دستورالعمل اجرایی سامانه کارپوشه ملی ایرانیان (بخشنامه شماره 10480/1 مورخ 4/2/1397 وزارت ارتباطات و فنآوری اطلاعات)
دانلود متن کامل بخشنامه+ پیوست
کلیه دستگاه‌های اجرایی
با استناد به ماده (4) قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فنآوری اطلاعات و ماده (5) اساسنامه شورای اجرایی (عالی) فنآوری اطلاعات، مصوبه چهارم جلسه یازدهم مورخ 28/1/1396 شورا با عنوان “دستورالعمل اجرایی سامانه کارپوشه ملی ایرانیان” که طی نامه شماره 1033/200 مورخ 27/1/1397 به تأیید و توشیح رییس محترم جمهوری اسلامی ایران رسیده است، جهت اجرا به شرح پیوست ابلاغ می‌شود.
ضمناً، اصل مستندات مصوبه در دبیرخانه شورای اجرایی فنآوری اطلاعات نگهداری می‌شود.
محمدجواد آذری جهرمی- وزیر ارتباطات و فنآوری اطلاعات
مصوبات یازدهمین جلسه شورای اجرایی فنآوری اطلاعات (شماره 4)
در اجرای آیین‌نامه اجرایی ماده (8) قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، مصوب 1394 هیأت محترم وزیران و مفاد بند (ث) ماده (67) قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه ج. ا. ایران، موارد زیر به انضمام اسناد پیوست (ممهور به مهر دبیرخانه شورای اجرایی فنآوری اطلاعات) در یازدهمین جلسه شورا در تاریخ 28/1/1396 به تصویب رسید. شایان ذکر است اجرای مصوبات مذکور با رعایت قوانین و مقررات و در چارچوب قانون بودجه سالیانه انجام می‌گیرد.
1- کلیه دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده (5) قانون مدیریت خدمات کشوری موظف‌اند ظرف مدت شش‌ماه نسبت به ارائه خدمات به مردم از طریق کارپوشه ملی ایرانیان بموازات روش‌های ارائه خدمات موجود، اقدام نمایند.
2- وزارت ارتباطات و فنآوری اطلاعات سامانه کارپوشه ملی ایرانیان را به گونه‌ای توسعه و تکمیل نماید که امکان ارائه خدمت استعلامی دستگاه‌های اجرایی به مردم و یا ارائه اسناد و مدارک احراز اصالت شده اشخاص به دستگاه‌های اجرایی را فراهم نماید.
3- دستورالعمل اجرایی سامانه کارپوشه ملی ایرانیان به شرح پیوست.
نصرالله جهانگرد- دبیر شورا
محمود واعظی- وزیر ارتباطات و فنآوری اطلاعات
حسن روحانی- رییس جمهور و رییس شورا
دستورالعمل اجرایی سامانه کارپوشه ملی ایرانیان
مقدمه
در اجرای آیین‌نامه اجرایی ماده (8) قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، مصوب 1394 هیأت محترم وزیران و مفاد بند (ث) ماده (67) قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران -مصوب 1395-، دستورالعمل اجرایی سامانه کارپوشه ملی ایرانیان را در تاریخ 1396/01/28 در شوراي اجرايي فناوري اطلاعات تصویب شد. متن مصوبه به قرار زیر است:
بخش اول: اهداف و ويژگي‌هاي سامانه
ماده 1- سامانه کارپوشه ملی ایرانیان، سامانه‌ای است که طی آن کاربران شامل تمام اشخاص حقیقی و حقوقی در کشور دارای امکانات زیر هستند:
1. کارپوشه‌اي اختصاصی (ایران پوشه) جهت دریافت خروجی و پاسخ خدمات دولت الکترونیکی
2. حفظ اسناد ارسالی از سوی دستگاه‌ها جهت ارائه به متقاضیان وفق ماده (25) اين دستورالعمل
3. احراز هویت یگانه جهت دسترسی به تمام خدمات دولت الکترونیکی بر روی تمام بسترهای ارتباطی اعم از ثابت و همراه
ماده 2- اهداف و ويژگي‌هاي سامانه:
1. ايجاد بستري يكتا، امن، یکپارچه و استنادپذیر بين دستگاه‌ها و كاربران
2. ایجاد فضایی جهت حفظ و ارائه اسناد ارسالی از سوی دستگاه‌ها به کاربران
3. ایجاد سازوکاری جهت احراز هویت یگانه کاربران برای دریافت تمام خدمات دولت الکترونیکی
4. حذف هزینه‌های سربار دستگاه‌ها جهت احراز هويت و ارسال پاسخ خدمات درخواستي، اعلان‌ها و ابلاغیه‌ها به كاربران
5. كاهش مراجعات حضوري به دستگاه‌ها و امکان رصد وصول مكاتبات و اعلانات به كاربران توسط دستگاه‌ها
6. مدیریت زمان و تسریع در روند اجرای امور اداری
7. کاهش ترافیک تبادل و گردش اطلاعات مورد نیاز از شبکه داخلی دستگاه‌ها
8. ايجاد بستر استنادپذيري اسناد كاربران، سامانه مديريت اسناد و فراهم نمودن دسترسي دستگاه‌هاي اجرايي به اين اسناد حسب اعلام كاربران
بخش دوم: مفاهیم و دامنه شمول مصوبه
ماده 3- مفاهیم و اختصارهای این مصوبه در معانی برشمرده زیر بکار رفته‌اند:
1. دستگاه: دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده (5) قانون مدیریت خدمات کشوری و سازمان‌ها یا مؤسسات وابسته به آنها و موسسات عمومي مشمول قانون دسترسي آزاد به اطلاعات که از صلاحیت قانونی برای مکاتبه اداری مستقل با کاربران برخوردارند.
2. کارگزار: كليه دفاتر پيشخوان رسمي دولت اعم از:
الف) دفاتر پیشخوان خدمات دولت؛
ب) دفاتر ثبت اسناد رسمي
پ) دفاتر شرکت پست جمهوری اسلامی ایران؛
پ) دفاتر خدمات ارتباطی و فناوری اطلاعات روستایی؛
ت) دفاتر کنسولی جمهوری اسلامی ایران در سایر کشورها.
3. سازمان: سازمان فناوری اطلاعات ایران.
4. کاربر: اشخاص حقیقی بالاي 18 سال و مؤسسات خصوصی ایرانی موضوع بند «هـ» ماده (1) قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات و همچنین اتباع خارجي مقیم/حاضر در ایران.
5. ایران پوشه: فضای اختصاصی کاربران بر روی سامانه جهت تبادل اعلانات و اسناد با دستگاه‌ها است كه براي هر شخص حقيقي بصورت @iran(كد ملي) و براي هر شخص حقوقي بصورت @iran(شناسه ملي)
6. مركز ملی تبادل اطلاعات: بستر تبادل اطلاعات ناهمگون دولت، شامل شبكه تبادل داده بين دستگاه‌ها و بستر نرم‌افزاري تبادل داده‌ها و اطلاعات الكترونيكي دولت بصورت امن، پايدار و يكپارچه موضوع تبصره 2 بند ث ماده (67) قانون برنامه ششم توسعه
بخش سوم: تكاليف دستگاه‌هاي اجرايي
ماده 4- دستگاه‌هايي كه خدماتي را به مردم يا كسب‌وكارها ارائه مي‌كنند ملزم هستند از طريق مركز ملي تبادل اطلاعات به سامانه متصل شوند.
ماده 5- دستگاه‌ها مي‌بايستي درخواست رسمی خود را که حاوی موارد ذیل است، به سازمان ارائه کنند:
الف) گستره، پراکندگی، فراوانی و نوع اعلان‌ها و اسناد ارسالی به کاربران مربوطه؛
ب) معرفی نماینده دستگاه برای راهبری بخش اختصاصی در سامانه
ت) امکانات و همچنین نیازمندی‌های فناورانه اختصاص‌یافته از سوی دستگاه به سامانه اعم از اتصال از طریق مركز ملی تبادل اطلاعات یا از طریق واسط کاربری؛
ماده 6- در صورت تأیید سازمان، دستگاه ظرف 20 روز شرایط و نیازمندی‌های ابلاغی آن را فراهم می‌آورد. در صورت زمان‌بر بودن کار، جدول زمانی امور به تأیید سازمان می‌رسد.
