اساسنامه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (مصوب ۱۳۷۴,۰۴,۱۰)
اساسنامه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
به منظور ایجاد تمرکز در مدیریت و برخورداری از سیاستگذاری واحد و هماهنگی در فعالیت‌های فرهنگی، تبلیغی خارج از کشور و نیز استفاده بهینه از امکانات مادی و معنوی موجود، بنا به پیشنهاد جمعی از مسئولان فرهنگی کشور و تصویب شورای عالی تبلیغات خارجی و تأیید مقام معظم رهبری آن بخش از نهاد ها، مؤسسات دولتی و عمومی که در خارج از کشور فعالیت فرهنگی ـ تبلیغی دارند در یکدیگر ادغام و سازمان واحدی با نام «سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی» که در این اساسنامه اختصاراً «سازمان» نامیده می شود تشکیل می شود.
فصل اول ـ کلیات:
ماده ۱ ـ سازمان دارای شخصیت حقوقی مستقل رسماً وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و بر اساس رهنمود‌های مقام معظم رهبری و تصمیمات شورای عالی با رعایت سیاست خارجی نظام، منحصراً بر طبق این اساسنامه فعالیت می کند و شمول قوانین و مقررات عمومی دولت بر آن مستلزم ذکر نام خواهد بود.
تبصره: آئین نامه اجرائی نحوه تأمین هماهنگی بین سازمان و وزارت امور خارجه با همکاری آن وزارت تهیه و به تصویب شورای عالی خواهد رسید.
ماده ۲ ـ اهداف سازمان:
۱ ـ احیاء و گسترش تفکر و معارف اسلامی در جهان به منظور بیداری مسلمانان و ابلاغ پیام اسلام راستین به جهانیان.
۲ ـ آگاهی جهانیان نسبت به مبانی و اهداف و مواضع انقلاب اسلامی و تبیین جایگاه آن برای مردم جهان.
۳ ـ گسترش مناسبات فرهنگی با ملل و اقوام مختلف بخصوص مسلمانان و مستضعفان جهان.
۴ ـ تقویت و تنظیم مناسبات فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با سایر کشور‌های سازمان‌های فرهنگی.
۵ ـ عرضه صحیح فرهنگ و تمدن ایران و ویژگی‌های فرهنگی، جغرافیائی و تاریخی آن.
۶ ـ فراهم آمدن زمینه‌های وحدت میان مسلمانان و تشکیل جبهه واحد بر اساس اصول مسلم اسلامی.
۷ ـ مقابله فکری با فرهنگ ضد دینی، ضد اسلامی و ضد انقلابی و آگاه کردن مسلمانان نسبت به توطئه‌های تفرقه انگیز دشمنان و دفاع از حقوق مسلمانان.
۸ ـ رشد و ارتقاء و اصلاح وضع فرهنگی، تبلیغی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مسلمانان بویژه پیروان اهل البیت علیهم السلام در جهان.
ماده ۳ ـ وظایف سازمان:
الف ـ سیاست گذاری، برنامه ریزی، هدایت، نظارت و هماهنگی:
۱ ـ سیاستگذاری و هماهنگی کلیه فعالیت‌های فرهنگی تبلیغی در خارج از کشور.
۲ ـ هدایت، نظارت و پشتیبانی فعالیت‌های فرهنگی بخش غیر دولتی در خارج از کشور.
۳ ـ نظارت بر حسن اجرای موافقت نامهها و برنامه مبادلات فرهنگی، هنری و تبلیغی با سایر کشور ها.
۴ ـ هدایت و حمایت مادی و معنوی از شخصیتها، انجمن‌ها و تشکل‌های اسلامی و مردمی خارج از کشور و نظارت بر فعالیت‌های آنان.
۵ ـ برنامه ریزی فرهنگی و تبلیغی برای ایرانیان و علاقه مندان به فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی در خارج از کشور.
۶ ـ تعیین ضوابط و مقررات ناظر بر تهیه و انتشار کتب، نشریات و سایر محصولات فرهنگی تبلیغی برای خارج از کشور و نظارت بر حسن اجرای آن.
ب ـ فعالیت‌های مطالعاتی و تحقیقاتی:
۱ ـ مطالعه و بررسی به منظور شناخت شیوه‌های مطلوب معرفی علوم، معارف، فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی.
۲ ـ انجام مطالعات و تحقیقات فرهنگی بین المللی و حمایت از پژوهش‌های اسلامی بویژه در زمینه شناخت ادیان، فرق، فرهنگ ملل و ساختار جریان‌های فکری جوامع مختلف.
۳ ـ شناخت جمعیتها، انجمن‌ها و شخصیت‌های فرهنگی و مذهبی جهان بویژه کشور‌های اسلامی.
ج ـ امور اجرائی:
۱ ـ ایجاد زمینه و هماهنگی برای عقد موافقت نامه و قرارداد‌های لازم به منظور مبادلات فرهنگی، علمی، آموزشی، هنری، سینمائی، جهانگردی، خبری، مطبوعاتی، ورزشی و امدادی و در صورت ضرورت شرکت در جلسات سازمان‌های فرهنگی منطقه ای و بین المللی با همکاری دستگاه‌های اجرائی ذیربط.
۲ ـ همکاری‌های فرهنگی و تبلیغی با مراکز اسلامی و فرهنگی سایر کشورها وسازمان‌های منطقه ای و بین المللی.
۳ ـ کمک به ایجاد گسترش فعالیت‌های حوزوی و دانشگاهی در خارج از کشور.
۴ ـ ایجاد، توسعه و اداره کلیه امور نمایندگی‌های فرهنگی ایران و مراکز اسلامی و فرهنگی وابسته به جمهوری اسلامی در خارج و تعیین نمایندگان فرهنگی و تبلیغی و نظارت بر اجرای وظایف آنها.
۵ ـ گزینش، آموزش، سازماندهی و اعزام مبلغ و مربی دینی به خارج از کشور.
۶ ـ برگزاری گرد هم آئیها، جشنواره‌‌ها و نمایشگاه‌‌های فرهنگی و تبلیغی و مراسم عمومی در خارج از کشور.
۷ ـ اشاعه و گسترش زبان و ادبیات فارسی و تقویت کرسی‌های زبان فارسی.
۸ ـ تالیف، ترجمه و انتشار کتب و نشریات مناسب به منظور معرفی علوم، معارف، فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی و تبادل فرهنگی با سایر کشورها.
ماده ۴ ـ مدت سازمان نامحدود است.
ماده ۵ ـ مرکز سازمان در تهران است و سازمان می تواند بر اساس مفاد این اساسنامه و اهداف فرهنگی و تبلیغی جمهوری اسلامی ایران، به تأسیس نمایندگی و توسعه فعالیت‌های خود در خارج از کشور، اقدام نماید.
ماده ۶ ـ با تصویب این اساسنامه و تنفیذ از سوی مقام معظم رهبری آن بخش از اختیارات، وظایف و امکانات انسانی و مادی و اعتبارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت امور خارجه و سازمان تبلیغات اسلامی که به فعالیت‌های فرهنگی تبلیغی در خارج از کشور مربوط است، به سازمان منتقل می شود و هیچیک از دستگاه‌های دولتی یا سازمانهائی که از کمک‌های دولت استفاده می کنند رأساً مجاز به انجام فعالیت فرهنگی تبلیغی در خارج از کشور نمی باشند.
تبصره ۱ ـ کلیه نهادها و مؤسسات غیر دولتی مکلفند فعالیت‌های فرهنگی تبلیغی خود در خارج از کشور را با هماهنگی سازمان به انجام برسانند.
تبصره ۲ ـ سازمان می تواند در صورت ضرورت و با تصویب شورای عالی بخشی ازفعالیت‌ها و امور اجرائی خود در خارج از کشور را به سایر دستگاه‌ها و نهادها واگذار نماید.
ماده ۷ ـ مجمع جهانی اهل بیت (ع)، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی ضمن حفظ هویت خود به سازمان منتقل و کلیه وظایف اجرائی خارجی آن از طریق سازمان انجام می شود.
