است، شاکی در دادخواست تقدیمی به دیوان خواسته خود را حذف شرط عدم اشتغال به تحصیل در زمان ثبت نام و انعقاد قرارداد استخدامی تعیین و اعلام داشته است در صورتی که به رغم این صراحت شعبه در خارج از موضوع خواسته و بدون اشاره به آن اقدام به صدور رأی بر تکلیف این سازمان به استخدام وی نموده است.
2- با توجه به اینکه آزمون استخدامی طی گردیده و به اتمام رسیده است، بنابراین خواسته ایشان مبنی بر حذف شرط عدم اشتغال به تحصیل سالبه به انتفاء موضوع و حداقل در مورد آزمون مبحوث عنه محلی از اعراب نداشته است. از این رو شکایت نامبرده با این کیفیت فاقد قابلیت استماع بوده است.
3- در خصوص خواسته دیگر نامبرده مبنی بر انعقاد قرارداد نیز از این جهت که موضوع خارج از صلاحیت احصاء شده برای دیوان عدالت اداری بوده از این رو شکایت مطروحه مردود می باشد.
ب- ایرادات ماهوی
1- این سازمان موسسه ای غیر دولتی با شخصیت حقوقی مستقلی محسوب می گردد که در فهرست موضوع ماده واحده قانون فهرست موسسات عمومی غیر دولتی قرار دارد و به همین سبب نیز دارای آیین نامه استخدامی مستقلی است که به موجب آیین نامه مذکور اقدام به بکارگیری و استخدام نیروهای مورد نیاز خویش می نماید که در مورد آزمون مبحوث عنه نیز بر همین مبنا شرایط متقاضیان استخدام در سازمان از جمله عدم اشتغال به تحصیل را تعیین و در ضمن آگهی استخدام درج و منتشر نموده است و لذا مطابق با قوانین ومقررات قانونی و با استفاده از اختیارات حاصله تکلیف قانونی خود در این خصوص را انجام داده و مرتکب تخلفی یا عدول از قوانین و مقررات نگردیده است که شعبه 22 دیوان اقدام به صدور رأی بر ابطال تصمیمات متخذه مربوط نموده است.
2- افزون بر اجرای تکالیف و اختیارات قانونی مذکور در ردیف 1، ماده 43 قانون مدیریت خدمات کشوری نیز مقرر داشته است که دستگاههای اجرایی می توانند علاوه بر شرایطی که در این قانون تعیین گردیده اقدام به تعیین شرایطی برای استخدام و به کارگیری نیرو نمایند و تا هنگامی که شرایط تعیین شده توسط مرجع ذیصلاح (هیأت عمومی دیوان عدالت اداری) نقض و ابطال نشده است این شرایط نیز مجری خواهد بود، که در خصوص آزمون مورد بحث و در مورد متقاضیان آزمون استخدامی از جمله شاکی نامبرده نیز با توجه به اعتبار و عدم ابطال آنها، اجرا گردیده است.
3- چنانکه شاکی اعتراضی نسبت به شرایط تعیین شده برای استخدام در این سازمان داشت می بایست از طریق مرجع ذیصلاح (هیأت عمومی دیوان عدالت اداری) جهت ابطال آن اقدام می نمود بنابراین نقض و ابطال مقررات این سازمان توسط شعبه بدوی دیوان خارج از حدود اختیار و صلاحیت آنها بوده است و لذا دادنامه صادره از این حیث نیز برخلاف قانون اصدار یافته و قابل نقض است.
4- باتوجه به اینکه اشتغال به تحصیل کارکنان با اصل استمرار ساعات اداره و ارائه خدمات عمومی به صورت تمام
وقت منافات دارد و «قانون ممنوعیت تحصیل کارگزاران در ساعات اداری» نیز بر همین مبنا به تصویب رسیده است،بنابراین تعیین شرط عدم اشتغال داوطلبان خدمت در سازمان منطبق با قوانین و مقررات و در جهت حفظ مصالح و منافع عمومی بوده است و لذا دادنامه شعبه 22 دیوان در حقیقت قانون مذکور را نادیده انگاشته و برخلاف آن اقدام به صدور حکم نموده است.
5- این سازمان با توجه به بند 2 آگهی استخدامی و به موجب بند 2 آگهی در قسمت تذکرات آگهی مذکور « در هر مرحله از مراحل مربوط به آزمون چنانچه خلاف اطلاعات اعلام شده محرز گردد، داوطلب از انجام مراحل بعدی محروم خواهد شد» در بکارگیری نامبرده و انعقاد قرارداد با وی متعسر بوده است.