ماده 7- دستگاه‌ها متعهد هستند احراز هويت و همه مکاتبات خود با کاربران را از سامانه انجام داده و چنانچه بر حسب ضرورت از سایر درگاه‌ها یا سامانه‌های الکترونیکی یا به شکل حضوری تعامل اداری مربوط را به انجام رسانند، مي‌بايستي سوابق آن را در ایران پوشه کاربران بارگذاری کنند.
ماده 8- انحلال دستگاه یا منتفی‌شدن خدمات آن، دليلي برای پایان خدمات سامانه نیست و کاربران آن همچنان می‌توانند به اسناد و سوابق مربوط دسترسی داشته باشند.
ماده 9- دستگاه‌ها موظف‌اند امكان معرفي سامانه به كاربران را به عنوان كانال دريافت نتيجه خدمات درخواستي، در پرتال و كليه ابزارهاي عرضه خدمات معرفي كنند.
بخش چهارم: تكاليف سازمان
ماده 10- سازمان برای شناسایی کارگزاران آماده خدمت به تفکیک استان‌ها، کلان‌شهرها، مراکز استان، شهرها، بخش‌ها و روستاهای سراسر کشور و همچنین نمایندگی‌های کنسولی ایران در سایر کشورها، پیمایش و آمایش لازم را انجام می‌دهد.
ماده 11- سازمان ویژگی‌ها، شرایط و کارکردهای سامانه را از طریق فراخوان و اطلاع‌رسانی به دستگاه‌ها معرفی می‌کند.
ماده 12- حجم و نوع فایل الصاقی قابل ارسال از طریق سامانه توسط سازمان تعیین و اعلام می‌شود.
ماده 13- سازمان موظف است ظرف ده روز درخواست اتصال دستگاه‌ها به سامانه را بررسی و پاسخ دستگاه درخواست‌دهنده را بدهد. در صورت عدم پاسخ، فرض بر تأیید درخواست دستگاه است.
ماده 14- با احراز فراهم بودن همه شرایط، سازمان از طریق مركز ملی تبادل اطلاعات ضمن تامين سرويس احراز هويت كاربران، خروجی خدمات الکترونیکی دستگاه را به سامانه فراهم می‌آورد. در غیر صورت غير الكترونيكي بودن خدمات دستگاه‌ها دسترسی دستگاه از طریق واسط کاربری به سامانه فراهم می‌شود.
ماده 15- سازمان موظف است ساز و کار استعلام صحت سنجی اسناد چاپ شده را از طریق ایران پوشه کاربران را تا سه ماه فراهم کند.
ماده 16- اتصال براساس پيوست امنيتي كه بايد ظرف سه ماه از سوي سازمان در دسترس دستگاه‌هاي متقاضي قرار گيرد، انجام مي‌شود.
ماده 17- سازمان مكلف است ظرف شش ماه مركز تماس و ارائه خدمت از راه دور اين سامانه را ايجاد كند.
بخش پنجم: نحوه اخذ و فعال سازي ايران پوشه
ماده 18- سامانه داراي سه سطح دسترسي است.
1. سطح اول: براي عرضه خدمات عمومي دستگاه‌ها كه ارائه آنها نيازمند اطلاع از هويت گيرنده خدمت است. براي اين سطح از خدمات كد كاربري كاربران با ارسال شماره تلفن همراه مربوط به خود شخص، كدملي و شماره سريال شناسنامه كاربر فعال مي‌شود.
2. سطح دو: براي عرضه آن دسته از خدمات دستگاه‌ها كه ارائه آنها نيازمند احراز هويت كاربران است، احراز هويت با مراجعه حضوري كاربران به يكي از دفاتر كارگزاري و ارائه مدارك مطابق موارد مندرج در مواد (18) و (19) انجام مي‌شود.
3. سطح سوم: براي عرضه آن دسته از خدمات دستگاه‌ها كه ارائه آنها نيازمند اخذ امضاي ديجيتالي يا ساير ابزارهاي هوشمند داراي كد امنيتي است.
ماده 19- کاربر سطح دو و سه در گزینش هریک از انواع کارگزاری‌ها جهت فعال نمودن ایران پوشه خود آزاد است.
ماده 20- براي فعال شدن كد كاربري درخواست‌دهندگان حقيقي در سطح دو لازم است متقاضي شخصاً با در دست داشتن اطلاعات و مدارک زير به يكي از کارگزاری‌هاي عرضه كننده خدمت بصورت حضوري مراجعه كند:
الف) كارت هوشمند ملي ؛
ب) كد پستی محل اقامت؛
پ) شماره تلفن همراه كه بايد به نام خود كاربر باشد. بديهي است در صورت درخواست كاربر اعلام وصول سند جدید از طریق پیامک به شماره تماس همراه ارسال مي‌شود.
ت) در صورتیکه کاربر خواستار دریافت اعلام وصول سند جدید از طریق رایانامه شخصی خود باشد لازم است نشانی رایانامه خود با دامنه .ir را ارائه کند.
تبصره: در صورت فقدان کارت هوشمند ملی، اصل کارت ملی و شماره سریال شناسنامه باید ارائه شود.
ماده 21- براي فعال شدن كد كاربري درخواست‌دهندگان حقوقي در سطح دو و سه لازم است صاحب مجاز امضا وفق آخرین روزنامه رسمی معتبر، با در دست داشتن اطلاعات و مدارك زير به بصورت حضوري به يكي از کارگزاری‌هاي عرضه كننده خدمت مراجعه كند.
الف) اصل شناسنامه و کارت ملی صاحب مجاز امضا مؤسسه به عنوان کاربر حقوقی خدمت؛
ب) شماره ثبت مؤسسه؛
پ) شناسه ملی موسسه
ت) کدپستی محل موسسه
ث) شماره تلفن همراه كه بايد به نام صاحب مجاز امضا موسسه يا خود موسسه باشد. بديهي است در صورت درخواست كاربر اعلام وصول سند جدید از طریق پیامک به شماره تماس همراه ارسال مي‌شود.
ج) در صورتیکه کاربر خواستار دریافت اعلام وصول سند جدید از طریق رایانامه شخصی صاحب مجاز امضاي موسسه می‌باشد لازم است نشانی رایانامه خود را ارائه کند.
تبصره: در صورت تغییر صاحب مجاز امضا در یک موسسه، صاحب امضا جدید موظف است شخصاً جهت تغییر مشخصات حساب کاربری موسسه به یکی از دفاتر کارگزاری مراجعه کند.
ماده 22- کاربر کارپوشه می تواند دسترسی به کارپوشه خود را با حضور در دفاتر کارگزاری و ارائه فرم تعهد به کاربر دیگری نیز تفویض کند. در این صورت اطلاعات کارپوشه کاربر برای نماینده معرفي شده نیز ارسال می شود. در اینصورت اطلاعات هویتی نماینده نیز برپایه مواد (18) یا (19) حسب مورد ثبت می‌شود.
تبصره: پذیرش نمایندگی کاربران در صورت درخواست خود کاربر، از سوی دفاتر کارگزاری مجاز بلامانع است.
ماده 23- اطلاعات هویتی درخواست‌دهنده بصورت برخط راستی‌آزمایی می شود و در صورت مغایرت، فعال‌سازی ایران پوشه کاربر درخواست دهنده تا زمان رفع مغايرت به تعويق مي‌افتد.
ماده 24- پس از تأیید نهایی اطلاعات هویتی درخواست‌دهنده، نام کاربری به همراه گذرواژه ایران پوشه کاربر از سوی متصدی کارگزاری (غير از سطح اول موضوع بند يك ماده (17)) صرفاً به شخص كاربر تحویل داده می‌شود.
ماده 25- مسئولیت حفاظت از نام کاربری و گذرواژه دسترسی به سامانه بر عهده کاربر است و کاربر باید در اولین استفاده رمز عبور خود را تغییر دهد.