ماده ۸ ـ منابع مالی سازمان عبارتند از:
۱ ـ کمک دولت از محل اعتبارات عمومی در ردیف مستقل بودجه سالیانه کل کشور.
۲ ـ درآمد‌‌های ناشی از فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی سازمان در خارج از کشور.
۳ ـ کمک بلاعوض اشخاص حقیقی و حقوقی.
۴ ـ کمک‌های دریافتی از محل وجوه شرعیه.
۵ ـ سایر درآمد هائی که منبع آن به تصویب شورای عالی سازمان برسد.
فصل دوم ـ ارکان:
ماده ۹ ـ ارکان سازمان عبارتند از:
۱ ـ شورای عالی.
۲ ـ رئیس سازمان.
ماده ۱۰ ـ ترکیب شورای عالی:
شورای عالی مرکب از ۱۱ عضو به شرح زیر می باشد که با حکم مقام معظم رهبری منصوب می‌شوند:
الف ـ سه نفر از شخصیت‌های علمی و فرهنگی به انتخاب معظم له.
ب ـ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی (رئیس شورا)
ج ـ وزیر امور خارجه.
د- رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی.
هـ ـ رئیس سازمان تبلیغات اسلامی.
و ـ دبیر کل مجمع التقریب (ع)
ز ـ دبیر کل مجمع جهانی اهل البیت (ع).
ح ـ معاون روابط بین المللی دفتر مقام معظم رهبری.
ط ـ رئیس سازمان.
ماده ۱۱ ـ اختیارات و وظایف شورای عالی:
۱ ـ بررسی و تعیین سیاست‌ها و راهبرد‌های کلی حاکم بر امور و فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی خارج از کشور.
۲ ـ بررسی و تصویب طرح‌ها و برنامه‌های بلند مدت و میان مدت سازمان.
۳ ـ بررسی و تصویب برنامه و بودجه سالانه و منابع قابل تخصیص.
۴ ـ اظهار نظر در مورد پیشنهاد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر معرفی رئیس سازمان.
۵ ـ نظارت بر حسن اجرای سیاست‌ها و ارزیابی عملکرد و فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی سازمان در خارج از کشور.
تبصره: شورایعالی می تواند به منظور نظارت بر فعالیت‌ها و برنامه‌های سازمان از وجود افراد صاحبنظر و با صلاحیت به عنوان بازرس استفاده نماید.
رئیس سازمان موظف است تسهیلات لازم را برای حسن اجرای وظائف آنان فراهم آورد.
ماده ۱۲ ـ تشکیل جلسات شورا:
شورای عالی سازمان هر دو ماه یکبار تشکیل جلسه خواهد داد و در صورت لزوم جلسات فوق العاده با یپشنهاد رئیس سازمان یا هر یک از اعضاء و تأیید رئیس شورا برگزار می شود.
ماده ۱۳ ـ جلسات شورا با حضور اکثریت اعضاء رسمیت می یابد و مصوبات آن با اکثریت آراء حاضر و حداقل ۵ رأی معتبر خواهد بود.
تبصره: در غیاب رئیس شورا یکی از اعضاء به انتخاب شورا عهده دار اداره جلسه خواهد بود.
ماده ۱۴ ـ ترتیب انتخاب رئیس سازمان:
رئیس سازمان از بین شخصیت‌های فرهنگی کشور که مدیر و مدبر و آشنا به مسائل بین المللی باشد از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پیشنهاد و پس از تأیید شورای عالی و موافقت مقام معظم رهبری با حکم وزیر فرهنگ و ارشاد برای مدت سه سال منصوب می شود. تجدید انتخاب وی بلا مانع است.
تبصره: رئیس سازمان در صورت استعفا یا اتمام دوره تصدی تا تعیین رئیس جدید کماکان عهده دار مسئولیت‌های محوله در اساسنامه خواهد بود.
ماده ۱۵ ـ اختیارات و وظایف رئیس سازمان:
۱ ـ تهیه و تنظیم خطوط مشی و سیاست‌های کلی حاکم بر امور و فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی خارج از کشور و ارائه به شورای عالی.
۲ ـ تهیه و تنظیم طرح‌ها و برنامه‌های بلند مدت و میان مدت برای پیشنهاد به شورای عالی.
۳ ـ تهیه و تنظیم برنامه و بودجه سالانه فعالیت‌های سازمان و پیشنهاد به شورای عالی.
۴ ـ تهیه و پیشنهاد ساختار سازمانی و تشکیلات تفصیلی سازمان و هر گونه تغییر یا اصلاح بعدی در آن به سازمان امور اداری و استخدامی کشور جهت بررسی و تائید.
۵- تهیه و تنظیم آئین نامه‌های استخدامی و مالی سازمان و اجرای آن پس از کسب موافقت مراجع قانونی ذیربط.
۶- نصب و عزل، معاونان و مدیران سازمان.
۷- اجرای مصوبات و تصمیمات شورای عالی.
۸- امضاء موافقت نامهها و قرارداد‌های داخلی و خارجی به نمایندگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در چهارچوب وظایف سازمان با رعایت قوانین و مقررات مربوط.
۹- اداره امور سازمان.
۱۰- ارائه گزارش‌های دوره ای و موردی از عملکرد سازمان به شورای عالی.
۱۱- عقد قرارداد با اشخاص حقیقی یا حقوقی و نمایندگی سازمان در مراجع اداری و قضائی و انتخاب وکیل با حق توکیل تا یک درجه و پایان دادن به دعاوی از طریق مصالحه یا ارجاع به داوری.
تبصره: رئیس سازمان در مقابل شورا و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مسئول است و در کلیه مواردی که بر طبق این اساسنامه به عهده وی گذاشته شده است پاسخگو خواهد بود.
فصل سوم- امور مالی:
ماده ۱۶- سال مالی سازمان از اول فروردین ماه هر سال آغاز می شود و آخر اسفند ماه همان سال خاتمه می یابد.
ماده ۱۷- دارایی‌های سازمان عبارتند از:
۱- کلیه اموال و دارایی‌های منقول و غیر منقول که به موجب تصویب اساسنامه و تأسیس سازمان و ادغام فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی خارج از کشور از وزارتخانه ها، سازمان ها، نهادها یا مؤسسات دولتی و غیر دولتی به سازمان انتقال می یابند.
۲- دارایی‌ها و اموالی که از محل سرمایه گذاری برای تأسیس سازمان، به دست می آید.
۳- دارایی‌ها و اموال ناشی از کمک‌های بلا عوض اشخاص حقیقی و حقوقی.
۴- سایر دارایی‌ها و اموال ناشی از فعالیت‌های جاری سازمان.
ماده ۱۸- کلیه اسناد و اوراق مالی سازمان از محل اعتبارات دولتی با امضای مشترک رئیس سازمان و ذیحساب یا کسانی که از طرف ایشان حق امضاء دارند، اعتبار خواهد داشت.
ماده ۱۹- رئیس سازمان موظف است بودجه پیشنهادی سالانه را تا پایان شهریور ماه هر سال به شورای عالی تقدیم کند.
ماده ۲۰- سازمان به منظور انجام فعالیت‌های خود می تواند نسبت به تأسیس و اداره شرکت‌ها و مؤسسات وابسته با رعایت قوانین و مقررات مربوط اقدام نماید.
ماده ۲۱- گزارش‌های مالی سالانه و تراز نامه شرکت‌ها و مؤسسات وابسته متعلق به هر سال مالی تا پایان اردیبهشت ماه سال بعد تنظیم و تقدیم خواهد شد.
شورای عالی ظرف یکماه گزارش‌های مالی را بررسی و پس از تأیید صورت‌های مالی، آن را به تصویب می رساند.
ماده ۲۲- هر گونه تغییر یا اصلاح اساسنامه به پیشنهاد رئیس شورا و تصویب دو سوم اعضاء شورای عالی خواهد بود.
ماده ۲۳- این اساسنامه پس از اصلاحات لازم در سه فصل و ۲۳ ماده و پنج تبصره تنظیم و بنا به پیشنهاد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در تاریخ ۳۰ /۸ /۱۳۷۴ به تصویب شورایعالی سازمان رسید.