ضرایب فهرست بها چیست؟

ضرایب فهرست بها چیست؟

ضرایب فهرست بها برای عمومیت بخشیدن به قیمت‌های فهرست بها در نظر گرفته می‌شوند. قیمت‌های مندرج در فهرست بها با استفاده از معیارها و فرضیات ویژه‌ای محاسبه می‌شوند. آنالیز بهای آیتم های فهرست بها را در نظر بگیرید. مصالح، نیروی انسانی، ماشین آلات و حمل و نقل، ۴ عاملی است که هر آیتم با مشارکت آنها اجرا می‌شود. هزینه کل اجرای هر آیتم ناشی از هزینه تک تک این عوامل است. بهینه کردن شرایط این عوامل منجر به حداقل قیمت ممکن برای هر آیتم می‌شود. برای مثال، تامین مصالح از تولید کننده اصلی و از نزدیک ترین منبع، استفاده از نیروی انسانی بومی، استفاده از طرح نقشه متعارف، کاهش صعوبت کار و … از جمله مواردی است که به کاهش قیمت‌ها کمک می‌کند.

در کل، نحوه محاسبه قیمت‌های هر آیتم در فهرست بها، بر مبنای تهیه و اجرای آن با کمترین اتلاف و کمترین قیمت و توسط تولید کننده اصلی است. در تمامی پروژه ها با توجه به شرایط خاص و منطقه اجرا، امکان به حداقل رساندن قیمتها وجود ندارد. لذا قیمت های واقعی اجرای کار، در اکثر موارد با قیمت های فهرست بها متفاوت است. با در نظر گرفتن معیارهای مختلف و با اعمال ضرایب فهرست بها ، محاسبات قیمت گذاری برای کل کشور، در شرایط مختلف کاری، یکپارچه و عادلانه می‌شود.

در این مطلب، انواع ضرایب فهرست بها معرفی شده است.

ضرایب فهرست بها

۱. ضریب بالاسری

۲. ضریب پیمان (ضریب پیشنهادی پیمانکار)

۳. ضریب فصل

۴. ضریب منطقه ای

۵. ضریب ارتفاع

۶. ضریب طبقات

۷. ضریب فصل مصالح پای کار

۸. ضریب تجهیز و برچیدن کارگاه

۹. ضریب تعدیل و تعدیل معکوس

۱۰. ضریب صعوبت (سختی کار،ترافیک و …)

ضریب بالاسری

هزینه های بالاسری پروژه (Overhead Cost) صرفنظر از نوع پروژه (عمرانی یا غیر عمرانی) به هزینه هایی گفته می شود که برای انجام پروژه صرف می شوند، اما ارتباط مستقیمی با تک تک فعالیت های پروژه ندارند. این هزینه ها در دو دسته کلی هزینه بالاسری عمومی پیمانکار (مانند اجاره دفتر مرکزی و حقوق پرسنل دفتر مرکزی) و هزینه بالاسری کار (مانند هزینه ضمانت نامه ها و آزمایشات پروژه) قرار می گیرند. ضریب بالاسری پروژه به عددی گفته می شود که با ضرب در ارزش فهرست بهایی فعالیت های پروژه، کل هزینه های مستقیم و بالاسری پروژه را به ما می دهد.

هزینه بالاسری، به طور کلی به هزینه بالاسری عمومی و هزینه بالاسری کار، به شرح زیر تفکیک می شود.

هزینه بالاسری عمومی

این هزینه از نوع هزینه هایی که است نمیتوان آنها را به کار مشخصی مربوط کرد، مانند هزینه های درج شده در زیر:

۱. هزینه دستمزد نیروی انسانی دفتر مرکزی، شامل نیروی انسانی مدیریت شرکت، دفتر فنی و امور اداری، تدارکات مالی و خدمات و …

۲. هزینه بیمه های عمومی و حق بیمه کارکنان دفتر مرکزی (سهم کارفرما)، به انضمام هزینه بیمه بیکاری کارکنان دفتر مرکزی

۳. هزینه وسایل نقلیه دفتر مرکزی و هزینه های ذهاب ایاب که توسط کارمندان یا مدیران، با وسایل نقلیه عمومی انجام می شود.

۴. هزینه سرمایه گذاری یا اجاره محل دفتر مرکزی

۵. هزینه نگهداری دفتر مرکزی

۶. هزینه استهلاک وسایل دفتری دفتر مرکزی

۷. هزینه آب، برق و سوخت دفتر مرکزی

۸. هزینه مخابرات و پست دفتر مرکزی

۹. هزینه پذیرایی و آبدارخانه دفتر مرکزی

۱۰. هزینه لوازم التحریر و ملزومات دفتر مرکزی

۱۱. هزینه و چاپ فتوکپی نقشه در دفتر مرکزی

۱۲. هزینه تهیه اسناد، برای شرکت در مناقصه ها

۱۳. هزینه ضمانت نامه شرکت در مناقصه ها

۱۴. هزینه های متفرقه، شامل هزینه های حقوقی و قضایی، نشریات، عضویت در مجامع، و مانند آنها.

۱۵. هزینه عوارض شهرداری برای دفتر مرکزی

۱۶. هزینه سرمایه گذاری یا اجاره و هزینه های نگهداری و بهره برداری از انبار مرکزی

۱۷. هزینه دستگاهها و تجهیزات رایانه ای دفتر مرکزی

هزینه بالا سری کار

این هزینه، از نوع هزینه هایی است که می توان کار مشخصی را به آن مربوط کرد، مانند هزینه های درج شده در زیر:

– هزینه های سرمایه که گذاری شامل موارد زیر است:

۱. هزینه تنخواه در گردش پیمانکار، با توجه به وجوه پیش پرداخت که نزد پیمانکار است

۲. هزینه ناشی از وجوه نقدی آن قسمت از حسن انجام کار که نزد کارفرماست 

۲. هزینه ضمانت نامه ها، که شامل موارد زیر است:

– هزینه ضمانت نامه انجام تعهدات 

۱. هزینه ضمانت نامه پیش پرداخت 

۲. هزینه ضمانت نامه وجوه حسن اجرای کار.

۳. هزینه مالیات 

۴. سود پیمانکار

۵. هزینه های مستمر کارگاه که شامل موارد زیر است:

– هزینه دستمزد نیروی انسانی سرپرستی عمومی کارگاه، دفتر فنی، اداری، مالی و تدارکات، کمپ و کانتین و خدمات. همچنین، هزینه دستمزد سایر عوامل کارگاه که در قیمت ردیفهای بها و هزینه فهرست تجهیز و برچیدن کارگاه، منظور نشده است.

۱. هزینه نیروی انسانی که خدماتی در اختیار کارفرما و مهندس مشاور برای بازرسی و آزمایش قرار میگیرد.

۲. هزینه سفر مدیران و کارکنان به دفتر مرکزی کارگاه و سایر نقاط، برای کار مربوط

۳. هزینه تهیه نسخه های اضافی اسناد و مدارک پیمان

۴. هزینه غذای کارکنان و کارمندان پیمانکار

۵. هزینه پذیرایی کارگاه

۶. هزینه های پست، مخابرات، ارتباطات، سفر مسوولان کارگاه و هزینه های متفرقه

۷. هزینه تامین وسیله نقلیه برای تدارکات کارگاه

۸. هزینه چاپ، فتوکپی، لوازم التحریر و ملزومات

۹. هزینه آزمایشهای پیمانکار

۶. هزینه های تهیه مدارک فنی و تحویل کار.

– هزینه های تهیه عکس و فیلم

۱. هزینه تهیه نقشه های کارگاهی (Shop Drawings) در حد نیاز کار.

۲. هزینه تهیه نقشه های چون ساخت (As Built Drawings)

۳. هزینه های برنامه ریزی و کنترل پروژه

۴. هزینه های نگهداری عملیات انجام شده تا زمان تحویل موقت

۵. هزینه های مربوط به امور تحویل موقت و تحویل قطعی

نکته ۱: هزینه دستمزد نیروی انسانی شاغل در تعمیرگاه ماشین آلات جزو هزینه ساعتی آلات ماشین پیشبینی شده است و از این بابت هزینه ای در هزینه های بالاسری منظور نشده است.

نکته ۲: در طرحهای تملک داراییهای سرمایه ای، چون هزینه های بیمه سهم کارفرما، بیمه بیکاری نیروی انسانی کارگاه، مالیات بر ارزش افزوده و همچنین هزینه عوارض شهرداری (برای پیمانهای مشمول)، توسط دستگاههای اجرایی از محل اعتبار طرح می پرداخت شود، هزینه ای از بابت آنها در هزینه های بالاسری منظور نشده است.

ضریب پیمان (ضریب پیشنهادی پیمانکار)

منبع: مترور