ماده 26- سامانه نمی‌تواند برای مبادله اطلاعات بین کاربران بكار گرفته شود.
بخش ششم: نحوه ارائه خدمات سامانه
ماده 27- اسناد ارسالي از سوي دستگاه‌ها در ايران پوشه كاربران حفظ مي‌شود و با مجوز كاربر اسناد مذكور يا كليه اسنادي كه توسط كاربر ذخيره شده و حسب نياز توسط دستگاه‌هاي ذيربط احراز اصالت شده مي‌تواند در اختيار ساير دستگاه‌ها قرار گيرد.
ماده 28- در صورت لزوم بازیابی رمز عبور ایران پوشه، کاربران سطح دو و سه بايد به یکی از کارگزاری‌ها بصورت حضوری مراجعه و با ارائه اصل كارت هوشمند ملي يا کارت ملی، رمز عبور جدید را دریافت کنند. بازيابي رمز عبور كاربران سطح يك بصورت غير حضوري و از طريق سازوكار تعيين شده در سامانه انجام مي‌شود.
ماده 29- وصول سند جدید در سامانه باید بوسیله پیامک ویا سامانه پیام‌رسان داخلی ویا رایانامه برای سه بار در بازه‌های زمانی متناسب به آگاهی کاربر برسد. در صورت دریافت دو بار تأیید پیام از سوی کاربر، مکاتبه مزبور به منزله ابلاغ واقعی خواهد بود.
ماده 30- کاربر می‌تواند بدون محدودیت جغرافیایی به سامانه دسترسی داشته و نسبت به چاپ و ذخیره اسناد ارسالی در ایران پوشه خود اقدام کند. تغییر اطلاعات هویتی موضوع مواد (18)، (19) و (20) تنها پس از راستی‌آزمایی ثبت می‌شود.
ماده 31- در صورت فوت یا حجر کاربر حقیقی دسترسي به ايران پوشه كاربر تابع قوانين انحصار وراثت است.
ماده 32- در صورت انحلال كاربر حقوقي، مي‌بايستي كاربر بلافاصله موضوع انحلال شركت را به يكي از كارگزاري‌ها اعلام كند. هرگونه دسترسی به سامانه کاربران حقوقي پس از درج پیام از سوی سازمان‌های ذی‌ربط، منوط به رعایت تشریفات برشمرده در ماده (20) است. پیامدهای اطلاع‌ندادن یا اطلاع‌رسانی دیرهنگام به عهده نماینده کاربر خواهد بود.
ماده 33- اسناد و مستندات ایران پوشه کاربران و همچنین داده‌های حاصل از تبادل (داده ترافیک) آنها، تا زمان انقضاي اعتبار تعيين شده از سوي دستگاه فرستنده نزد سامانه نگاهداری می‌شوند.
ماده 34- کارگزاران موظف هستند برپایه شاخص‌های ابلاغی سازمان نسبت به فراهم آوردن نیازمندی‌های سازه‌ای، سامانه‌ای، اداری ویا دفتری کاربران اقدام نمایند.
ماده 35- هر گونه دسترسی غیر مجاز به ایران پوشه کاربران و داده‌ها و اطلاعات آنها خارج از قوانین مربوط ممنوع است.
ماده 36- تعرفه يا کارمزد خدمات سامانه مذكور از سوی کارگزاران یا دستگاه‌ها در ازای ارائه خدمت به کاربران، با پيشنهاد سازمان منوط به تصويب کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات است.
ماده 37- دستگاه‌ها یا کارگزاران می‌توانند با تأیید سازمان خدمات ویژه‌اي را برای کاربران خود پیش‌بینی کنند به نحويكه كاربران در استفاده از آنها مختار باشند؛ مشروط به آنکه در ارائه مطلوب خدمات پایه و الزامی‌شان خدشه‌ای وارد نشود.
ماده 38- سازمان فناوري اطلاعات ايران موظف است براساس بازخورد نيازمندي‌ها سامانه كارپوشه ملي ايرانيان را توسعه دهد.