6- شعب 4 و 27 دیوان عدالت اداری نیز در خصوص موضوع مشابه که اتفاقاً مربوط به دو تن از داوطلبان استخدم در این سازمان و از همان شهرستان کرمانشاه، محل اقامت شاکی دادنامه شعبه 22 دیوان بوده اند، به درستی و مطابق قوانین و مقررات بر اقدامات این سازمان در خصوص تعیین شرایط بکارگیری نیرو از جمله عدم اشتغال متقاضیان به تحصیل، صحه گذارده اند و اقدام به صدور حکم بر رد شکایت شاکیان نموده اند. بنابراین دادنامه صادره از شعبه 22 دیوان در رابطه با موضوع مبحوث عنه، با دادنامه های صادره از شعب فوق الذکر مغایرت داشته و از این رو نقض آن استدعا می گردد.
گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه 4 و 27 دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده های شماره 9109980900004403 و 9109980900003052 با موضوع دادخواستهای خانم مرضیه سلیمانی و آقای محمدمهدی سلیمانی جدیدی به طرفیت اداره کل تامین اجتماعی استان کرمانشاه و به خواسته الزام طرف شکایت به استخدام در آزمون استخدامی به موجب دادنامه های شماره 9209970900400907-12/4/1392 و 9109970902701987-3/8/1391 به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده اند:
نظر به اینکه طبق بند 2 از قسمت 6 شرایط اختصاصی مندرج در آگهی استخدامی عدم اشتغال به تحصیل یکی از شرایط استخدام ذکر شده است شاکی در هنگام ثبت نام با مدرک تحصیلی دیپلم در آزمون شرکت نموده در حالی که دانشجوی دانشگاه پیام نور کرمانشاه بوده است به استناد بند 2 از قسمت تذکرات آگهی استخدامی که مقرر داشته در هر مرحله از مراحل مربوط به آزمون چنانچه خلاف اطلاعات اعلام شده محرز گردد داوطلب از انجام مراحل بعدی محروم خواهد شد و با عنایت به اینکه به شرح دادخواست تقدیمی شاکی نیز اقرار به این امر دارد لذا با شرایط موصوف به لحاظ اینکه تخلفی از قوانین و مقررات بر اقدام اداره مشتکی عنه در مانحن فیه مشهود و ملحوظ نمی گردد در نتیجه شکایت شاکی غیر وارد تشخیص حکم به رد آن صادر و اعلام می گردد. رأی صادره قطعی است.
ب: شعبه 22 دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9109980900004403 با موضوع دادخواست خانم مریم تیربند به طرفیت سازمان تامین اجتماعی استان کرمانشاه و به خواسته الزام طرف شکایت به استخدام در آزمون استخدمی به موجب دادنامه شماره 9209970902200122-3/2/1392 به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:
چون شاکی با گذران شرایط قانونی و پذیرش در آزمون علمی دارای موجبات جذب و استخدام مطابق آگهی استخدامی می باشد و ممانعت از حق مذکور در این خصوص وجه قانونی ندارد لذا در اجرای مواد 13 و 14 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1385 ضمن صدور حکم به ورود شکایت مشتکی عنه را مکلف به جذب و استخدام شاکی به صورت قرارداد انجام کار معین می نماید. این رأی وفق ماده 7 قانون اخیرالذکر قطعی بوده و مطابق ماده 34 همان قانون بلافاصله پس از ابلاغ لازم الاجرا می باشد.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 17/5/1396 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هيأت عمومي
اولاً: تعارض در آراء محرز است.
ثانیاً: نظر به اینکه مطابق ماده 117 قانون مدیریت خدمات کشوری، سازمان تامین اجتماعی به عنوان نهاد عمومی غیر دولتی از شمول مقررات این قانون مستثنی شده است و آیین نامه استخدامی سازمان مذکور حاکمیت دارد و از طرفی در بند 2-6 آگهی به کارگیری نیرو در سازمان تامین اجتماعی، عدم اشتغال به تحصیل و نداشتن مدرک تحصیلی بالاتر از مقطع تحصیلی مورد تقاضا به هنگام ثبت نام الزامی اعلام شده است و در بند 2 تذکرات آگهی مذکور مقرر شده است که در هر مرحله از مراحل مربوط به آزمون خلاف اطلاعات اعلام شده محرز گردد، داوطلب از انجام مراحل بعدی محروم خواهد شد، بنابراین چون شاکیان پرونده های موضوع تعارض منطبق با مفاد آگهی استخدام رفتار نکرده اند و حکم بند 2 تذکرات آگهی به کارگیری نیرو در سازمان تامین اجتماعی بر وضعیت آنها حاکم می شود، آرای شعب 27 و 4 دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه های شماره 9209970900400907-12/4/1392 و 9109970902701987-3/8/1391 که بر رد شکایت صادر شده صحیح و موافق مقررات تشخیص شد. این رأی به استناد بند 2 ماده 12 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است./
محمدکاظم بهرامی- رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری