حق سنوات و نحوه محاسبه آن در قانون کار
در سال ۹۸ دو رأی در خصوص نحوه محاسبه حق سنوات در خصوص مشمولین قانون کار از سوی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری دو رأی صادر شده است:
۱- نحوه علی‌الحساب شدن سنوات
هیئت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۹/۹/۱۳۹۸ رأیی در خصوص علی‌الحساب تلقی شدن تسویه سالانه حق سنوات داد که به سرعت و در فاصله چند ماهه نسبت به اصلاح آن برای برطرف کردن برخی برداشت‌های ناصحیح مبادرت کرد. این دو رأی را در ذیل می‌خوانید:
متن رأی نخست: حق سنوات در پایان سال علی‌الحساب است
متن رأی دوم: اصلاح رأی علی الحساب بودن تسویه سالانه حق سنوات قراردادهای کار
۲- مبنای محاسبه حق‌السعی:
هیئت عمومی دیوان عدالت اداری در رأی شماره ۱۸۶ مورخ ۱۷/۲/۱۳۹۸ عقیده داشت که مأخذ محاسبه سنوات یا مزایای پایان کار « مزد یا حقوق» موضوع ماده ۳۴ و ۳۵ قانون کار (و نه صرفاً مزد مبنا) است. متن رأی را در این لینک ببینید:
متن رأی: مبنای محاسبه حق سنوات را آخرین حقوق و مزد است نه حقوق مبنا و ثابت
برخی از استان‌ها مثل استان تهران از همان ابتدا قرائت صحیحی از این رأی ، مبنای محاسبه حق سنوات را همان مزد قرار دادند. مزد هم عبارت است از وجوه نقد یا غیرنقدی که در قبال انجام کار در قبال ساعت عادی کار به کارگر پرداخت می‌شود. اعم از مزد شغل یا مزایای ثابت دریافتی به تبع شغل.
اما در برخی از استان‌ها با توجه به اینکه رأی گفته است: مبنای محاسبه آنچیزی است که در ۳۴ و ۳۵ قانون کار تعریف شده است، طبق تعریف ماده ۳۴ از حق‌السعی که پرداختی‌هایی از جمله کمک هزینه مصرفی اقلام خانوار، کمک هزینه مسکن، حق عائله مندی و حتی مواردی مثل کمک هزینه ایاب و ذهاب که ممکن است در یک کارگاهی پرداخت شوند، را در برمی‌گیرد، حکم به لزوم احتساب همه این موارد در حق سنوات داده‌اند.
با رأیی که هیئت تخصصی کار در مورخ ۵ ابان ۱۳۹۹ صادر کرده است، صراحتاً برداشت اول را پذیرفته است و بیان داشته که: مبنای محاسبه حق سنوات، فقط مزد و حقوق است و نه حق السعی.
متن رأی: مبنای محاسبه حق سنوات، فقط مزد و حقوق است و نه حق السعی
مستندات قانونی پرداخت حق سنوات:
طبق ماده 21 قانون کار؛ سنوات، مزایای پایان کار، حق سنوات و یا مزایای پایان خدمت، مبلغی معادل یک ماه آخرین حقوق دریافتی کارگران است که کارفرما باید به کارگران خود پرداخت کند. سنوات یا مزایای پایان کار، باید با خاتمه و یا فسخ قرارداد کار، به کارگر پرداخت شود. این مبلغ به افرادی که کمتر از یکسال کارکرد داشته باشند نیز به نسبت مدت کارکردشان تعلق می‌گیرد و باید توسط کارفرما پرداخت شود.
چه زمانی قرارداد کار خاتمه یافته و کارفرما باید سنوات را پرداخت کند؟
- اخراج موجه شخص
- ازکارافتادگی کلی
- بازنشستگی
- پایان کار در قراردادهای معین
- استعفای کارگر
- فوت بیمه‌شده
- فسخ قرارداد مطابق متن قرارداد
- تفاوت پایه سنوات و حق سنوات
حق سنوات: به‌عنوان پاداش پایان کار به آن دسته از کارگرانی داده می‌شود که سابقه یک‌سالِ کاری در کارگاه دارند.
همچنین مقاله زیر را بخوانید: